Gemeenteraadsverkiezingen

De uitslagen der

Het is nu bijna honderd jaren geleden, dat Dr. R, Fruin zijn brochure „De Antirevolutionnaire Bezwaren van Mr. Groen van Prinsterer tegen onzen Staat en onze Maatschappij" het licht deed zien. Dr, Fruin kwam daarin nog al uit de hoogte er tegen op, dat Mr, Groen van Prinsterer in zijne geschriften bij voortduring stelde, dat krachtens zijn revolutionnairen oorsprong het liberalisme in socialisme en communisme ten onder moest gaan. Hij vond diens bewering onwetenschappelijk, ja zelfs bespottelijk. Als Dr, Fruin op den dag van heden zijne oogen open kon slaan, dan zou hij moeten bekennen dat, al mocht hij dan destijds Mr, Groen voor een onwetenschappelijken dilletant houden, deze het bij 't rechte eind gehad heeft. Het socialisme en het communisme treden thans onloochenbaar sterk naar voren. Het liberalisme is in vollen aftocht. De jongste raadsverkiezingen hebben dit wel heel klaar aangetoond. In Amsterdam verwierven de socialisten en communisten elk een derde, namelijk elk 15, van de zetels. Al de andere partijen konden het aldaar tezamen niet verder brengen dan tot het bemachtigen van het overblijvende, derde deel der zetels. In de hoofdstad des lands kunnen de rooden het bewind geheel en al naar hun hand zetten. Niets staat hun daartoe menschelijkerwijs gesproken, in den weg. In Rotterdam wisten de socialisten op 18 en de communisten op 9 raadszetels beslag te leggen. Ook alda^ kan derhalve, zoo de rooden het verkiezen, de stad in hun geest bestuurd worden, In Utrecht scheelt het maar één zetel, of ook daar ter stede kunnen de rooden de baas spelen. Als het tot een accoord tusschen de socialisten en communisten mocht komen, dan kunnen deze het bestuur niet alleen in Amsterdam en Rotterdam in handen nemen, maar ook in Alkmaar, Almelo, Dordrecht, Enschede, Groningen, Ha^-rlem, Hengelo, Velsen Zaandam, Zwolle en mogelijk

ook nog in meerdere kleine plaatsen des lands. Bovendien hebben de socialisten, de Partij van den Arbeid, alleen reeds in Den Helder en Winterswijk de meerderheid in den raad, terwijl aan die meerderheid slechts één stem ontbreekt in Assen, Heerenveen, Leeuwarden, Middelburg en in Zutfen. Zelfs in het overwegend R.K. Zuiden des lands gelukte het den rooden betrekkelijk veel zetels te verwerven, bijvoorbeeld, in Maastricht, waar de socialisten 7 en de communisten 3, en in Eindhoven, waar de socialisten 9 en de communisten 2 zetels wisten te bezetten, terwijl hier en daar hun aantal zetels verdubbeld is, In Oss kwam het aantal zetels van de Partij van den Arbeid zelfs van 1 op 4. Met alle recht kan men hier van een rooden vloedgolf spreken, Hoe wordt hierin tevens Mr, Groen's uitspraak ten aanzien van de liberalen bewaarheid.

De gemeenteraadsverkiezingen hebben toch voor de liberalen, de huidige liberale Partij van de Vrijheid, een ernstige nederlaag opgeleverd, In verschillende gemeenten werd geen hunner candidaten gekozen. Over de geheele linie liepen zij vrijwel overal terug, In Heerenvecn zelfs van 4 op Ij in Schiedam van 3 op 1; in Delft van 2 op 1 en in Amsterdam van 3 op 2, Zoo is de afloop van de eens zoo machtige liberale partij! Zoo is meteen de juistheid van Mr, Groen's inzicht, waarover de liberalen zich in hun glorietijd zoo vroolijk maakten, omdat zij er geen geloof aansloegen, met de feiten bewezen. Ten aanzien van deze verkiezing valt nog op te merken, dat de A, R, ook hierbij weder menige veer hebben moeten laten en ook thans, al is het niet in sterke mate zijn teruggeloopen. Ook de C, H, hebben zich niet geheel kunnen handhaven. Over het geheel genomen hebben de gemeenteraadsverkiezingen in vergelijking met de Statenverkiezing geen groote verschuiving gebracht. De S.G.P, heeft zich over het geheele land gerekend goed gehoudeta In meerdere plaatsen is zij vooruitgegaan. In sommige plaatsen kreeg zij voor het eerst een zetel in den raad, in andere zag zij hare zetels van 2 op 3 vooruitgaan, in Ede van 3 op 4, In Delft werd de zetel behouden. Rotterdam stelde echter wel zeer teleur. Aldaar ging de zetel, dien de S.G.P, ja ren achter elkander bezet had verloren. De S.G.P.-ers bleven aldaar met de 5464 stemmen, welke Vrijdag j.l. bij de gemeenteraadsverkiezing op hunne candidatenlijst zagen uitgebracht, zeer ver ten achter bij de 8262 stemmen, welke zij in Mei bij de Sta-

tenverkiezing wisten te verkrijgen. De | S.G.P. was niet de eenige partij, wel-J ke in stemmenaantal in Rotterdam ergfO achteruit liep. Ook de A, R. gingen eii« in belangrijke mate achteruit. Zij ver-'ï™ loren in vergelijking met de Statenverkiezing niet minder dan 7299 stem-; j men. Voor een deel wijt men dezeD-J achteruitgang aan de vacantiegangers 'i Doch daaraan kan toch de achteruit-p gang niet alleen geweten worden, ^IK staat het vast, dat de ingetreden va' k cantie er aanmerkelijk toe bijgedra' o gen heeft, dat er in de groote stedei t veel minder stemmen zijn uitgebrach ^ dan bij de Tweede Kamer- en Staten ^ verkiezing. °

Dewijl ons op het oogenblik, dat wi s dit schrijven met betrekking tot d( * uitslagen der gemeente-raadsverkie Y zingen speciaal ten aanzien van he a platteland in het bijzonder wat è " S.G.P. betreft, genoegzame gegeveni s ontbreken, zullen wij het hierbij vooi l dezen keer moeten laten. l

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen