Het verminken van Artikel 36

der nederlandrche geloafrbelÿdenir

Het moet wei zeer diep betreurd worden, dat er op onze vaderlandsche erve op kerkelijk terrein mannen van naam zijn geweest, die, hoewel zich sierend met het praedicaat gereformeerd, den stoot er toe gegeven hebben, dat het aloude artikel 36 der Nederlandsche Geloofsbelijdenis in 1905 door de Synode der Gereformeerde Kerken zoo jammerlijk verminkt geworden is. In het geschrapte gedeelte wordt toch een beginsel vertolkt, waarvan de Kerk der Reformatie en de oude gereformeerde theologen beleden, dat het geheel en al overeenkomstig den Woorde Gods is. Door nu het tegendeel te beweren, gingen de bovenbedoelde mannen, leden der toenmalige Gereformeerde Kerken, lijnrecht tegen de Kerk der Reformatie en de oude godzalige theologen in. Ja, zij beweerden zelfs, dat Calvijn, Beza, de Brés, Voetius, Brakel en zoovele andere godvruchtige leeraren meer, alsook de Synoden van de Kerk der Reformatie in dit stuk der belijdenis nog te zeer van den Roomschen zuurdeesem doordrongen waren! Dat werd n.b. gezegd van mannen, die goed en bloed over gehad en ook inderdaad gegeven hebben voor de leer, welke geheel en al naar den Woorde Gods is en waarvan wij de korte samenvatting hebben in de 37 artikelen der Nederlandsche Geloofsbelijdenis. Van mannen, die in Gode's kracht met leeuwenmoed den strijd aanbonden tegen de valsche leer van Rome en die op het stuk der belijdenis geen stap deden of zij toetsten hem aan het onfeilbaar Woord des Heeren. Gewis, de bovenbedoelde vooraanstaande vertegenwoordigers der Gereformeerde Kerken hebben door deze en andere bewermgen den hervormers en den ouden godzaligen theologen, ja aan de gansche Kerk der Reformatie wel een harde slag in het aangezicht gegeven. Is dit op zichzelf al zeer ergerlijk, dit wordt het nog des te meer, doordat de bedoelde vertegenwoordigers der Gereformeerde Kerken zelve met Rome een coalitie aangingen en zich ten aanzien van Rcfme uitlatingen veroorloofden, welke voor de hervormers en de oude, godvruchtige vaderen redenen zouden zijn geweest om zich, zooals dit wel eens uitgedrukt wordt, in hun graf om te keefen.

V/ij herinneren slechts aan wijlen prof. Bavinck's woorden, gesproken op een vergadering waar hij in den aanvang dezer eeuw met den roomsch-katholieken leider dr. Schaepman het woord voerde, namelijk deze woorden: Slechts de kerkmuren zijn het, die ons scheiden, hierboven zien wij elkander weder.

Wie zoo spreekt, geeft daarmede aan de Hervorming toch wel een geduchte trap. Die moet toch wel dichter bij Rome staan dan de hervorrhers en de oude gereformeerde vaderen, die met den ouden Heidelberger Catechismus op grond van Gods Woord beleden, dat degenen, die hunne zaligheid en welvaart bij de heiligen, bij zich zelve of ergens elders zoeken, met de daad den eenigen Zaligmaker Jezus verloochenen, ofschoon zij met den mond in Hem roemen. En waar Rome zich aldus aan deze verloochening van den eenigen Zaligmaker met de daad schuldig maakt, hoe kan er dan gesproken worden van een elkaar wederzien in den hemel?

Doch genoeg hierover. We wezen hierop slechts om den lezer te doen zien in hoe sterke mate vooraanstaande mannen uit de Gereformeerde Kerken, die durfden beweren, dat. de hervormers, de oude gereformeerde theologen en met hen de Kerk der Reformatie door de betwiste zinsnede uit artikel 36 der Ned. Geref. Geloofsbelijdenis daarin op te nqmen, blijk gaven nog niet geheel van den Roomschen zuurdeesem gezuiverd te zijn, zelf zich met Rome verzwagerd en verbroederd hadden.

Na het bovenstaande geven we dan thans het vijftal conclusiën van het rapport, hetwelk de deputaten van de Synode der Gereformeerde Kerken aan de Synode van genoemde Kerken, gehouden in 1905 aanboden;

Vooreerst dat de gewraakte zinsnede blijkens de bev.'oordingen van de confessie zelve in verband met het getuigenis der historie onzer eigene kerken, de overeenstemming der Geref. Be!, schriften van alle landen en het algemeen gevoelen der Geref. Theologen, metterdaad bedoelt, dat de overheid met middelen van dwang~en geweld de afgoderij en valschen godsdienst, waarmede in de eerste plaats de Roomsche kerk verstaan wordt, zal tegengaan en het rijk van den antichrist zal te gronde v/erpen.

Ten tweede, dat dit gevoelen, alsof de overheid geroepen is om met straf ketterij en valsche of minder zuivere religies tegen te gaan, niet alleen niet gedekt wordt door de Heilige Schrift, maar in strijd is met wat Gods Woord oas leert omtrent 't onderscheid tusschen bedeeling van Oud en Nieuw Testament, het geestelijk karakter van Christus' Koninkrijk en het verbod om in den dienst van dit Koninkrijk van andere dan geestelijke wapenen zich te bedienen.

Ten derde, dat dit gevoelen .... wel verklaarbaar is bij onze Vaderen, omdat het de algemeene geloofsovertuiqing was in hun tijd en omdat de reliqieuze voorstelling dier dagen tegelijk een politiek karakter droeg, maar toch in strijd is met de groote beginselen, die door Gods genade het Calvinisme verwaardigd is te verkondigen, met name de vrijheid van ieder om God naar zijn geweten te. mogen dienen, de onafhankeJijkheid en autonomie der kerk, die alleen aan Christus heeft te gehoorzamen en de roeping der overheid over zoowel deze vrijheid der consc^cntie als de autonomie der kerk te eerbiedigen.

Ten vierde, dat de Gereformeerde kerken, die voor een gelijk gravamen stemden tegen hare confessiie. Als onze Kerken, dan ook eenparig hebben geoordeeld door wijziging of nadere verklaring aan dat bezwaar te moeten tegemoet komen.

Een feit dat te zwaarder weegt, omdat dit niet geschied is door kerken, die allengs van de belijdenis onzer Vaderen waren los gemaakt, maar die integendeel haar hartelijke en oprechte instemming met de belijdenis volmondig hebben uitgesproken en haar overigens ongeschonden wenschen te bewaren. Ten vijfde, dat deze verandering van inzicht omtrent hetgeen God de Heere n Zijn Woord ons geopenbaard heeft aangaande de roeping der overheid •— mits hierbij scherp onderscheiden worde tuschen het valsche begrip der neutraliteit, dat in religieus indifferentisme zijn oorsprong vindt en de erkenning dat de overheid uit eerbied voor de kerk des Heeren en de consciëntie harer onderdanen, zich van alle inmenging in zake de religie te onthouden heeft, te erkennen en te eerbiedigen is als de vrucht van de leiding des Heiligen Geestes, die naar de beloften door Christus aan Zijne discipelen geschonken hen in alle waarheid leiden zou.

Tot zoover de conclusiën, welke wij expres woordelijk hebben weergegeven, opdat men daaruit zal kunnen zien hoe hoog verlicht de opstellers van het advies met zijn conclusiën zich waanden. Waarheid is echter, dat zij met hun beroep op Gods Woord, niets nieuws hebben gebracht. Hetgeen door hen werd aangevoerd, zijn dezelfde teksten, waarop de socinianen en de libertijnen zich reeds tegenover de Hervormers en daarna tegenover de oude Ger, theologen beriepen teneinde daarmede hun vrijgeesterij te dekken. We hopen hierop nader terug te komen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen