BRIEF uit zeeland

De Herverkavelingswet Walcheren

XXVI,

De lang verwachte herverkavelin^-j wet Walcheren is nu eindelijk ver schenen en de onzekerheid, die bestond wordt daardoor voor een deelte weggenomen. Uiteraard vooi een gedeelte, want bet .is nog maai een ontwerp, dat is aangeboden, zo dat er nog mogelijkheden bestaan dat de wet anders zal zijn,

In de memorie vatn toelichting wordt er door de Regering op gewezen, dat het eiland Walcheren, in ver band met zijn sleutelpositie een groot offer heeft moeten brengen voor de bevrijding van lons land en volk. Dat is een juiste opmerking want de ingezetenen weten wat hel was, hun landerijen en gebouwen te zien ondergaan in de golven, zien overstromen door het zoute wa ter, dat zeer zeker die landerij yei zou bederven, maar ook door d( woedende zee, die straks in al haai kracht, de gebouwen zou beukei Ook wisten de ingezetenen van hoi groot belang Walcheren werd geac en dat van beide zijden. Immers ( Duitsers verdedigden het eilam maakten stellingen, zodanig en zo'n aantal, dat er schier geen plaal meer overbleef, dat er bijna geen voe meer was te zetten of het was Ln eei stelling dan wel in een mijnenv2l( Tegenover kon het niet uitblijven « het eiland had ook zijn aantrekkt lijkheid voor de geallieerden, dl wilden zij de doorgang door d Schelde vrij krijgen, het eiland moei ten nemen. Bewust hebben dan oo! de geallieerden het grote leed ove het eiland gebracht. Het kon nie anders. Er moest wat gedaan wórden. Het eiland ontruimen zonder inundatie, dat zou ontzaggelijk veel mensenoffers hebben gekost en de tijd, die noopte. Dat het bewu; maar ook weloverwogen is gedaan staat vast. Immers, dat kwam een geallieerd officier van de staf te é^ tuigen. Hij zeide, dat het een onderwerp was geweest, "wiaarover dagen achtereen was gehandeld, i^fgewogen zijn de belangen. Dat is zeker, maar., , , Walcheren moest een offer brengen en gekozen is de inundatie, Geheel aan de verwachtingen heeft die inundatie misschien niet vol daan, want de Duitsers bleven nestelen in de-hoge gedeelten aan de duinen en moesten daaruit worden ver dreven, wat ook nog veel offers heeft gekost, zowel van geallieerde soldaten en materia2j als van personen, die het eiland bewoonden en hun gebouwen, Walcheren is nist alleen getroffen door het water, maat oiok het vuur heeft Walcheren.moe ten verdragen. Het was een letterlijke toepassing van; „Hier schze» ons 't - water te overstromen; daar werden wij bedreigd door 't vuur Het mioet doorleefd zijn om het 1 kunnen begrijpen. Men moet hef maar eens vragen aan hen, die deel hebben aan de offers, die nooit meel te vervangen zijn. Men moet gestaan hebben tussen de lijken van hen, dis door het granaat-vuur werden g^' dood, men moet gezien hebben hen, die idioor het bombardement werden wgerukt, die levend begraven waren of door de druk van de lucht uit het leven verscheiden. Het is zo moeilijk om dergelijke indrukken weer te geven; het is onïnogelijk om de smart te doorvoelen van hen, die daar opeens gescheiden werden voor altijd, de weemoed van hen, die hun dierbaren zo onverwachts dp eeuwigheid zagen ingaan. Er zouden boeken over te schrijven zijn, maar ^^^ ^^ "" ^^^^ '^^ bedoeling. De bedoeling is maar alleen, om de aandacht te vragen voor het ontwerp van wet, waarmede de regering wil trachten de materiele schade enigïzins te vergoeden. Er is leed, dat niet meer te herstellen is. De r& gering beperkt zich dan ook tot het materiele en niet in die zin, dat met de ga noemde wet ook de materiële oorlogsschade, die Walcheren leed, is edekt, want daarin deelt Walche-^^^ ^^^ "^^ andere getroffen gebie-^^^' El" ^^ hoop, dat er straks een reffeling zal komen, die niet alleen Walcheren, maar alle getroffenen zal tonen, dat het de regering ernst is om de schade, vioor allen geleden, daor allen te doen dragen. Daarop kunnen we niet vooruit lopen, We willen afwachten, wat er te dien opzichte zal verschijnen en we willen hopen, dat de verwachting niet al te veel zal worden beschaamd, dat er weer opleven zal komen wanneer wordt vernomen wat er ter herstelling van algehele oorlogsschade z, al viforden gedaan.

Keren we dan nu tot het wetsontv/erp , , Herverkaveling Walcheren" Reeds dadelijk valt het op, dat hier een andere titulair is gekozen, dan voor verkaveling gebruikelijk. Niet „ruil" maar , , her"verkaveling is de naam. Bedoelt een ruilverkaveling om de gronden, die verspreid liggen bijeen te brengen, om beter te bewerken en te bereiken kavels ts vormen, maar om ieder weer een ongeveer gelijke grootte aan grond terug te geven, zo is het niet de bedoeling met Walcheren. In Walchsren wil de regering niet alleen ruilen, maar herindelen, saneren, zoab het met een! tegenwoordig gebruikelijk woiord - Vvordt genoemd. De rege­ ring brengt naar voren, dat er in Walcheren een sterke agrarische bevolkingsdruk was. Met andere woorden, er was landhonger. Inderdaad, er zijn zeer veel bedrijven gesplitst geworden en grote bedrijven zijn op Walcheren zeldzaamheden, Walcheren genomen bewesten het kanaal. Dat blijkt wel als de regering opsoml, dat van de 1803 bedrijven er 746 waren met een grootte van 1-3 ha., 237 van 3-5 ha, , 296 van 5-10 ha., 336 van 10-20 ha., 183 van 20-50 ha. en 5 groter dan 50 ha. Het staat er in cijfers, maar de inge-wijden wisten w; el, dat het grondgebruik zeer ster!-, verdeeld was. In de ene gemeente is het anders dan in de andere, maar er zijn gemeenten, waar ongeveer geen landarbeiders meer zijn, waaide bedrijven zo klein zijn, dat met eigen personeel kan worden gedaan wat nodig is. Ook is 't grondgebruik onder werkman en neringdoende zeer toegenomen. Er zijn gemeenten, waar maar zeer enkele gezinnen zijn, welke geen grond in gebruik hebben.

De regering laat daarop zeer sterk de aandacht vallen. Wel wat ster', na de opsomming van de verwoestingen, die zijn aangebracht. Niet alleen dat zou kunnen niopen tot verandering, maar ook de toestand van de wegen en de waterlopen. Walcheren is oud en mag men de onderzoekers geloven, dan is er inzake d; hoogte-ligging veel veranderd. Wa!; voorheen het hoogste lag, is nu het laagste geworden. Daardoor liggen de waterlopen niet altijd op de meest juiste plaatsen, daardoor is Walcheren zo moeilijk geworden om de af watering in orde te krijgen, want de grootste diepte ligt in het midden. Ook dat zal een motief van de regering geweest zijn. om tot de herverkaveling te komen, maar wordt minder uitdrukkelijk genoemd.

De regering wil nu de kleine bedrijven groter maken, 'daarom wordt niet van ruil-maar vam herverkaveling gesproken.

Uiteraard is het een netelig - vraagstuk. Brengt een ruilverkaveling reeds veel gevoeligheden met zich, wat moet het dan niet zijn met een plan als dit, een plan waarbij het de bedoeling is om personen naar elders lovor te plaatsen, om die elders een bedrijf te geven. De Walchenaar zit vast aan zijn grond. Velen hebben die grond door erfenis verkregen, zijn er .mee samengegroeid, kennen, juist omdat zij die grond zelf bewerken, elke hoek, ja elke kluit. Er is dus een gehechtheid en iets verbreken waaraan men sterk gehecht is, geeft moeilijkheden, ja veel aanleiding tot breuken.

De regering is zich wel bewust geweest van die moeilijkheden en heeft dan ook het verplaatsen en geheel de procedure met veel zorgen en beroepsinstanties omringd. Het beoogde in het wetsontwerp is van zeer ver ingrijpende aard, maar, dat moet erkend, er is voor gewaakt, dat niet de willekeur van één persoon of van één commissie, de regelingen alleen treft.

Dooir de verlegging van de wegen en de waterlopen wil de regering het land beter maken. Door het vormen van andere kavels wenst de regering het land gemakkelijker bewerkbaar te maken voor de machine.

Uiteraard zal een dergelijke opzet veel geld kosten. Nu is het de gewoonte, dat bij een ruilverkaveling de kosten van die gehele verkaveling worden omgeslagen op de gronden en als rujlverkaveltngsrente tegelijk met de grondbelasting geïnd. Dat wil de regering voor Walcheren niet zo toepassen. Daarvoor is de verwoesting door de inundatie te groot. Deed de regering dat, dan zou daardoor ook de oorlogsschade worden afgewenteld op de gronden en zouden er lasten worden gelegd, die niet om te dragen zijn. De regering - wil dan ook de kosten van de herverkaveling nemen voor rekening van het rijk. Er zal echter wel wat ten laste van de gronden komen, namelijk de wacirdestijging.

Teneinde die waardestijging te kunnen bepalen is tweeërlei schatting nodig. Een schatting naar de toestand vóór de inundatie en een schatting naar de toestand na de herverkaveling.

Dit is in het algemeen wat het wets­ ontwerp beoogt. Het is niet mogelijk om op alles in te gaan, maar er zal ook nog gelegenheid zijn om één en ander naar voren te brengen bij het behandelen van de artikelen.

HAAR ARTIKELEN

Het wetsontwerp telt 108 artikelen. Daarmede is het ongeveer gelijk aan het besluit op de Ruilverkaveling. Er zijn dan ook verschillende bepalingen van dat besluit overgenomen. Toch zijn er ook afwijkingen. Hei beste zal dan ook zijn om de artikelen na te gaan en te aien wat er opmerkenswaard is.

In artikel 1 is een opsomming, gege' ven van de betekenis van sommige, veelvuldig in het wetsontwerp voorkomende aanduidingen. Het is juist, dat die gesteld zijn, maar op de inhoud hebben ze geen invloed,

in artikel 2 is gesteld, dat de Minister het blok vaststelt. Dat is anders dan bij een ruilverkaveling, die voor een groot gedeelte moet rusten op de onderlinge overeenkomst tussen de belanghebbenden. Hier wordt dus van bovenaf gesteld wat er onder valt en ook, dat het er niet onder valt.

In artikel 3 is een afwijking met de ruilverkavelingswet of besluit, dat gebieden, waarvoor een wederopbouwplan bestaat, worden uitgesloten, terwijl anders gebruikelijk is te spreken van gronden, welke in de naaste toekomst voor bebouwing in aanmerking komen. Het is niet duidelijk waarom hier een andere redactie is gevolgd.

In artikel 5 wordt bepaald, dat iedere eigenaar recht heeft op het in eigendom verkrijgen (ook erfpacht en vruchtgebruik worden daarbij ingesloten), van een waarde in kavels als de kavels, die van hem in het blok worden opgenomen. Het recht van eigendom wordt dus niet aangetast. Wel kan het eigendomsrecht wat anders gelden. Alleen wanneer er kavels zijn van zeer geringe waarde, dan kan daarvan worden afgeweken. Het komt namelijk voor, daf iemand eigendomsrecht heeft op een enige vierkante meters grote water­

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen