Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Op ter stembus

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Op ter stembus

15 minuten leestijd Arcering uitzetten

Met grote belangstelling wordt er in ons land naar de uHsIag der aaastaande Kamerverkiezing uitgezien. Daar is alle reden voor. Er hangt daarvan toch zoveel af. Het welzijn van ons land en dat van Indië is er ten nauwste by betrokken. Geen wonder, dat men dan ook allerlei gissingen over de uitslag hoort maken. Al ziJn er ook enige steekproeven genomen, toch valt daarover niets met zekerheid te zeggen. Dit staat wel vast, dat de stembus voor de S.G.P. buitengewoon zwaar zal zyn. Haar beginselen zyn toch by de overgrote massa van ons volk niet gewild. ZiJ heeft de tijdgeest tegen, Daar is Rome, dat onder ons volk steeds meer en meer opdringt; daar zyn ook de socialist en de communist, die in de laatste jaren sterk in getal ^n invloed zyn gewassen; daar zyn zó vele aanhangers van een verwaterd Christendom. Die allen zien de S.G.P. liever vandaag dan morgen verdwijnen. Zy moeten geen van allen iets hebben van de aloude gereformeerde beginselen. Zy dienen zich allen om stryd als de party van de vooruitgang aan. Zy komen met handen vol beloften tot de kiezers, die zü welvaart, ja wat niet al, beloven. Aan beloften en schone voorspiegelingen geen gebrek, maar als het op de vervulling daarvan aankomt, dan is het ho maar.

Tegenover die allen staat de S.G.P., die het van haar beginselen moet hebben. Maar deze zyn van die aard, dat zü het overwaard zijn, dat daarvoor de stryd wordt aangebonden; men er voor niet alleen de gang naar de stembus maakt, maar dat men ook daartoe zyn vrienden aanspoort en verder alles in het werk stelt, dat door huisbezoek en verspreiding van haar verkiezingslectuur een zo groot mogelyk aantal stemmen op haar lyst wordt uitgebracht. Het kan by deze verkiezing toch op één stem aankomen.

Wie meent, dat er thans, omdat de uitslag van de verkiezingen in Mei 1946 voor de S.G.P. zo gunstig was, er niet zo hard behoeft gewerkt te v/orden, heeft het niet biJ het rechte eind. Elke verkiezing staat toch op haar zelf. Op de zo verblijdende uitslag van 1933 volgde in 1937 een voor de S.G.P.maar jammerlijke uitslag. Zoiets moet voorkomen worden en zoiets kan voorkomen worden, Letten wy op de sterke toename der Kiesverenigingen en het steeds groeiend aantal leden van de S.G.P., op het hoog geklommen getal van de abonné's van haar officieel partyorgaan „De Banier" en op het feit, dat steeds meer predikanten van onderscheidene kerkformaties, in weerwil van de smaad en verachting die nog steeds over de S.G.P. gaan, de algemene vergadering te Utrecht bezochten, dan is er alle reden om op een gunstige uitslag van de verkiezingen te hopen. Doch hoe bemoedig gend dit op zichzelf ook moge zyn, , dit mag allerminst oorzaak zyn, dat' men by de stembusstrijd niet alle zeilen byzet. Integendeel. Er dient hard, zeer hard zelfs, gearbeid te worden. De tegenstanders zyn toch nog immer zo velen en hun macht is 7.0 geducht. Elke S.G.P.-er betracht dan ook in deze zijn dure plicht. Geen hunner betone zich lauw of onverschillig. Nogmaals, de beginselen, : v/elke de S.G.P. voorstaat, zyn hei meer dan waard, dat men er zich moeite en inspanning voor getroost. - Dit geldt voor elk dorp, voor elke stad en voor elke provincie.

3Iet het oog daarop willen wy een afzonderlijke beschouwing aan elke provincie wyden, omdat het nu eenmaal niet aangaat elk dorp of elke S.G.P.-er persoonlijk in onze bespre-^ king te betrekken.

ZEELAND is een gewest, dat in de strijd voor de Hervorming een zeer vooraanstaande plaats heeft ingenomen. Grote offers heeft men zich er eertijds voor de beginselen der Reformatie willen getroosten. En thans nog kloppen er gelukkig vele harten aldaar warm voor. Zeeuwse vrienden, neemt in deze een voorbeeld aan u'w roemruchte voorouders. Zet dé schouders er onder. En doet alles wat uw hand vindt om te doen. Zeeuwen, uw stemaantal was al sinds jaren de 10.000 te boven. In 1946 klom het zelfs by de Statenverkiezing tot 12.759 en bij de verkiezing van de Tweede Kamer tot 13.344. Met die uitslag hebt giJ ons destyds zeer verblijd. Verblijdt ons ook nu weer met, een mogelijk nog hogere uitslag. Wif weten, dat gy nu alreeds druk in de weer zyt om zulks mogelijk te ma-^ ken. Gy geeft keer op keer blyk, dat gü uw wapenspreuk „Luctor et; : emergo" eer aan wilt doen. Doet hel by deze verkiezing ook weer. WijT zijn er van overtuigd, dat gü daarnaar streeft, desniettemin kan een woord van aansporing nooit kwaad. Elk heeft dat op zyn tyd wel eens nodig.

In de provincie NOORD-BRABANT is het heel anders gesteld dan in Zeeland. Daarin wonen betrekkelijk weinig Protestanten. Onder die Protestanten zijn er echter, die voor de S.G.P. in het geweer komen. Zy hebben dat met sprekende daden getoond. Het stemmenaantal is aldaar voor de S.G.P. gestadig geklommen. Het bedroeg bij de laatste Tweede Kamerverkiezing 3409. Dit aantal kan nog hoger opgievoerd worden. Wij hebben er enige moed op, dat het ook hoger zal worden. Brabantse partygenoten, beschaamt ons in deze onze verwachting 'niet. Spant al uwe krachten eens extra in.

In LIMBURG was het aantal stemmen, dal^ op de lijst der S.G.P. uitgebracht werd, uit de aard der zaak nooit hoog. Nochtans was het in 1946 verre van slecht. Het beliep toen 483. Hierbij is het verblijdend, dat de indiening van de candidaten-lijst der S.G.P. in Maastricht ook deze keer weer zo vlot verliep. Dit geeft ons enige hoop, dat de uitslag ook ditmaal weer zal meevallen. Onze vrienden mogen bedenken, dat elke stem gewicht in de schaal legt en niet alleen zelf ter stembus gaan, maar ook daartoe de Protestanten in Limburg opwekken, hen voorhoudende, dat het de S.G.P.-ers zijn, die in de Tweede Kamer, ook al staan zij daarbij geheel alleen, voor de Protestantse beginselen en belangen opkomen.

ZUID-HOLLAND heeft sedert de opkomst der Hervorming daarvan een bolwerk uitgemaakt. Daarvan zyn ondanks het grote verval in onze dagen nog de sporen te zien. Het minst wel in Den Haag. Het kiesdistrict Den Haag vormt toch voor de S.G.P. wel een zeer zwakke plek. In 1937 werden in heel Den Haag en Scheveningen op de lyst der S.G.P. slechts 1520 stemmen uitgebracht, in 1946 bij de Tweede Kamer-verkiezing 2088 en bij de Staten-verkiezing een getal, dat aanmerkelijk beter was, 3344. Haagse geestverwanten, het getal moet toch niet weer tot beneden de 3000 zakken. Stelt alles in het werk, 'dat het zelfs hoger wordt dan het in 1946 bij de Staten-verkiezing was. Zoudt gij ons dat genoegen eens willen en kunnen bezorgen?

Ook Rotterdam, al is het beduidend beter dan Den Haag, is nog niet wat het wel kon zijn. Bij de laatste Kamerverkiezing bedroeg het aantal stemmen op de lijst der S.G.P. 6811 en bij de Statenverkiezing 8289. Leverde de uitslag der eerst genoemde verkiezing teleurstelling op, die der laatste gaf reden tot tevredenheid. Moge dit bij de aanstaande verkiezing ook alzo zijn. Wij hebben daar enige hoop op. Wij weten, dat de zaak in Rotterdam door onze partijgenoten ter dege wordt aangepakt. Moge hun arbeid met succes bekroond worden, wat elke rechtgeaarde S.G.P.-er wel een rede tot bijzondere blijdschap zou zijn.,

Wat de kiesdistricten Leiden en Dordrecht aangaat — Zuid-Holland telt vier kiesdistricten — deze hebben in die provincie immer het leeuwenaandeel in de stemmen voor de S.G.P. aangebracht, vooral in dat van Dordrecht heeft de S.G.P. immer grote aanhang gehad. Ook in die kiesdistricten zitten onze kameraden niet stil. Bij ervaring weten wij, dat zij daar de zaken flink kunnen aanpak­ ken. Wij: vertrouwen, dat zij hun goede naam ook bij deze verkiezing eer zullen aandoen. Alle lauwheid worde afgelegd.

Om ten slotte nog met een enkel woord op heel de provincie Zuid-Holland terug te komen, in 1946 bedroeg bij de Kamerverkiezing het aantal S.G.P.-stemmen in heel de provincie 41.558, terwijl het in dat jaar bij de Staten-verkiezing tot 47.453 klom. Zuid-Hollandse geestverwanten, zet er nu eens alles op, dat de 47.000 stemmen ook bij deze verkiezing gehaald worden. Gij ziet, het kan. Zou het zelfs niet mogelijk zijn, dat het tot de 50.000 klom? ledere S.G.P.er werke daar hard aan mee. Hij bedenke wel, dat het voor de S.G.P. grotendeels van de provincie Zuid-Holland moet komen.

In NOORD-HOLLAND heeft de Reformatie op tal van plaatsen niet 5; ulk een diepe wortel geschoten als in het even te voren genoemde zuidelijke gewest. Dat is tot op de dag van heden nog zeer wel merkbaar. Niet het minst in Amsterdam. In die stad is het verval schrikbarend groot, hetgeen in het geweldige aantal stemmen, dat aldaar op de communisten en socialisten wordt uitgebracht, wel heel sprekend aan de dag komt. En cok in de kiesdistricten Haarlem en Den Helder, ofschoon voor de S.G.P. veel gunstiger dan in Amsterdam, is het stemmenaantal voor haar toch niet schitterend. Vergelijk maar eens de cijfers met die van Zuid-Holland. Tegenover de 41.558 stemmen, welke in Zuid-Holand in 1946 op de S.G.P.lijst werden uitgebracht, waren het slechts 4509, welke bij diezelfde Kamerverkiezing in heel Noord-Holland op genoemde lijst zich verenigden. Vrienden in Noord-Holland — en daar wonen gelijk ook in andere provincies warme vrienden en voorstanders van de S.G.P. —, het stemmeCaantal moest in uw gewest toch nodig stijgen. En dat kan, want daar zijn eenmaal in Noord-Holland meer dan 5000 stemmen op een S.G.P.-lijst uitgebracht. Spant, partijgenoten, dan alle krachten in om het cijfer van 5000 weder te halen, ja, om er zelfs boven uit te komen. Bedenkt, dat de kiesdeler jaar op jaar stijgt en deze keer al zeer dicht de 50.000 zal naderen. Daarom moet er wel met verdubbelde yver gearbeid worden, gelijk ons ook bekend is, dat er in Noord-Holland zijn, die zulks doen.

UTRECHT is een provincie, waarin de Hervorming grote ingang heeft verkregen. Ook heden ten dage zijn er in dat gewest nog een betrekkelijk groot aantal personen, die de aloude belijdenis onzer gereformeerde vaderen aanhangen. Dat bij kt duidelijk uit het stemaantal, dat de S.G.P-.lijsten er steeds verkregen. Het is in vergelijking met Noord-Holland, dat meer dan drie maal zo veel inwoners dan de provincie Utrecht heeft, zelfs groot. Het bedroeg er in 1946 bij de Staten-verkiezing 9028 en bij de Tweede Kamerverkiezjing in] daifc jaar zelfs 9483. Kunnen onze geestverwanten ons aldaar niet eens een aangename verrassing bezorgen, door het stemmenaantal op 9500 en daarboven te brengen? Dit behoort toch niet tot de onmogelijkheden. Dat onze vrienden daarvoor ter dege de handen uit de mouwen mogen steken en alles in het werk mogen stellen om dit succes te bereiken. Wij hebben er van vernomen, dat op onderscheidene plaatsen daaraan hard wordt gewerkt. Hierbij willen wij er de aandacht nog eens op vestigen, dat de stad Utrecht voor de S.G.P. bij de verkiezingen altijd maar een pover figuur slaat. Kan ook daarin geen verandering ten goede worden aangebracht? Men probere het in de stad Utrecht eens.

GELDERLAND is de provincie, waarin de Calvinistische Jan van Nassau eenmaal als stadhouder het beAvind voerde. Daarin hebben immer trouwe aanhangers van de aloude beproefde waarheid gewoond en wonen er nog. Niet het minste op de Veluwe en in de Betuwe, lieden, die van de neo-gereformeerde ideeën niets moesten hebben. Dat dit ook thans bij de uitslag der verkiezingen weder moge blijken. In 1937 werden er bij de Tweede Kamer-verkiezingen 18.713 op de lijst van de S.G.P. uitgebracht; in 1946 was dat getal tot 18007 geklommen. Een mooie sprong voorwaarts dus. Doch het stemmenaantal kan daar voor de S.G.P. nog aanmerkelijk ryzen. Het kan tot boven de 20.000 stijgen. Gelderse vrienden, wij weten, dat er onder uw midden zijn, aan wie het niet zal liggen, indien zulks niet gebeurt, doch daarvoor [is aller inspanning hard nodig. Dat daarom alle S.G.P.ers trouw op hun post mogen staan om met een zo groot mogelijk aantal stemmen op 7 Juli uit de bus te komen. Wij hebben enig vertrouwen, dat het aantal stemmen, dat op de S.G.P. lijst in Gelderland uitgebracht zal worden, dit jaar niet zal tegenvallen. Dat wij in deze verwachting niet beschaamd mogen worden!

Wat OVERIJSSEL aangaat, daar zyn in dat gewest enkele gemeenten, die een verblijdend groot aantal stemmen voor de S.G.P. opleven. Dit wil niet zeggen, dat er in a_indere plaatsen van Overijssel, waar niet zulk een groot aantal stemmen voor de S.G.P. wordt uitgebracht, geen warme voorstanders van de S. G.P. te vinden zouden zijn en ook niet dat zeer velen in dat gewest niet druk voor de verkiezingen in i weer zouden Zijn. Overijssel telt toch gelukkig nog menige aanhanger van de leer der gereformeerde voorouders. Het stemmenaantal is daar, de omstandigheden in aanmerking genomen, voor de S.G.P. niet slecht. Alleen in 1937 was het ver beneden peil. Het daalde toen tot 5680. Verblijdend was het, dat het in 1939 reeds weer tot 7.519 steeg, tervpijl het in 1946 bij de Tweede Kamerverkiezing tot dicht bij de 9000 rees. Het bedroeg toen 8719. Dat cijfer moet deze keer toch weder gehaald worden, ja, het is zelfs hard nodig dat het overschreden wordt. Wij zJji van oordeel, dat dit met inspanning van alle krachten ook kan. Zien wij, hoe wij daar bij de laatst gehouden stemming in 1946 vooruit gegaan zijn, dan is zulks zeer wel mogelijk Wij wekken dan ook onze vrienden en partijgenoten in Overijssel, allen die de S.G.P. welgezind zijn, met alle n? idruk op om zich hiervoor danig t* weer te stellen.

Ten slotte de drie Noordelijke Provincies FRIESLAND, GRONINGEN len DRENTHE, eens gezamelijk onder het zo gezegende bestuur van Graaf Willem Lodewijk verenigd. In die provincies zijn zeer velen van de leer, welke deze godvrezende stadhouder eenmaal beleed, afgeweken. Het strekt ons tot vreugde, dat er Q, a die jprovincies nog immer zijn, die de leer der vaderen zijn toegedaan en er ook gevonden worden, die te midden van het grote verval voorstanders zijn van de beginselen der S.G.P. In de provincie Friesland het meest, doch ook in de provincies Groningen en Drenthe zijn dezen nog niet geheel weggestorven. Hun positie is aldaar bij uitstek moeilijk. Dat onze vrienden in de Noordelijke provincies, waar de haat en de smaad, de hoon en de verdachtmaking aangaande de S.G.P. en hare leden niet op het minst aangetroffen v/orden, er toe verwaardigd mogen worden om openlijk en vrijmoedig voor de kostelijke beginselen onzer gereformeerde voorvaderen uit te komen. Dat dit straks ook in de uitslag der verkiezingen moge blijken. Wü weten, dat er in die provincies hard vi^ordt gewerkt. Zowel in Friesland, Groningen als Drenthe. Daarom hebben wij enige hoop, dat er enige vooruitgang in die gewesten voor de S.G.P. te constateren mag zijn. In Friesland bedroeg het aantal stemmen, dat op de S.G.P. lijst werd uitgebracht in 1946 1567; in Groningen 281 en in Drenthe 286. Deze getallen { mnen toch hoger worden. Indien Vij bij voorbeeld in aanmerking nemen, dat in 1946 bij de gemeenteraadsverkiezing in de stad Groni»gen alleen reeds 201 stemmen op de lijst der S.G.P. werden uitgebracht, dan is er toch enige gegronde hoop op vooruitgang. Dit moest toch nodig kunnen. Als wij bedenken, dat in het zo overwegend R.K. Limburg nog 483 stemmen op de S.G.P. candidaten in 1946 zijn uitgebracht, dan is het getal, dat in de zo overwegend Protestantse gewesten als Groningen en Drenthe op de S.G.P.lijst wordt uitgebracht, al bedroevend klein.

Vrienden en voorstanders van de S.G.P. weest er van overtuigd, dat de vijanden grotelijks zouden juichen als de S.G.P. evenals in 1937 bij de aanstaande verkiezingen in stem-K ienaantal terugliep, ja, dat zij victorie zouden roepen en in staat zouden zijn om een vreugde-vuur aan te steken als deze verkiezing evenals in 1937 de S.G.P. een zetel zou kosten. Om dit te verhinderen en zo mogelijk een zetel in de Kamer voor de S.G.P. er bij te winnen, moge elke S.G.P.er zich terdege inspannen.' Bedenkt eens welke offers onze voorouders voor de zaak der waarheid hebben gebracht, hoe zij daarvoor brandstapel en schavot zijn beklommen en goed en bloed er voor over hebben gehad. Gedraagt u als echte zonen der Reformatie en neemt aan het gedrag der vaderen een voorbeeld. Het is toch van het grootste gewicht, dat tegenover het schrikbarend verval, dat zich overal in den lande vertoont, de stem der waarheid in de Kamer gehoord wordt en ook aldaar Overheid en onderdaan aangemaand worden het pad der zonde te verlaten en zich onvoorwaardelijk aan Gods \yoord en Wet te onderwerpen.

Thans niet minder dan immer te voren geldt het: „O, land, land, land, hoort des Heeren Woord."

Daarom bevelen wij met alle vrijmoedigheid aan te stemmen op

Ds. ZANDT no. 1 van lijst 7

Dit artikel werd u aangeboden door: Staatkundig Gereformeerde Partij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 juli 1948

De Banier | 8 Pagina's

Op ter stembus

Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 juli 1948

De Banier | 8 Pagina's