De Algemene Vergadering van Woensdag 22 Febr. 1956

Niettegenstaande de weersomstandigheden, welke een belangrijk mindere opkomst deden verwachten, waren zeer vele afgevaardigden en leden der S.G.P., onder wie wij tal van predikanten van onderscheidene kerkformaties opmerkten, op Woensdag 22 Februari 1956 naar Utrecht opgekomen tot het houden van de jaarlijkse Algemene Vergadering.

De grote zaal in het noodgebouw van „Tivoli" aan het Lepelenburg was zelfs ge'heel bezet. Hiermede werd de verwachting van het Hoofdbestuur wel ten zeerste beschaamd, aangezien dit bestuur zulk een grote opkomst bij het strenge winterweer, waardoor het vervoer zo zeer belemmerd werd en velen niet konden komen, niet had verwacht. Deze belangrijke opkomst legt dan ook weer ©en verblijdend getuigenis af van het medeleven van zeer velen met de S.G.P. Te ruim 11.15 uur opende de voorzitter. Ds. P. Zandt, de vergadering. Na uit Psalm 119 de verzen 97 tot en met 112 gelezen te hebben, ging hij voor in gebed.

Vervolgens werd voorgesteld aan H.M. de Koningin het navolgende telegram te zenden:

De Algemene Vergadering der Staatkundig Gereformeerde Partij, op Woensdag 22 Februari 1956 te Utrecht bijeen, betuigt haar aanhankelijkheid aan Uwe Majesteit en Uw doorluchtig Huis, en wenst U Gods onmisbare zegen toe.

Ds. ZANDT, voorzitter

Ir. VAN DIS, secretaris

Dit voorstel werd door de Vergadering met eenparige stemmen aangsnomen. Van H.M. de Koningin werd in de loop van de middag het volgende telegram ontvangen:

De Koningin draagt mij op haar vriendelijke dank over te brengen voor de gevoelens van aanhankelijkheid, geuit in uw telegram.

VAN HEECKEREN

particulier secretaris

Hierna ging de voorzitter over tot het uitspreken van zijn rede, getiteld:

HET WELZIJN VAN ONS VOLK.

Deze belangrijke rede, die reeds tijdens de vergadering vlot verkocht werd, werd door de vergadering met grote aandacht aangehoord. Van de inhoud behoevsn wij in dit verslag geen melding te maken, omdat ze reeds in druk verschenen is en voor ieder alsnog tegen de uiterst lage prijs van 35 cent bij de N.V. , , De Banier", postbus 2019 te Utrecht, verkrijgbaar is.

Na het uitspreken der rede bracht de partijsecretaris namens het Hoofdbestuur en de vergadering de voorzitter ten zeerste dank voor zijn principiële en tevens actuele rede, waarin op zulk een duidelijke wijze was aangegeven, waarin het welzijn van ons volk ligt, namelijk wanneer dit van hoog tot laag zich voor God zou komen te verootmoedigen, al ware het in uitwendige zin, gelijk dit weleer bij de koning en het volk van Ninevé het geval was, en wanneer de overheid ook voor het bestuur en de wetgeving des lands zioh zou richten naar Gods Woord en Wet.

Voorts verzocht hij of de voorzitter bereid was om zijn rede belangeloos ten behoeve van de Partijka.s af te staan.

De voorzitter merkte in antwoord op de hem gestelde vraag op, dat het hem niet om eigen eer ging, doch om de eer des Heeren, en voorts, dat hij uit dit oogpunt ook gaarne bereid was om zijn rede, waaraan heel wat werk verbonden was geweest, 'belangeloos ten bate van de Partijkas af te staan. Tevens drong de voorzitter er ten sterkste op aan om alle laksheid, zoals die bij de laatste verkiezing voor de Provinciale Staten in 1954 in verschillende plaatsen te bespeuren viel, af te leggen, en met alle geoorloofde middelen de strijd in te zetten voor de beginselen der S.G.P., die het overwaard zijn, dat men daarvoor strijdt, desnoods lijdt. Dit te meer waar een zware verkiezingsstrijd voor de S.G.P., welke van vrijwel alle kanten bestreden wordt, te wachten staat.

In dit verband deed hij een beroep op de S.G.P.-ers om de verkiezingslectuur van hun partij zoveel mogelijk onder ons volk te verspreiden. Deze lectuur wordt altijd spotgoedkoop beschikbaar gesteld, hetgeen ook wel blijkt uit de Partijrede, welke in de vorm van een goedkope uitgave tegen de luttele prijs van 6 cent te verkrijgen is.

Vervolgens werd overgegaan tot het vierde punt van de agenda, namelijk de notulen der vorige Algemene Vergadering, zoals deze in „De Banier" van 3 Maart 1955 zijn afgedrukt. Zonder op-of aanmerkingen werden deze notulen door de vergadering goedgekeurd en vastgesteld. Alsnu verzocht de voorzitter aan de partijsecretaris om de brief voor te lezen, welke door professor Wisse aan de Algemene Vergadering was toegezonden. De partijsecretaris voldeed aan dit verzoek en las de navolgende brief van prof. Wisse voor:

Doorn, Februari 1956

Vanuit mijn vrij ernstig ziekbed, waarop de Heere mij in Zijn aanbiddelijke vrijmacht heeft neergeworpsn , en waardoor ik helaas uw gewichtige samenkomst niet kan bijwonen, zend ik u deze regelen:

Mannen broeders!

U wacht een zware strijd, de a.s. verkiezingen. Laat tot het laatste moment toch niets onbeproefd, onder biddend opzien tot de Heere, de God van Gideon, om te zorgen, dat het kloek getuigenis onzer afgevaardigden in de Kamer, aldaar blijve gehandhaafd, ja nog moge worden versterkt. Het getuigenis voor Gods Naam, Gods dag, Gods kerk en dienst.

De drieënige God, de Heere Zebaoth, zij het Princiep, van waaruit we hebben te leven, te denken, te handelen. Hij zij de Bron van onze energie, de bezieling van onze actie, het doel van onze strijd, en de waarborg van de zegepraal.

Waakt er voor in verootmoediging en geloof, dat niemand straks zich zou hebben te beschuldigen van niet met blanke wapens te hebben gestreden; en evenmin van niet tot het uiterste toe deze wapens in Godes kracht te hebben gehanteerd.

Bovenal: Allen reizen wij de ontzaglijke rechterstoel Gods en de nimmer eindigende eeuwigheid tegemoet, en zware-tijden staan hier beneden voor de deur.

Niemand verzake dan het heden der genade, en niemand stelle uit de dag der waarachtige bekering tot God, om uit genade en in geloof in de gezegende Borg Jezus Christus het eeuwige leven te vinden.

Ontvangt de hartelijke groet en zegenbede van uw 'geringe medestrijder in de gebeden.

Uw vriend en partijgenoot,

G. WISSE

Hierop werd op voorstel van de voorzitter door de Vergadering met algemene stemmen besloten aan prof. Wisse een telegram te zenden, waarvan de inhoud na de pauze aan de Vergadering werd medegedeeld en welke als volgt luidde:

De Algemene Vergadering, u hartelijk dank betuigende voor uw schrijven, wenst u Gods nabijheid en zegen toe.

Hierna kwam punt 5 van de agenda aan de orde, luidende:

Mededeling van de door de Vertrouwensvergadering vastgestelde cand'datenlijst voor de Tweede Kamerverkiezing.

Op verzoek van de voorzitter las de partijsecretaris de namen der candidaten voor, waaruit bleek, dat de lijst als volgt luidt:

1. Ds. P. ZANDT (Delft). 2. Ir. C. N. VAN DIS ('s-Gravenhage). 3. D. KODDE (Zoutelande). 4. Ds. P. T. DORSMAN (Staphorst). 5. Ir. H. FOKKER (Eindhoven). 6. Ds. M. A. MIERAS (Krimpen a. d. IJssel). 7. Ir. H. VAN ROSSUM (Zeist). 8. J. VERMEULEN Hzn. (Kinderdijk). 9. Ds. C. SMITS (Grand Rapids). 10. Ds. D. VAN DER ENT BRAAT (Elspeet). 11. Ds. E. DU MARCHIE VAN VOORTHUYSEN (Leersum). 12. A. DE REDELIJKHEID (Ouderkerk a. d. IJssel). 13. A. J. KERSTEN (Rotterdam). 14. A. J. SCHOT (Middelburg). 15. A. VLASBLOM (Delft).

16. P. VAN WOERDEN (Akkrum). 17. A. SCHOULS (Leiderdorp). 18. B. VAN DER GRAAF (Ridderkerk). 19. W. F. MULCKHUYSE (Waarder) 20. W. V. OOSTENDE (Onstwedde).

Zonder enige op-of aanmerking werd deze lijst door de Vergadering goedgekeurd.

Alsnu had er hoofdbestuursverkiezing plaats, aangezien Ds. Dorsman aan de beurt van aftreden — doch herkiesbaar — was, terwijl de heer van Leeuwen om gezondheidsredenen zich genoodzaakt had gezien als lid van het Hoofdbestuur te bedanken. In zijn plaats had het Hoofdbestuur een tweetal candidaten gesteld, namelijk Ds. Abma, Ned. Hervormd predikant te Monster, en de heer Mulckhuyse te Waarder.

Terwijl de stembriefjes werden ingevuld, werden de navolgende heren aangezocht in het stembureau te willen zitting nemen: Oudshoorn, Tanger, de Raad, Akse, de Redelijkheid, Vermeulen, Slijkhuis en Verboom.

Vervolgens beval de voorzitter de collecte ten zeerste aan, mede omdat de kas van de Partij bij de aanstaande verkiezing zwaar zal worden aangesproken. De lectuur van de S.G.P. wordt toch zo spotgoedkoop aangeboden, dat de penningmeester uit de kas der Partij met grote bedragen zal hebben bij te springen. Daarna verzocht de voorzitter de Vergadering van Psalm 84 te willen zingen de verzen 3, 4 en 5, waarna met het oog op het collecteren nog vers 6 werd toegevoegd, zodat, waar in het begin geen psalmvers gezongen was met het oog op het late begin der Vergadering, het zingen der psalmen naar het ogenblik, waarop gecollecteerd zou worden, verzet werd.

Hierna vroeg Ds. Mieras op verzoek van de voorzitter een zegen voor het middagmaal en werd gepauzeerd tot 2.15 uui. Na de pauze werd de vergadering op verzoek van de voorzitter door Ds. Dorsman met gebed heropend en vervolgens de uitslag der gehouden stemming bekend gemaakt, waaruit bleek, dat Ds. Dorsman met vrijwel algemene stemmen was herkozen en Ds. Abma met overgrote meerderheid van stemmen gekozren was. Op de vraag van de voorzitter, of Ds. Dorsman zijn benoeming aannam, gaf deze een bevestigend antwoord. Daar Ds. Abma niet ter vergadering aanwezig was, zal hem de uitslag der stemming schriftelijk worden medegedeeld.

De leden van het stembureau werd door de voorzitter dank gebracht voor de door hen verrichte werkzaamheden.

Verder wijdde de voorzitter enkele woorden aan het heengaan van de heer van Leemcen. Gezien diens gezondheidstoestand kon het Hoofdbestuur zijn besluit om als hoofdbestuurslid te bedanken, volkomen begrijpen. Namens de Vergadering bracht de voorzitter de heer van Leeuwen dank toe voor het feit, dat hij, in weerwil van zijn zwakke gezondheid, destijds zijn benoeming had aanvaard, en voor hetgeen hij ten behoeve der Partij gedaan had. Voorts wenste de voorzitter hem beterschap toe en dat de zegen des Heeren rijkelijk zijn deel mocht zijn.

Alsnu kreeg de partijsecretaris gelegenheid zijn jaarverslag te geven. Hierin werd er op gewezen, dat het voorafgaande jaar een betrekkelijk rustig jaar was geweest, doordat er geen verkiezingen in plaats gevonden hadden. Toch was er door de kiesverenigingen gewerkt aan de verbreiding der beginselen der S.G.P., dcor het verspreiden van de rede, die de Partijvoorzitter op de vorige Algemene Vergadering gehouden heeft, en diens rede, uitgesproken bij de Algemene Beschouwingen over de Rijksbegroting voor 1956.

Voorts werd in het jaarverslag de candidaatstelling voor de verkiezing van le­ den der Tweede Kamer gememoret .waarbij werd vastgesteld, dat geheelJ gens artikel 10 der Partijstatuten gehandeld, met als resultaat, dat d« \ trouwensvergadering de hiervoor n vermelde candidatenlijst had vastgestJ Wat de groei der Partij betreft, koi melding van worden gemaakt, dat aantal kiesverenigingen sedert 1948, \l er ook Tweede Kamerverkiezing p]; vond, met 58 gestegen was, en sei 1952 met 11, waarvan de kiesvereni te Loosduinen in Januari 1956 was o; richt.

Het Hoofdbestuur vergaderde drieni'j namelijk op 7 Mei 1955 in verband het stellen van candidaten voor de Eei Kamerverkiezing, en voorts op 13 0( ber 1955 en 20 Januari 1956, terwijij een Vertrouwensvergadering gehoui werd op Zaterdag 21 Januari 1956. Vervolgens werd aangaande de wf zaamheden van het Partijbureau meer opgemerkt, dat tal van vragen ; j allerlei aard beantwoord en verscheid adviezen verstrekt werden, terwijl voorts bij de kiesverenigingen met nadruk op werd aangedrongen om in vervolg de lijsten betreffende de sami stelling van het bestuur, wanneer toegezonden zijn, onmiddelhjk ingevi naar het Partijbureau terug te stuif Ook werd gewezen op de noodzakeli heid om bij tussentijdse verandering« naam en/of adres van secretaris en ; ningmeester, hiervan onverwijld het h tijbureau in kennis te stellen.

Daarna werd stilgestaan bij het Pai orgaan „De Banier", waarbij er bij leden en bestuursleden ten sterkste werd aangedrongen om zich op „De nier" te abonneren, voor het geval mj nog geen abonné is. Ook werd tot t lezen van „De Banier" ten zeerste a; gespoord. Dat deze aansporing noi was, werd met een voorbeeld duide aangetoond. Het was zeer verheuga uit het jaarverslag te mogen vernemf dat het verhogen van de abonnemen prijs inzake „De Banier" met ingang vi 1 Juli 1955 vrijwel geen verlies v abonné's tengevolge had gehad, waan wel zeer duidelijk blijkt, dat de abonii van „De Banier" wat voor hun blad ov hebben.

Het jaarverslag werd besloten met wens en bede, dat de Heere met i S.G.P. moge optrekken, en dat de begi selen der Reformatie meer en meer onJ ons volk ingang mogen vinden. Zonder op-of aanmerkingen werd verslag door de Vergadering goed' keurd, waarna de voorzitter de parti secretaris namens de Vergadering bracht voor de door hem verrichte a beid.

Hierna gaf de partijpenningmeester financieel jaarverslag, waaruit bleek, de resultaten over 1955 alleszins bew digend te noemen zijn, een gevolg dai van, dat er in dat jaar geen verkiezingi hebben plaats gevonden.

Na een principieel woord ter inleidi» waai bij gewezen werd op de noodzal lijkheid er van om de beginselen v Gods Woord zuiver te bewaren, en ii op mensen, doch op de Heere alken betrouwen, gaf de penningmeester saldo's van 1954 en van 1955, waan bleek, dat dit laatste ƒ 2540.18 lioj was. Toch moet hieruit niet de verkei de conclusie worden getrokken, dat nu geld genoeg is om daarmede de li* kosten, welke de Tweede KamerverB zing medebrengt, te kunnen dekken. H saldo is toch slechts ƒ 1000.— hoger i dat van 1951, toen we ook voor e: Kamerverkiezing stonden. Daar tegt over staat namelijk, dat de kosten de gestegen papier-en drukkosten tba ongeveer 10 % hoger liggen. Voorts zi het zeer gewenst zijn, dat er op gw' schaal lectuur verspreid werd dan 1952, vooral in die streken, waar gi kiesverenigingen der S.G.P. bestaan de beginselen der S.G.P. helaas nog \'' ^el onbekend zijn. Gewezen werd hierbij de grote sommen gelds, die onze Ge-Éformeerde voorvaderen in vroegere buwen hebben uitgegeven om Gods Uootd en de geschriften der oude Gefcformeerden onder het volk te brengen, [un arbeid mocht de S.G.P. tot voorbeid strekken, daarbij gedachtig zijnde L jg woorden der Heilige Schrift: ^aait aan alle wateren". Moeite en of-Irs mogsn daarom niet worden ontzien. Ie v/ens werd uitgesproken, dat alle af-Ivaardigden en overige leden der Partij L écn en ander goed doordrongen zoubn zijn, vooral nu het aantal leden der ' veede Kamer zal worden uitgebreid en a.s. Kamerverkiezing meer dan ooit In zser grote betekenis is.

Lt het betalen der contributies betreft, \ü met voldoening geconstateerd worfen dat de overgrote meerderheid der esverenigingen aan haar verplichtingen ter 1955 ten deze had voldaan. Slechts In 20-tal kiesverenigingen was in geieke gebleven om de contributie over BSS te voldoen, namelijk:

I Arnhem, Bameveld, Bodegraven, Eist, iGiesssn-Nieuwkerk, Hillegom, Hooge-[veen. Houten, Heinenoord, Klundert, (Lemmer, Loosdrecht, Maarn, Mark-I nesse. Maassluis, Reeuwijk, Stad a. h. {Haringvliet, Veenwouden, Waddinxjveen en Woudenberg.

leze kiesverenigingen wordt verzocht de Irschuldigde contributie over 1955 (25 Int per lid per jaar) alsnog over te main op postrekening no. 11.95.60 van de Ennmgmeester der S.G.P. te Rotterdam. brvolgens werd stilgestaan bij de op-|engst van het parlijorgaan „De Baer". Hieruit bleek, dat de uitkering aan Partij in 1955 met 2 Va % verminderd loest worden wegens de gestegen ex-|o; tatiekosten, en de abonnementsprijs et een gulden per jaar verhoogd. De Enningmeester drong er in zijn verjig dan ook tan sterkste op aan, dat SS in het werk gesteld zal worden om lonns's op „De Banier" te werven, (anneer op elke 20 partijleden één nieuabonné gewonnen werd, zou het uit-Jringspercentage weer verhoogd kunnen brdsn, wat voor de partijkas een groot (ordeel zou betekenen.

! coibcte op de Algemene Vergadering In 23 Februari 1955 bracht op j 1442.15. Het bedrag aan giften over B55 was ƒ 169.23. Er werd esn krachtig lïoep gedaan cp allen, die de S.G.P. Jorstaan of met haar s> 'mpathiseren, om Partijkas te gedenken, opdat het belag aan giften hoger wordt dan over 155, hetgeen zeer welkom zou zijn voor In versterkte lectuurverspreiding onder IS volk.

iema werd nog eens nadrukkelijk gepen op het betalen van achterstallige Tiulden, welke eind 1955 nog ƒ 384.79 Idroegen.

In slotte gaf de penningmeester een lanciëel overzicht.

pk dit verslag werd door de Vergade-Ig goedgekeurd, nadat een paar vrabevredigend beantwoord waren, ^arop de voorzitter de heer W. Janvoor de door hem verrichte arid namens de Vergadering dank peilt,

voorzitter las daarop een verklaring Dr van de controle-commissie, belande uit de heren B. v. d. Graaf en Westerduin, waarin deze verklaardat zij de boeken hadden gecon-|leerd en alles accoord bevonden had-1. Ook deze heren werden door de przitter hartelijk bedankt voor de door verrichte werkzaamheden.

de nieuwe commissie voor de boe-|icontrole over 1956 werden benoemd heren B. van der Graaf te Ridderkerk J-van de Poel te Amsterdam als prij en de heren A. M. van Hall te Am-|rdam en A. S. den Braber te Rotter-(Hillegersberg) als secundi.

Alsnu kwamen er twee voorstellen van het Hoofdbestuur.

Het eerste voorstel betrof de

Verhoging der contributie

en luidde als volgt:

Het Hoofdbestuur stelt voor de contributie der kiesverenigingen ten behoeve der Partij, welke volgens artikel 9 der Partijstatuten per lid per jaar 25 cent bedraagt, te verhogen tot 50 cent per lid en per jaar.

Verscheidene afgevaardigden maakten naar aanleiding van dit voorstel enige opmerkingen. Enkele hunner vonden de verhoging wel wat al te sterk, anderen daarentegen waren van het tegenovergestelde gevoelen.

De voorzitter merkte op, dat 25 cent per lid per jaar toch wel aan de zeer lage kant is. Het was vóór de oorlog al 25 cent en als we er dan op letten hoe alles in prijs gestegen is, dan is 50 cent per lid per jaar toch niet te hoog. Andere partijen zoals de A.R.P. vragen een veel hogere contributie, zelfs tot ƒ 2.50 per lid per jaar.

Nadat nog enige discussie over dit punt had plaats gehad, bleek, dat de hele Vergadering tenslotte accoord ging met het voorstel van het Hoofdbestuur, nadat de voorzitter verzekerd had, dat, wanneer deze verhoging voor enkele kiesverenigingen bezwaarlijk was, het Hoofdbestuur daarmede terdege rekening zou houden en dat, als deze verhoging op den duur voor vele kiesverenigingen bezwaarlijk zou blijken te zijn, dat men de verhoging toch in alle geval wel als proef voor een jaar zou kunnen aanvaarden. Dit te meer, waar er vele kiesverenigingen zijn, die deze verhoging zeer wel kunnen en ook wel willen betalen en de Partijkas deze verhoging zeer wel zal kunnen gebruiken, dewijl bovendien de verhoging pas met 1 Januari 1957 ingaat.

Het tweede voorstel van het Hoofdbestuur had betrekking op het uitstellen van de behandeling der voorstellen tot wijziging van het beginselprogram. Het luidde als volgt:

Wegens de vele werkzaamheden, welke het Hoofdbestuur mede in verband met de a.s. Tweede Kamerverkiezing te verrichten had, stelt voornoemd bestuur, met instemming der vertrouwensvergadering, voor, de wijziging van het beginselprogram uit te stellen tot een volgende Algemene Vergadering, en hierover dus thans geen discussies te houden.

Zonder enige discussie werd dit voorstel door de Vergadering aanvaard. Hierop kwamen aan de orde de navolgende Vragen en voorstellen der kiesverenigingen:

1. Verlof der militairen.

Bameveld zou gaarne ingelicht worden hoe het staat met de mogelijkheid, dat militairen des Maandagsmorgens per eerste gelegenheid naar hun gamiezoenen kunnen terugkeren. Toelichting. Daar er militairen zijn, die OD Zondag niet willen reizen, moeten dezen van het gaan met verlof afzien, of, indien mogelijk, des Zaterdagsavonds reeds naar hun garnizoenen terugkeren. Is dit voor deze militairen uiterst onaangenaam, anderzijds wekt de huidige verlofsregeling het reizen op Zondag sterk in de hand. Terugkeer op Maandagmorgen zou derhalve noodzakelijk zijn.

Praeadvies Hoofdbestuur: Het Hoofdbestuur is van oordeel, dat de Kamerleden der S.G.P. gedaan hebben wat zij konden om van de minister van Oorlog en Marine gedaan te krijgen, dat de militairen des Maandagsmorgens van verlof mogen terugkeren. De minister weigerde echter jaar op jaar hieraan te voldoen. Inwilliging van het verzoek tot terugkeer op Maandag hangt derhalve geheel af van de commandant. Weigert deze, dan is er niets aan te doen.

Over deze belangrijke aangelegenheid werden door sommige afgevaardigden enkele opmerkingen gemaakt. Zo wees de heer Vermeulen van Kinderdijk op de noodzakelijkheid er van, dat de kerkeraden aan de militairen een verklaring meegeven, waarin verklaard wordt, dat de betreffende militair principiële, godsdienstige bezwaren heeft tegen het reizen op Zondag en deswege verzoekt om verlof te geven tot terugkeer op Maandag. Volgens spreker heeft dit gunstige resultaten gehad.

De heer van der Merwe van Den Haag kende aan een dergelijke verklaring, gezien de door hem opgedane ervaring, niet zulk een grote betekenis toe en vroeg of het niet aan te bevelen zou zijn ter zake namens de Algemene Vergadering een telegrafisch verzoek tot de Minister van Oorlog te richten.

De voorzitter merkte op, dat er bij voortduring jaar op jaar in de Kamer en ook in persoonlijk onderhoud met de Minister over deze kwestie gesproken was en er bij hem krachtig op aangedrongen was, dat de militairen des Maandagsmorgens naar hun garnizoenen zouden kunnen terugkeren. De huidige en ook de vorige, eveneens van Christelijk-Historische huize zijnde. Ministers van Oorlog bleven dit steeds hardnekkig weigeren, de beslissing in deze aan de plaatselijke commandant overlatende, zodat, wanneer de commandant beslist weigert, de Kamerleden der S.G.P. daar niets aan kunnen doen.

De voorzitter drong er op aan, dat de militairen beslist op Gods dag niet zouden reizen en dat uit gehoorzaamheid aan Gods wet. Ook is het dan meermalen gebleken, wanneer de militairen daarin volhardden, dat zij na enige tijd van de commandant — waar hierbij ook wel vaak bedrog in het spel is, door het veinzen van principiële bezwaren om maar des Maandagsmorgens te kunnen terugkeren — het verlangde verlof verkregen. Tenslotte besloot de voorzitter dit punt, dat de Kamerleden der S.G.P. voornemens zijn in de toekomst te doen wat zij kunnen om de Minister van standpunt te doen veranderen. Toen dit punt was afgehandeld, kwam het navolgende aan de orde:

2. Zondagsontheiliging en bezoek aan de paus.

Woerden stelt voor aan H.M. de Koningin en Z.K.H. Prins Bernhard een ernstige waarschuwing te richten inzake het publiek ontheiligen van de dag des Heeren.

Ede, Enschede, Opheusden en de Statenkring-Elst zouden gaarne een woord van protest zien gericht tegen het bezoek, dat Z.K.H. Prins Bernhard onlangs heeft gebracht aan de paus. Praeadvies Hoofdbestuur. Het Hoofdbestuur onderschrijft ten volle de bezwaren der genoemde kiesverenigingen. Meermalen is door de Kamerleden der S.G.P. met alle nadruk opgekomen tegen het schromelijk ontheiligen van des Heeren dag, tot zelfs door de hoogstgeplaatsten in den lande. Wat het bezoek van Prins Bernhard aan de paus betreft, is het aan het Hoofdbestuur bekend, dat van bepaalde kerkelijke zijde daarover een schrijven aan Z.K.H, gericht is. Indien de Vergadering zich daarvoor uitspreekt, is het Hoofdbestuur bereid namens de Algemene Vergadering aan H.M. en Z.K.H, haar leedwezen te betuigen, zowel over het publiek ontheiligen van Gods dag, als over het bezoek aan de paus.

Na een vraag van één der afgevaardigden in zake het bezoek aan de paus te hebben beantwoord, kon door de voorzitter geconstateerd worden, dat de Vergadering prijs stelde op het betuigen van leedwezen over de bovenvermelde feiten en een schrijven in die geest verzonden zal worden.

Alsnu kwam het derde punt der vragen en voorstellen in behandeling:

3. Beschei-ming Burgerbevolking (B.B.).

Enschede vraagt of een S.G.P.-er kan deelnemen aan de Bescherming Burgerbevolking, daar degenen, die dit doen, volgens de regeling inzake de rechtspositie der noodwachters onder de verzekering vallen.

Praeadvies Hoofdbestuur. Het Hoofdbestuur is van oordeel, dat men niet gedwongen wordt zich aan de verzekering te onderwerpen. Wenst men zich voor de B.B. op te geven, dan kan men dus de voorwaarde stellen, dat men buiten de verzekering wü blijven.

Daar niemand het woord over deze kwestie verlangde, bleek, dat de Vergadering zich met het praeadvies van het Hoofdbestuur kon verenigen, waarmede dit aangenomen was. Thans werd overgegaan tot punt vier betreffende het instellen van een:

4. Leergang Staathuishoudkunde.

Bussum zou gaarne een leergang „Staathuishoudkunde" ingesteld willen zien.

Toelichting. Bussum meent, dat hierdoor leden der S.G.P., die slechts lager onderwijs genoten hebben, maar toch blijk geven algemeen ontwikkeld te zijn en vlot kunnen spreken, in staat gesteld worden zich te bekwamen voor een eventuele functie als lid der Kamer, Provinciale Staten of Gemeenteraad. De S.G.P. krijgt op die manier geschoolde krachten, waaruit bij voorkomende verkiezingen keuze gemaakt kan worden.

Praeadvies Hoofdbestuur. Het Hoofdbestuur acht het voorstel van Bussum om verschillende redenen niet uitvoerbaar. Bovendien is bestudering van staathuishoudkunde alleen nog niet voldoende om iemand voor het bekleden van een openbare functie geschikt te maken.

Op de vraag van de voorzitter of Bussum zijn voorstel nog nader wenste toe te lichten, werd door één der afgevaardigden dezer kiesvereniging gebruik gemaakt, waarbij hij nog eens nader onderstreepte en aanvulde wat in bovenstaande toelichting wordt bedoeld. Voorts vroeg hij of Ds. Zandt de bezwaren van het Hoofdbestuur wilde noemen.

De voorzitter voldeed hieraan en noemde drie bezwaren, ten eerste wie dat onderwijs zou moeten geven, ten tweede wie het zal bekostigen, ten derde dat het zeer nuttig zou zijn zich op de hoogte te stellen van de eigen vaderlandse geschiedenis en de geschriften onzer gereformeerde vaderen, bovenal dat we aan eigen wijsheid eens mochten sterven en afsterven, wat beslist nodig is om waarlijk wijs te zijn.

Hierbij gaf de voorzitter de kiesvereniging Bussum in ernstige overweging om haar verlangens op dit punt nog eens uiteen te zetten en het Hoofdbestuur bekend te maken, waarmede de Vergadering en ook de afgevaardigden van Bussum accoord gingen. Toen kwam het vijfde en laatste punt aan de orde. Het handelde over: 5. Kosteloze sprekers.

Hasselt vraagt of het niet mogelijk is om in plaatsen, waar een kleine kiesvereniging is, één of twee maal per jaar sprekers kosteloos, of zo nodig tegen vergoeding der reiskosten, te laten optreden.

Praeadvies Hoofdbestuur. Het Hoofdbestuur is van oordeel, dat het niet doenlijk is om het laten optreden van sprekers voor kiesverenigingen, ook al zijn deze klein, geheel of ten dele uit de Partijkas te bekostigen.

Dit praeadvies werd door de vergadering met algemene stemmen aangenomen, nadat er nog enige opmerkingen gemaakt waren over de redevoeringen, welke bij sommige kiesverenigingen gehouden werden, waarbij de voorzitter verklaarde, dat vergaderingen, waarin tijdredenen worden gehouden, vrijwel altijd drukker bezocht worden dan die, waarin louter politieke redevoeringen worden gehouden. Andere partijen, waar de sprekers louter politieke redevoeringen houden, moeten vaak door het vertonen van films, muziek enz. worden opgeluisterd om zodoende nog enig publiek te trekken.

Alsnu kwam de rondvraag. Ds. Visser uit Rotterdam verzocht om het daarheen te willen leiden, dat voortaan in stichtelijke overdenkingen in „De Banier" geen dogmatische formuleringen worden gegeven, waarover niet door alle leden der S.G.P. gehjk gedacht wordt.

Tenslotte gaf de voorzitter het woord aan Ds. Mieras tot het spreken van een slotwoord.

Ds. Mieras deed dit aan de hand van hetgeen in Gods Woord geschreven staat over koning Hiskia, die tot het ganse Israël en Juda, alsook tot Efraïm en Manasse, tot Zebulon toe, boden zond met brieven om het volk op te wekken zich tot de Heere, de God van Abraham, Izaak en Jakob te bekeren en naar Jeruzalem te komen om de Heere Pascha te houden. Spreker wees er op, hoe de oordelen over de tien stammen Israels gekomen waren vanwege de uitgietende zonden, daarin onder meer bestaande, dat zij gevankelijk naar Assyrië waren weggevoerd. Hoewel 'deze boden door velen uitgelachen en bespot werden, was er toch onder de oordelen nog een overblijfsel naar de verkiezing uit het souvereine, vrijmachtig welbehagen Gods, dat zich met de tollenaar op de borst kreeg te slaan en met Efraïm schaamrood mocht worden en op de heup kreeg te kloppen vanwege een hartelijk leedwezen over de zonden tegen een heilig, rechtvaardig en goeddoend God.

Dat was de partij, die de kostelijke leergangen Gods mocht volgen, al was het dan niet in de wijsbegeerte en staathuishoudkunde. Spreker wenste de vergadering toe, dat er onder ons van dezulken meer gevonden mochten worden, die kwamen te worstelen aan de troon der genade met de ootmoedige schuldbelijdenis: Wij . wij hebben gezondigd en gedaan, dat kwaad is in Uw heilige ogen. Dat alle geredeneer over dogma's eens mocht wegvallen en het echte dogma eens beleefd mocht worden, namelijk hoe totaal wij gevallen zijn en deswege de gramschap des Heeren dubbel waardig zijn en ook, dat er alleen voor dezulken verwachting is, daar alle verwachting van het vlees zal worden afgesneden. Verwachting is er toch alleen voor een zich schuldig kennend volk, dat met de koorden der veroordeling omhangen is. In zulk een volk wordt God verheerlijkt en dat op grond van liefde en recht.

Vervolgens wenste Ds. Mieras de voorzitter de kracht, moed en sterkte toe, welke hij in de komende maanden zo nodig heeft, te meer waar hem in de achterliggende maanden zulk een zwaar verlies getroffen had wegens het overlijden van zijn echtgenote. Spreker beëindigde zijn slotwoord met de voorzitter in de gebeden van allen, die bidden geleerd hebben, aan te bevelen, waarna hij de Vergadering verzocht Ds. Zandt toe te zingen de zegenbede uit Psalm 134 : 3, waaraan zij spontaan voldeed. Ds. Zandt bedankte Ds. Mieras voor het gesproken slotwoord, dat hem ontroerd had en de Vergadering voor de hem toegezongen zegenbede, waarbij hij er tevens nog eens op wees, dat het verlies zijner gade voor hem zwaar geweest was en nog is, hoewel Gods vertroostingen hem niet ontbroken hebben, waarbij hij ondervinden mocht, dat het beter is met God verdriet, dan zonder God vreugde te hebben. Voorts bracht Ds. Zandt, waar het mogelijk de laatste keer zou kunnen zijn, dat hij de Vergadering toe zal kunnen spreken, de S.G.P. hartelijk dank voor de hem sedert zovele jaren betoonde trouw en aanhankelijkheid, welke hem menigmaal in de zware strijd mede hadden bemoedigd. Op zijn verzoek eindigde Ds. Mieras daarna deze goedgeslaagde vergadering met gebed en sloot de voorzitter de vergadering.

En hiermede behoorde de Algemene Vergadering van 1956 weder tot het verleden.

Een woord van hartelijke dank zij hierbij nog gebracht aan de kiesvereniging te Utrecht, welker bestuur en leden geen moeite ontzien hebben om de Vergadering een ordelijk verloop te doen hebben, alsook voor het ophalen der stembriefjes en niet te vergeten, voor het collecteren en het tellen der collecte te zorgen.

En dat was de moeite waard. Die collecte toch bracht maar eventjes ƒ 2034.64 op! Een cijfer, dat het bedrag der collecte van 1952, wat ook een verkiezingsjaar was en van 1955 met circa 500 gulden overtreft. Hiermee blijkt wel overduidelijk, dat de S.G.P.'ers, die over het algemeen niet tot de rijken en edelen des volks behoren, voor de beginselen der Partij heel wat over hebben en daarvoor offers weten te brengen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen