Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De kabinetsformatie

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De kabinetsformatie

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

Professor Lieftinck heeft de opdracht, welke de Koningin hem verleend had om als informateur zijn krachten er aan te geven, dat er een kabinet samengesteld zou kunnen warden, dat op voldoende steun van het parlement zou kunnen rekenen, aanvaard.

Geheel naar genoegen van de K.V.P. is dit niet. Zij zou gaarne gezien hebben, dat er naast professor Lieftinck nog een infoi'mateur van r.k. confessie benoemd zou zijn.

Dit heeft professor Lieftinck echter niet belet om zijn opdracht te aanvaarden. Hij heeft er alle haast bij gezet om te slagen. Nadat hij eerst de stukken en de regeringsprograms van de formateurs Dr. Drees en professor Romme bestudeerd had, heeft hij voorts met onderscheidene personen een 'onderhoud gehad. Dat hij daarbij ook de demissionaire secretarisgeneraal van financiën en de president van de Nederlandse Bank geraadpleegd heeft en daaiuia ook nog een onderhoud gehad heeft met de demisisonaire minister van financiën, wijst er wel op, dat de financiën van ons rijk — hetgeen geen wonder is, want deze bevinden zich in een desolate toestand — bij de vorming van een nieuw ministerie een belangrijke plaats innemen. Wil men in deze toestand een verbetering aanbrengen — wat wel dringend nodig is — dan zal er óf terdege bezuinigd moeten wordten, óf de belastingen zullen verhoogd moeten worden.

Vélen vrezen nu, dat, gelet op het verleden van professor Lieftinck als ministei van Financiën, en diens uitgesproken socialistische beginselen, het op het laatste zal uitlopen, ofschoon op dit punt nog geen zekerheid bestaat, want professor Lieftinck heeft zich daarover voorlopig nog niet uitgelaten.

Na de nodige informaties te hebben ingewonnen, heeft hij een bespreking gevoerd met de fractievoorzitters van de V.V.D., van de C.H.U. en van de A.R.P. Daaruit valt af te ledden, dat oolk hij voorinemens is een kabinet te vormen, dat op brede basis rust, namelijk dat het op de steun van vijf partijen zal kunnen rekenen. 'Deze besprekingen hebben niet veel tijd in beslag genomen. Zij waren van 'korte duur. Ten aanzien van de CJH.U. en de A.R.P. was dit ook niet nodig. De Kamerfracties van, beidfe partijen hadden immers, al bestonden er op enkele prmten bij hen wel enige bedenkingen, verklaard, dat zowel het rege^ ringsprogram van 'Dr. Drees als idat van professor Romme voor hen als program van het aanstaande regeringsbeleid aan^ vaardbaar was. Op hun houding is noch de formatie van een kabinöt door Dr. Drees, noch die van professor Romme afgesprongen. Zij bleken er wel grotelijks lust in te hebben om ministers in die ministeries te hebben. Daarin school dan ook de moeilijkheid voor professor Lieltinck niet. Deze is en was juist gelegen in de houdingen van de Kamerfracties van de K.V.P. en van de P.v.d.A., welke fel tegenover elkander gekant stonden, ook al mede door verschil van inzicht en door de zo heftig gevoerde verkiezingsstrijd en door het verloop van de formatiepogingen van Dr. Drees en professor Romme, waarbij de P.v.d.A. de schuld geeft aan de K.V.P. van de mislukking van de formatie door Dr. Drees, en de K.V.P. de P.v.d.A. als de grote zondebok aanwijst, waardoor professor Romme met de formatie van een ministerie niet heeft kunnen slagen.

Het ligt dan ook geheel voor de hand, dat professor Lieftinck veel en veel langere tijd beschikbaar gesteld heeft voor het onderhoud met professor Romme en met Mr. Burger, dan voor de fractieleiders van de A.R.P. en de C.H.U., alsook voor die van de V.V.D. Het waren immers de Kamerfracties van de K.V.P. en de P.v.d.A., welke beurtelings bij de formatie van een kabinet het schip hebben doen stranden.

Nadat het door ons boven omschievene door professor Lieftinck verricht is, en de nodige informaties door hem zijn ingewonnen, zal hij er toe over gaan om een regeringsprogram op te maken.

Inmiddels is er al heel wat tijd verlopen sedert de Kamerverkiezingen plaats hadden. Het was Vrijdag 10 Augustus reeds de 55ste dag na de Kamerverkiezingen. Ja, daar zijn sindsdien al 55 dagen verlopen en nog is er geen ministerie samengesteld. 'Het is waar, dat het in 1952 nog langer geduurd heeft, alvorens het nu demissionaire kabinet tot stand kwam. Dat was na 65 dagen en nadat er een ware koehandel gedreven was en een touwtrekkerij van je welste om de minsterzetels had plaats gevonden. En nu heeft men het nog niet eens zo ver kunnen brengen, .dat er over het aantal van de ministerzetels een definitieve besHssing genomen is, alsmede dat er een ernstige deliberatie heeft plaats gevonden, door welke personen deze zullen worden bezet, zodat het zelfs niet onmogelijk is, dat de 65 dagen ditmaal nog overschreden zullen worden.

Professor Lieftinck toch is — naar het in de dagbladen verluidt — voornemens om zijn regeringsprogram, nadat het door hem opgesteld is, ter kennis te brengen van de vijf fractievoorzitters, die dan het program in de fractievergaderingen zullen bespreken. Daar gaat dan ook Weer de nodige tijd mee heen, zodat volgens dte dagbladen hij pas in de week van 12 Augustus aan de Koningin verslag zal 'kunnen uitbrengen, of er 'al dan niet uitzicht bestaat, dat er een kabinet op zijn program kan gevormd worden. Hierbij is het nog niet eens volkomen zeker, dat er door de één of andere fractie geen amendementen op het regeringsprogram zullen worden ingediend, welke ook nog weer een onderwerp van beSpreking zullen kunnen uitmaken.

Men neemt hierbij aan, dat wanneer op de grondslag van het program van prof. Lieftinck een kabinet gevormd zal worden, dat 'Dr. Drees daarin dan weder als minister-president zal fungeren. Dit zou dan het vierde kahinet zijn, waarin Dr. Drees minister-president zal zijn, dat hij zelf niet tot stand gebracht heeft, maar door bemiddeMn'g van anderen en uit handen van anderen heeft ontvangen. Hierbij is het echter de vraag, of de K.V.P. genoegen zal nemen met een kabinet met Dr. Drees als minister-president. Nevens partijbelangen zijn er ook nog allerlei aangelegenheden van persoonlijke aard thans in het igeding. Er zijn er, die van oordeel zijn, dat de r.'k. geen ministerie onder het presidentschap van Dr. Drees zullen willen aanvaarden. Als reden geven zij daa'rvoor op, dat volgens de rooms-katholieken professor Romme als kabinetsformateur niet naar behoren door de sociahsten is behandeld. Een r.k. blad schreef, en hiermede moet het gevoelen van vele r.k. zijn weergegeven, dat de socialisten, toen zij niet met professor Romme in nadere bespreking over diens program wilden treden, maar hem botweg als kabinetsformateur en als toekomstig minister-president afwezen, zich ver beneden het peü van burgerlijk fatsoen gedragen 'hebben. Dezen zijn van 'Oordeel, dat het nu hier leer om 'leer zal gaan, in dien zin, dat waar de socialisten professor Romme niet als minister-president wilden, de r.k. nu ook Dr. Drees niet als minister-president wülen. Ook wordt er in de pers beweerd, dat professor Lieftinck zelf als minister in het kabinet zitting zal nemen.

Doch over de verdere gang van zaken valt ten aanzien van de formering van een kabinet door professor Lieftinck, die Vrijdag 10 Augustus een rapport over de voortgang van zijn werkzaamheden aan de Koningin telefonisch uitbracht, a^ji, met enige zekerheid te zeggen, in ^ voege, of hij al of niet zal slagen, en ooi niet, als hij al mocht slagen, hoe dit la binet er zal uitzien. Wel staat vast, dat hoe het ook moge zijn, er geen kabinet te verwachten is, dat zijn beleid naar Gods Woord en wet zal richten, en dai is wel heel erg. Zelfs bij de A.R. en C.H die in dagen vóór de Kamerverkiezinren zo met Gods Woord en Wet gesdieriml hebben, en deze als een noodzakelijlte grondslag voor een deugdelijk regerings. beleid bepleit hebben, weegt dit tW blijkbaar in het geheel niet meer. (U het landsbelang 'komt blij'kbaar in U, geheel niet meer bij de kabinetsformatie' in aanmerking. 'Het zijn partijibelanoeii die daarbij de doorslag 'geven. Elke m-tij poogt bij de vorming van een nieuw kabinet er ten hare voordeel uit te halen wat er maar uit te halen is. Dat blijkt voor hen het allervoómaamste te zijn waarbij het landsbelang tot een luttele bijzaak verlaagd wordt.

Met alle recht 'kan in deze gesproken worden van een „arm Nederland", daarom vooral zo arm, omdat men de God der vaderen de rug toekeert.

Dit artikel werd u aangeboden door: Staatkundig Gereformeerde Partij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 16 augustus 1956

De Banier | 8 Pagina's

De kabinetsformatie

Bekijk de hele uitgave van donderdag 16 augustus 1956

De Banier | 8 Pagina's