De strijd rondom en in Egypte

Na eerst zijn leger gemobiliseerd te hebben, is Israël zonder oorlogsverklaring tegen Egypte ten strijde getrokken. Feitelijk heerste er reeds geruime tijd een strijd tussen Egypte en Israël. Gedurig hadden er grensincidenten plaats, waarbij wapengeweld werd ingezet en waarbij doden vielen. Egypte's dictator Nasser had openlijk verklaard, dat Egypte niet zou rusten alvorens de staat Israël vernietigd zou zijn en de Joden van de Palestijnse bodem verdreven zouden zijn. Daartoe had hij zich met andere Arabische volken verbonden. Dit mag niet buiten beschouwing gelaten worden als men het militaire optreden van Israël tegen Egypte beoordeelt. De Israëlische woordvoerders verklaren dan ook, dat zij niet om Egypte of enige ander Arabisch buurland te vernietigen tot de aanval zijn overgegaan, maar dat zij tot zelfverdediging, tot het behoud van hun land en volk, daartoe zijn overgegaan.

Vrijwel gelijk met dat Israël de wapens tegen Egypte opnam, zijn ook Engeland en Frankrijk hun militaire actie begonnen. 'Him gezamenlij'ke vloten zijn van Cyprus uit in de richting Egypte opgestoomd; hun vliegtuigen hebben bombardementen op Egyptische mihtaire doeleinden uitgevoerd.

Zowel de aanval van Israël als het militaire optreden van 'Engeland en Frankrijk heeft grote beroering in heel de wereld verwekt. Op zichzelf behoeft dit geen verwondering te wekken. Er schuilt toch altijd het gevaar in, dat de strijd niet alleen tot het Midden-Oosten beperkt zal blijven, ofschoon dit op het ogenblik nog altijd het geval is. Wel heeft de Sovjet-Unie toegezegd, dat zij „vrijwilligers" zal zenden, maar daar is het tot dusver bij gebleven. Zelfs de Ai-abische volken hebben zich tot op heden niet in oorlog tegen Israël begeven.

Doch de Veihgheidsraad heeft zich met deze kwestie ingelaten. Deze heeft geen genoegen genomen met de verklaring van de Engelse regering, dat zij slechts een tijdelijke, symbolische bezetting van een drietal Egyptische steden beoogde, met het doel om de vrije doorvaart in het Suezkanaal te verzekeren en om een scheiding tussen de Egyptische en de Israëlische strijdkrachten tot stand te brengen, opdat de strijd zich niet verder zou uitbreiden.

De Engelse regering had tevoren tot Egypte en Israël een ultimatum met een bedenktijd van 12 uren gericht, waarin geëist werd, dat beide strijdende partijen op een bepaalde afstand van het Suezkanaal zouden blijven, en Egypte verzocht vrijwillig te willen toestaan, dat zij in verband met de vrije doorvaart drie Egyptische steden zou mogen bezetten.

Israël wfUigde de in het ultimatum gestelde eis van de Engelse regering in, maar Egypte wees hem af.

Hierop verklaarde de Engelse regering recht te hebben om deze steden te bezetten, en dit op grond van de overeenkomst, welke zij met Egypte sloot toen zij haar troepen uit Egypte terugtrok, waarin onder meer bepaald was, dat Engeland tot deze bezetting mocht overgaan, indien Egypte met een ander land in oorlog was.

Dit nu achtte de Engelse regering het geval te zijn, waar er een oorlog tussen Egypte en Israël was uitgebroken.

Van Russische zijde, en niet alleen van deze zijde, werd het als een tevoren overlegde overeenkomst tussen Engeland en Israël beschouwd, dat namelijk Israël eerst de wapens tegen Egypte zou opvatten, waardoor een oorlogstoestand in het Midden-Oosten zou ontstaan, welke Engeland de gelegenheid bood om overeenkomstig de met Egypte gesloten overeenkomst tot de bezetting van drie Egyptische steden te kunnen overgaan. Men noemde dat zelfs een doorgestoken kaart. Ook in Amerika beschouwden velen het zo.

De Amerikaanse regering bleek ook allerminst ingenomen te zijn met het Engelse en Franse optreden tegenover Egypte.

Het kwam hierbij zelfs zo ver, dat de Veiligheidsraad in spoedvergadering bijeengeroepen werd. De Amerikaanse gedelegeerde stelde daarin een resolutie voor, waarin Israël als de aanvaller werd aangewezen, waartegen de Organisatie der Verenigde Naties gezamenlijk had op te treden en strafoefeningen behoorden uitgevoerd te worden. Zó ver is het echter niet gekomen, want zowel Engeland als Frankrijk spraken hun veto over deze kwestie uit, zodat zij niet uitgevoerd kon worden.

Hierbij heeft men het echter niet laten zitten. De Algemene Vergadering van de Organisatie der Verenigde Naties moest bijeengeroepen worden, en dat met haastige spoed, zo oordeelden vele leden van die Organisatie. En deze is bijeengekomen. Daarin kwamen de poppen eerst recht aan het dansen. De afgevaardigde van de Sovjet-Unie, die in de Veihgheidsraad al fel tegen Engeland en Frankrijk te velde was getrokken, deed het er in die vergadering nog eens scherp bovenop. Ook de afgevaardigden van de Arabische landen gingen Engeland en Frankrijk met bitse woorden en beschuldigingen duchtig te lijf.

Op het einde van een heftige discussie werd een door minister Dulles voorgestelde en verdedigde resolutie aangenomen, waarvan het laatste punt was, dat de spoedziting van de Algemene Vergadering bijeen zal blijven tot aan de aangenomen resolutie zal zijn voldaan. Verdere punten van de resolutie waren:1. Alle partijen stemmen er in toe onmiddellijk het vuren te staken. 2. Alle troepen worden onmiddellijk uit het gebied van de andere staat teruggetrokken. 3. Alle partijen onthouden zich van daden, die de uitvoering van de resolutie in de weg staan. 4. Zodra „staakt het vuren" in werking is, worden alle stappen ondernomen om het Suezikanaal te heropenen en vrije doorvaart te herstellen. 5. De secretaris-generaal wordt er mede belast het naleven van de resolutie te controleren en rapport daaromtrent uit te brengen aan de Veiligheidsraad. I> eze resolutie is door de Algemene Vergadering, welke in zitting bijeen blijft, aanvaard met 64 tegen 5 stemmen en 6 onthoudingen.

Tegen deze resolutie stemden de gedelegeerden van Engeland, Frankrijk, Israël, Australië en Nieuw-Zeeland, terwijl de gedelegeerden van 'Nederland, België, Canada, Laos, Portugal en Zuid-Afrika zich van stemming onthielden. Het wonderbaarlijke deed zich hierbij voor, dat de afgevaardigde van de Sovjet-Unie, die kort geleden nog heftig tegen die van Amerika was uitgevaren, het ditmaal roerend met hem eens was. En ook daarin waren zij het eens, dat Israël de eigenlijke aanvaller was, al werd dit niet zo rechtstreeks in deze resolutie gezegd, het lag er echter dik bovenop. Dat Egypte nog niet lang geleden een deel van zijn troepen in het Israëlische grondgebied een overval had laten plegen, waarbij niet weinig Israëlische burgers waren omgekomen, kwam in deze resolutie niet in aanmerking.

De Nederlandse gedelegeerde onthield zich van stemming, omdat hij van oordeel was, dat de Algemene Vergadering niet op wettige wijze was bijeengeroepen en de bijeenroeping van de spoedzitting niet in strikte overeenstemming is met het Handvest van de Organisatie der Verenigde Naties en met de voorschriften, zoals die door deze Organisatie zelf geformuleerd zijn. Ook kan het wel in ernstige twijfel getrokken worden, dat Nederland het eens was met de krasse manier, waarop onderscheidene afgevaardigden het optreden van Israël veroordeeld hebben, zonder ook maar met één woord gewag te maken van de vele tergingen, waarmede Israël door Egypte met zijn overvallen en door de uitlatingen van president Nasser getergd is.

Door deze resolutie is de positie van de Engelse regering er waarlijk niet op vergemakkelijkt. Heeft de Franse regering met haar actie tegen Egypte de vrij algemene instemming van het Franse par­ lement, behalve dan die van de communistische leden en mogeHjk ook nog enkele andere leden. Eden krijgt van de socialistische leden van het Lagerhuis de wind van voren. Dezen ageren geweldig tegen hem en zijn regering. Zij maakten in het Lagerhuis zelfs zulk een kabaal, dat de voorzitter zich genoodzaakt zag de vergadering voor een half uur te sluiten. Hierbij komt nog, dat de socialisten door heel het land in onderscheidene plaatsen, meest in de grote steden, protestvergaderingen beleggen en demonstraties organiseren, al zetten zij daarbij niet aan tot stakingen in de bedrijven. Zelfs wilden zij hun agitatie op Zondag voortzetten, doordat zij op die dag het parlement bijeengeroepen wilden hebben, hetgeen de voorzitter echter weigerde.

Met dat al is het de socialisten niet gelukt om hun motie van wantrouwen aangenomen te krijgen. Deze werd verworpen met 324 tegen 255 stemmen.

Ook is het, trots alle tegenstand in het Engelse Lagerhuis — in Amerika zelf neemt onder de bevolking de eerste opwinding over de actie van Israël en het optreden van Engeland en Frankrijk af; president Eisenhower verklaarde, dat Engeland en Frankrijk Amerika's bondgenoten zijn en blijven; ook wordt niet overv/ogen om de economische steun aan Israël op te zeggen — niet gelukt aan de minister-president de belofte te ontwringen, dat de miHtaire actie in Egypte gestaakt zal worden.

Wat het militaire optreden van Israël betreft, dit heeft voor Israël een zeer gunstig verloop.

De stad Gaza heeft de witte vlag gehesen en daarmede is de gehele streek van Gaza in handen van de Israëliërs. Het sterkste bolwerk van Egypte in de Sinaï, het stadje Abu Aweigila heeft zich na een beleg van enkele dagen overgegeven.

Met El Arish als basis zijn de Israëlische troepen een opmars naar Fort Said begonnen.

Volgens een bericht van de Israëlische ambassade in Washington staat een Israëhsche kolonne in het centrum van het schiereiland Sinaï op 50 kilometer van het Suezikanaal, en een andere kolonne zuidelijker daarvan nog maar 15 kilometer van Suez.

De Israëlische strijdkrachten hebben landingen uitgevoerd op de eilandjes Tirau en Senabakir in de Golf van Akkaba. Vanaf deze eilanden verhinderde Egypte met het daarop geplaatste geschut, dat de Israëlische schepen de Israëlische haven Eilath konden binnenvaren.

President Nasser heeft de Egyptische nederlaag iii Sinaï toegegeven. Nadat eerst in een Egyptisch communiqué was medegedeeld, dat de Egyptische troepen bezig waren het schiereiland Sinaï te zuiveren, is nu in een communiqué van de Egyptische regering verklaard, dat de Egyptische strijdkrachten veilig hun terugtocht in de woestijn van Sinaï voltooid hebben. Al onze strijdkrachten — zo wordt voorts in het communiqué medegedeeld — zijn naar het Suezkanaal teruggekeerd. Thans wachten wij de Engelsen en de Fransen op de delta van de Nijl.

Het „veilig terugkeren" moet wel met een extra korreltje zout genomen worden, als men weet, dat door de Israëlische troepen 15.000 Egyptische krijgslieden zijn gevangen genomen en 100 tanks en 500 kanonnen zijn buitgemaakt.

Nochtans neemt de spanning in Israël toe. Syrië toch heeft zijn strijdkrachten onder Egyptisch opperbevel geplaatst, en in Jordanië is de algemene mobihsatie afgekondigd, zodat Israël naar alle waarschijnlijkheid, welke aan zekerheid grenst, van deze kant een aanval heeft te wachten.

Aangaande de actie van Engeland en Frankrijk is door een Engelse regeringswoordvoerder medegedeeld, dat op Zaterdag 3 November Engelse en Franse troepen een invasie in het gebied van het Suezikanaal zouden ondernemen. Volgens latere berichten zou dit echter pas later geschieden; eerst zouden bombardementen op Egyptische troepenconcentraties en mihtaire doeleinden worden uitgevoerd.

De invasie is voorbereid door bombardementen van de luchtmacht van de Engelsen en de Fransen, met gevolg, dat naar verklaring van deze zijde de Egyptische luchtmacht buiten gevecht gesteld werd, dewijl tal van Egyptische vUegtuigen vernield of beschadigd zijn. De invasie — zo neemt men aan — zal waarschijnlijk in de ochtend^ plaats vinden, zoals dat ook in Normandië het geval was. Parachutisten uit Cyprus zullen enkele uren eerder in het donker boven enkele strategische punten worden uitgeworpen.

Met dat al is weder duidelijk de onmacht van de Veiligheidsraad om de vrede te handhaven, gebleken. En wat de resolutie, welke in de Algemene Vergadering van de Organisatie der Verenigde Naties werd aangenomen, betreft, daarvan heeft men zelfs in de pers, welke vaak door dik en dun de Organisatie der Verenigde Naties verheerlijkt, geen verwachting, dat zij in de praktijk iets ten uitvoer zal brengen. Engeland en Frankrijk hebben reeds aangekondigd, dat zij hun militaire acties tegen en in Egypte zullen voortzetten.

Canada heeft met Britse steun voorgesteld een conferentie bijeen te roepen, om de Israëlische kwestie voor eens en voor altijd te regelen.

Een tweede voorstel van Canada hield in een politiemacht van de Verenigde Naties samen te stellen, teneinde de vrede te handhaven tot de conferentie iets heeft bereikt.

De Amerikaanse minister Dulles heeft mede namens president Eisenhower verklaard, de beide Canadese voorstellen te steunen.

Ten aanzien van minister Dulles zijn er tal van geruchten in omloop, dat hij bij president Eisenhower in ongenade gevallen is. Dulles wordt er van beschuldigd, dat hij gedurig veel te eigenmachtig optreedt, geen voldoende rekening houdende met zijn eigen departement, waardoor hij allerlei brokken maakt.

Vrij zeker is het wel, dat hij door zijn optreden de herverkiezing van president Eisenhower — de presidentsverkiezing staat op 6 November te geschieden — geen dienst bewezen heeft. Hoe het in deze ten aanzien van minister 'Dulles ook moge verlopen — velen zijn van oordeel, dat de rol van Dulles als minister is uitgespeeld — één ding is wel duidelijk naar voren gekomen, namelijk dat, zoals Gods Woord ons leert, de wereld in het boze ligt. Welk een ellende is door de SuezkanaaDcwestie over tal van mensen gekomen! Welk een verwarde toestand ook als wij zien, dat Amerika schouder aan schouder met de Sovjet-Unie in de Algemene Vergadering van de Organisatie der Verenigde Naties optreedt tegen zijn bondgenoten Engeland en Frankrijk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen