Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Gemeentebestuurder

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Gemeentebestuurder

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

ARTIKEL 7 VAN DE ZONDAGSWET

Reeds bij de behandeling in de Tweede Kamer is door Ds. Zandt gewezen op het gevaar, dat artikel 7 van de Zondagswet inhoudt, en is door hem een amendement ingediend om het anders te doen luiden. Dat amendement had tot doel het artikel te doen luiden:

„Het is verboden op zondag in het openbaar sport te beoefenen en sportwedstrijden te houden of daartoe gelegenheid te geven of daaraan deel te nemen".

Ds. Zandt heeft dat voorstel toen toegelicht en gezegd:

„Dit is wel een heel ergerhjk artikel. Daarin toch worden sport en sportwedstrijden op Zondag wettelijk gesanctioneerd. Bij de Algemene Beschouwingen hebben vrfj dit hemeltergend genoemd en wij noemen het nog alzo. Hierbij wordt bovendien elke gemeenteraad de bevoegdheid ontnomen, zelfs als die er in zijn geheel tegen is, dit te verhinderen. Dit is wel heel erg, want sport en sportwedstrijden op zondag gaan gepaard met een kolossale schending van Gods dag. Zij brengen mede, dat er op die dag getrokken en gereisd wordt en dat het personeel van de openbare vervoermiddelen aan het werk gezet wordt, soms zelfs extra aan het werk gezet wordt. Honderden ambtenaren, conducteurs en wagenbestuurders van trein, tram en bus wordt daardoor de Bü Sf^? hun van God geschonken rustdag tot een werkdag gemaakt. Daarenboven gaan deze wedstrijden altijd gepaard met allerlei rumoer, waardoor de rust schrikkelijk verstoord wordt, ja meermalen met allerlei vechtpartijen, waarbij een heel dorp in rep en roer gebracht wordt, zoals kort geleden in Vlijmen het geval was; ook is het in andere plaatsen al meer dan eens voorgekomen, dat de scheidsrechter en de spelers onder bescherming van de politie, welke ook al tengevolge van allerlei wedstrijden op des Heeren dag in versterkte mate moet opkomen, naar de trein gebracht moesten worden. Hoe wordt op dergelijke wijze Gods dag ontheiligd".

Het amendement is niet aangenomen, zodat artikel 7 nu luidt; 1. Plaatselijke verordeningen tot regeling van punten, waaromtrent bij deze wet niet is voorzien, mogen geen verbodsbepalingen inhouden omtrent sportbeoefening of andere vormen van ontspanning op zondag, die niet als openbare vermakelijkheid in de zin van deze wet zijn te beschouwen.

2. De gemeenteraad kan bij plaatselijke verordening bepalen, dat artikel 2 mede van toepassing zal zijn op in de verordening genoemde dagen, welke door één of meer kerkgenootschappen tot rust- en feestdagen zijn bestemd.

Uit alles blijkt, dat we hebben een Zondagswet, waarin bepalingen, niet gericht op de handhaving van Gods wet, waartoe de overheid, krachtens haar roeping, verplicht is, maar ter bescherming van hen, die die dag als een vermaak- en pleizierdag willen houden. We mogen wel vragen: waar zijn de personen, die, evenals vader Smijtegelt, de stem verheffen tegen die ontheiliging? Hij zeide of schreef, dat velen Gods dag als een ravot- en pleizierdag hielden. Ds. Zandt heeft in de Tweede Kamer op dezelfde wijze getuigd, maar helaas, het heeft niet gebaat. Het is gebleken, dat het eigenlijk nog erger is dan alleen de sport, want in de laatste tijd is gebleken, dat de Hoge Raad ook bepalingen inzake het sluiten van inrichtingen op zondagen onverbindend acht.

Op 8 januari 1957 is er een beslissing gevallen inzake een bepaling in de Algemene Politieverordening van Ouddorp. Voor zover nodig, dient te worden gesteld, dat de gemeenteraad, krachtens het bepaalde in artikel 168 van de Gemeentewet, bepalingen kan maken voor de handhaving van de openbare orde, zedelijkheid en gezondheid. Nu is ook in vroegere jaren de Hoge Raad wel eens voor een beslissing gesteld, of een gemeenteraad bepalingen mocht stellen, die vnj kortheidshalve kunnen aanduiden als „zondagssluiting", want het gaat er om de cafe's en dergelijke inrichtingen op de zondagen te sluiten. Toen achtte de Hoge Raad de gemeenteraad wel bevoegd, en de bepaling verbindend. Thans acht de Hoge Raad dergelijke bepalingen in strijd met de Zondagswet, nader bepaald met artikel 7 van die wet. Was het voorstel van Ds. Zandt maar aanvaard. Dan was er wel geen mogelijkheid geweest om, met dat artikel in de hand, de bepalingen onverbindend te verklaren. Nu is dat wel gedaan. Het is niet uitgesloten, dat de Hoge Raad de bepalingen van Ouddorp te vérgaand achtte en dat hij ten opzichte van andere bepalingen tot een andere mening komt. Het art& el in Ouddorp luidt of luidde, het is namelijk niet bekend of het nog bestaat of niet bestaat: „Het is de houder van een in artikel 50 bedoelde inrichting verboden, tussen des namiddags 10 uur en des voormiddags 5 uur, en op zondagen en de Eerste Kerstdag de daarin voor het publiek toegankelijke lokaliteiten, alsmede de bijbehorende open aanhorigheden, geopend te hebben of daarin bezoekers te ontvangen, tqe te laten of te hebben".

In artikel 50 worden de navolgende inrichtingen genoemd: logement, herberg, slaapstede, koffiehuis, bierhuis, tapperij of enig ander huis, kiosk, tent, kraam of dergelijke inrichtingen, waar men gelagen zet. Nu gaat de bestrijding, alhoewel niet zo eng bepaald, toch wel meer daartegen, dat ook de kiosk en de tent daaronder vallen. Zeker, principieel bezien, is het juist, dat die genoemd zijn, maar het gaat nu om de vraag, of door dat arrest reeds vaststaat, dat de gemeentebesturen ook de cafe's niet mogen sluiten op zondagen. Er zijn meningen, dat de raad nu absoluut niets daaromtrent zou mogen regelen.

Er zijn ook andere meningen. Te verwachten is, dat de Hoge Raad ook nog wel eens geroepen zal worden daarover zijn standpunt te bepalen, doch het gaat er nu om wat onze gemeentebestuurders moeten doen. Er is zeker geen aanleiing om nu maar over te gaan tot het intrekken van bepalingen inzake zondagssluiting. Als het zo ver mocht komen, dat ook die bepalingen onverbindbaar worden verklaard, dan is het zelfs nog niet ongeoorloofd die bepalingen te doen blijven. Wel zullen ze dan niet meer kunnen worden gehandhaafd, want als geen straf wordt opgelegd, dan is handhaving onmogelijk, maar dan rust de verantwoordelijkheid ook niet op het gemeentebestuur, maar op anderen. Het is bekend, dat getracht wordt, met dat arrest in de hand, de raden te bewegen de bepalingen in te trekken, doch er dient tegen een volgen van dat streven te worden gewaarschuwd. De zondagssluiting is velen een doom in het oog, want velen willen die dag niet Gods dag laten, maar daarover zelf beschikken, en eigen lusten uitleven. Het is dus niet te bevreemden, dat er een aanval op wordt gedaan. Toch kunnen, afgezien van het principiële, dat de mens niet heeft uit te maken wat goed en recht is, maar dat de overheid als Gods dienaresse Zijn geboden heeft te handhaven, ook wel op meer wettelijke gronden rustende motieven worden aangevoerd tegen een mening, dat de gemeentelijke overheid niet meer bevoegd zou zijn. In het weekblad „De Nederlandse Gemeente" van 17 mei 1957, no. 40, schrijft Mr. H. D. van Wijk:

, , Ik zal geen gemeentebestuur aanraden om met feitelijke dwang op te treden tot handhaving van een verordening met dubieuze rechtswaarde, hangende of tegen een beslissing van de strafrechter. Maar het is ook mogelijk, dat de strafrechter de verordening verbindend acht en dat de administratie, die vervolgens met een rustig hart politiedwang gaat uitoefenen, een civiel vonnis tegen zich krijgt gewezen, waarin de verordening onverbindend wordt verklaard". Daaruit blijkt, dat die gezaghebbende

schrijver het geval nog onzeker acht en dan is er geen reden om maar tot de conclusie te komen, dat het nu zeker is, dat de bepaling onverbindbaar is. Ook de Directie van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten — en het moet toch wel worden geacht, dat die de zaak op juridische gronden beschouwt — acht het nog niet uitgesloten, dat een gemeenteraad bepalingen mag hebben inzake de sluiting van cafe's en dergelijke op zondag. Dus er is geen aanleiding om nu maar met de meeste spoed de bepalingen in te trekken. Verder kan worden gesteld, dat het dan toch wel een bijzonder vreemde figuur zou worden, als de gemeenteraad niet meer bevoegd zou zijn om voor de zondag een sluitingstijd vast te stellen. Immers, het is zondag vanaf zaterdag tot maandag. Dus als de raad niets meer zou mogen bepalen inzake een sluiting op zondag, dan zou dat inhouden, dat cafe's en dergelijke zouden kunnen open zijn van zaterdag tot maandag, alzo ook des nachts. Dat kan toch zeker de strekking niet zijn van artikel 7 van de Zondagswet, hoe vérgaand ook gesteld. Het is te verwachten, dat de strijd üi zake de zondagssluiting, in vroegere jaren zo fel gestreden, weer zal oplaaien.

Hoe hebben nu onze raadsleden te h delen? Och, laten zij vooreerst er zich re! schap van geven, dat zij Gods dienaatd zijn en daarom naar Zijn wil hebben t vragen. Laten zij bedenken, dat niet de men maar God regeert, en dat Hij wat bij mens niet mogelijk is, kan doen, dus ooli de harten kan neigen van hen, die mon lijk anders denken. Daarom hgt ook daar een plicht. K? phcht om Gods aangezicht te zoeken ook met die noden.

Verder kunnen zij, als de behandelinir aan de orde komt, verwijzen naar watnj reeds geschreven is over Ouddorp. Het gehele arrest weergeven, zou te veel plaats vragen, en ook kan niet alles worden vermeld, wat reeds in de bladen i; geschreven. Hun, die prijs stellen op het vollediw wordt geraden ter secretarie de bladen te vragen, waarin over dat onderwerp ij geschreven. Ook is het arrest te verkrijgen bij Tjeenk Willink te Zv.'olle. Het staat afgedrukt ii no. 11 van de „Nederlandse Jurisprudentie" en kost ƒ 1.50. Hiermede hoopt van dienst te zijn hrni die tot beslissing geroepen kunnen worden,

GEMEENTEBESTUURDER

Dit artikel werd u aangeboden door: Staatkundig Gereformeerde Partij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 3 oktober 1957

De Banier | 8 Pagina's

Gemeentebestuurder

Bekijk de hele uitgave van donderdag 3 oktober 1957

De Banier | 8 Pagina's