Buitenlands OVERZICHT

Er valt deze keer betreffende het nieuws uit het buitenland niet veel te vermelden en te bespreken.

In de verhouding tussen de westelijke en de oostelijke mogendheden is nog steeds geen verbetering ingetreden. De kwestie van Berlijn als vrijstad en de hereniging van Duitsland is ook nog volstrekt niet opgelost.

De Russische minister-president Chroestsjef 'heeft dezer dagen verklaard, dat elke poging van de westelijke mogendheden om zich met geweld toegang tot BerHjn te verschaffen met geweld zal worden beantwoord, en dat de Russische troepen, welke zich in Oost-Duitsland bevinden, daar niet zijn om te knikkeren. Als de Sovjet-Unie een verdrag met de beide delen van Duitsland sluit, qf alleen met Oost-Duitsland, wordt dit een soevereine staat met alle rechten daarvan. Wij wiDen geen oorlog en zijn niet van plan de grenzen van andere landen te overschrijden, maar als onze grenzen worden geschonden of die van onze bondgenoten worden geschonden, kunnen wij niet werkloos blijven toezien — aldus Chroestsjef.

Een soortgelijke verklaring legde de Russische minister-president ook af bij zijn bezoek aan de wapenfabriek te Toela, waar hem een geweer in een Idst werd aangeboden. Hij zeide toen namehjk, dat elke poging van de westelijke mogendheden om de weg naar Berlijn met geweld open te houden, tot oorlog zou leiden.

Ook de Poolse minister-president Cyrankienicz heeft kort geleden te KonzaHn, het voormahge Duitse Kolberg, verklaard, dat Polen zijn grens aan de Elbe zal verdedigen en het gehele socialistische kamp hiertoe eveneens bereid zal zijn. In West-Duitsland, en dit vooral bij de vroegere Hitlerianen, bestaat de tendens, zo voegde hij er aan toe, om de gebieden ten oosten van de Oder-Neissegrens nog steeds tot Duitsland te rekenen.

Bij het onderhoud, dat de Duitse bondskanselier Dr. Adenauer met de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Dulles, gehad heeft, zijn de beide staatslieden overeengekomen, dat er over de grens aan de Oder en de Neisse op de aanstaande konferentie moet gesproken worden. De Westduitse regering, zo verklaarde de bondskanselier dezer dagen, staat nog steeds op het standpunt, dat de grenzen van Duitsland pas in het vredesverdrag kunnen worden vastgelegd en dat aan het recht op het vaderland voor de Duitse ontheemden moet worden vastgehouden.

In het overzicht van de pohtieke toestand, welke de bondskanseher voor zijn fraktie gaf, valt af te leiden, dat de Engelse regering niet geheel de opvattingen van de Amerikaanse en de Westduitse regeringen deelt betreffende de maatregelen, welke eventueel in het geval Berlijn moeten worden genomen. Het besltiit van de Engelse minister-president Macmillan om naar Moskou te gaan, zo zei Dr. Adenauer, is voor de Amerikaanse, Franse en Westduitse regeringen een verrassing geweest, waarbij hij als zijn overtuiging uitsprak, dat als er moeilijkheden zouden komen, de Engelse regering even vastbesloten zal zijn als de andere westelijke geallieerden, want als op het vasteland van West-Europa de vrijheid zal worden vernietigd, zou deze ook op het eiland te gronde gaan.

iDr. Adenauer voorspelde moeilijke tijden in de komende maanden, niet alleen voor het Duitse volk, maar voor de gehele wereld. Hij hoopte, dat het Duitse volk zich niet bang zou laten maken en rustig aan de arbeid zou blijven. Hij nam aan, dat er een begin met de grote konferentie met de Sovjet-Unie kon gemaakt worden, maar dat zij mogelijk wel enige maanden zou duren.

President Eisenhower heeft op zijn perskonferentie de dreigende woorden van de Russische minister-president besproken. Hij deed zulks in antwoord op een tot hem gerichte vraag, of er enige overeenkomst bestond tussen de geallieerden om, indien noodzakelijk, gewelddadig op te treden. Al wat wij hebben gezegd, antwoordde de president, is dat wrij onze gemeenschappelijke verantwoordelijkheid niet opgeven om de vrijheid van West-Berlijn volgens het met de Russische regering gesloten akkoord te verzekeren. (Hij voegde hieraan toe: Chroestsjef schijnt te praten over schieten om ons tegen te houden. Dit betekent dus, dat wanneer er geweld zal worden gebruikt, het de kommunisten zijn, die dit doen in een poging om de westelijke mogendheden er van te weer'houden hun plichten tegenover de bevolking van West-Berlijn na te komen.

De president weigerde om in nadere bijzonderheden te treden over de mogelijkheid om de buitenlands© troepen in centraal Europa te verminderen, waarbij hij tevens opmerkte; de Amerikaanse regering en die van haar bondgenoten wensen geen Europese strijdkrachten met een sterkte, welke de Russische regering een bedreiging voor de grenzen van haar land zou vinden.

Wat betreft het verminderen van deze troepen, zou de Amerikaans© regering moeten nagaan hoeveel de Amerikaans© troepen in Europa betekenen als morel© steun aan de Europese bondgenoten. De westelijke mogendheden, aldus de president, hebben verscheidene keren bewezen, dat zij bereid zijn met de Russische regering over het gehele Duitse probleem t© onderhandelen. Waar zij steeds naar zoeken, is een rechtvaardige vrede, maar deze kan niet tot stand komen voordat beide partijen een aannemelijke basis voor de oplossing van dit probleem vinden.

Op donderdag 19 februari is in Londen het akkoord tot stand gekomen, dat de minister-presidenten van Engeland, Griekenland en Turkije hebben gesloten inzake Cyprus. Op het laatste ogenblik is ook de instemming met dit akkoord verkregen van aartsbisschop Makarios, de vertegenwoordiger van de Grieks sprekende Cyprioten, terwijl de Mohammedaanse Cyprioten reeds eerder bij monde van Koetsjoek hun goedkeuring hadden gehecht aan het akkoord. Hoewel de officiële tekst van de overeenkomst eerst een paar dagen later zal worden gepubliceerd, weet men wel zoveel van de overeenkomst, dat nu alreeds gezegd kan worden, dat alle partijen konsessies hebben gedaan. Men neemt vrij algemeen aan, dat de één of andere grote mogendheid — men houdt er Amerika voor — zijn hand er in heeft gehad, dat het zo ver gekomen is. Men spreekt zelfs van „pressie van Dulles", die daartoe het hare heeft bijgedragen. 'Daarvoor bestaat ook wel gegronde reden. Op de konferen tie van het Noord-Atlantische pakt t© Parijs in December is de kwestie Cyprus besproken. Een maand daarna hebben ook in Parijs de Griekse en Turkse ministers van buitenlandse zaken over het probleem Cyprus onderhandeld, waarna zij samen met hun minister-presidenten in Zurich het overleg hebben voortgezet.

De delegatie van de Amerikaanse regering vertegenwoordigde de overgrote meerderheid van de regeringen van de landen van het Noord-Atlantische pakt, toen zij er sterk op aandrong, dat het geschil betreffende Cyprus uit de weg geruimd moest worden, dat drie leden van het Noord-Atlantische pakt tot onderlinge vijandschap had gebracht. Het betoog van de Amerikaanse delegatie heeft haar doel niet gemist. Daartoe heeft stellig zeer veel bijgedragen het feit, dat de Amerikaanse regering zowel Griekenland als Turkije zowel financieel als militair bijstaat tegen de Russisch© expansiedrang. In Parijs moet Dulles de Turkse regering de pen op haar neus gezet hebben, door te dreigen met finale stopzetting van steun indien zij bleef volharden in haar voorstel om Cyprus te verdelen. Eveneens is door Dulles aan de Griekse regering te verstaan gegeven, dat zij geen steun en medewerking van de Amerikaanse regering had te verwachten indien zij er stok en stijf op bleef staan dat Cyprus met Griekenland verenigd zou worden. Het gemeenschappelijk belang van de landen van het Noord-Atlantisch pakt heeft met behulp van de Amerikaanse druk de doorslag gegeven. Van Grieks-Cypriotische zijde had men reeds verleden jaar afgezien van de aaneensluiting bij Griekenland, en van de zijde van de Turkse Cyprioten van verdeling, terwijl ook de Engelse regering de in 1954 uitgesproken woorden, dat Cyprus nooit onafhankelijk zou worden, in het vorige jaar reeds had ingeslikt.

Nochtans heeft Engeland bij de overeenkomst in verscheidene opzichten zijn zin gekregen. Het heeft de aansluiting van Cyprus bij Griekenland weten te verhinderen, de bescherming verkregen van de Turkse minderheid op Cyprus. Het heeft zijn militaire 'bases op dit eiland behouden, terwijl verwacht kan worden dat Cyprus een dominion van het Engelse Gemenebest zal worden.

Betreffende de buitenlandse politiek, defensie en binnenlandse veüigheid zal de Turkse minderheid, hoewel zij maar 18 procent van de bevolking uitmaakt, eenzelfde vetorecht hebben als de Griekse meerderheid. Zij zal 40 procent opbrengen van het leger en 30 procent van de leden van het parlement, de ministerraad en de administratie, terwijl de vicepresident uit haar groep zal worden gekozen en de president uit die van de Grieken. Een grondwet moet nog samengesteld worden en allerlei moeihjkheden zullen nog overwonnen moeten worden. •Het zal nu in de toekomst nog moeten blijken, of de zo gewrongen en feitelijk van hogerhand opgelegde overeenkomst zal voldoen en of de twee niet alleen van elkaar vervreemde, maar in we25en elkander vijandig gezinde groepen op Cyprus met elkander in vrede zuUen kunnen leven.

Een slecht voorteken was het in dit opzicht, dat leerlingen van Turkse middelbar© scholen na het bekendworden van de overeenkomst in de Turkse vsdjk van Nicosia betogingen hebben gehouden, waarbij zij verdeling van Cyprus eisten en ook riepen, dat de aartsibisschop Makarios nooit mag terugkeren.

Begrijpelijk hebben de Russische radio en pers geen goed woord voor de overeenkomst over. Daarin wordt betoogd, dat de onafhankelijkheid van Cyprus maar in schijn bestaat, waarbij dan verzwegen wordt, dat er in de Russische vazalstaten zelfs geen spoor of zweem van onafhankelijkheid te vinden is.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen