Buitenlands OVERZICHT

Van de profeet Jesaja lezen wij in de Heilige Schrift, dat hij bij een hevige storm vast sliep.

Van hoevelen kan in onze tijd hetzelfde getuigd worden?

En dat terwijl er nog altijd een hevige storm over heel het rond der aarde woedt, want waarheen wi] onze blik ook wenden, allerwege stormt het.

Wel heeft men allerlei middelen aangewend om de storm te doen luwen, maar tevergeefs.

Dit heeft zijn oorzaak daarin, dat men niet met Jona als een schuldige over boord geworpen wil worden.

Integendeel. Men poogt met eigen middelen en kracht het zinkende schip varende te houden om het in een veilige haven te brengen, maar het moet daar nog steeds aanlanden.

De internationale toestand laat zich nog immer dreigend aanzien, in weerwil van al de konferenties, samensprekingen en reizen. De laatste reis van de Engelse minister-presidfent naar Moskou en de aldaar gevoerde besprekingen met de Russische autoriteiten hebben daarin ook al geen verbetering kunnen aanbrengen. De aankomst van Macmillan op het vliegveld van Moskou had met veel eerbetoon voor 'hem plaats. Alle vooraanstaande Russische autoriteiten waren daarbij aanwezig. Over de eerste samensprekingen liet de pers zich in zeer gimstige zin uit. iDoch Chroestsjef wierp roet in het eten.

Hij hield een rede, waarin hij het Russische paard met alle bellen om nog eens weer liet rijden. Hij handhaafde daarin alle Russische eis3n en nam op scherpe, bittere wijze de westehjke mogendheden onder handen. Deze rede viel bij de westelijke landen allesbehalve in goede aarde. De hooggestemde verwachtingen, welke er van een gunstige wijziging in de 'Russische politiek gekoesterd werden, waren met één slag verdwenen. Een somber pessimisme, zoals men dat noemt, trad weer in. En dit te meer waar Macmillan de reis naar Kief alleen had af te leggen. Chroestsjef, die aanvankelijk toegezegd had met hem de reis te zullen maken, liet verstek gaan. Hij was door kiespijn verhinderd de reis mee te maken.

Inmiddels is de lucht toch wel enigermate weer opgeklaard. De Russische regering heeft in een nota aan de westelijke mogendheden er in toegestemd deel te nemen aan een konferentie van ministers van buitenlandse zaken, vooropgesteld dat deze konferentie wordt gevolgd door een topkonferentie van regeringsleiders. Een uur nadat Macmillan van een reis uit Leningrad in Moskou was teruggekeerd, werden de ambassadeurs van de vier westelijke mogendheden in het regeringspaleis ontboden om het Russische antwoord in ontvangst te nemen op de nota's van de regeringen der westelijke mogendheden, waarin bekend gemaakt werd, dat de Russische re­ gering — wat zij tot heden geweigerd had — bereid was onder zekere voorwaarden aan een konferentie van de ministers van buitenlandse zaken deel te nemen. Men neemt echter vrijwel algemeen aan, dat de Russische regering op de bijeenkomst van de ministers van buitenlandse zaken niet gehandeld wil hebben over de Duitse kwestie, maar alleen over haar eigen plannen ten aanzien van Berlijn.

Ook heeft er nog weer een samsnspreking tussen Chroestsjef en Macmillan plaats gevonden, die geruime tijd geduurd heeft. In die samenspreking zijn Macmillan en Chroestsjef overeengekomen om een nadere studie te maken van een gedeeltelijke terugtrekking van troepen en atoomwapens uit Middsn-Europa. Een overeenkomst, welke zich tot in studie nemen bepaalt, maar welke ongetwijfeld door de andere westelijke mogendheden niet gewenst wordt. In Parijs, Bonn en Washington heeft men tot dusver het stilzwijgen over de overeenkomst bewaard. Mogelijk ook al omdat het Engelse ministerie van buitenlandse zaken verklaard heeft, dat Macmillan met de overeenkomst geen rechtstreekse ontwapening had bedoeld, maar eerder een geleidehjke uitdunning van de in West-Duitsland aanwezige troepen. (Het is intussen de grote vraag of er van de overeenkomst wel ooit iets in praktijk zal worden gebracht, gezien de heftige tegenstand, welke daartegen bij de andere westelijke mogendheden bestaat. De opperbevelhebber van het Noord-Atlantische pakt, generaal Norstad, verklaarde vorig jaar nog, dat wat de Russische regering met deze overeenkomst feitelijk beoogt, zou leiden tot het uiteenvallen van de westelijke strijdkrachten, waardoor het Noord-Atlantische pakt zijn waarde zou verliezen.

Overigens munt het communiqué, dat gezamenlijk door Macmillan en Chroestsjef ondertekend is, uit door grote vaagheid. 'Het enige zekere, dat er uit valt af te leiden, is, dat de Engelse en de Russische minister-president het niet eens zijn geworden over de politieke en juridische aspekten van een vredesverdrag met Duitsland. Zo heeft dan de verkenningsreis van Macmillan niet het gewenste resultaat opgeleverd, al is hem bij zijn vertrek met veel eerbetoon uitgeleide gedaan. Chroestsjef, Mikojan, het 'hele Russische ministerie en het verzamelde diplomatieke korps waren er bij tegenwoordig. Trots de verklaringen in de wereldpers, welke nu eens pessimistisch, dan weer optimistisch luiden, zoals men daarin naar gelang van de stand van zaken spreekt, is het inderdaad zo gesteld, dat de storm, welke er nu al jaren woedt, nog geenszins geluwd is. De Russische regering blijft er stokstijf op staan om de Oostduitse regering tot soevereine bewaker te maken v£m de westelijke toegangswegen naar Berlijn. Dit blijkt uit een nota, die vlak nadat Macmillan uit Moskou vertrokken was, aan de regeringen van Oost-Duitsland, Polen en Tsjecho-SIowakije werd gezonden. In deze nota wordt verklaard, dat indien de westelijke mogendheden tanks en vliegtuigen gebruiken in een poging om West-Berlijn toch te bereiken, dit openlijke strijd zou betekenen. Tevens kritiseert de Russische regering in de nota scherp het voorstel voor een konferentie van ministers van buitenlandse zaken en verklaart dat alleen een topkonferentie van de regeringsleiders de spanning onder de volkeren zou kunnen verminderen. Op de agenda zou dan onder meer een vredesverdrag met Duitsland, de status van Berlijn, een neutrale zone in Midden-Europa en een verbod van atoomwapens moeten staan.

Chroestsjef heeft zich inmiddels naar Leipzig begeven voor een bezoek op de jaarbeurs. Hij heeft bij die gelegenheid aldaar een redevoering gehouden. Daarin zeide hij: Rusland zal met Oost-Duitsland een afzonderlijk vredesverdrag sluiten als West-Duitsland weigert een vredesverdrag voor geheel Duitsland te ondertekenen.

Ook hebben generaal De GauUe en bondskanselier Adenauer in de buurt van Parijs onderhandeld over de huidige politieke toestand. Ofschoon de 'bijzonderheden van deze onderhandelingen tot op 'heden niet bekend zijn, nochtans moet het gemeenschappelijk standpunt der beide staatslieden zijn: geen duimbreed te zullen wijken in West-Berlijn, geen toestemming te zullen verlenen aan een neutralisering van Duitsland, maar desnoods grotere soepelheid te betrachten in de kontakten van de westelijke mogendheden met de Oostduitse regering, Macmillan zal zich nogmaals op reis begeven, en wel voor een onderhoud met generaal De Gaulle en met de bondskanselier Adenauer, en waarschijnlijk ook nog naar Amerika om aan de uitnodiging van president Eisenhower te voldoen.

Macmillan heeft in het Engelse lagerhuis, waarin hij bij zijn binnenkomen met een geweldige ovatie, welke geleid werd door Churchill, werd begroet, verslag uitgebracht over zijn bezoek aan Rusland. Hij zeide tot twee malen toe, dat het als een groot winstpunt moet beschouwd worden, dat Chroestsjef en hij overeenstemming bereikt hadden over het principe, dat de grote geschilpunten, welke de oostelijke en de westelijke mogendheden verdeeld houden, door onderhandeling moesten worden opgelost.

President Eisenhower aarzelde op zijn perskonferentie even toen hem gevraagd werd of hij het bezoek van Macmillan aan Rusland nuttig achtte. Hij verklaarde tenslotte, dat het in ieder geval een reis was, die gemaakt moest worden, waarvan Macmillan niet af kon vanwege de op hem uitgeoefende aandrang. Over de laatste Russische nota zeide hij, dat zij een verzachting was van het halsstarrige Russische standpunt, maar dat hij nochtans bij zijn mening bleef, dat er beter geen topkonferentie gehouden kon worden als men niet zeker was dat zij een goed resultaat zou opleveren.

De spanning is derhalve bij lange na niet verdwenen. De geschillen zijn blijven bestaan, ook tussen de westehjke mogendheden. De Westduitse regering blijft nog even afkerig tegen Macmillans politiek staan als vóór zijn reis naar Moskou. Generaal De Gaulle acht elk terugkrabbelen van de westelijke mogendheden ten aanzien van de aangegane verplichtingen jegens de Westberlijners immoreel en verwerpelijk. Met moed en beleid moeten volgens hem de Russische eisen op krachtige wijze weerstaan worden.

Uit de geschillen tussen de westelijke en en de oostelijke mogendheden, en ock uit die tussen de westehjke mogendheden onderUng, blijkt wel overtuigend, dat het steeds nog stormweer is op het politieke terrein. Hierbij komt dan nog, dat het ook onder meer in Afrika geducht stormt. Niet alleen toch woedt de oorlog nog steeds in Algerije, zijn er in Belgisch Kongo hevige onlusten uitgebroken, stookt 'Nasser nog steeds niet slechts onder de Afrikaanse, maar ook onder de Aziatische volken, doch ook 2ajn er in Afrika, in Nyassaland, bloedige botsingen voorgekomen. In dat land is de spanning zeer toegenomen sedert de noodtoestand door de Engelse goevemeur werd afgekondigd en in totaal 149 inheemse leiders van het Afrikaanse nationale kongres werden gedeporteerd. Bij de bloedige botsingen, welke in onderscheidene plaatsen voorkwamen, werden 26 negers doodgeschoten en omstreeks 50 gewond. De betogers, die vrijlating van de Afrikaanse leiders eisten, waren gewapend met stokken en gooiden met stenen. De politietroepen, die in de laatste tiid versterkt waren, beschikten over de modernste wapens.

In een stad slaagden groepen negers er in de plaatselijke gevangenis binnen te dringsn en de gevangenen te bevrijden. In twee andere steden werden barrikades opgeworpen en werden ongeveer honderd inheemsen gearresteerd. In beide steden ligt het werk in de industrie grotendeels stil. Vele arbeiders zijn, met hun bezittingen op fietsen geladen, het land ingetrokken.

2o raast dan nog de storm op aarde. Doch hoe vast slapen velen daaronder, zó zelfs, dat er een bekering op de wijze der Ninevieten niet valt waar te nemen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen