Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De uitslag der verkiezingen in de kieskring Haarlem

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De uitslag der verkiezingen in de kieskring Haarlem

11 minuten leestijd Arcering uitzetten

In deze kieskring verkreeg de S.G.P. in de gemeenten het navolgende aantal stemmen:

Aalsmeer 76, Ankeveen 3, Bennebroek 9, Beverwijk 31, Blaricum 11, Bloemendaal SI, Bussum 235, Diemen 24, 's-Graveland 58, Haarlem 326, Haarlemmerliede en Spaamwoude 17, Haarlemmermeer 414, Heemskerk ? , Heemstede 49, Hillegom 70, Hilversum 936, Huizen 660, Kortenhoef 73, Laren 43, Naarden 90, Nederhorst den Berg 10, Nieuwer Amstel 94, Ouder-Amstel 37, Uithoorn 15, Velsen 254, Weesp 57, Weesperkarspel 54, IJmuidên 25, Zandvoort 16. Totaal 3655.

In vergelijking met de verkiezing in 1956 is het stenrunenaantal der S.G.P., dat toen 3826 bedroeg, achteruitgegaan, doch in vergelijking met dat van de Sta­ tenverkiezing van 1958, dat 3337 was, beduidend vooruitgegaan.

De kieskring Haarlem is voor de S.G.P. in Noord-Holland altijd verreweg het gunstigst geweest.

Zij steekt bij die van Amsterdam en Den Helder dermate af, dat indien men het stemmenaantal der S.G.P. van deze beide kieskrin'gen samenvoegt, het aantal stemmen nog belangrijk lager is dan dat van de kieskring Haarlem. Het is wel iets heel merkwaardigs, dat de kieskringen, welke toch in eenzelfde provincie gelegen zijn, zo ver uiteenlopen..

Zijn er in de kieskring Den Helder vele gemeenten, waar de S.G.P. geen enkele stem verkreeg, in die van Haarlem is er geen enkele. Ook in de gemeente Heemskerk, waarvan het stemmenaantal niet te onzer kennis kwam, zal dat, afgaande op de 7 stemmen, welke de S.G.P. er in 1956 bekwam, weest zijn.

Er zijn daarentegen in de kieskring Haarlem gemeenten, waar het stemmenaantal boven de 200 uitgaat, één boven de 300, één boven de 400, één boven de 600 en zelfs één, dat nog hoger gaat dan 900

Zonder verder in nadere bijzonderheden af te dalen, vonden wij dit zo in het oog springend verschil tussen het stemmenaantal der S.G.P. in de kieskringen Den Helder en Haarlem merkwaardig genoeg om er expres de aandacht op te vestigen. Dit verschil heeft zich niet alleen bij deze verkiezingen voorgedaan, maar is er één, dat sinds jaren her voorgekomen is. Hieruit valt op te maken, dat de theorieën van het humanisme en de revolutie in menige gemeente van de kieskring Haarlem nog niet zo velen verleid hebben als dat in die van Den Helder het geval is, want in de Haarlemse kieskring zijn toch gemeenten, waarin, al is vergeleken met het stemmenaantal, dat er op andere partijen is uitgebracht, niet groot, een deel der inwoners, niet door de tijdgeest vervoerd is, maar de beginselen der S.G.P., welke geheel naar Gods Woord zijn, is toegedaan. Dit is voorwaar niet gering te schatten. Onze tijd is bij uitstek gevaarlijk en verleidelijk, voor ouderen, en ook al uitzonderlijk voor jeugdige personen. De geest, welke daarin heerst, trekt van God en Zijn dienst af. Een tegengif daartegen is stellig het lezen en ondöi-zoeken van Godis Woord en lektuur, welke daarmede in overeenstemming is. Doch hoevele woningen zijn er thans, waarin geen Bijbel meer aanwezig is, of indien hij er nog is als een erfstuk van ouders of grootouders, in de één of andere kast opgeborgen ligt, zodat hij er nooit meer gelezen wordt. In hetzelfde lot deelt menig boek, dat een inhoud bevat, welke naar de godzaligheid is. In plaats van goede, deugdelijke lektuur, die het middel kan zijn tot een waarachtige bekering des harten, en dienstig kan zijn om een msns de wede te doen smaken, welke alle verstand te boven gaat en in Christus Jezus de harten en zinnen bewaart, te lezen, wordt er lichtzinnige lektuur gelezen, welke naar de smaak van het vlees is. En daarbij begaat men somtijds een zodanige dwaasheid, dat men romans gaat lezen, waarbij men soms tot diep in de nacht opzit en een stroom van tranen schreit over mensen, die nooit geleefd hebben en over gebeurtenissen, welke nimmer hebben plaats gevonden.

De lektuur, welke men leest, oefent gemeenlijk veel groter invloed uit op de lezer dan hij wel meent en zich bewust is. Slechte lektuur heeft menigeen nog al verder op het verkeerde pad gevoerd en is mede oorzaak geweest, dat hij uiteindelijk in het verderf weggezonken is. En er is wat lektuur, welker lezing gevaarlijk en verderfelijk is, omdat zij soms openlijk en onomwonden, , en ook al min of meer vermomd en bedekt tegen de Goddelijke waarheden indruist. Er is heden ten dage een stroom van lichtzinnige lektuur, welke maar al te gretig gelezen wordt, waarvan een verderfehjke invloed mtgaat.

Hierbij komt nog, dat er vooral in de dagen van verkiezingen allerlei schone voorspiegelingen en rijke beloften ten beste gegeven worden, welke voor een natuurlijk mens grote aantrekkingskracht hebben. Vermeerdering van inkomsten en van genoegens gaat er bij hem gemeenlijk gretig in, als deze hem in het vooruitzicht wordt gesteld. Daaraan leent hij het oor vaak maar al te zeer.

Heel de richting, weDce de geest van onze tijd inslaat, is overeenkomstig de bebegeerten van 't aardse bestaan van de mens, naar diens verduisterd verstand en verdorven hart. Overeenkomstig deze geest wordt allerlei aardse welvaart en ais net noogste goea voor ogen gesteld, waarbij men zich er niet om bekommert, dat men hem bij zijn sterven midden in de dood en de ellende laat zitten. De gestage verheerlijking van aards genot vangt er wat lieden in haar

net, vooral jeugdige personen. Daarop lettend, doet het weldadig aan, dat er in de kieskring Haarlem nog zo velen zijn, die in dat net niet gevangen zijn, ook onder de jeugdigen. In eïïce kieskring, ook in die van Haarlem en 'Den Helder, ontvallen de S.G.P. oude strijders en voorstanders door de dood. Het is nu zeer verbHjdend, indien waargenomen kan worden, dat in de kieskringen hun plaatsen in de S.G.P. vervangen worden door hun kinderen; gelijk het bedroevend en zelfs in hoge mate pijnlijk is, wat helaas ook al voorkomt, dat hun kinderen tot hun eigen verderf de S.G.P. de rug toekeren en er zelfs bepaald vijandig tegen optreden.

De uitslag in de kieskring Amsterdam

Slaan wij acht op het verleden, dan is de uitslag der verkiezingen daar bepaald gunstig geweest. Lange jaren achtereen toch ken de S.G.P. er nog niet eens het stemmenaantal van 1000 behalen. In heel de grote stad Amsterdam met haar duizenden inwoners waren er toen nog geen 1000, die hun stem uitbrachten op de kandidatenlijst van de S.G.P., en dit heeft toch heel veel te zeggen. Dit in aanmerking nemende, is het stemmenaantal, dat de S.G.P. thans verkreeg, 1378, beslist nog allerminst ongunstig te noemen, al is het vergeleken met het grote aantal stemmen, dat de andere partijen, inzonderheid de revolutionaire en de liberale er verkregen, toch nog jammer genoeg klein. En ook als wij ons oog laten vallen op de 2951 stemmen, welke er in 1958 op de S.G.P.-lijst bij de Provinciale Statenverkiezing zijn uitgebracht, dan valt er een aanmerkelijke achteruitgang te konstateren. Ook hier zal de Boerenpartij, welke 6012 stemmen bekwam, afbreuk aan de S.G.P. gedaan hebben, een afbreuk, welke niet alleen in de kieskring Amsterdam waargenomen kan worden, maar ook in andere kieskringen. Niet-beginselvaste kiezers, die met de huidige gang van zaken aangaande het regeringsbeleid niet ingenomen waren, hebben als protest daartegen in vroegere jaren vrij zeker op de S.G.P. gestemd, maar nu op de Boerenpartij, wat naar vrij grote zekerheid ook in Amsterdam wel het geval geweest zal zijn. Dit heeft de Boerenpartij echter geen zetel in de Tweede Kamer kunnen bezorgen. Daarin ligt voor hen een les in de toekomst. Zoals het nu gegaan is, zijn hun stemmen ten goede gekomen aan partijen, welke de Boerenpartij krachtens haar getuigenis niet alleen niet zint, maar zelfs bestreden heeft en nog bestrijdt. Dat de huidige kieswet op dit punt uiterst onbillijk is, geven wij gaarne toe. De S.G.P.-Kamerleden hebben tegen de wijziging in de kieswet, welke door de grote partijen is tot stand gekomen en voor hen uiterst voordelig is, dan ook geprotesteerd en gestemd. Doch er bestaat geen kans op, dat de grote partijen in de Tweede Kamer hun houding zullen wijzigen, welke hun zetels bezorgt, waarop zij naar het stelsel van de evenredige vertegenwoordiging, waarop de thans vigerende kieswet gebaseerd is, geen recht hebben. Hiermede zal stellig ook in de toekomst bij de Kamerverkiezingen rekenig gehouden dienen te worden. Ook dan is de mogelijkheid groot, zelfs nog te groter, omdat de kiesdeler door de bevolkingsaanwas nog hoger zal zijn, dat wanneer een partij de kiesdeler niet haalt, de op haar uitgebrachte stemmen aan partijen ten goede komen, waartegen zij sterk gekant is.

Zo is het thans bij de verkiezingen ge- gaan met de stemmen, wel'ke op de Boerenpartij en het Gereformeerd Politiek Verbond zijn uitgebracht. Hun stemmen — die van het Geref. Politiek Verbond waren maar een 25 beneden de kiesdeler — zijn onherroepelijk voor de eigen partij verloren gegaan en hun tegenpartijen ten goede gekomen. Hierin is wel een hoogst leerzame les voor de toekomst gelegen.

Ten aanzien van de kieskring Amsterdam kan niet anders getuigd worden dan dat de tijdgeest daarin diep is doorgedrongen bij haar inwoners. Het getal dergenen, die aldaar met alle godsdienst gebroken hebben, is ontstellend groot en neemt bij het jaar nog toe, al is het op TAchzeU al verblijdend, dat de kommunisten daar sterk achteruitgegaan zijn.

De uitslag in de prov. Noord-Holland

In deze provincie bekwam de S.G.P. bij deze verkiezingen 6.461, bij de Statenverkiezing in 1958 7, 522, en bij de Kamerverkiezing in 1956 6.543 stemmen. Liep haar stemmenaantal iets achteruit, vergeleken met 1956, procentsgewdjze berekend bleef het gelijk. Het was 0, 6 en het bleef 0, 6 procent. Bij de vrij algemeen heersende geestestoestand in dit gewest i.s deze uitslag nog zeer bevredigend. Men onderschatte vooral niet de grote moeilijkheden, waarmede de besturen, leden en vrienden der S.G.P. te worstelen hebben om de S.G.P. en haar beginselen daar bij de bewoners ingang te doen vinden. Dat is ook in de drie noordelijke provincies het geval. Te prij-Zien valt het hierbij, dat het over het algemeen genomen bij de besturen, leden en vrienden niet aan ijver ontbroken heeft om een gunstige uitslag van de verkiezing te verkrijgen. Dit kan zowel van de noordelijke provincies als van Noord-Holland getuigd worden. Nochtans is, gelet op hun verleden, de afval er nog niet zo groot als in de drie noordelijke provincies. In Noord-Holland hebben toch predikanten van naam gearbeid, die Gods Woord er gepredikt hebben zoals het is, en zijn ook vroedschappen en besturen geweest, die Gods Woord tot richtsnoer van hun beleid namen. Om er van de velen maar één met name te noemen, 'Ds. Witzius, eertijds predikant te Wormer. Hij schreef het boek: „Practijke der Christendoms, ofte eenvoudige verklaringe van de voornaamste gronden der Godzaligheid". Dit boek verkreeg de approbatie op 8 oktober 1664 van niemand minder dan van de professoren Gijsbertiis Voetirfs, Andreas Elsnerus en Franciscus Burmannus. Deze professoren verklaarden in hun approbatie, dat het boek, geschreven door de eerwaarde en welgeleerde Ds. Hermannus Witzius, dienaar des Goddelijken Woords te Wormer, in alles konform de Heilige Schriftuur grondig en duidelijk gesteld is, volgens hen met stichting door de liefhebbers der heilige leer, die naar de godzaligheid is, zal kunnen gelezen worden. Het boek was opgedragen aan de vader van de schrijver, Claes Jakobz. Wits, Raad en Vroedschap en Ontvanger van 's Lands middelen te Enkhuizen, en voorzien van een „Aanspraak aan de vrome en leerzuchtige Ohemeente Jesu Christi te Wormer.

Daar tegenover staat, dat het de Amsterdamse predikant Arminius is geweest, die de aanval op de aloude Nederlandse Gereformeerde Geloofsbelijdenis openlijk inzette, waarbij hij toegejuicht en ondersteund werd door vele aanzienlijken niet alleen in Amisterdam en Noord^Holland, maar ook door vele vooraanstaanden in den lande. Het werd bij de aanzienhjke families in Amsterdam en ook daarbuiten een betreurenswaardige gewoonte om hun kinderen te laten opvoeden door Franse gouvernantes, die hun meestal revolutionaire theorieën niet onder zich gehouden zullen hebben. Mede daardoor en ook door de Nederlandse lektuur werden er vooral onder de aanzienlijke standen velen gewonnen voor de ideeën van de Franse revolutie, zodat het niet te verwonderen valt, dat er in Amsterdam bij de komst van de'Fran­ sen in 1795 om de vrijheidsboom gedanst werd. Door allerlei ongeloofsleer verviel van lieverlede een zeer groot deel van de Noordhollandse bevolking van de waarheid, gelijk Amsterdam en menige andere gemeente in Noord-Holland ons daar tegenwoordig een uiterst droevig beeld van vertonen.

Dit artikel werd u aangeboden door: Staatkundig Gereformeerde Partij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 16 april 1959

De Banier | 8 Pagina's

De uitslag der verkiezingen in de kieskring Haarlem

Bekijk de hele uitgave van donderdag 16 april 1959

De Banier | 8 Pagina's