Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De defensie-nota

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De defensie-nota

14 minuten leestijd Arcering uitzetten

TWEEDE KAMER

Rede van Ir. van Dis

Daar de huidige m'imister van Defensie hst vorige jaar vrij laat als opvolger Viin ministeir van der Bergh •was opge^ treden en hierdoor bij 'de begirotiinig voor 1960 over versch'eidenie punten betneffcnde de defensie nog geen beslissing genomen kon worden, wend door hem •aan d© Kamer op zO' kort moigelijkie termijn 'een nota toegezegd. Deze nota is in de loop van dit jaar verschenen en werd de vorige week idoor de Kamer in behandeling genomen. Niet mindeir dan veeirtien sprekers namen aan het .debat deel, zodat het wel zeer laat 'werd 'voordat de laatste spreker .gesproken had. Toen dan ook de voorzitt'cr de vergadering om kwart voor twee des nachts sloot, kon met recht (gezegd worden, dat de Kam-er 'de liangsite •dag van het jaar tenvoHe had benut.

Namens de fraktie .der S.G.P. werd het woord gevoerd door Ir. van Dis, wiens rede diüdelijk genoeg voor zichzelf s.p'i'eekt, zodat .een nadere toeliohtinig zonder bezwaar achterwege igelaiten kan worden. Wij laten de .rede desrhalve hiar • volgen.

Ir. van Dis .spralc als volgt:

Mijnheer de Voorzitter!

Ds defensieniofia, •welke de Kamer thans in behiandteüng heeft, vertoont, wat 'd« omvang beti-eft, een aananerkalijk verschil met die van 1954. Terwijl de nota van 1954 een lijvig 'boieikwerk was vaa 278 bladzijden, telt de huidige nota zonder de korte inlieadiing slechts 9 bladzijden. Op zichzelf kunnen wij deze

beknoptheid

zeer goed vvaarderen, .daai-meni.gmaal met weinig woorden mieer •kan 'worden gezegd .dan met .ellenlanige beschou-win.gen, waarbij menigmaal naar 'de methode van de Franse staatsman Talleyranid de veeJlieid van woorden mioet idienen om 'de eigenilijike .gedachten over een bepaalde zaak te verbergen.

Met 'deze laats'te .opmerkin.g beogeii wij niet de 'inidmik .te weideen, dat dit .maar ons ooirdeel bij de «'beller van 'de deferirsienota van 1954, minister Staf, hei geval is geweest. Integendeel, voor deze uitvoerige en openhartige no.tia zijn bij de openbare behandeling in .deze Kamer van onze kant woorden van lof uit^ gesprokten. Aangezien 'in dezie nota alsm'ede nadien in diverse begiiotingstoe-Mchtinigen op 'ondersoheidenie principiële vraagstukken, rakende het defensiebeleid, needs uitvoerig is ingegaan, kam het onze volle instemming h©bben, ^(iat de miinister^ om niet nodeloos in hierhialing te vervallen, die nota thans zo beknopt en zakeiüjJc miogelijik heeft gehooiden, •wat naar ons gevoelen de

overzichtelijkheid

zeer ten goede komt. Dit wil echter niet 55eggen, dat er geen vragen overblijven. Waime-ei men tennis neemt van de bejSch'CKiwiiijgen in die pers, waarin müitaire medewerkers hun oordeel over de defensienoita hebben gegeven, dan blijkt hieruit overdoiiidelijk, dat bet aan kritiek op w-Oit de nota Ijiadt of, juister gezegd, op wat zij niet biedt, niet heeft ontbroken.

Voordat wij echter overgaan tot het bespreken van die onderwerpen, waaromtrent wij 'gaarne nader door de regering zouiden worden in^geücht, wenisen wij eerst enkele opmerkingen te maken over datgene, wat in het eerste en tweede hoofdstuk van d© nota wordt vermeld met betrekking tot de

grondslagen

van het diefienisiegebiad en de N.A.V.O. Zeer terecht wordt daarin door de regeninig opgemerkt, dat d© wereldsituatie, welke in de afgelopen negen jaar voor Nederland de oorzaak is geweesit van een iin/tensieve defenisiie-inispaniiing, zich fundamenteel nog niet heeft gewijzigd. No2 steeds toch vormen de kommiumiistische landen in Oost-Europa en die on Azië een ernstige bedireiging van de vrede. Wie gehoopt en zelfs verwacht mocht hebben, dat de voorgeniomen topkonferentie hierin een heilzame veraaidering ten goede zou hebben, heeft eich door de gebeurtenissen van de ilaatste tijd daarin wel zeer bedpo^gen gezien. Bij de vele desillusies, die men met allerlei plannen betreffende ontwapening in de loop der jaren needs had opgedajsm, heeft men door de

totale ineenstorting

van de door velen zo vod verwachting verbeide topkomferentie - een nieuwe desiHusfe te inkasseren igekregen. Dat het zo gelopen as, verwondeat ons aiBerminst. Wij hebben nimmer enige verwachiinig gehad van de miet zoveel ophef aanigekonidigde topkonferentie, evenmin als van de dn de laatstbe jaireni gehouden ontwapeninigskonferenties, die de één na de amder op een totaife mis^ hikking zijn uitgelopen.

Het grote gevaar van het uitbneken van een derde wereldoorlog bhjitt dan ook de volkeren todreigen, ja, naaj-oruae overtuiginig maiken de volkeren en hun overheden zichzejf 'daarvoor rijp vanwege de schrikbarende toenemende

Godsmiskenning

en bet verwerpen en verzaken van Gods Wooidl en wet.

De gevolgen van dezie oorlog zuMen ongetwijfeld vresaUjk zijn, veel' vreselijiker nog dan die van de twee achter ons üggende oorlogen, vooral wanneer daarbij gebruik zou worden 'gemaakt van

atoom- en waterstofbommen.

Dit vrordt door niemand betwist, ook door Rusfeïiid niet, al m-eenit Ckroestsjef volgens zijn op 14 janu'ari l.I. in de Opperste Sovjet gehou-den rede, 'da/t de Sovjet-Unie het zal oved'even, omdat het Russische (grondgebied enionm uitgestrekt en de bevo'lkinig minder in grote industriecentra gekoncentreeaid is dan in andere landen bet geval ds, zodat volgens hem het Westen meer te lijden zal hebben. Hoe dit m'Oge zijn, dit staat wel vast, 'dat bij het bezigen van de strategische kernwapenen aan beide zijden een vernietiging op .grote sdiaal zal plaatshebben. Het is dan ook allesains te begrijpen., dat de igedachte hieraan maljoenen onzer tijdgenoten in binnenen buitenlanid met schrik vervult. Hoe vT'esehjk die gevolgen echt0r zijn, het zou

onverantwoordelijk

zijn, in'dien de regelingen der Westelijke landen er geheel eenzij-dig toe zouden overgaan de voorraad kernwapenen te vemietigen, geJijk dit door sommigen ook in ons land wordt voorgestaan. Dit zou toch niet anders inhiooiden dan een uitniodiginig aan de kommunistische machthebbers om zo spoedig moigplijk de aanval op de landen van bet Westen te begirmen, ten einde - het kommunisme over heel de wereld te doen zegevieren, met het gevolg, dat het met de

vrijheid

op maatschappohj'k rgebied, die helaas 'in ons lamd reeds zozeer beknot is, dan helemaal gedaan zou zijn; dat de parti-•kuliere ed'gendomi in handen van de staat zou komen, gehjk de landbouwers in Oost-Duitsland dit nog maar zeer koit geleden hebben ondervoinden, en ei tegen de godsdienst, idie door de kommuniisten naar de stelnegel van Karl Marx als opdum voor het volk wordt be^ schouwd, een ru'cedogenloze strijd zou worden aangeboniden.

Van vernietiging der kernwapenen en van 'stopzet'tin'g der produfctie dezer wapenen z»u dan ook alleen sprake kunnen zijn, indien een deugdehjfce kon-'trole kon worden udtgeoefeod. Of een dergelijke kontrole, gesteld, dat bedde partijen daaiPboe bereid wareii, m'Ogedijk zou zijn, daarop zijn wij echter allerminst gerust. Gezien de

vreselijke uitwerking

van de strategische kernwapenen, waarbij de burgerbevolfcing zo zwaar zou worden getroffen, zijn wij er sterk voor, dat, zoals blijkens de defensienota ook door de regering wordt voorgestaaa, niet dan in het uiterste geval van deze wapenen gebruik aal worden gemaakt. Met de nota 2ajn wij het echter eenis, dat de mogehj-kheid om ze te gebruiken moet 'bUjven bestaan, zolang Rusland over deze wapenen beschikt en voortgaat met de produktie er van, akook met die van m'achtige raketten, die volgens de zoeven genoeni'die red© van Chroestsief dienen om de hichitmaoht vrijwel 'gheel te vervangen. Ja, in diezelfde redie heeft Chroesitsjef ook onthuld, dat men nog andere wapens in petto heeft, die nog vohnaakiter en drea-'gender zijn dan die, waarover de Sovjetregering thans reedis de beschikking heeft.

Dat deze ragaring er ordangs toie is overgegaan om, zxsals

Chroestsjef

mededeelde, de strijdkrachten met 1, 2 miljoen man' te verminderen, betekent dan ook niet, dat Ruslands gevechtskraoht daardoor beeft ingeboet. Chroestsjef zielf verklaarde dienaangaande, dat de door hem aangakonidigde dnfcrimpikiig geen enkele invloed zon uitoefenen op 'de vuurkracht van de RuBsdsche strijdkra'ohten.

En voortis werd door hem medegedeeld, dait het Sovjetleger thians over strijdmiddelen van zo'n igrote vuurkracht beschikt als nog nooit een ander teger bezeten heeft en daarmede het land of de landen, die één der sooialisitische statiën zou laanvallen, letterlijk van de aardbodem kan wegvagen, welke woorden door 'de vergadering der Opperste Sovjet met een stormachtig applaus werden ontvangen.

Ziende op deze feiten, is er van overdrijving geen sprake, wanneer in da defensienota gewag wordt gemjaakt van de

formidabele militaire macht

van het blok der kommuniitischo landen en dat de noodzaak de Westerse landen er toe dwingt gezamienlij'k een voldoende •tegen'wicht te vormen en te handha'ven tegen de dredging, welke ei van de Riissische macht uitgaat. Dit is niet sileahits noodzakelijk om de kommuniistisohe staten van een aanval op de ndet-kommunistdsche landen te •wieerhouden, maar ook om, zoals in de defensienota wordt vermeld, te vooricomen, dat men door overmacht wordt 'gedwongen aan allerlei edsien der sterk bewapende Sovjet-Unie en baar satellieten te voldoen.

Bij de algemene beschouwingen over de bagrotiing voor I960 hebben wij kort geleden mear in dien brede i-eeidis uiteengezet, dait krachtens bet door ons voorgestan'e beginsel de

overheid

de diure roeping heeft om land en volk tegen één van buiten 'komende aanval te verdedigen, zodat wij hierop bij de behiand'elinig van deze nota niet zufen , terugkomen. Ook achten wij het ndet nodig nog eens niader in*te gaan op het door ons ingenom'en standpunt ten aanzden van de N.A.V.O., daar wij ons ook hieroveii-m'eer dan eens en no'g onlan'gs bij de behanideüng van de defensiebegroting duidelijk hebben uitgasproken en hebben aangetoond, dat de door ons beleden beginselen zich niet verzetten 'tegen een aansluiten bij bet Noord-Atlantisch Plakt, dat een

zuiver defensief karakter

draagt. Indien dit niet zo ware, wanneer met 'de N.A.V.O. beoogd werd op de één of andere dag een niet uitgelokte aanval op Rusland en zijn sateüdeten te doen, dan zouden wij er - geheel anders tegenover moiaten staan. Wij zijn •er echter ten volle van overtuigd, dat idit het doel van de N.A.V.O. niet is. Wat onlangs boven Russisch gebied is voorgevallen en door de Sovjetmachthebbers tot ©en daad van 'a, gresBie werd bestempeld', was geen agr^sde, ©verih min - als er van agressie kan worden gesp-roken, wanneer er van Russische zijde verkenningsvluchten worden gemaakt boven het igrondgebied van Wes, teirse landen of wanneer vanaf

Russische vissersschepen

in de omgeving van Westerse landen spionage wordt verricht, gehjfc nog maar heel kort geleden volgens berichten in de pers werd .gekonstateerd.

Wij zulten op dit onderwerp echter niet verder ingaan, doch thans enig© opmiarldngen gaan maken over wat in de defensdienata wordit vermeld over

het schild en het zwaard.

Met de regering zipi wij van oordeel, dat de schildsitriydkrachten, welke moeten dienen om de dntegidteit van de zeeigebieiden en het N.A.V.O.-'landgebied te handhaven, van - groot belang zijn. Daanaan minder aandacht te igaan schenken en ze te gaan verzwakken zoals door sonunige zeMis vooraansitaande personen in Am-eriika en ook in andeire landen werd en wellicht nog wordt voongestaan, waarbij men er van uitgaat, dat 'de steeds roeea-geperfektóoneeide kernwapenen de schildstrijdktiachiten vrijwel overbodig hebben gemaakt, zou wel

zeer roekeloos

zijn. Zelfs 'door Rusland bhjikt dal standpunt niet te wiorden gedeeld, want al heeft men daar de strijdkrachten van 1955 tot 1958 miet 2.140.000 man verminderd en werd, zoals zoeven reeds werd vermeld, dn januari tdt verdere inkrimping met 1, 2 miljoen man besloten, dan nog hebben het R-ussiisohe lao^. de Russische vloot in totaal 2.42, \(fi man onder de wapenen, terwijl de Soi jetis hun lands'trijdkra'chten tot snelle ei beweeglijke panitser-en gemeohanBee, de strijdkrachten hebben gereorgaai, seei-d. Wat de diensitpHcht betreft, ov^. treft R-usland miet zijn

dienstplicht van drie jaar

waarin de dienistpüchtigen door eej harde en grondige tradnimg in heit hmteren van het miodeme miateiriaal wjf. den geoefend, alle landen van het \%. ten. Bovendien heeft Rusland iiO; cr dj beschikking over circa 60 divisies vsn 'de sateHiettlan-den, terwijl het de 'y-riy, ^. ste onderzeebootvloot ter weiield h< xk en de parate luchtstrijdikrachten over 20.000 moderne toiasiteUisn beschikkei met nog n reserve van 20.000 a 3O.00(| verouderde toesteilen.

Ziende op de enomie Russische bewapening, heeft de onlangs afgetredea N.A.V.O.-'generaal Valluy dan ook nog een9 niadirukkelijk gewezen op het 2 gevaar, dat er bestaat in het feit, de Russische konventionele bewapeninj die van de N.A.V.O.-knden be-knioiij; o-vertreft, en zijn grote bezorgd hierover uitgesproken, van oordael ak hij ds, dat in ©en toekomstige oorlog dt

konventionele bewapening

van doorsla'gge\'ende 'betekenis zal zik omdat gebruik van het „zwaaad" voor beide partijen geüj-kstaat met naassaJe vernietiging. Terecht wordt dan ook B de 'defensienota de eis gesiteld, dat het schild een zodanig weers-tandisivermooBii moiet hebben, dat het niet in korte tijd kan worden idoorbroken. Volgens - de w. even genoemde generaal woirdt aai deze eis eohter bij lange na ndet daan. In - de D-uits© dem-ofcratis'che republiek hebben de Rnseen 20 divi'ï staan, welke binnen vijf a acht dacren ia aantal kunnen worden v-erdubbald e» binnen tien dagen zelfs verdriedub-beU, terwijl de N.A.V.O. voor de dirca km. lange frontlijn tussen Lübeok tii Passau slechts over

22 divisie

beschikt, waarvan alleen de vijf Ameri kaanse divisies op vo-Ue sterkte zijn. Behalve dait Rusland in mankracht vene in 'de meerderheid is, komt hier onda meer no-g bij, dat er dn de bewapening dar oniderscheidene landen, dde een aandeel aan de N.A.V.O.-^strijdkraohten teveren, belanigrijibe verschillen voorJoomen, door-dat de zó nodige standaandisaitie desr bewapening zeer veel te "v/^ït sen overlaat.

Ook in de defensienota trouwens werf toagageven, dat de schüdstrijdkracliteii vaxt de N.A.V.O. nog niet aan de zoeven 'genoem-de eds voldoen. In het •tweede hoofdstuk der nota toch woixll melding gemiaakt van nog steeds he-.staande tekortkomingen voor - de verbeteriag waarvan een viaitHl maatregelen door de N.A.V.O.-leiding zijn aanbevolen, vrolke in de nota worden vemi-elA Gaan vrij nu na hoe het met de uit\'< »ring 'dezer m-aatregelen voor ons laai gesteld is, dan treft het ons, dat ef slechts

één van de viel

in de nota vermelde m'aatregelen in uitvoering is. Het is die, welke bebrekkim? heeft op de form-erinig van - een aanSw ni-euv.^ parate oniderdelen, met wan* ©en aantal riaketeenheden. Dienaaiagaandis wordt in de nota medagedieeR dat plannen om de 'aanbevo-len raketlafdelingen te formeren, reeds in uit\'oe' (ring zijn en dat de eerste eenheid offlstr-eefa het midden van 1960 paraat besohdkbaar zal komen.

Wat betreft het paraat maken van enige thans nog mobaüsabele legerkoops-en (jjvisieondérdielen en bet verboigen van (Je personeelssterfcfce van de parate on-(jerdefen, waarop door de N.A.V.O.jgidino' is aangedrongen, ds men ecJitiei [)0f niet aan de uitvioieniing toe. Uit de p0ta blijikft, dat deze miaa^breigel nog (Jechts in het

stadium van studie

verkeert. Wat voorts de door de N.A.-V.O. aanbevioilien verho'ging van de perloneelssterlote betreft, wordt in de nota verklaard, 'dat tutbreiidiag van het kontingent dienstplichtigen niet mogelijk is, Èerwifl bovendien fuuancdële redenen en ook het beschikbare beroiepispeaisoniee] beperkingen opleggen.

Om nu toch in één en ander te vooraien, wfl de regering volgens - de nota < fe oplossing ZJQieken dn veiminderiinig van irtinkracht in de vredes-en opleddinföselctor en het noodgedwomgen opheffen van enkele onderdeten. Hiertegen tm wordt van militair-desikundige zijde

ernstig bezwaar

angebracht. Men voert hieiibegpn aan, dat inkrimping van mainkraoht m de opteidiingssektor slechts geschieden kan (JOGT een verkorting der eerste opleiding, welke thans — in het depot — vier maanden duurt en nodig is om de mili-•tEÓr datgene hij te brengen wat hij in geval van oorlog beslist weten maet. Van ©en verkorting dezer opleiding niu wordt verwacht, dat deze eien 'Sterke venMn: dering in de dn'ddvidiuele 'geoeferidheid der in de paraite eenheden instromende dienstplichtigen ten gevolge zal hebben, waardoor de geoiefendbeid en bruikbaarheid der parate onderdalen ernstige schade zullen ondervinden. Ziende op dezie nadelige 'gevolgen wordt in miMtoir-deskMndige kringen een verkorting van de eerste opled-•ding dan ook­

onaanvaardbaar

genoemd. En dit klemt nog te m'eer, nu voor de noodzakelijke verdediging van Nieuw-Gu'inea een 'groot aantal dienstplichtigen aan de parate m; anikra< iLt zal worden onttrokken door een gevechtsgroep van drie bataljons infaniteiüe op te heffen en het ovesige vrijkomende personeel te bestemmen voor bet ver­hogen van de sterkte dea-overige pacaite infaniteriefoa'taljons. Gaaime zoiuden wij heit oordeel der regering vernemen over dit tegen haar voornemen tot vermindering van mankracht in de vredes-en opledddngssektor van deskunidige zijde ingebrachte bezwaar.

Daar de rede aan de lanige kant is, meenden wj er beter aan te doen haax in twee gedeelten te splitsen. Het tweede gedeelte volgt derhalve D.V. in het volgend nummer van „De Banier".

Dit artikel werd u aangeboden door: Staatkundig Gereformeerde Partij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 30 juni 1960

De Banier | 8 Pagina's

De defensie-nota

Bekijk de hele uitgave van donderdag 30 juni 1960

De Banier | 8 Pagina's