Meditatie

I.

BIJ DE HERDENKING VAN DE KERKHERVORMING

Van de Heere is deze zaak voortgekomen. Genesis 2i : 50m

Het gaat in de dienst van Woord en sakramenten, in de dienst der gebeden en der offeranden, wezenlijk om de verheerlijking van God en om het heil voor zondaren. We zouden, om in de stijl van Gen. 24 te blijven, ook kunnen zeggen: het gaat er om, dat Eliëzer een bruid werft voor Izaak.

In onze eerste meditatie over deze stof hebben we stilgestaan bij vader Abraham, die zocht. Dit keer gaat het over Eliëzer, die vond. En dat Eliëzer zo voorspoedig mocht vinden de bruid voor zijn toekomstige heer en meester, wordt door Rebekka's broer en vader aldus verklaard, dat ze uitroepen in onze tekst: „Van de Heere is deze zaak voortgekomen!"

Zo de Heere immers werkt, wie en wat zal Hem dan kunnen tegenhouden? Dat is steeds het kenmerk van al Gods knechten geweest, en zal het ook blijven, dat Hij tot hen zegt, in en bij de uitzending: „Gaat heen in deze uw kracht", namelijk, dat Ik met u zal gaan overal waarheen gij u zult begeven. Rijke troost, enige houvast bij de vervulling van de zo heerlijke, maar ook zo onuitsprekelijk moeilijke, ja voor mensenkracht onmogelijke taak.

En nu willen wij in deze meditatie tevens gedenken wat God in 1517 en daarna in de hervormers, zoals Maarten Luther en Johannes Calvijn, aan Zijn kerk, en zo ook aan Europa en aan al de volken der aarde, heeft willen schenken. En niemand duide het mij euvel, wanneer ik bepaalde overeenkomsten vind tussen Eliëzers bruidwerving en de strijd en worsteling van deze kerkhervormers. Want die overeenkomst is er, omdat ook van Hervorming mag worden beleden: „Deze zaak is van de Heere voortgekomen".

Niet maar omdat Zijn voorzienig bestel over alle dingen, dus ook pver de kerkhervorming gegaan is. Neen, heel in het bijzonder daarom, dat God, dank zij de kerkhervorming, aan de bruidwerving Weer een zuiver verloop en een Hem verheerlijkende voortgang heeft willen schenken.

De Heilige Geest bekwaamde, verlichtte en bewilligde Eliëzer tot zijn grootse roeping. Hij moet rein kunnen staan tegenover zijn heer Abraham, die hij onder ede gezworen heeft op de door hem voorgeschreven wijze de bruid voor Izaak te zullen werven. Zo ook hebben Luther en Calvijn — om van vele andere tijdgenoten maar te zwijgen — met God van doen gekregen, en ze hebben onder eedzwering van hun ziel de band des Woords zo mogen verstaan en gevoelen, dat ze niet anders wensen de bruid voor Christus te werven dan overeenkomstig Gods raad tot zaligheid. Immers : zo ze niet spraken overeenkomstig dat Woord , ze zouden geen dageraad zien.

Eliëzer mag met een komplete inventaris er op uit trekken. De rijkdom van zijn heer is bijna niet in cijfers uit te drukken; het gaat welhaast alle begrip te boven. Dit zal de werving vergemakkelijken. Zo ook hebben de dienaren des Woords, de hervormers, als bruidwervers Christi hun lastbrief van him hemelse Zender ontvangen, en ze mogen hun Koning dermate aanprijzen, dat wie om Zijnentwil aards bezit, tijdelijk gewin, vluchtig zondegenot enz. loslaat, het eeuwige Koninkrijk zal beërven. Ja, ze mogen spreken van verzoening door voldoening; van het Goddelijk, heilig recht des Heeren, dat door Gods eigen Schootzoon, Christus Jezus, is genoegdoening geschonken. Ze mogen prediken: vrede, heil, genade en leven voor eeuwig voor armen, ellendigen, onwaardigen, ja vijanden. De inventaris is onoverzienbaar groot en heerlijk. Ze is het mensdom meerder waard dan het fijnste goud op aarde. Zo is ook in de 16e eeuw de bruid geworven. De Opperste Wijsheid nodigde (volgens Spreuken 9) verstandelozen, en ondanks het gefleem van de opperste dwaasheid, de dwaalleer van Rome (zie hetzelfde hoofdstuk) kwamen ze met smeking en geween. En Luther zong:

Delf vrouw en kind'ren 't graf, neem goed en bloed ons af; het brengt u geen gewin; wij gaan ten hemel in en erven koninkrijken.

Deze zaak is van de Heere, omdat zij in Zijn Naam, in Zijn kracht en tot Zijn eer werd ondernomen. Let op het ootmoedig bidden van een Eliëzer aan de bron buiten Haran (vers 12).

Welk een worstelen, bidden en smeken in de birmenkamer, eer de kracht der Reformatie zich als een ontembare Geestesstroom naar buiten baan breekt. De Geest, Die aandreef, was en is ook de Geest, Die doet aanhouden en leert doorzetten in Gods kracht. O, hoe komt er ontzetting, verbazing en verwondering in Eliëzers binnenste (vers 21) wanneer hij zijn weg en werk zo voorspoedig en gezegend mag zien. Had Luther het kunnen bevroeden wat de uitwerking zou 7ijn van zijn 95 stellingen, in alle eenvoud, maar het wagend op des Heeren Woord en belofte? Kon Johannes Calvijn Gods alwijs bestuur en bestel vooruit weten, toen hij na zijn eerste vrblijf in de stad Geneve, er uit verbannen, daarna teruggekeerd, onder grote zegen heeft mogen arbeiden, en van Geneve uit de bruidwerving Christi op grootse wijze mocht worden voortgezet?

Wittenberg en Geneve, we kunnen beide steden vergelijken bij de bron buiten Haran. Biddende Eliëzers, en als de bruid gehoor geeft, en door God beschikt wordt verwondering, ontzetting, verbazing, dat wil zeggen aanbidding, zodat zelfs Laban en Bethuël uitroepen: „Deze zaak is van de Heere voortgekomen!" Psalm 126:

Toen hieven zelfs de heidenen aan: God heeft bij ons wat groots gedaan!

St. Maartensdijk

Ds. J. v. d. Haar

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen