Buitenlands OVERZICHT

Voorlopig akkoord inzake Nieuw-Guinea. In Algerije overeenkomst getroffen. Uitstel besprekingen inzake Engeland en E.E.G. tot oktober

Sedert 'ons vorig overzicht zijn de gebeurtenissen 'inzalfce Nieuw-Gulnea als een lawine over ons heen (gegaan, zodat wij vrijwel voor voldongen feiten zijn geplaatst. Men weet, 'diait Soekamo's miinister •van ibultenlaradse zalken, Soebandrlo, plan had weer naar Indonesië terug te 'keren, zonder dat er een akkoord was 'bereikt, maar dat hij, na tussenk'omst van presiident Kennedy, weer bereid was nog enkele dagen in Washington te blijven.

In 'die enkele dagen hebben er lanigdurende liesprektoigen plaats igehad m'et het resultaat, dat de wereld werd verrast met de medeideltag, dat er een voorlopig ok- 'koord was tot stand 'gekiomen. Dit akkoord bestaat hierin, dat per 1 oktober a^s. Nieuw-Guimea wordt overgedragen aan de Verenigde Naties, 'die het op hun beurt weer op 1 mei aan Indonesië zullen overdoen. Voorte Is overeen gekomen, d/a* m 1969 dus over zeven jaar in westeüj'k Nieuw-CKiin'ea een volksstemming zal worden ge­ houden onder toezicht van 'de Verenigde Naties, waarbij de Papoea's zioh moeten kunnen uitspreken 'Over hun toekomsti'ge status, dus of zij 'bij Indonesië willen 'blijven, of weer bij Ned. wUlen komen dan wei zelfstandig wensen te worden. Het 'behoeft geen breed betoog om te 'konsitateren, dat heel dit ok- 'koord in het voordeel is van Indonesië. Wel wilde Soekamo, dat de overdracht aan Indonesië reeds vóór 1 januari 1963 zou plaats hebben, miaar als wij het akkoord vergelij'ken met het oorspronkelijke plan Bunker, waarbij de over- •dracht pas na 2 j'aar zou moeiten plaats hebben, 'dan ziet ieder, dat er van 'dit oorspron'kelijk plan, wat de tij'd van 'overdraoht betreft, niets Is overgebleven.

Men heeft het gewoon over boord geworpen en 'daarmede igekapiituleerd voor de eisen van Soekamo, die, zoails de berichten luiden, het 'er wel op aan aal sturen, 'dat op 1 jianuari 1963 de Ih'doneslsche vlag naast die der Verenigde Naties op Nieuw-Guinea zal Wonden 'gehesen, zodat 'dan de overdracht, zij het symbolisch, dan 'toch op 'deze datum zal plaate vinden. En wat die aangekondigde voükBsitemming in 1969 betreft, > is er ook alle reden om er voor beducht te zijn, •dat idit niet anders dian een paskwil is en 'derhalve voor de Papoea's op een 'grote 'teleuristelMng zal uitlopen. De m'et Soekamo in het verleden opgedane ervartogen zijn toch 'aüeirmlnst 'geschikt om enig vertrouiwen te «hebben 'in dbor hem aangegane overeenkomsten. We herinneren slechte laan wat zich na de soevereiniteitsoverdracht •van het voormialige Indië aan de Verenigde Staten van Indonesië heeft voorgedaan. Bij de 'aJkkoorden der Haagse ronde taf eOflsanf erentie was aan de •volkeren van Ind'ië plechtig het zelflbeschikkingsreoht toegekend, dioch niet zodra was Inidië overgedragen of de deelsitaten werden 'door Indonesië onder de voet gelopen, waarbij vooral Ambon het zwaar te verduren heeft 'gehad.

Met wapengeweild heeft Soe'iiamo zich van Ambon 'meester gemaakt, waarbij allervreselijtet werd liuls gehouden. Hoe heeft Ds. Zandt •deistijids (tegen 'dit optreden van Soekamo 'getoornd, alsook tegen de toenmalige Nederlandse regering, omdat 'deze bij het Haagse akkoord Nederlands oorlogsmateriaal aan Indonesië had ovengedragen en zelfs Nederlandse militairen 'had 'beschikbaar gesteid om Indonesiërs op te leiden om dat materiiaal 'te kunnen 'hanteren, en vooirte, omdat Nederlandse müi- , talren door haar werden gedwongen itegen 'hun prinoipes en gevoelens in Indonesiërs tot bekwame schepelingen op te leiden.

. De huidige Nederlandse regering kan tliams zulk een verfoeilijke houdin'g als van de re'gexing-Drees ten aajnziifin van Ambon niet verweten warden. Zij heeft zo lang rauogelijk, niettegenstaande sterke tegenstand en tegenwerking, getracht de belofte 'aan de Papoea's gegeven, igestand te idoen. Haar po^ sitie was uiterst moöiüj'k en werd in 'het laatst nog zo veel te moeilijker 'door 'de sterke druk van de zij'de van Amerika 'om de kwestie Nieuw-Guinea tot een oploissinig te brengen. Ook werd van iwesident Kennedy geen toezegging verkregen, dat hij zou in'grijpen, wanneer Indonesië zou overgaan tot een aanval op 'girote schaal, dus met ibom'bardementBivliegtuigen, raket- 'ten en ander zwaar m'ateriaal. Ook Australië en Engeland hielden zich geheel op de vlakte, zodat Nederland 'geheel alleen zou komen te sitaan tegenover een door Rusland 'gesteunde vijand. Hierop zi'ende is het te begrijpen, dat 'de Nederdan'dse regerilng er lin toegestemd 'heeft haar vertegenwoordiger. Dr. van Royen, naar Washington te laten teru'g 'keren ter voortzetting van •de besprektn'gen. Soekamo had zich iruniddels al m.et het voorlopig akkoord verenigd en zijn goedfceurinig er laan gegeven dat Soe- 'bandrio weer naar Amerika zou 'gaan.

Heel de 'gang van zaken kunnen we echter niet onderis dan - uiterst bedroevend noemen. Er is weer bij vernieuwing uit gebleken hoe besohaaanfd men uitkomt met te verbrouwen op Amerika en op de Verenigde Naties, die 'in strijd met het eigen hiandvest en in hun afkeer van kotonialisme 'de I^poea's gtaan uitleveren aan het veel ergere neo- 'fcoloniale bewind van Soekamo. Ook in Amerikaanse pers 'vie'len stemjmen te beluisteren, die geen goed woord 'Voor het verloop van zaken over 'hebben. Zo schreef het belangrij'ke blad de „New York Herald Tribune", dat d)e vrede in Nieuw-Guinea tegen een hoge prijs lis gekocht. En voorte werd onom­ wonden verMoard, dat de Papoea- 'bevoJking verkocht lis om dte vrede te verzekeren. Het blad zag in die voliksstemjmiMg lop lange termijn niet m'cer dan een formaliteit. Wij 'menen dat 'dit zeer jutet is gezien. Als straks Indon'eslë zich op Nieuw-Guinea ingesteld heeft, en daar zijn troepenmacht heeft, wSe zal hem er dan 'Ooit uit krijgen als de Papoea's los van Indonesië zouden willen, gesteld al, dat er een 'OOit betrouwbare volksstemming zal plaate hebben?

Er is Inmiddels de 'vorige week en ook deze week in Washington on- 'der hoge idruk (voortgewerkt, ook al iweer om Indonesië ter wM'e te zijn, aangezi'en daar 'op 17 aug. de jaarl, herdenkrnig van de onafhankelijkheid plaats heeft. Soekamo wil 'dan de definitieve uitslag der be- 'sprekingen bekend mak'en, waarbij 'hij, 'indien alles naar zijn wens verloopt, wel niet zal nalaten hoog 'op te 'geven van de door hem behaalde overwinning.

Voor de Papoea's is de ontwikkeling der Nieuw Guineakwestie wel ulitermiate teleurstellend. Tioch was him ontstemming niet tegen Nederland gericht, m'aax "veeleer telgen 'de V.N. en Amerika, die aan Nederland 'de zo hoog nodige steun onthielden. Eén hunner, de heer Kaslepo, kwam dan ook na enkele idagen tot het linziöht, idat het beter was, wanneer de Papoea's zich met elkaar zouden verzoenen voor zover zij van standpunt •tegenover Indonesië verschillen, en dan 'gezamenlijk zouden trachten garanties in het akkoord te krij'gen, dat ide voHsssbemmling inzake de zelf- 'beschikking in 1969 eerlijk zal toegaan.

IWat het 'OVerige n'ieuws betreft 'kunnen wij kort zijn. In Algerije is het tussen de 'aanhangers ^van Ben Bella en Ben Khedda tot een ak- 'koord giekom'en, waarbij echter 'Ben Bella de overwinning heeft be- 'haald, 'Althans voorlopig. Afgewacht im'oet nu wonden hoe het volk zich op 27 augustus of mo- 'gelij'k op een iete latere datum zal uitspreken.

Voorte zij nog Vermeld, dat de on- 'derfaande'llngen m'et Engel'and inzage toetreding van dit 'land tot 'de E.E.G. nog steeds .niet ten einde zijn. Er rezen nieuwe m'oeüijkhe- 'den, zodat het m'aar beter 'geoordeeld werd de besprekingen in oktober voort te zetten.

Tenslotte zij nog medegedeeld, diat 'de opperbevelhebber van de NAVO, igeneraal Norstadt, ontelag heef't 'gevraagd, en dit inmiddels verkregen heeft. De eigenlijke reden werd niet vermeld, maar volgens de pers 'ZOU deze zijn, dat generaal Norstadt het in belangrijJce puniten niet met president Kennedy eens is. Eén van die punten Ss dat Norstadt er voor is, dat de NAVO in Europa 'Over eigen atoomwapens kan 'beschikken, waarvan president Kennedy echter een tegenstander is. Hij wil het zwaartepunt leggen lop de toonvention'ele bewapening en het eventueel 'gebruik "s^an atoom-wapens lin eigen hand houden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen