De kabinetsformatie

Wat eerder dan aanvankelijk werd verwacht, deed Dr. de Kort (K.V.P.) zijn ontwerp-basisprogram de onderscheidene grote Kamerfracties toekomen. Na bespreking met hun fracties hebben daarop de vijf voorzitters aan de formateur hun standpunt bekend gemaakt. Mr. Toxopeüs, die, ofschoon nog minister zijnde, als voorzitter van de Kamerfractie der V.V.D. optreedt — hoewel hij als Kamerlid nog niet beëdigd is — heeft zich daarbij beperkt tot de schriftelijke mededeling, dat het voor de V.V.D. onmogelijk is om deel te nemen aan een kabinet, waarin ook de P.vd.A. zou worden opgenomen. Met zijn fractie was hij van oordeel, dat voortzetting van het regeringsbeleid, zoals dit door het huidige, thans demissionaire kabinet, was gevoerd, onmogelijk zou zijn, indien de P.v.d.A. tot de regeringspartners zou behoren. Behalve deze schriftelijke mededeling, heeft Mr. Toxopeüs nog een vrij langdurig onderhoud met Dr. de Kort gehad, waarin de onderscheidene punten van het ontwerp-basisprogram besproken werden. Desniettegenstaande stelde Dr. de Kort hem nadien nog een soort ultimatum door te verlangen, dat Mr. Toxopeüs hem alsnog schriftelijk mededeling zou doen over het standpunt der V.V.D. ten aanzien van vorenbedoelde punten, waarbij hij zich kon instellen op een vierpartijen-kabinet. Zoals werd verwacht, heeft Mr. Toxopeüs echter geweigerd aan dit verzoek te voldoen, daar volgens hem niet eerder op het vrij vage basisprogram kon worden ingegaan dan wanneer officieel bekend is welke partijen van het nieuwe kabinet zullen deel uitmaken. Bovendien waren de opvattingen van Mr. Toxopeüs en diens V.V.D. uit de informatie reeds voldoende bekend.

Dit antwoord is blijkbaar voor Dr. de Kort geen reden geweest om direct de deur voor de V.V.D. dicht te doen en zodoende de liberalen van deelneming aan het kabinet uit te sluiten. Hij deelde namelijk na ontvangst van het antwoord van Mr. Toxopeüs, dat hem de vorige week vrijdag uiterlijk om vijf uur moest hebben bereikt, mede, dat hij zich gedurende het weekeinde zou beraden „of en, zo ja, welke oplossingen mogelijk en aanvaardbaar zouden zijn voor de bestaande geschilpunten". Voor wat de V.V.D. betreft, zou hij zich daarbij houden aan de uitspraken, welke van liberale zijde tijdens de informatieperiode waren gedaan. Op het ogenblik, dat wij dit schrijven, is derhalve nog steeds niet bekend, welke partijen aan het te vormen kabinet zullen deelnemen.

Naast de K.V.P., de A.R., de C.H. kan het zijn dat de V.V.D. er in wordt opgenomen, maar ook is het mogelijk, dat als vierde de P.v.d.A. in aanmerking komt. Of de C.H. en de A.R. aan een dergelijke combinatie echter hun medewerking zullen willen verlenen, is nog niet erg duidelijk. Het is bekend, dat de C.H. zich meermalen voor een nationaal kabinet hebben uitgesproken, wat dus zou neerkomen op een vijf par tijenkabinet. De laatste weken is hierin echter kentering gekomen. Mr. Beernink, de voorzitter der C.H.-fractie heeft namelijk onomwonden verklaard, dat bij een vijfpartijenkabinet de C.H. slechts één ministerszetel zouden toegewezen krijgen, wat in flagrante strijd zou zijn met het feit, dat de C.H. bij de verkiezingen een zetel gewonnen hebben, terwijl de P.v.d.A. er vijf verloor. Ook de A.R. schijnen op twee ministerszetels te staan.

Wat de C.H. en de A.R. echter zullen doen, wanneer Dr. de Kort mocht beslissen als vierde partner de P.v.d.A. in het te formeren ka­ binet op te nemen in plaats van de V.V.D., valt met zekerheid niet te zeggen. Wanneer ieder van hen twee ministerszetels zou worden aangeboden, is het lang niet onmogelijk, dat zij alsdan bereid zullen zijn van de partij te zijn. Het kan echter ook zijn, dat zij tenslotte toch de voorkeur geven aan de V.V.D., waardoor Dr. de Kort dan voor het feit zou worden geplaatst om of een rooms-rood kabinet te vormen of aan H.M. de Koningin mede te delen, dat hij de hem gegeven opdracht niet heeft kunnen uitvoeren.

Zeer waarschijnlijk zal er deze week wel een beslissing vallen.

Wie er echter van de demissionaire ministers in het nieuwe kabinet mochten terug keren, voor de ministers Cals en Klompé geldt dit niet. Deze toch hebben reeds te kennen gegeven, dat zij niet meer voor een ministerszetel in aanmerking wensen te komen, de eerste niet om gezondheidsredenen, de andere niet om persoonlijke redenen. Zij hebben inmiddels wel het Kamerlidmaatschap aanvaard.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen