Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Partijvernieuwing

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Partijvernieuwing

9 minuten leestijd Arcering uitzetten

De K.V.P.

De K.V.P. Na de grote verliezen aan Kamerzetels welke de K.V.P. en de P.v.d.A. bij de laatste Kamerverkiezingen geleden hebben, is het woord , , Partijvernieuwing" vooral bij deze twee partijen niet van de lucht.

Bij de K.V.P. bestaat het voornemen om in december a.s. een partijraadvergadering te houden, welke geheel aan dit onderwerp zal zijn gewijd. Ter voorbereiding werden alle kringbesturen opgeroepen om in diverse streken van het land besloten bijeenkomsten te beleggen waar de leden hun mening over de vernieuwing der partij ten beste kunnen geven. Op de voorgenoemde vergadering zullen gewichtige besluiten genomen moeten worden. Men denke allereerst maar aan wat er te voorschijn zal komen uit het overleg dat vertegenwoordigers der KV.P., der A.R.P. en der C.H.U. sedert enige tijd hebben gevoerd. Het is genoegzaam bekend dat er zowel in de K.V.P. als in de A.R.P. velen zijn, die sterk progressief zijn en veel liever met de P.v.d.A. aan de regering willen deelnemen dan met de liberalen van de V.V.D. Voor wat de A.R.P. betreft, is dit wel overduidelijk gebleken bij de formatie van het kabinet Cals en bij die van het tussentijdse kabinet Zijlstra. Ook bij de laatste kabinets formatie, welke het kabinet De Jong opleverde, hebben vooraanstaande antirevolutionairen als dr. Berghuis, de voorzitter van de A. R.P. en de heer Bruins Slot er geen twijfel over laten bestaan, dat hun voorkeur uitging naar de P.v.d.A. Onder de antirevolutionaire jongeren waren er zelfs, die over het samengaan met de V.V.D. bij de laatste kabinetsformatie zo zeer teleurgesteld waren, dat zij openlijk verklaarden er spijt over te hebben dat zij op de A.R.P. hadden gesteund. Het zijn deze„radikalen"uitdeA.RP. die met K.V.P.-en C.H.U.-jongeren en ook ouderen in het Americainhotel te Amsterdam hebben vergaderd en aldaar een radikale groep hebben gevormd, met het doel, dat hun aktie weerklank zou vinden in de K.V.R, de A.R.R en de C.H.U.

Dat de radikalen van de Americaingroep succes hadden kwam al spoedig openbaar.

Terwijl toch de K.V.R, de A.R.R, en de C.H.U. door middel van hun vertegenwoordigers bezig waren met het voeren van besprekingen, werd het politieke kamp eensklaps opgeschrikt door een adres, dat door een groep vooruitstrevenden in de K.V.P. aan het bestuur en de partijraad van de K.V.P. werd toegezonden. Een adres waarin door het verzamelen van handtekeningen adhesie werd gevraagd voor het omvormen van de K.V.P. in een , , christelijk-radikale" partij, die nauwe samenwerking zal zoeken met , , radikaal-progressieve figuren uit de A.R.P. en de C.H.U., maar ook met de socialisistenvande P.v.d.A. en met D'66. Aanvankelijk verwekte dit adres in de kringen van het K.V.P.-partijbestuur scherpe afkeuring. De woordvoerder van dit bestuur zag er een doorkruising in van het overleg tussen de achttien vertegenwoordigers van K.V.P., A.R.R en C.H.U. en derhalve van wat op 8 en 9 december a.s. door de partijraadsvergadering der K.V. P. voerder bleek echter niet namens het voltallige bestuur gesproken te hebben, daar meerderen hiervan zich op dat tijdstip met vakantie in het buitenland bevonden.

Op 26 augustus werd dan ook door het Partijbestuur der K.V. P. een communiqué uitgegeven, waarin werd meegedeeld, dat er in voornoemd bestuur nog wel verschil van mening over bestond of er zowel van de zijde van de initiatiefnemers van het adres der K.V, R-radikalen als die van de partijleiding de nodige voorzichtigheid was betracht, maar was men toch in eensgezindheid tot de konklusie gekomen, dat alle betrokkenen, ook dus degenen, die achter het zo even genoemde adres staan, de zogenoemde christen-radikalen, zich vrij zullen kunnen uitspreken over de partijvorming.

Voorts werd bekend gemaakt, dat het gesprek tussen de K.V. P., de A.R.P. en de C.H. U. zal worden voortgezet en dat daaraan ook de vertegenwoordigers der christenradikalen kunnen blijven meedoen. Tot die vertegenwoordigers behoorden mr. Jurgens van de Americain-groep en ook de heer Cals, de oud-ministerpresident. Aanvankelijk was er nog sprake van, dat de heer Cals niet meer aan het gesprek zou deelnemen wegens zijn benoeming tot voorzitter der onlangs geïnstitueerde Staatscommissie, maar hierop is hij teruggekomen.

Het ligt voor de hand, dat beide voornoemde heren er met edle kracht op zullen aandringen om een program te ontwerpen, dat een sterk , progressief of met andere woorden: een socialistisch karakter draagt. In hun adres hebben zij daarbij de A. R. en C.H. niet uitgesloten. Het tegendeel is zelfs het geval. Zij willen die er juist gaarne bij betrokken hebben, mits ze hetzelfde radikale standpunt innemen. In hun adres merkten zij dienaangaande op:

, , \Mj voelen ons verwant aan de groep van christen-radikalen, voornamelijk leden van K.V.P., A.R.P. en C.H.U., die het beleid van hun partijen in radikaal vooruitstrevende zin willen ombuigen. Bij de besprekingen moet allereerst worden onderzocht of binnen de progressieve concentratie katholieken en protestanten gezamenlijk kunnen optrekken. Bij het onderzoek behoort echter het verder liggende doel van de brede vooruitstrevende samenwerking steeds in het oog te worden gehouden".

In het vervolg wordt dan in het adres nog eens nadrukkelijk onderstreept, dat het niet mag blijven bij een samenwerking van de mensen, die nu katholiek of protestant geoiganizeerd zijn. Neen, ook groepen van de Partij van de Arbeid en van D'66 mogen volgens hen van besprekingen niet worden uitgesloten. Dat de „christen-radikalen" uit de K.V.P. bijval zouden krijgen, was wel te verwachten. Zelfs uit de Tweede en de Eerste Kamer kwamen van K.V.P.-leden adhesiebetuigingen. Hun aantal was echter niet groot. Van de 42 K.V.P.-Tweede Kamerleden betuigden er slechts 7 hun instemming met het adres, en van de 26 K.V. P.-Eerste Kamerleden schaarden zich slechts vier achter de groep Bogaers-Cals.

Er zijn in de K.V.P. dan ook felle tegenstanders van de radikale elementen in hun partij. Om maar één voorbeeld van deze groep te vermelden, zij gewezen op de voorzitter van de K.V.P. in Zeeland, die zei er voor te passen de rode jurk van de P.v.d.A. aan te trekken!

De P.v.d.A.

Het ligt voor de hand, dat het bovengenoemde adres der christenradicalen uit de KVP, waartoe behalve de heer Cals ook oud-minister Bogaers behoort, een warm onthaal vond bij de fraktie-voorzitter van de P.v.d.A. inde Tweede Kamer, de heer Den Uyl, alsook bij die van D'66 en niet minder bij Dr. Berghuis van de ARP, diezoals we hierboven reeds opmerkten, meerdere malen er blijk van gaf , , links" te liggen. Voor wat de P.v.dA. betreft is dit inmiddels nog nader gebleken uit het rapport van een werkgroep uit deze partij, welke zich onder de leiding van de heer Den Uijl met de kwestie der partijvernieuwing heeft beziggehouden.

Op een perskonferentie heeft laatstgenoemde de resultaten, waartoe deze werkgroep was gekomen, bekend gemaakt.

In het kort komen ze hierop neer, dat er vóór de verkiezingen door een aantal partijen een koalitie moet worden gevormd op een gezamenlijk program. Voorts zullen ook de ministers, die dit program moeten uitvoeren, reeds vóór de datum der verkiezingen moeten worden genoemd. En dit alles met het oog op de duidelijkheid, zodat de kiezers weten wat er van de voorgestelde ministersploeg te verwachten is.

Voorts werd door de heer Den Uijl vermeld, dat bij het vormen van een koalitie als door de werkgroep bedoeld niet alleen de , , christen-radicalen" in aanmerking komen, maar ook D'66 en de PSP, al voegde hij er direkt aan toe, dat hij van samengaan met de PSP geen grote verwachtingen had.

Enkele andere punten uit het rapport van deze werkgroep, dat wordt aangediend onder de titel: , , Een stem die telt", betreffen afschaffing van de opkomstplicht (verkapte stemdwang); openbaarheid van de overheidsdokumenten; uitbreiding van de staf van de Kamer; grotere invloed van het parlement op internationale besluitvorming met name in Europa; en wat niet het minst belangrijk is: invoering van een absoluut meerderheidsstelsel bij deverkiezLngen, zoals in Engeland, of een meerderheidsstelsel zoals in Australië of een variant van de evenredige vertegenwoordiging. Een keuze uit deze drie stelsel werd dus niet gedaan. Blijkbaar wU men afwachten met welke voorstellen de Staatskommissie in zake de vernieuwing van het kiesstelsel zal komen.

Het spreekt wel vanzelf, dat de mededelingen van de heer Den Uijl een goed onthaal hebben gevonden bij de , , christen-radikalen" lüt de KVP. Hun woordvoerder, mr. Jurgens, liet dit wel zeer duidelijk blijken. Anders daarentegen was het onthaal bij D'66. Had men van die zijde ook duidelijkheid mogen verwachten, de praktijk was anders. De heer Van Mierlo, voor­ zitter der Tweede Kamerfraktie van D'66, gaf op de hem gestelde vraag ten antwoord, dat het voor hem nog niet vaststond of de PvdA wel een progressieve pEirtij is, voorts dat er menteliteitsverschUlen zijn en dat door D'66 de voorrang wordt gegeven aan verandering van het kiesstelsel.

Niemand weet dus nog wat van D'66 eigenlijk te verwachten is. Blijkbaar zijn er in deze partij ook al stromingen, één die naar de PvdA helt, en één die het meer op de liberalen van de WD begrepen heeeft.

Er valt dus nog niet te zeggen hoe het met de partijvernieuwing lopen zal. Wellicht zal hierover over een drietal maanden meer klaarheid gekomen zijn. Het zal dan moeten blijken of het streven van de PvdA naar het vormen van een progressieve en een konservatieve groepering levensvatbaarheid zal hebben.

Wat tot nu toe bij al die vernieuwingspogingen opvalt, is wel, dat er over Gods Woord en Wet geen woord wordt gerept. Wat dit betreft gaat men geheel op de oude voet door en is er van vernieuwing geen sprake. Wel noemt men zich , , christen-radikalen", maar bij nader onderzoek komt al heel spoedig aan de dag, dat de , , christelijkheid" van de voornoemde christen-radikalen louter neerkomt op het betrachten van wat met een hedendaags modewoord wordt genoemd: medemenselijkheid. Over de eerste tafel van Gods wet, waarbij Zijn eer zo nauw betrokken is, verneemt men niets.

Dit artikel werd u aangeboden door: Staatkundig Gereformeerde Partij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 5 oktober 1967

De Banier | 8 Pagina's

Partijvernieuwing

Bekijk de hele uitgave van donderdag 5 oktober 1967

De Banier | 8 Pagina's