DE BEGINSELEN VAN GODS WOORD

Een van Kuypers werken heet: E voto. Met het schrijven van zijn verklaring van de catechismus loste Kuyper een oude belofte in gedaan op de Dordtse synode. Meer dan eens is er vanuit de partij op aangedrongen de bespreking van het Beginselprogram, aangevat door ds. Zandt en voortgezet door ir. Van Dis zo mogelijk tot een eind te brengen. Vanwege het Hoofdbestuur is het ook min of meer toegezegd. Twee delen zijn ter beschikking, namelijk een geschiedkundig overzicht en de behandeling van het fundamentele artikel 1 van ons Program van Beginselen. Ir. Van Dis heeft wel eens gezegd, dat de commentaar op de volgende artikelen wel wat korter zou kunnen uitvallen. Ik hoop dat de Partij dit gevoelen onderschrijft en genoegen neemt met een niet te wijdlopige bespreking van de artikelen 2 enzovoort. Op reacties vanuit de partij stel ik bijzonder prijs, want het is waardevol wanneer een dergelijke toelichting niet alleen voor de leden maar ook door de leden, door eendrachtige samenwerking van de leden tot stand komt.

Artikel 2. De S.G.P. stelt zich ten doel de beginselen van Gods Woord op staatkundig terrein tot meerdere erkenning te brengen in den lande. Haar streven is niet zozeer gericht op een meerderheid van kiezers, als wel op de handhaving en doorwerking van de beginselen, door haar beleden, waarvan haar program een korte samenvatting vormt.

Het spreekt vanzelf dat er in het Program gesproken wordt over de doelstelling van de Staatkundig Gereformeerde Partij. Uiteraard hoort een taakomschrijving ook thuis in de Statuten. Wanneer we de Statuten naast het program leggen blijkt dat artikel 2 van het Beginselprogram op de laatste zeven woorden na letterlijk overeenstemt met artikel 2 van de

Statuten. De zinsnede aan het slot: „waarvan haar program een korte samenvatting vormt" zijn weggelaten. Het ontbreekt mij aan documentatiemateriaal om na te gaan of dit immer het geval is geweest of dat naderhand om een of andere reden eventueel bij een Statutenwijziging het laatste zinnetje is geëlimineerd. Mogelijk zouden de Notulen daaromtrent nog licht kunnen verschaffen. In ieder geval staat vast dat het Beginselprogram bedoeld is als een kort begrip van de beginselen. Ik neem aan dat met de beginselen door haar beleden in de tweede zin bedoeld zijn de beginselen van Gods Woord uit de eerste zin van dit artikel. Men zou de vraag kunnen stellen of het misschien aanbeveling had verdiend iets scherper te laten uitkomen dat met name de Tien Geboden voor de Overheid maatgevend zijn.

Een andere vraag is die naar de originaliteit van het artikel. Ter vergelijking wil ik de lezers voorleggen artikel 7 van het Program van Beginselen van de Christelijk-Historische Unie. Dit Program is dat van 16 mei 1951.

1. Het doel van de Christelijk-Historische Unie is de door haar beleden beginselen tot erkenning — niet om de regeermacht in handen van met zekere Christelijke beginselen instemmende personen — te brengen.

2. Het is dus niet zozeer te doen om de majoriteit (de meerderheid van kiesgerechtigden) als wel om ^de autoriteit (gezag van het Woord Gods), niet om het succes van de partij, maar om de macht van het beginsel.

3. Hierop dient, zowel bij de organisatie van de partij als bij samenwerking met andere partijen in de eerste plaats te worden gelet.

Inmiddels heeft de CHU het Program van Beginselen herzien. Het doet op dit moment evenwel minder terzake, omdat we wilden wijzen op een sterke overeenkomst tot in de bewoordingen. Het is iets uitvoeriger, er komen enkele moeilijker woorden in voor: majoriteit van kiezers en autoriteit van Gods Woord maar er wordt wel duidelijk op hetzelfde aambeeld geslagen.

Bij de A.R.P. wordt gesproken van de roeping werkzaam te zijn en de strijd te voeren voor het behoud en de versterking van Gods Woord op het openbare leven. Het G.P.V. omschrijft in zijn Richtlijnen niet direct het doel van de Partij. Het G.P.V. roept overheid en volk op lof en eer te geven aan God, die hemel en aarde en alle bronnen van leven en welvaart gemaakt heeft. De overheid moet het doordringen van wetteloosheid en materialisme zonder aarzelen tegengaan. In de grondwet moet erkend worden dat het de taak der overheden is om de Schepper van alle dingen in het regeerbeleid publiek te eren. Tenslotte is de K.V.P. over deze dingen aanmerkelijk onbeslister. In 1945 is op de Partijvergadering een resolutie aangenomen dat in de huidige omstandigheden een partij noodzakelijk is, welke uitdrukkelijk de zedelijke noi-men, yerankerd in de door God geschapen wereldorde en de Openbaring, tot grondslag en richtsnoer neemt. Opvallend is de nevenstelling van wat elders wel heet: natuur en bovennatuur en voorts het voorbehoud, in de huidige omstandigheden.

Het is zonder meer duidelijk dat de andere politieke partijen zich een heel andere taak stellen, die niet uitgaat van wat God in Zijn Woord gebiedt.

Als eerste belangrijke en fundamen. tele opmerking zou ik willen vast stellen, dat uit het Program duideliji! blijkt, dat het niet de opzet is » weest van de oprichters van de Pa tij en van de opstellers van het Pro gram om te betogen dat de S.Qp louter als een getuigende Partij zoy optreden. Men heeft dit wel wille, , aflezen uit dit tweede artikel maa dan leest men wel buitengewoon slecht. Trouwens wanneer dat de ex clusieve bedoeling was geweest daii mag men zich afvragen of het juist is voor dat specifieke einde de vorm te kiezen van een politieke partij, die zich erop toelegt kandidaten gekozen te krijgen voor de vertegenwoordi. gende colleges. Natuurlijk willen we Getuigenis-partij zijn, dat wil zeggen partij die zich gebonden weet aan het Woord Gods, het Getuigenis van de Schepper van hemel en aarde. Wan. neer we beschrijven dat handhaving en doorwerking van die beginselen op staalkundig terrein gewenst en noodzakelijk zijn houdt dat in dat ook alle middelen om dit te bereiken niet slechts oorbaar maar ook beslist geboden zijn. Artikel 1 heeft het trouwens ook reeds met zoveel woorden gezegd. „De Staatkundig Gereformeerde Partij streeft naar een regering van ons volk geheel op grondslag van de in de Heilige Schrift geopenbaarde ordening Gods".

Natuurlijk is het een aparte vraag onder welke omstandigheden de SGP een daadwerkelijke bijdrage zal kunnen leveren aan het regeerbeleid, Maar het zou ten enenmale hypocriet (geveinsd) zijn om terzijde van de weg aan te geven hoe de regering van het land behoort te zijn zonder daar zelf een vinger naar uit te steken. Belangrijk is het ons af te vragen wat in dit opzicht het woordje , , meerdere" (meerdere erkenning) te betekenen heeft in de vraagstelling waaraan we bezig zijn. We kunnen in deze woordkeuze lezen, dat deze beginselen nog wel enige erkenning vinden doch lang niet genoegzaam, Het is dus de opdracht om hieiin verandering te brengen langs een weg van geleidelijkheid. Vanzelfsprekend is op de achtergrond aanwezig de gereformeerde opvatting dat de< alleiheiligsten zelfs maar een klein beginsel van de volmaakte gehoorzaamheid aan de dag leggen, zodat we niet kunnen verwachten van een minder heilig volk en een minder heilige overheid, dat die de volledige erkenning zullen opbrengen. Uitgaande van het bevel Gods aan het oude volk Israël om bij de inbezitneming van het beloofde land de vijanden allengskens uit te drijven mogen we in alle gerustheid concluderen, dat hij de meerdere erkentenis van de beginselen van Gods Woord normaliter gedacht wordt aan de taktiek om zicli te voegen naar de gang van het werk. Immers in artkel 36 is het beginsel van de revolutie nadrukkelijk verworpen.

Een andere vraag die ons belang inboezemt is wat we precies hebben Ie verstaan onder de uitdrukking: beginsel of principe. Het gaat om uitgangspunten, grondstellingen f" ov, ertuigingen waarnaar we wille" handelen.

In het jongste verleden is er nog wel eens getoornd tegen de uitdrukking beginsel. Men had de indruk dat bS' paalde opvattingen een eigen He" gingen leiden en als zodanig vooiwerp waren van een bepaalde vorm van afgoderij. Het is zonder i^ef duidelijk dat we op deze term en daarmede bedoeld wordt in een gend artikel moeten terugkomen, omdat we dit niet te lang willen maken. Het leek me echter wel zin^° om alvast het probleem aan de or« te stellen, opdat we er onze ge^ac' ten over kunnen laten gaan.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen