BUITENLANDS OVERZICHT

VERKIEZINGEN IN ITALIË

Tien dagen geleden kregen de Italiaanse kiezers gelegenheid hun stem uit te brengen voor de samenstelling van een nieuw parlement. Deze verkiezingen waren noodzakelijk, daar het ministerie onder leiding van de christen-democraat Colombo vier maanden geleden moest aftreden omdat één der coalitie-partners de regering niet langer wilde steunen. Dit betekende voor Italië, dat het zijn zoveelste politieke crisis inging: sinds Italië in 1946 een republiek werd, heeft het reeds 32 regeringen versleten. Omdat de politieke verhoudingen er zo moeilijk liggen, is het land bijna niet regeerbaar.De grootste partij is die van de christen-democraten, die na de wereldoorlog steeds de belangrijkste regeringspartner is geweest. De tweede partij in grootte is de communistische, die ongeveer een vierde van het aantal zetels bezit.

Daarnaast bestaan twee socialistische (de linkse socialisten en de sociaaldemocraten), twee rechtse (de neofascisten en de monarchisten en twee middengroepen (de republikeinen en de liberalen).Daar de machtige communistische partij niet geaccepteerd wordt als regeringspartner, is het moeilijk een coalitie-kabinet te vormen die een krachtig beleid kan voeren. En daar heeft Italië nu juist zo'n grote behoefte aan, daar het land geteisterd wordt door werkloosheid en stakingen, door corruptie en inflatie, door sociale onrust, waarbij door linkse elementen (de zogenaamde maoïsten) vaak geweldadig wordt opgetreden.

De verkiezingen

De algemene verwachting was, dat de christen-democraten, evenals ver- leden jaar bij de gemeenteraadsverkiezingen, een gevoelig verlies zouden lijden ten koste van de neo-fascisten. De partij heeft zich echter met bijna 40 pi-ocent van het aantal stemmen, gehandhaafd. Waarschijnlijk heeft de kerkelijke invloed zich sterk doen gelden, met name bij de vrouwen, die terwille van de kerk toch altijd al voornamelijk op deze partij stemden. Dit jaar was er een record-opkomst van het aantal kiezers, hoewel volgens opiniepeilingen 69 procent van de vrouwen geen belangstelling voor de politiek heeft; bij de mannen is dit percentage - ^3. De vi-ees, dat de centrumpartij der christen-democraten na de verkiezingen genoodzaakt zou zijn óf de linkse communisten óf de rechts neofascisten als partner te moeten kiezen, kan een oorzaak van deze grote opkomst zijn.

De communisten hebben, voor het eerst sinds de tweede wereldoorlog, verliezen geleden. De ultra-linkse Proletarische Socialisten, een afsplitsing van de communisten, te vergelijken met onze PSP, kreeg helemaal geen voet aan de grond.

De algemene vrees was dat de neofascisten, die op een gezamenlijke lijst uitkwamen met de monarchisten, forse winsten zouden boeken. Inderdaad zijn ze drie procent vooruitgegaan en met hun 8, 7 procent van het aantal uitgebrachte stemmen zijn ze een partij geworden, waar men rekening mee zal moeten houden.

Toch is de winst beperkt gebleven, vooral wanneer men bedenkt dat de neo-fascisten gecombineerd met de monarchisten uitkwamen; die twee partijen behaalden in 1953 samen 12, 6 procent en in 1958 samen 9, 7 procent. De Italiaanse kiezers hebben het rechtse extremisme gelukkig in hoofdzaak afgewezen, wat na de vele crises in de afgelopen jaren toch wel opmerkelijk is.

De overige partijen hebben zich welen te handhaven, uitgezonderd de liberalen, die aanzienlijk achteruitgegaan zijn.

Welke nieuwe regeringscombinatie? Deze vraag is niet gemakkelijk te beantwoorden. Tien jaar lang hebben de christen-democraten samengewerkt met de linkse socialisten, maar dit tijdperk lijkt nu ten einde. De christen-democraten voelen in meerderheid weinig voor continuering van deze coalitie; hun stemmenverlies van verleden jaar aan de neofascisten schreven ze al toe aan deze tien jaar samenwerking. Zij zullen ook in geen geval een coalitie aangaan met de communisten; daarvoor is de invloed van het Vaticaan en de rechts-georiënteerden in de partij nog te sterk. Maar wat is het alternatief? De linkervleugel in de partij der christen-democraten wil beslist niet weten van een samenwerken met de verjongde partij van wijlen dictator Benito Mussolini, de neofascisten.Daar de liberalen sterk achteruitgegaan zijn, vormt ook deze partij geen aantrekkelijke regeringspartner.

Wanneer de christen-democraten niet mee zullen regeren, dan is Italië aangewezen op een linkse regering, waarvan de communisten deel uitmaken. In dat geval doemt het gevaar op van een militaire staatsgreep, daar in grote lagen van de bevolking het anti-communisme zeer sterk is. Een actie van de 321 generaals, admiraals en luchtmaarschalken die Italië bezit en van wie somrnigen een grote populariteit bezitten, behoort dan zeker niet tot de onmogelijkheden. Daar de christen-democraten zonder de communisten, de linkse socialisten, de liberalen en de neo-fascisten geen kabinet kunnen Vormen dat steunt op een meerderheid, zal Italië het misschien nog lang zonder een regering moeten stellen. De huidige politieke situatie in Italië houdt ook in dat er vooriopig geen referendum gehouden zal worden om de heftig omstreden echtscheidingswet, die verleden jaar door de linkse partijen aangenomen is, weer ongedaan te maken.

Dit referendum, waar de christendemocraten, mede onder aandrang van de Paus sterke voorstanders van zijn, zou de echtscheidingsmogelijkheid weer moeten opheffen. Door de grote massa van roomskatholieke vrouwen, die dan zeker naar de stembus zullen komen, zou het referendum zeker wel kans van slagen hebben. De winst van de neo-fascisten bij de laatste verkiezing is echter net groot genoeg, om de tegenstanders van het omstreden referendum een meerderheid te geven.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen