BOEKBESPREKING

Er ligt een klein stapeltje boeken op bespreking te wachten. Ik wil me gauw van die taak kwijten eer de drukte van de herfst losbarst. Ditmaal een tweetal werkjes van de bekende mr. L. van Heijningen uit Den Haag.

De Nederlanden in het jaar 1572 Het schriklijk pleit, mr. L. van Heijningen, Oosterbaan & Le Cöintre N.V., postbus 25 Goes, geb. ƒ 9.90.

Historische schetsen en kritieken mr. L. van Heijningen, Oosterbaan & Le Cointre NV. postbus 25, Goes. Geb. ƒ 9, 20.

Als bekend beweegt de heer Van Heijningen zich gaai-ne op historisch terrein, doch met de bedoeling om voor het heden leerzame lessen te trekken uit het verleden. Daarbij is het uiteraard van groot belang om juiste parallellen te ontdekken. Beweerd wordt dat er nauwelijks vergelijkingsmateriaal is en dat elk historisch feit geheel op zichzelf staat en geen enkele relevantie heeft voor wat thans gebeurt. Geen wonder dat men de waarde van het geschiedenisonderwijs zeer laag taxeert.

Niet alzo mr. Van Heijningen.

De schrijver geeft in het eerste boek een overzicht van maand tot maand van het jaar 1572. Vierhonderd jaar nadien mogen we ons werkelijk wel eens bezig houden met dit bewogen jaar uit onze vaderlandse historie. In april begon het hoopvol met de inname van Den Briel. In december za.e het er droevig uit. De laatste regels van het boek luiden:

„Hier eindigt het jaar 1572. Het wijde Hollandse waterland lag toegevroren. Daarboven zwermden zwarte vogels. Een landschap Hendrick Avercamp waardig". (Avercamp is een begaafde Kampense schilder van het winterlandschap uit het begin van de zeventiende eeuw). Het boek bevat nog een aantal interes.sante illustraties én een aantal Geuzeliederen in de oorspronkelijke spelling en druk. De lezer zal in het boek stellig een aantal bijzonderheden aantreffen die hem onbekend waren. In elk geval beseffen we hoe hachelijk de zaken van de Reformatie en de Vrijheid gestaan hebben. Het is wel noodzakelijk deze grote zegeningen sterker te waarderen, wanneer we bedenken hoe moeitevol die zijn verworven.

Met het tweede boekje ben ik niet zo gelukkig. De titel geeft aan dat over een hele serie onderwerpen artikeltjes zijn gebundeld. In een van die hoofdstukjes iDe positie van de Joden in Nederland) lezen we; , .Dit alles zij u aangeboden, niet in volledigheid, doch ter overdenking en verdere uitwerking". Dat geldt van alle schetsen en kritieken, die spreken over Bilderdijk, Van Heutz, Lutherherdenking over resp. de jaren li^fiö, 1569. 1570. 1940 en andere onderwerpen. Schrijver zegt op pagina 173: , .Hoe vreemd en bizar ook de opvattingen van een man als wijlen Ds Zandt van de Staatkundig Gereformeerde Partij mochten zijn ..." We zouden graag eens vernemen waarin het vreemde en bizarre van de opvattingen van onze hooggeachte voorganger Ds Zandt heeft gescholen. Elders neemt mr Van Heijningen het de „Rijksgeschiedschrijver" (pag. 143) kwalijk dat hij prof. Gerretson een „Edelfascist" noemt. Mr Van Heijningen zegt dan: „In een wetenschappelijk werk mogen dergelijke kwalificaties niet voorkomen. En wanneer zij onvermijdelijk zijn, dan dient een definitie te worden gegeven". Elders lezen we iets over „kreten" die ongewenst zijn, aangezien het gaat in de geschiedschrijving om „documentatie". Zo vind ik de opmerking over Ds Zandt een „ongedefinieerde kwalificatie" en een „kreet". Moet ik hieruit concluderen dat mr Van Heijningen zijn eigen werk zodoende ook in de onwetenschappelijke hoek laat belanden.

Overigens kan de lezer ongetwijfeld een aantal opmerkingen aantreffen, die met verwijzing naar hedendaagse situaties stellig verhelderend zijn.

Niet „in volledigheid" doch ter „overdenking en verdere uitwerking". Daar houden we het dan maar op.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen