UIT DE GEMEENTELIJKE

HOEK (slot)

HOEK In deze motie spraken Provinciale Staten als hun mening uit, dat het gesloten houden van zwembaden op zondag door plaatselijke overheden de belangen van de volksgezondheid ernstig schaadt en indruist tegen de redelijke verlangens van grote groepen der plaatselijke bevolking.

In verband hiermede werd strijd met het algemeen belang aanwezig geacht, zodat de onderhavige raadsbesluiten door de Kroon zouden moeten worden geschorst of vernietigd, waardoor hieraan alle rechtskracht zou worden ontnomen.

Door Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland werd, naar aanleiding van deze motie, besloten ten aanzien van deze aangelegenheid het advies in te winnen van de heer mr. F. A. Helmstrijd, oud-griffier der Staten. Uit diens advies kan in het algemeen gesteld, het volgende worden geconcludeerd: Ons staatsrechtelijk systeem is dat van democratie door middel van representatie. Het zijn de representanten van de kiesgerechtigde bevolking, die in ons land en in vele andere westerse landen de beslissing nemen. Zij vertegenwoordigen de bevolking. De Grondwet zegt met zoveel woorden, dat de Staten-Generaal het gehele Nederlandse volk vertegenwoordigen en de Provinciewet verklaart, dat Provinciale Staten de gehele bevolking van de provincie vertegenwoordigen. In de Gemeentewet ontbreekt momenteel weliswaar een dergelijke bepaling, doch ook de gemeenteraad kan worden beschouwd als een lichaam, dat de bevolking van een gemeente vertegenwoordigt. Het zijn nu juist deze vertegenwoordigende lichamen, die gelet op hun politieke samenstelling, bepaalde besluiten tot stand brengen. Daarbij zal het voorkomen, dat bepaalde besluiten bij meei'heid van stemmen tot stand komen. De minderheid wordt in dit opzicht gebonden door het bij meerderheid van stemmen tot stand gekomen besluit. Elk van deze vertegenwoordigende lichamen regelt de zaken welke haar eigen huishouding betreffen, in casu van het rijk, de provincie of de gemeente, een en ander afhankelijk van de in die gebieden (rijk) of gebiedsonderdelen (provincie en gemeente) levende opvattingen, tot uitdrukking komende in de politieke samenstelling van de vertegenwoordigende lichamen. De Kroon zal derhalve niet lichtvaardig overgaan tot schorsing of vernietiging van een raadsbesluit, aangezien zij steeds zal dienen te beseffen, dat het besluit is tot stand gekornen na afweging van alle daarbij (ook in politiek opzicht) in aanmerking komende belangen door het vertegenwoordigende lichaam van de gemeente, in casu de gemeenteraad. Dit advies tendeert in de richting van het betonnen respect van de door de vertegenwoordigende lichamen voor hun gebied in bepaalde omstandigheden tot stand gekomen besluiten. In dit licht bezien zal de Kroon ook niet lichtvaardig overgaan tot vernietiging van een raadsbesluit tot sluiting van een zwembad op zondag, omdat zij dat niet als een regelgevend produkt, totstand gebracht door het eigen vertegenwoordigend lichaam van de gemeente. Indien strijd met de wet geconstateerd wordt, zal de Kroon uiteraard wel lot vernietiging overgaan.

De heer Helmstrijd wijst er terecht op, dat stemmen worden geteld, niet gewogen. Indien een raadsbesluit bij meerderheid van stemmen tot stand komt, is het voor het bepalen van de rechtskracht van dit besluit, niet van betekenis, welke stemverkondiging hieraan ten grondslag heeft gelegen. Uit dit advies blijkt overduidelijk, dat niet zonder meer tot vernietiging van raadsbesluiten tot sluiting van het zwembad op zondag door de Kroon zonder meer kan of zal worden overgegaan.

Op 11 januari 1972 deed de hoge raad der Nederlanden een belangrijke uitspraak. De krakers van het zwembad te 't Harde werden in het ongelijk gesteld. Gesteld werd, dat de sluiting van het zwembad te 't Harde door de betreffende stichting volkomen rechtsgeldig was. Het raadsbesluit van Doornspijk tot uitgifte in exploitatie van het zwembad aan een stichting, ca. onder voorwaarde, dat dit zwembad op zondag gesloten diende te zijn, werd door ons hoogste rechtscollege aanvaard. Met dit arrest werd tevens erkend, dat de raadsbesluiten tot sluiting van zwembaden op zondag moesten worden erkend, aangezien deze besluiten, ook wanneer het betrekking had op zwembaden, die door de gemeenten privaatrechtelijk aan derden waren uitgegeven, niet in strijd waren met artikel 7 der Zondagswet. Deze uitspraak gold zowel voor de krakers van het zwembad te 't Harde als te Hardinxveld-Giessendam.

Na het totstandkomen van dit arrest werd door mej. Goudsmit (D'66) en de heer Van den Doel (PvdA) leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal een voorstel ingediend tot wijziging van artikel 7 der Zondagswet.

De bedoeling was om de gemeenteraad de mogelijkheid te ontnemen om raadsbesluiten tot sluiting van de zwembaden op zondag vast te stellen. Gemeld initiatief-voorstel is evenwel nog niet tot wet verheven, zodat voorlopig de raadsbesluiten tot sluiting van de zwembaden op zondag nog ongeschonden gehandhaafd kunnen blijven.

Met het vorenstaande heb ik gepoogd aan te tonen, dat de rechter bij handhaving van de tekst van artikel 7 der Zondagswet, heeft bewerkstelligd, dat de besluiten van de gemeenteraden tot sluiting van cafés op zondag hun rechtskracht verliezen. Hierbij is a.h.w. de betekenis van deze bepaling door de rechter uitgelegd in die zin, dat de gemeenteraad ten enemale onbevoegd is maatregelen te nemen tot sluiting van cafés op zondag. Juister zou in dit opzicht zijn geweest, als door de regering een voorstel tot wetswijziging van de Zondagswet aan de Staten-Generaal zou zijn gedaan. In politiek opzicht ligt dan de verantwoordelijkheid, waar zij behoort te liggen, namelijk bij de regering en de Staten-Generaal (als vertegenwoordigend lichaam van het Nederlandse volk).

Bij het kraken van zwembaden op zondag ligt de consequentie momenteel nog duidelijk anders. Blijkens het arrest van 11 januari 1972 van de hoge raad is het raadsbesluit tot sluiting van het zwembad op zondag te 't Harde en Hardinxveld-Giessendam als een rechtsgeldig besluit erkend. Degenen, die zich, in politiek en in levensbeschouwelijk opzicht, niet hebben kunnen verenigen met de strekking van dit arrest, hebben het initiatief genomen om een wetsvoorstel tot wijziging van artikel 7 der Zondagswet bij de Tweede Kamer der Staten-Generaal in te dienen.

Voor de behandeling van dit voorstel en anderen belangrijke aangelegenheden zal het van uitermate groot belang zijn, hoe de Tweede Kamer der Staten-Generaal op basis van de op 29 november gehouden verkiezing zal worden samengesteld. Hopenlijk zal via de handtekeningenverzamelactie van de Vereniging tot Bevordering van de Zondagsrust de betekenis van dit wetsvoorstel bij de leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal duidelijk worden belicht, zodat de ondernomen pogingen ertoe zullen mogen leiden, dat de zondag als een Gode gewijde dag erkend zal worden.

A. J. Vogelaar,

gemeente-secretaris van

Goedereede

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen