KABINETSFORMATIE

Aan elke kabinetsformatie, hoë moeizaam en langdurig, komt een einde en dat einde is een nieuwe ploeg ministers. We krijgen een foto te zien van een aantal glundere gezichten en daarmee is dat weer afgelopen. Een beschamende periode uit de vaderlandse politiek is afgesloten en het eindpunt zal wel het startpunt zijn van een nieuwe Hjdensgeschiedenis. Ondanks alles wat hem niet naar het zin was en ondanks alles waar hij op zijn krokodils bedroefd over was krijgt de AR-fractieleider, mr. Aantjes, zijn zin: een kabinet onder leiding van 'hobbel' Den Uyl. De formatie had wel duizend voeten in de aarde. Weliswaar lag voor een aantal politici de bereikte oplossing onmiddellijk voor de punten van de schoenen, doch wel op zo'n diepte, dat de frakties zichzelf te pletter hadden geworpen als ze daar onmiddellijk naar toegerend waren. Daarom waren al die maanden hard nodig om langs grote omwegen al afdalend en afdalend zover te komen. Gezien de uitkomst heeft de formatieperiode stellig niet te lang geduurd.

Thans zi}n we op het dieptepunt aangeland. Nu maar hopen dat geen mens naar boven kijkt. Want hij zou zijn mond niet kunnen dichthouden en uitroepen: Wie kan zich indenken, dat wij eind november vorig jaar daarginds stonden? Toen verre van omhelzen en nu in eikaars armen. Ja, alles heeft zijn bestemde tijd.

Een tijd om te haten en een tijd om hef te hebben.

Hoenders op stok

Iedere kippenboer weet dat er heel wat dof geraas aan vooraf gaat eer alle pluimvee netjes op een rijtje op een stok zit om een uiltje te vangen. Toen de ministers eenmaal hun plekje gevonden hadden werd er nog een toom jonge haantjes en hennetjes gelost in het hok. Die moesten ook hun heenkomen zoeken. Ze waren lang niet altijd welkom. Sommige ministers vreesden dat de staatssecretarissen naast hen wel eens de tentoonstelling zouden kunnen stelen. Sedert het kabinet Biesheuvel kennen we immers een nieuw effekt. Vroeger hadden wij het over het zogenaamde Zijlstra-effekt.' Dat dateert uit de tijd dat Jelle-Zal-Wel-Zien veler vertrouwen won, talloze stemmen vergaarde en het zetelaantal van de AR verhoogde. Thans is een nieuw en heel ander effekt het „Vonhofeffekt" een begrip aan het worden. Het optreden van staatssecretaris Vonhof op CRM maakte de minister van CRM tot een schaduw-minister. De nieuwe minister van CRM uit het PPR-trommeltje heeft er niet van terug om de nationale ombudsman.

Marcel van Dam, van Vara en PvdA naast zich te zien opereren. Alles wat maar eventjes moeilijk kan, loopt moeilijk bij de totstandkoming van het roemruchte kabinet Den Uyl. Ja, Gruyters, al wat confessioneel is ten spijt, komt toch in dit kabinet. De confessionelen hebben behalve dat van Gruyters nog ontelbaar meer lege briefjes ingebracht. Om een lief ding zou ik wel eens weten hoe hoog de stapel is.

Gruyters zou en moest er niet in met zijn tweeduizend jaar confessionele onbetrouwbaarheid, waarmee hij het totale Christendom aan de paal stelde. Laten we gerust zijn, het is Gruyters en zijn collega's gelukt om minstens zoveel onbetrouwbaarheid als hij meent te kunnen aanwijzen en op rekening van de confessionelen te schrijven, te stoppen in slechts luttele zeven jaar D'66. Want als je nog hoort hoe de kersverse zedeprekertjes van piepjong D'66 het partijpolitieke gekonkel en gekronkel in de Hollandse politiek en inzonderheid bij de kabinetsformatie striemden, kunnen wijdopen ogen en oren niet geloven, wanneer wij datzelfde D'66 van zeven jaar geleden met al zijn hooggestemde verontwaardiging thans met bolle wangetjes hun partijtje zien en horen meeblazen in het beruchte ouverture-nummer, waarmee het Kabinet Den Uyl in het aanzijn wordt gemusiceerd. Bredero wist het reeds dat het verkeren kan.

Gruyters krijgt overigens ook een staatssecretaris naast zich die een mannetje staan kan. De, aanstaande staatssecretaris van Volkshuisvesting, Schaefer, de schildknaap van Gruyters, heeft zijn beleidsplan reeds afgekondigd voor de ministers en het kabinet met.het hunne klaar zijn. Het is voor Gruyters maar te hopen dat hij geen klap krijgt van de door Schaefer met zoveel enthousiasme gehanteerde sloopen saneringshamer.

Den Uyl kan het druk genoeg krijgen aan alle conflictenmodellen, die in zijn kabinet zich aftekenen.

Protest

Het dagblad „Trouw", bepaald geen bolwerk van behoudzucht en van al wat oud en vertrouwd is, het niet na om de manier waarop dit kabinet Den Uyl tot stand is gekomen te karakteriseren als afzichtelijk.

Het is derhalve geen stokpaardje van uiterst rechtse splinterpartijtjes, zoals onwelgezinde persorganen ons plegen te noemen, wanneer wij ons ongenoegen over deze gang van zaken spuien in woorden die ons onbehagen, ja zelfs onze verachting, duidelijk tot uitdrukking brengen.

Trouwens in de door de leiders graag zogeheten achterban van de anti-revolutionairen is een fikse storm opgestoken over de koers, die de AR-fraktie meende te moeten volgen. De kleine meerderheid, de achtman, willen sommige kiesverenigingen gaarne overboord werpen. Mr Aantjes kan, al wilde hij dag en nacht werken, het verlies dat hij toegebracht heeft aan zijn partij nimmer meer goedmaken.

Het geroep om de leiding van de uit de AR-automobiel getrapte mr Biesheuvel 'wordt steeds luider. Straks spat de partij uiteen en dan houden wij anti's enerzijds en revolutionairen anderzijds over.

Keerpnnt "72

Het nieuwe kabinet moet zich haasten om nog een beetje van het regeerprogram van de progressieven met de ijverzuchtige naam keerpunt'72 boven water te brengen. Want de begroting voor '74 moet al wel voor een groot gedeelte in kannen en kruiken zijn. Misschien komt Keerpunt'72 in 1975 aan bod, mits het kabinet dan nog bestaat.

Want we krijgen ook de verkiezingen voor de Provinciale Staten en voor de Gemeenteraden volgend jaar. Vooral de eerstge­ noemde zullen wellicht meer dan ooit in het teken staan van de nationale politiek.

Deze verkiezingen zullen ongetwijfeld fungeren als een enquête voor het nieuwe kabinet.

Dat betekent ook voor onze partij een vroegtijdige en welbewuste aanpak van de verkiezingscampagne.

Wij zien geen teek'nen meer, zingt de psalmdichter. Om de tekenen gaat het hoe langer hoe meer in de politieke strijd in onze nationale samenleving. Om de tekeken, die gevestigd zijn door de Evangelieprediking van vele eeuwen en die dreigen teloor te gaan. De tekenen van de dag en de naam Gods en de blijken van eerbied voor het begin en het einde vanhet leven, dat uit Gods hand ons geschonken wordt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen