Berisping van de omroep blijft mogelijk

ItiitidtiefvoorsU'l ingetrokken

De Tweede Kamerleden Voogd en Roethof (beiden PvdA) dienden enige tijd geleden een initiatiefvoorstel in om de omroepwet te veranderen. De kern van dit ontwerp was, dat de mogelijkheid zou worden geschrapt, de de minister, belast met de omroepzaken, programmatisch zou ingrijpen (achteraf) op gronden, ontleend aan de veiligheid van de staat, de openbare orde of de goede zeden.

Het regelde de kwestie van de vervanging van het administratieve toezicht - een berisping achteraf door minister van CRM - door het toezicht van het openbaar ministerie van de onafhankelijke rechter. Over dit voorstel is niet eens gestemd, omdat een amendement van de KVP'er Van der Sanden roet in het eten gooide. Zijn amendement, ondersteund door de vijf partners van de oude regeringscoalitie, legde de minister toch weer de plicht op , , de toewijzing van zendtijd in te trekken of op te schorten indien de voortduring daarvan gevaar zou opleveren voor de veiligheid van de staat, of, na herhaald onherroepelijk geworden rechterlijk vo^iis, voor de veiligheid van personen of groepen van personen of voor de goede zeden." Dit amendement, dat miserabel

Dit amendement, dat miserabel werd verdedigd door de heer Van der Sanden, werd door de Tweede Kamer met 67 tegen 52 stemmen aangenomen. Ook de fraktie van de SGP stemde voor aanvaarding van dit amendement.

Het feit dat ook de meerderheid van de WD-fraktie zich uitsprak voor dit amendement, verbijsterde de heer Voogd, die onder andere zei als verweer , , dat de VVD ons het ene moment uitnodigt de pomografiebepalingen te schrappen en op het andere moment het begrip van de gpede zeden invoert.''

Omdat het voorstel van Van der Sanden werd gesteund door de vijf partijen uit het eerste, kabinet-Biesheuvel, KVP, ARP, CHU, DS'70, de meerderheid van de WD, SGP, GPV, RKPN en de Boerenpartij - en zodoende door de meerderheid - , trokken de heren Vo(^ en Roethof hun initiatiefvoorstel. De socialist Voc^ motiveerde de intrekking door ondermeer te ze^en, dat hij niet accepteerde dat de Kamer de mondigheid van de Nederlandse bevolking onderschat.

Dat de intrekking van dit initiatiefvoorstel de volledige instenmiing had van de SGP-fraktie moge blijken uit de nu volgende bijdr^e aan het debat van ds. Abma.

ONBEGRIJPELIJK

Ik wil b^innen met een confidentie: politiek wordt voor mij in klemmende mate een kwestie van niet begrijpen. Ik hoop in het vervolg van het beto(^ dat te demonstreren. T^en verschillende uitzendingen - ons standpunt dienaangaande is genoeg vertolkt - leven bij ons ernstige bezwaren. Er zijn van die amusante raadseltjes: , , wat is het verschil tussen..." en , , wat is de overeenkomst tussen..." Zo zijn er buizen, die bepaalde rarigheden afvoeren, die in woningen hun vertrekpunt vinden. Er zijn echter ook buizen die narigheid aanvoeren en in woningen hun eindstation hebben. De heb geprobeerd mij kies uit te drukken. Nu de onb^rijpelijkheid: als men over bepaalde uitzendingen spreekt z^ haast iedereen: dat hoeft voor mij niet, ik vind het weinig verheffend en ik moet er niets van hebben. Niettemin is het hek van de dam en wil men toch alles maar tolereren. Hieruit resulteert de vraag, of er goede zeden zijn ja of neen en of, indien ze er zijn, eraan afbreuk kan worden gedaan. Een tweede punt van onbegrijpelijkheid is het volgende. Uitentreure wordt in deze Kamer de nadruk gelegd op de educatieve en de vormende functie van een hele serie programma's. De acht mij ervan ontslagen te citeren. Ik zou verscheidene bladzijden van de Handelingen kunnen oplezen. Als er dus aan de ene kant een educatieve mogelijkheid is in het goede, kan dat dan per se niet gebeuren in omgekeerde zin? Daarbij wens ik aan te tekenen, dat veel programma's in vergelijkbare vormen worden opgediend. Wij wensen ons juist tegen een aantal prc^ramma's te verzetten die een demoraliserende en soms zelfs godslasterlijke uitwerking hebben. Het komt ons zelfs wat hypocriet voor, dat men wel een educatie veronderstelt naar de ene kant en niet naar de andere kant. Ik stoot nog op een derde onbegrijpelijkheid. Wij merken, dat er in het bestuur van dit land een tendens bestaat om in de financieel-en sociaal-economische sfeer zo bevoc^dend mogelijk op te treden en het door allerlei collectieve voorzieningen en maatregelen daarheen te leiden, dat de burgers van dit land ten slotte nog wat geld in hun portemonnee overhouden om exclusief in de consumptieve sector te besteden, terwijl men dan nog zijn best doet, met premies dat in de besparingen te betrekken. Met andere woorden: vadertje Staat verzorgt het hele pakket. De roep om inspraak en medeze^enschap is dan ook verwonderlijk. Ik geloof niet, dat die direct een kwestie van evohitie is, maar veeleer van een bepaalde vorm van benauwenis over de bemoeiingen. Dat men op het ene terrein zo nauw en bevoogdend medelijk optreedt, kon wel eens tot gevolg hebben dat men om het kwade geweten te ontlasten op een ander niveau alle mogelijke vrijheid wil openlaten. Ook dat is iets wat ik niet begrijp.

PARALLELLIE TUSSEN DE PERS EN ANDERE COMMUNICATIEMIDDELEN

Het voorstel luidt dus om aan de overheid het instrument te ontnemen in dezen regulerend op te treden. Ik weet wel, dat de indieners mij onmiddellijk voor de voeten zullen werpen, dat het hun bedoeling slechts is alleen de onafhankelijke rechter, die er gelukkig nog in dit land is, te laten oordelen. Het argument daarvoor is, dat er een aanmerkelijke parallellie is tussen de pers en andere communicatiemiddelen.

Ik wil allereerst hierover opmerken, dat er geen principieel verschil van mening bestaat tussen de indieners en mij in dezen, want ik heb gemerkt, dat zij wel degelijk repressieve armslï^ voor de overheid willen behouden, zij het wat anders genuanceerd. Daarom is mijn vraag, of het zo helemaal verkeerd is, wel repressie op het ene en niet op het andere te wensen. Met deze vierde onbegrijpelijkheid wil ik de serie dan maar afsluiten.

Mijns inziens gaat de stelling niet op, dat de zaak parallel loopt. De overheid heeft niet alleen een administratieve maar ook wel degelijk een subsidiërende functie. De overheid beschikt over gemeenschapsgelden en het stuit toch velen tegen de borst, dat met middelen ook door hen bijgedragen programma's worden uitgezonden, die verontwaardiging oproepen subsidiair bedroeven.

Een tweede punt is. dat de actieradius - het activerende in het woord wil ik duidelijk laten meeklinken - van de communicatiemiddelen veel wijder is dan dan die van de pers. Men spreekt niet ten onrechte van , , massa-communicatiemiddelen". Het massaficerende is kennelijk. In dit verband valt vaak de term , , omturnen". Met name de televisie is zeer visueel en daarom uitermate indringend.

Een derde punt betreft de sancties. Ook daarover is vanmiddag al gesproken. Zij kunnen zich indien de rechter exclusief bevoegdheid heeft met name moeilijk richten op de organisaties als zodanig. Mijn conclusie is, dat de door mij opgesomde verschillen toch wel een enigszins genuanceerde en verschillende bejegening wettigen. Juist vanwege het pluskarakter, dat ik heb geaccentueerd, verdient de bewindsman een instrument. Dit kan zeker in de politieke sfeer worden getrokken, maar wij gaan ervan uit, dat een minister als lid van de regering toch ook wel een hogere roeping en opdracht moet kennen.

Bovendien is op deze wijze toch ook de mogelijkheid gelaten voor de volksvert^enwoordiging om zich met dit soort van zaken wat effectiever bezig te houden.

EEN TELEVISIE DIE STREKT TOT HEIL VAN ONS VOLK

Nu wil ik erkennen, dat een censuur, als men het zo noemen wil, wel degelijk risico's met zich brengt. Het wordt soms gemakkelijk in een prestige-sfeer getrokken; men zal proberen zich net op de rand te bewegen en toch voorkomen, dat er maatregelen worden getroffen. Getreiter kan de strategie uitmaken. Het gaat onzes inziens om een royale hantering van het instrument. Wij mogen naar mijn mening van een bewindsman toch wel verwachten, dat hij verstandig gebruik maakt van bevo^dheden, die hem zijn verleend. Men wordt in dit land toch ook maar niet zo minister.

Het voordeel van deze overheidsbemoeiing is naar mijn mening, dat de regerii^ wat directer en wat actueler kan ingrijpen dan de rechter doen kan. Wij willen overigens de taak van de rechter niet aantasten. Men kan ten slotte ook het ene doen en het andere beslist niet nalaten.

Ik wil aan het adres van de indieners, de auteurs van dit wetsontwerp, alle waarderii^ toekennen voor hun ijver en inzet. Wat mij betreft, zou het een betere zaak waardig geweest zijn.

De bedoeling van mijn interventie is niet stoer of steil te doen, ook wil ik allerminst vervelend zijn. Naar mijn mening gaat het om een wezenlijk belang van ons volk. Ik heb al eens eerder in dit ver- band gez^d: Kwade samensprekingen, en daartoe reken ik uiteraard ook uitzendingen en programma's, bederven de goede zeden. Wat wij duchten, is onheil voor ons volk. Daarom willen wij er bij de indieners op aandringen, deze waarschuwing ter harte te nemen. Anderzijds zijn wij nuchter genoeg om de kwestie ook realistisch te benaderen. Naar onze smaak had het instrument wel eens vaker gehanteerd mogen worden. Als men let op de praktijk en hetdillemma, waarvoor wij gesteld zijn - rechter of bewindsman; misschien klinkt het wat wrang - dan maakt het uiteindelijk niet veel verschil, of je van de hond niet of van de kat niet wordt gebeten. We moeten hier , , beet" vertalen door: een goedgezinde correctie. Bi j de discussie de vorige week is gesproken over een schadelijk gebrek aan visie, dat zich kan voordoen. Gelet op het geciteerde meen ik, dat ik de meest Intieme uitleg van, , visie" heb vertolkt als ik aandring op een effectief ingrijpen van de overheid, waar dit nodig is. Dit is inderc^d een ver strekkende visie, zo men wil een televisie, die strekt tot heil van ons volk.

TOT SLOT

Ondanks het feit dat zowel het een als het ander niet geheel voldeed aan de verlangens van de SGPfr.aktie, betekende het voorstel van de socialistische kamerleden Voogd en Roethof toch een duidelijke verslechtering bij de huidige situatie, zodat handhaving van de huidige situatie de voorkeur verdiende.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen