buitenlands

AANVAARDT HET KREMLIN DE EURO-COMMUNISTISCHE BEWEGING?

Het slotdocument van de topconferentie van de zgn. Europese communistische partijen, waarin iedere partij het recht kreeg nationale wegen uit te stippelen bij het streven naar een socialistische samenleving, werd door waarnemers uitgelegd als een historische doorbraak in de internationale communistische beweging. Het Kremlin zou het eigensoortige communisme van Joegoslavië, Roemenië, Italië en Frankrijk aanvaarden. Een optreden zoals dat van de Sovjet-Unie in 1968 in Tsjecho-Slowakije zou voortaan onmogelijk zijn. Afgedacht nog van de vraag of voor de beoordeling van één en ander Joegoslavië en Roemenië enerzijds en Frankrijk en Italië anderzijds, wel op één lijn gezet kunnen worden, lijkt deze interpretatie aan een aan­ tal feiten voorbij te gaan en mede daardoor aan de optimistische kant. Wat dat laatste betreft reageerde de Italiaanse communistenleider heel wat nuchterder: , , het document verplicht tot niets, documenten plegen geen militair ingrijpen te verhinderen." Wat de bovengenoemde feiten aangaat, Belgrado en Moskou zijn in een heftig ideologisch konflikt gewikkeld, waarbij het er Moskou om te doen is dat Joegoslavië weer voor 100% terugkeert binnen het Sovjet-blok.

Gaarne met stromannen werkend maakt Moskou gebruik van Joegoslavische emigranten, de zogenaamde Kominformisten, die overal verspreid in het Oostblok wonen, in de Sovjet-Unie al zo'n 3000. De leiderskern bevint zich te Kiew, met Boedapest en Praag als filialen. Aan het hoofd stond jarenlang een vroegere Joegoslavische kolonel, die opdracht kreeg de grondslag te leggen voor, , een nieuwe Joegoslavische communistische Partij". In dat programma wordt Tito's regime volledig afgekraakt.

Pas in september 1974 heeft Tito voor het eerst gewag gemaakt van een kominformistisch complot, hoewel de infiltratie in Joegoslavië zelf reeds ten tijde van de interventie in Tsjecho-Slowakije in 1968 plaats vond. Sindsdien zijn talrijke arrestaties verricht. Op Breznjews politiek van , , terughalen" - in het Sowjetkamp - reageert de 84-jarige Tito met een politiek van nietgei'soleerd-raken. Vandaar zijn bemoeiingen om de banden met de drie internationaalpolitieke krachten te versterken: het communisme, het kapitalisme en de Derde Wereld. In de communistische wereld heeft Belgrado vriendschappelijke relaties niet China aangeknoopt, hoewel 15 jaar geleden Peking het nog over had.

Joegoslavische revisionisten - een 'ernstig scheldwoord in die krir^en. Maar nu houdt de Chinese pers niet op lof te zingen van het streven der Joegoslaven hun onafhankelijkheid te bewaren.

Ook in de EEG is Tito aktief: hij zoekt economische en financiële hulp van West-Duitsland en wapens van Frankrijk. De Derde Wereld is zijn derde troef, waar Tito rekent op een confrontatie met de Sowjet-Unie.

Een ander land met een eigensoortig communisme is Roemenië waar Ceausescu nog een paar weken terug onder zware druk is gezet door een Russisch-militaire delegatie die Boekarest bezocht. En met succes. Toen de Roemeense leider kort daarop een Congres toesprak, was hij duidelijk in het defensief door te beloven dat Roemenië zijn best zal doen de van het verleden geerfde problemen geen schaduwen te laten werpen op de samenwerking met de communistische landen. Roemenië zal zijn militaire verplichtingen volgens het Warchaupact nauwkeurig nakomen.

Slotakkoorden, of ze nu te Helsinki of te Oost-Berlijn (de plaats van de topconferentie) tot stand komen, worden het best beoordeeld door de feiten zélf.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen