Herziening regeling provinciefonds

Provinciaal belastinggebied

door ds. Abma

WEINIG CONCREETS

Ik wil namens mijn fractie slechts volstaan met enkele opmerkingen. Aan de wens, dt vóór het zomerreces wetsontwerp 14 166 en het nog na de openbare commssievergadering over de Nota inzake het provinciale belastinggebied in t dienen wetsontwerp op basis van deze nota, inmiddels reeds schrifelijk afgedaan onder nummer 15 072, zouden kimnen worden behandeld, kon nie worden voldaan. Dit is de reden waarom wij ons pas nu geplaatst zienvoor de opdracht, ons oordeel te geven over de inhoud van de onderhavige stukken.

Het handelt om een omvangrijke problematiek, die nog geenszins aan een afronding toe is, omdat het veel heeft uit te staan met de aangekondigde reorganisatie van het biimenlands bestuur, een reorganisatie, waarnaar mijn fractie, zoals bekend mag worden verondersteld, niet bepaald uitziet. Blijkens de uitgewisselde stukken en het mondelinge overleg legt die reorganisatie echter een zware claim op de vereiste duidelijkheid ten aanzien van de genomen interimmaatregelen.

Laat ik voropstellen, dat een eigen belastinggebied voor de provincies door ons wordt onderschreven, omdat het ook onze mening is, dat gekozen vertegenwoordigers bepaalde lasten moeten kunnen opleggen, willen zij werkelijk tot een goed afwegingsproces kuimen komen in de autonomie die de lagere publiekrenhtelijke Uchamen terecht toekomt. De toepassing van deze stelregel verloopt allerminst vlot.

Sinds 1970 wordt over het nieuwe belastinggebied geboomd en tot nu toe is er weinig concreets uitgekomen. De memorie van toelichting op wetsontwerp 15 072 brengt het als volgt onder Woorden: „Op grond van de wet van 24 december 1970 tot wijziging van de bepaling inzake gemeentelijke en provinciale belastingen (stb. 608) hebben de provincies een nieuw belastinggebied gekregen ter vervanging van de tot dan bestaande mogelijkheid tot het heffen van opcenten op de hoofdsom van de grondbelasting èn persoele belasting. Dit nieuwe belastinggebied, een opcentenheffig op de hoofdsom van de motorrijtuigenbelasting, geheven van in de provincie wonende of gevestigde houders van motorrijtuigen, kon niet direct in 1971 worden geëffectueerd". Wij leven nu in 1978! Het perspectief is nog steeds negatief. Aan ontwikkelen is men nog in genen dele toe.

De foto c.q. de inkleuring laten nog immer op zich wachten. Het overleg met de provincie ten aanzien van beslissingen inzake het voorstel betreffende de financiële verhouding tussen het Rijk en de provincie heeft, ondanks de uitdrukkelijke wens van de commissie, nadat wij het verslag hebben gelezen dat als bijlage bij de nota was gevoegd naar aanleiding van het schriftelijk verslag, onzes inziens weinig opgeleverd. Niet dat wj het deze bewindslieden als een gebrek zouden willen aanwrijven, maar wel willen wij kwijt, dat het ons als volksvertegenwoordigers en med-wetgevers weinig verder helpt op de weg naar het tot stand brengen van een eigen belastinggebied voor de provincie.

Zowel de problemen ten aanzien van de opcenten op de motorrijtuigenbelasting als het delen met de gemeente van het onroerende goed als belastingobject ondervonden veel bezwaren, terwijl alternatieven niet voorhanen bleken te zijn. Waaraan ligt dit? Vanaf 1970 heeft men kuimen meedenken over deze problematiek. Het moge zijn dat de problemtiek van de provinciale belastingheffing verlaat is doorgedrongen tot de plaimemnakers, zeker als men bedenkt dat de overheids-en gemeenteproblemen reeds veel eerder een onderwerp van be­ raadslaging vormden. Men ad hiermee echter de afgelopen jaren op provinciaal niveau verder kunnen zijn.

Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat van de niet genoemde adders onder het gras de giftand is getrokken, zodat weinig gevaar was te duchten. Zij worden nu echter ten tonele gevoerd om het gebrek aan daadkracht aan de kaak te stellen, waarbij moet worden ingecalculeerd het minder effectieve optreden van het interprovinciale overleg. Slechts de toezegging van IPO-vertegenwoordigers resteerde dat zou worden meegedacht over eventuele alternatieven en dat de visie op de gehele problematiek van het provinciale belatinggebied schriftelijk aan de orde zou worden gesteld. Zal dit gaan gebeuren op de in beginsel afgesproken datvun van 21 september? Dit is zeer binnenkort.

Zoals gezegd, achten wij het resultaat van het overleg met het IPO magertjes. De onzekerheid bUjft, de aftasting is nog in vol bedrijf, over alternatieven moet nog worden beraadslaagd en beslist en onduidelijk blijft de effectuering, laat staan de invulling van het eigen belastinggebied. Welke kant moeten wij dan op?

Is er ook gesproken, voor het geval de opcenten op de motorrijtuigenbelasting niet kunnen doorgaan, over een inbouw in het Provinciefonds van een verdeelsleutel die bij voorbeeld aan de opbrengst van de motorrijtigenbelasting of net aantal motorrijtuigen is gekoppeld?

ZIJ HET MET ENIGE MOEITE AC-COORD

Om de tot nu toe bestaande onzekerheid weg te nemen merk ik op dat onze fractie, zij het met enige moeite, kan instemmen met het omzetten van het Provinciefonds van een opdeelfonds in een reserve-of verdeelfonds. Billijk achten wij voorts dat de factor bevolking in de verdeelsleutel wat mer gewicht erlangt.

Gaarne verkrijg ik wat meer duideUjkh> iid over het motief van de voorgestelde bijstelling van de compensatieuitkering. Volgens zeggen van regeringswege is niet bedoeld, een minder gevoelige overgang van opdeel-naar verdeelfonds mogelijk te maken, maar zou het totale pakket voorstellen en voornemens met betrekking tot de compensatie en de uitkering uit het Provinciefonds een duidelijke verbetering en een evenwichtige verdeling voor de provincies van de beschikbare middelen inhouden. Is dit echter vol te houden, als wij bedenken dat het in eerste instantie ging om een financiële tegemoetkoming via wijziging van de verdeelsleutel van de randstadprovinnies, die tobben met budgettaire achterstandsproblemen? Kan hierbij geen sprake zijn van boter bij de vis, met inachtneming van een ruimere reikwijdte dan oorspronkelijk was beoogd en begroot? Ik meen dat, ook als het gaat om het oplossen van financiële perikelen, de eerlijkheid behoort te zegevieren. Waarom zouden wij met minder moeten toekomen? Ik heb behoefte nog een enkel woord te wijden aan de voorgestelde uitgebreide wijziging van de Wet uitkeringen wegen. Het mag als bekend worden verondersteld dat de huidige marginale wijziging weinig bijdraagt aan een oplossing, die adequaat inspeelt op de behoefte van de provincies. Er wordt met enige smart gewacht op een meer fundamentele wijziging, te meer daar het beslag op de provinciale middelen geen reden tot gissen overlaat; daarom - wellicht ten overvloede - de vraag naar de uiteindelijke oplossing hiervan.

In het kader van onze twijfels over de totstandkoming van de aangekondigde provinciale herindehng zou ik nog de vraag willen süjten, of het geen aanbeveling zou verdienen toch een dieper gaande studie naar het behoeftepatroon van de provincies te ondernemen, hangende de regeringsvoorstellen voor een gewijzigde provinciale indeling. Blijven anders niet bepaalde knelpunten promoveren?

Ik heb overigens begrip voor de moeilijke problematiek van de provinciale belastingheffing. Ook wij beseffen dat het vrijwel ontbreken van een vergelijkingsbasis anders dan bij gemeenten de nodige repercussies met zich brengt als het gaat om een billijke en evenwichtige afweging.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen