De Politieke Overtuiging

Verleden jaar op de partijdag is besloten tot een rubriek in ons partijorgaan „Informatief". In deze rubriek komt antwoord op vragen die vanuit de partij de redactie bereiken. Antwoord, indien de vraag althans van meer algemeen belang is. Strikt persoonlijke kwesties of zaken van ondergeschikt belang krijgen een directere behandeling. Tot dusver was de behoefte aan de rubriek niet erg groot. Een enkele keer was een aangelegenheid van zoveel gewicht dat op de eerste de bests bladzij onmiddellijk een reaktie verscheen. Dat is ook ditmaal het geval. Ik kreeg namelijk een brief over wat binnen het CDA gaande is. Wij herinneren ons steUig dat enige tijd geleden een nogal felle discussie oplaaide, die de naam kreeg van die over de grondslag. In die tijd was de heer Aantjes nog leider van de fractie van de AR in de Tweede Kamer. Zijn grote opponent in die gedachtenwisseling was de huidige Minister van Financiën, de heer Andriessen, die toentertijd nog de fraktie van de KVP in de Tweede Kamer aanvoerde. Al de bijna honderd jaren van haar bestaan heeft de ARP grote waarde gehecht aan de beginselen. De beginselen waren de duidelijk geformuleerde vertrekpunten en tevens de scherpe normen, waaraan het gevoerde en te voeren beleid werd getoetst. Met name was de Bijbel als Gods Woord het belangrijke punt van uitgang, waarop men elkaar aansprak. Speciaal voor de KVP lagen deze dingen heel anders. De Schrift moet volgens anti-revolutionair gebruik en inzicht fungeren als inspiratiebron.

Dit geding is stellig nog niet tot een eind gekomen. Wanneer wij kennisnemen van wat prof. Goudzwaard en de zijnen naar voren brengen aan ontevredenheid enerzijds en aan argumenten tot uitstel van de samensmelting daarbenevens kunnen wij gauw genoeg vatten dat de zgn grondslagen-discussie lang niet afgelopen is. Het verwijt uit deze hoek houdt met name in dat de christen-democraten al te zeer opereren als een kleurloze middenpartij, vooral ook door toedoen van leidende figuren uit het voormaUg KVPkamp. Bovendien krijgt het beleid te min impulsen vanuit het Evangelie, dat moet dringen tot radicale steUingname.

Beslechting van het toenmalige geschil over de uitgangspunten was de taak van een commissie onder leiding van de ex-voorzitter van de CHU, baron van Verschuer. In bedoelde commissie hadden verschillende personen zitting uit de drie confessionele partijen die thans op het punt staan geheel in elkaar op te gaan. Een van de commissiele­ den was de welbekende Dr. W. Aalders. Publikaties en referaten van hem krijgen in onze kring ruimschoots aandacht. Van wat zijn opvattingen betreft h^eft Dr. Aalders in CH „de Nederlander" van 5 januari 1979 rekenschap afgelegd.

Onze briefschrijver vraagt voor dit artikel de belangstelling in ons partijorgaan. Vooral ook omdat Dr. Aalders in zijn bcsjhuuwingen met het GPV en - zoals hij zich uitdrukt - „embryonale RPF" ook de SGP betrekt. Daarover in het bijzonder graag het oordeel van „De Banier". De lezers zullen weten of kunnen het tenminste weten, dat ik enige tijd geleden reeds mijn visie gaf op de vondst van de commissie-Verschuer te weten de „politieke overtuiging". Die vondst moest een einde maken aan de voortdurende discussie over de grondslag die telkens oplaaide. Uii": het artikel van Dr. Aalders in „de Nederlander" blijkt ook dat de oplossing een compromis is. Wanneer iemand zou informeren wat het CDA nu precies is zou hij als antwoord kunnen meekrijgen: Het CDA hangt aaneen van compromissen en doet in compromissen.

Wat was de situatie die de CDA-commissie voor de grondslag-kwestie aantrof? Binnen het CDA komen drie politieke stromingen samen. Echter bestonden ten aanzien van het vraagstuk hoe de verhouding moest zijn tussen geloof en politiek, want daar ging het om, twee tendenzen. Men kon stellen dat het christelijke van de partij moest bestaan in het confessioneel karakter, anderen wilden de leden elk persoonlijk aanspreken op het Evangelie. Uit die tegenstelling was moeilijk te ontsnappen. Integendeel de meningen kwamen steeds scherper tegenover elkaar te staan. De oplossing is geworden in wat genoemd werd de „politieke overtuiging". Om te beginnen is nodig precies te peilen wat onder die overtuiging verstaan moet worden.

Wij hebben allemaal op onze beurt overtuigingen. Wij zijn overtuigd dat dit zo is, óf dat iets anders moet gebeuren. Zo nodig brengen wij onze gevoelens in de discussie en zeggen: Het is mijn overtuiging, dat. . . Evenals het woord geloof in twee betekenissen wordt gebruikt kan dat ook met overtuiging. Immers is sprake van het geloof dat gelooft. Het geloof in het hart als gave van de Geest, dat zeker weet en vast vertrouwt. Ook is er het geloof wat geloofd wordt. Dat wat de inhoud is van wat de gelovige gelooft. In die zin wil de pohtieke overtuiging qua gemeenschappelijk accoord fungeren als omschrijving van kernwoorden en hoofdpunten van wat het CDA vanuit de grondslag de Heilige Schrift voor het pohtiek handelen richtinggevend acht.

De politieke overtuiging is een tussending tussen de grondslag van de Heilige Schrift en het pohtieke actie-program. Technisch uitgedrukt een soort transformator. Want de ervaring had geleerd dat de voorstanders van d^ per'ïoonliikc asncprp! kbaarheid ^'anu't het Evangelie terecht kwamen bij een radicalisme, dat zelfs de christelijkheid van anderen ter discussie stelde. Het Evangelie bood te hoge spanningen. Vandaar dus de tussenkomst van de politieke overtuiging, als transformator, waarin de verschillende opvattingen tot een communis opinio moeten komen.

Zo'n politieke overtuiging doet binnen departij wat de belijdenis binnen de kerk klaar maakt. Alleen tussen kerkelijke belijdenis en politieke overtuiging bestaat een belangrijk verschil. De belijdenis heeft een vooral leerstelUge inhoud, terwijl de politieke overtuiging een ethisch karakter dient te hebben. Aan het hebben van zo'n politieke overtuiging zijn een drietal voordelen verbonden.

Ik beperk mij tot het derde voordeel dat dr Aalders ziet aan de politieke overtuiging. Omdat daarin hoofdnoties en gemeenschappelijke inzichten aan de Schrift zijn vastgelegd behoedt de pohtieke overtuiging de partij en het partijpolitiek optreden voor verwereldlijking.

Gezien de problemen waar de politiek zich mee inlaat is dat gevaar acuut.

Letterlijk lezen wij vervolgens: , , Het is daarom vooral in de politieke overtuiging, dat het CDA zich tegenover de PvdA en de WD, maar ook tegenover de SGP, het GPV en de embryonale RPF als politieke partij afgrenst en profileert. Indien ergens, dan krijgt het CDA een eigen, herkenbaar politiek gezicht. De „christelijkheid" van het CDA als politieke partij ligt niet zozeer in het christen-zijn van de individuele leden als in het gezamenlijk hebben van een politieke overtuiging vanuit het Evangelie". Tot zover het artikel, waarvan voorin dit artikel de vindplaats is genoemd.

Wij hebben onze naam horen noemen. De SGP. De SGP, waartegenover genoemde politieke overtuiging zich onder andere profileert. Omdat wij onze naam hoorden noemen mogen wij er van onze kant wel iets over zeggen. Doch eerst gaan wij daarover een weekje nadenken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen