Euthanasie onder de loep van het kabinet

Het laatste nieuws meldt dat het kabinet een uiterste poging wil wagen om toch nog met een eensluidend standpunt te komen inzake de euthanasiekwestie. Op de wekelijkse persconferentie van premier Lubbers liet deze weten dat een kleine kring uit het kabinet in de kerstvakantie wil gaan proberen om overeenstemming te bereiken over het vraagstuk dat de coalitie van CDA en VVD tot op heden verdeeld houdt. Als dat lukt kan de regering alsnog met een voorstel van wet komen.

Tijdens de persconferentie (6 december jl.) greep de minister-president terug op de algemene beschouwingen die in oktober in de Tweede Kamer waren gehouden. SGP-woordvoerder Van Rossum sneed al in eerste termijn dit heikele punt aan. Hij zei onder meer:

„De overheid kan niet alles en dient haar grenzen, ook wat de kosten betreft, in acht te nemen. De goddelijke wet is één van de duidelijke grenzen van de bevoegdheid van de overheid. De beschikking over het moedwillig beëindigen van het leven mag nimmer in wetgeving vrijgegeven worden, noch in het prenatale stadium, noch bij het naderen van het levenseinde. Het heeft ons dan ook ten zeerste bedroefd dat de regering, blijkens de uitlating in de Troonrede, de inhoud van het rapport van de staatscommissie euthanasie in dank heeft aanvaard. Indien het kabinet bij zijn standpuntbepaling uitgaat van het goddelijk gebod „Gij zult niet doodslaan", is er maar één standpunt mogelijk: geen regeling in de lijn van het rapport van de meerderheid van deze staatscommissie."

OPDIEPEN

Deze principiële stelUngname ontlokte de premier een aantal opmerkingen die gezien de zwaarte van de onderhavige problematiek het waard zijn nog eens op te diepen. Zeer omstandig maakte de premier enkele inleidende opmerkingen. Hij begon met de constatering dat de rechter momenteel een paar concrete gevallen behandelt. De wetgever, dat wil zeggen regering en Kamer(sj kunnen daar niet omheen. Dat neemt echter niet weg dat de wetgever wel degelijk ook een eigen verantwoordelijkheid heeft, zeker wanneer blijkt dat de bestaande wet niet (meer) functioneert.

GEWETENSOPGAVE

In de tweede plaats memoreerde premier Lubbers de staatscommissie euthanasie die onlangs haar lijvig rapport publiceerde. De resultaten van het onderzoek door de staatscommissie ingesteld vormen een „gewetensopgave" voor iedereen.

Het lijdt geen twijfel, zo constateerde de premier en CDA-lijsttrekker bij de Kamerverkiezingen van D.V. 1986, dat ieder „zich op zijn eigen wijze laat leiden in die gewetensopgave om zo'n vraagstuk te onderzoeken." De minister-president liet deze opmerking vergezeld gaan van de volgende kanttekening die in de ogen van de SGP-fractie helaas tekenend is voor het gevoerde beleid waar het gaat over immateriële zaken: „Dat sommigen zich daarbij laten leiden door Gods Woord - enkelen hebben dat hier gisteren zelfs publiekelijk verwoord - is duidelijk. Dat is ook ieders eigen verantwoordelijkheid, geloof ik. Wat ik echter wel zou willen vragen is om uiterst zorgvuldig met elkaar om te gaan, als het gaat om de interpretatie door de tijden heen van de blijvende opdracht om naar Gods Woord te luisteren, ook als het gaat om de opgave pijn te veriichten." Vervolgens richtte premier Lubbers zich tot de vertegenwoordigers van de partijen die zich principieel verzetten tegen legalisering van euthanasie. „In reactie op wat gisteren hier en daar is gesuggereerd, meen ik dat het probleem niet simpel met „ja" of „nee" op te lossen is."

In reactie hierop kan de SGP-fractie slechts zeggen dat haar standpunt niet zo, , simpel" is als de minister-president het wil doen voorkomen. Haar „nee" tegen euthanasie is ingegeven door het onvoorwaardelijk willen luisteren naar Gods geboden die waarde hebben ook voor de Nederlandse samenleving A.D.1985.

Het is geen „simpel 'nee' ", want ook de SGP beseft de ernst van de vragen rondom leven en sterven. Gods Woord stelt ieder mens op de meest indringende wijze voor de pijn, voor het lijden, voor de zonde en haar vreselijke gevolgen. Maar tegelijkertijd geeft de Bijbel woorden van troost en bemoediging, geeft ze geboden ten leven die niet voor tweeërlei uitleg vatbaar zijn.

INTENSIEF BERAAD

Meer inhoudelijk gaf de eerste man van het kabinet te kennen dat in het kabinet „intensief" was beraadslaagd over de euthanasie. Dat beraad, aldus de premier, is nog niet afgerond. We zijn er nog niet uit luidde de boodschap. Pas dan zal een voorstel van wet te verwachten zijn als „het mogelijk blijkt een criterium van een uitzichtloze noodsituatie - dat is de formulering uit het rapport van de staatscommissie respectievelijk een ondraaglijk lijden, zodanig nader te omschrijven en aan te vullen, dat een relatie wordt gelegd tussen dit lijden en het door de ziekte onafwendbaar geworden levenseinde."

Een essentiële zinsnede, evenwel zo wollig verpakt dat er misverstand over kon ontstaan. Laat het kabinet nu wel of niet ruimte voor (actieve) euthanasie? Het lijkt er inderdaad op dat het kabinet, onder bepaalde voorwaarden over de streep is. Alleen de uitwerking levert nog voetangels en klemmen op. Dat bleek in het vervolg waar de Vervolg op pagina 17 premier zich in het vage hield over een tijdslimiet, zich verschuilend achter de „weerbarstigheid van de materie" in juridisch en inhoudelijk opzicht. Ir. Van Rossum liet niet na in tweede instantie te wijzen op de, , levensgrote" gevaren die ontstaan als het water eenmaal een opening wordt gegeven. „Een klein gaatje kan een dijk doen doorbreken. Wij zijn tegen het ondergraven van dijken en eveneens tegen het ondergraven van de door God ingestelde wetten." De heer Lubbers kon de risico's moeilijk ontkennen en beaamde dat ook. Zal de regering dan toch met open ogen een heilloze weg inslaan?

Fractievoorlichter.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen