De stem van mijnheer de voorzitter

Kamervoorzitter Dolman heeft er inmiddels al weer heel wat jaartjes opzitten. Op z'n voorzittersstoel wel te verstaan. Met nu en dan harde hand waakt hij over de goede orde in de Tweede Kamer. Een gewichtige taak, want waar ordeloosheid heerst kan niet geregeerd worden. Als de Tweede Kamer niet meer fatsoenlijk zou kunnen werken zou dat betekenen dat de wetgevingsmachine stil zou komen te staan en dat de regering tot niets-doen zou zijn veroordeeld.

COLLAGE

Ais verpersoonlijking van de Tweede Kamer treedt Dolman, nu al weer bijna zeven jaar in functie, herhaaldelijk op de voorgrond. Sprekend en schrijvend. Een combinatie van beide is te vinden in het boekje „Van de stoel af gezien".

Het boek is in feite een collage van allerlei, een bundel waarin zijn opgenomen ten eerste een aantal toespraken, gehouden binnen en buiten het kamergebouw, een tweetal beschouwingen over de Nederlandse taal in relatie tot de politieke wereld, en tenslotte een (ruime) selectie uit Dolmans wekelijkse columns in het dagblad Trouw.

NIET BOVEN MAAR TUSSEN

Over de meest verschillende onderwerpen laat de Kamervoorzitter zijn licht schijnen. Een greep uit de afgedrukte redevoeringen: In memoriam Anne Vondeling, Kabinetsformatie 1982, bezoek president Mitterand, Vierhonderd jaar staatsdrukkerij, de pers en het parlement, koninkrijk of republiek, Pieter Sjoerds Gerbrandy. Sprekend Dolman, want hij is er de man niet naar te zwijgen. Zijn nu en dan letterlijk en figuurlijk uitgesproken meningen steekt hij niet onder zijn stoel, laat staan de Kamerbankjes. In sommige bijdragen is dat heel goed te merken. Dat mag ook, want de Kamervoorzitter heeft nu eenmaal een politiek verleden. In overeenstemming met zijn eigen opvattingen over het Kamervoorzitterschap („ik sta niet boven, maar tussen de partijen") weet hij het juiste midden te houden. Enige schoolmeesterachtigheid is „mijnheer de Voorzitter" niet vreemd, maar dat is voor een Kamervoorzitter een betere eigenschap dan partijdigheid. En dat laatste kan de huidige Kamervoorzitter zeker niet in de schoenen worden geschoven.

BEWONDERENSWAARDIG

In het boek van de PvdA'er Dolman ontbreekt de SGP niet. Een enkele maal wordt één van „onze" kamerleden genoemd. Slechts één voorbeeld. Op 4 mei 1983 schrijft Dolman in Trouw over de lintjesregen die dan net op de hoofden van enige Nederlanders is neergedaald. Onder hen bevond zich de heer Van Dis die door Dolman zelf de versierselen werden opgespeld. Bij die gelegenheid karakteriseerde laatstgenoemde eerstgenoemde aldus: „Van Dis, blijmoedig in het geloof, een van het bewonderenswaardige staatkundig-gereformeerde trio."

MALLE CHARGES

Het is hier tevens de plaats om nog eens iets recht te zetten. Schrijvend over ons parlement en de tal memoreert Dolman de beroemd geworden woorden van de PvdA-leider Den Uyl over de „smalle marges" van de democratische politiek. Door wat met die woorden te spelen is daarvan later gemaakt „malle charges". Die uitdrukking is afkomstig van ds. Abma en is ook nu weer, ditmaal door Dolman, ten onrechte op naam geschreven van wijlen P. Jongeling. Niet dat het Jongeling niet gegund zou zijn, maar eerlijk is eerlijk. Jongeling zelf, het toonbeeld van eerlijkheid in de politiek, zou er zelf trouwens vast en zeker mee kunnen instemmen dat het geciteerde weer terugkeert naar de juiste afzender.

Het is reeds opgemerkt, „Van de stoel af gezien" is een bundel bijdragen, geen consistent geheel. Niettemin leerzaam en uitnodigend tot gesprek. Dat wilden uitgever en schrijver bereiken, daarin zijn ze geslaagd. Eén vraag tenslotte: als de titel van een boek is „Van de stoel af gezien", waarom is de omslagfoto dan zo genomen dat men op de stoel ziet in plaats van eraf?

Naar aanleiding van „Van de Stoel aj gezien" door dr. D. Dolman, 236 pagina's, Staatsuitgeverij 1985, Den Haag; prijs f 25, - .

M. de Bruyne.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen