Zondagsarbeid*

De zondag heeft vanouds een aparte plaats gekregen. De zondag is „de dag des Heeren". Een dag die aan God is „geheiligd". Op die dag werd alleen de allernoodzakelijkste arbeid verricht. Daarom trof men 's zaterdags alle mogelijke voorbereidingen voor de zondag. Uit eerbied voor de „dag des Heeren" werden 's zaterdags de ramen gezeemd, het erf geharkt en aardappels geschild. Ten aanzien van de zondagsheiliging en zodagsarbeid leefde men nauwgezet, want de zondag was een dag van afzondering.

Deze levenshouding was aan de kleding te zien, want iedereen in het gezin had een , , zondagse jurk" of een „zondags pak". Dat kledingstuk ging 's maandags de kast in tot de volgende zondag, 's Zondags ging men getrouw naar de kerk om te luisteren naar de boodschap van Wet en Evangehe. Al neigde in sommige gevallen de zondagsheiliging tot een zekere vorm van wetticisme, niettemin dwong de nauwgezette levenswijze respect af. Niet alleen voorhouden, maar ook voorleven wat het betekent in de , , vreze des Heeren" te leven. Wat dat betreft zou de stelling zich laten verdedigen dat het afschaffen van „zondagse kleding' een uiting is van beginnende secularisatie.

PUBLICATIE RMU

De opvatting dat de zondag een „door-de-weekse-dag" is, wint steeds meer veld. De zondag is gelijk aan de andere dagen van de week. Dat wil zeggen: veelal een gewone werkdag of een dag om voor recreatie te gebruiken, maar geen dag van afzondering voor de dienst des Heeren. In toenemende mate wordt merkbaar dat de samenleving geen rekening met Gods geboden wenst te houden.

Voor de Reformatorische Maatschappelijke Unie (RMU) was dit een reden te meer een studie te laten verschijnen, door middel waarvan een bezinning op gang zou komen over zondagsarbeid. Welke arbeid is geoorloofd op zondag? Welke arbeid niet? Welk criterium moet daarvoor aangelegd worden? Wat de één geoorloofd vindt, behoeft de ander niet geoorloofd te vinden. Gewetensdwang is niet op zijn plaats, maar aan de andere kant mag geen onschriftuurlijk gebruik gemaakt worden van de christelijke vrijheid. Het Goddelijk gebod , , Gedenkt de sabbath dat gij die heiligt" geldt in 1987 ook!

INHOUD PUBLICATIE

De RMU-studie „Zondagsarbeid: geen rust meer? " biedt allereerst een aantal Schriftgegevens, omdat het doen en laten van mensen gegrond moet zijn op het Woord van God. Uitgangspunt van beschouwing is voor RMU het vierde gebod van de Wet des Heeren. De sabbath is een scheppingsordinantie en is universeel. Een liefdesgebod waarmee de Heere Zijn eer en het welzijn van Zijn volk op het oog heeft. Op die dag mag de mens rusten van zijn arbeid.

De logische vervolgvraag is welke arbeid op zondag verricht mag worden. Werken van noodzakelijkeid zijn geoorloofd. Maar wat is „noodzakelijk"? Gevolgd door de vraag: „Wanneer is zondagsarbeid noodzakelijk? " Deze vragen zijn niet zo gemakkelijk te beantwoorden. Onze samenleving is zo ingewikkeld dat de ene mens een werk noodzakelijk zal vinden en de andere mens dat zal ontkennen. Wat te denken van het leveren van energie? De arbeid der liefde en werken van barmhartigheid zijn geoorloofd. We behoeven zondagsarbeid niet te zoeken. Aan de andere kant mag een werkloze niet elke baan aanvaarden. Bij geoorloofde zondagsarbeid mag de kerkgang zo min mogelijk verhinderd worden. De RMU acht het volgende te behoren tot noodzakelijke arbeid op zondag: de energiedistributie (binnen bepaalde grenzen), de gezondheidszorg, de handhaving van de openbare orde en veiligheid door politie en brandweer, de agrarische sector en het op gang houden en bewaken van continu-produktieprocessen. Dat wil niet zeggen dat iedereen zich hierin kan vinden!

Afwijzend staat de RMU tegenover zondagsarbeid bij het openbaar vervoer, waterstaatsambtenaren die de recreatievaart moeten begeleiden, de openstelling van winkels en beurzen op zondag, de produktiewerkzaamheden in de procesindustrie en de zondagsarbeid als gevolg van bedrijfstijdverlenging.

GEWETENSBEZWAREN

Uit het onderzoek over de arbeidsrechtelijke aspecten met betrekking tot zondagsarbeid blijkt dat de positie van de werknemer, die bezwaren heeft tegen zondagsarbeid, een zwakke juridische positie is. Dit betekent dat (vooraf) een grondige bezinning op de beroepskeuze noodzakelijk blijkt te zijn.

De studie van de RMU pleit voor goed overleg tussen werkgever en werknemer. Men wijst (terecht!) op de pastorale zorg die van de kerkelijke gemeente behoort uit te gaan. Het formulier tot bevestiging van ouderlmgen en diakenen spreekt hier duidelijke taal.

De studiesecretaris

* N.a.v.: Zondagsarbeid: geen rust meer? Een uitgave van de RMU te Amersfoort (033-632354). Prijs f 9, 90 (excl. verzendkosten).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen