Publieke opinie

Een van de uitwassen van ons hedendaags democratisch bestel is dat bij wet- en regelgeving steeds meer de mens zijn eigen wil en zin verheft tot maatstaf. Normen en waarden worden niet meer gezocht in beproefde grondbeginselen, maar in dat wat de mens behaagt. En het is niet alleen de individuele mens die zich deze (vermeende) vrijheid toeeigent, maar ook de overheid neemt maar al te vaak in haar handelen het „algemeen gevoelen" als uitgangspunt. Hoeveel van onze vertegenwoordigers hebben, wanneer zij met bepaalde voorstellen kwamen, al niet te horen gekregen dat daar geen „maatschappelijk draagvlak" voor was. De helft plus één is tot norm verheven en daarmee zijn we in feite uitgeleverd aan de waan van de dag.

NIET NIEUW

Dit verschijnsel manifesteert zich in onze dagen als nooit te voren. Ook hierin wordt zichtbaar de voortgang in het kwade. In het kader van dit artikel willen wij u laten zien hoe bijna 170 jaar geleden de bekende Isaac da Costa zich hierover al heeft uitgelaten. In augustus 1823 verscheen van zijn hand het bekende „Bezwaren tegen de geest der eeuw", een krachtig getuigenis tegen de beginselen en de vruchten van de Franse Revolutie. Een van de onderwerpen die da Costa hierbij behandelde was: De PubHeke Opinie. Zonder, naar onze mening, aan de wezenlijke inhoud iets tekort te doen, is het geheel iets ingekort en zoveel mogelijk hedendaags taalgebruik toegepast.

PUBLIEKE OPINIE

De publieke opinie der wereld bespotte de rechtvaardige Noach; en de zonen der mensen, verzonken in ongeloof en wellust, hielden zijn openbaringen voor dweperij, waarover men zich vrolijk maakte. De zondvloed kwam en oordeelde tussen één en velen.

De publieke opinie in Sodom en Gomorra was aan de allerafschuwelijkste ontucht overgegeven en de tijdschriften van die dagen (indien zij, net als tegenwoordig, het algemeen volksgevoelen willen vertolken) hadden het de ouderwetse Lot zeer kwalijk genomen dat hij het voor zijn deur verzamelde volk niet terwille was.

De publieke opinie der Joden in de woestijn hield het daarvoor, dat het voor hen veel beter zou zijn geweest indien zij niet door 's Heeren hand verlost waren, maar in Egypte waren gebleven; en het was dezelfde publieke opinie die telkens God verzocht, die de oprichting van een gouden kalf eiste en telkens als er niet aan hun wensen voldaan werd met de goede God der vaderen twistte en Zijn wegen verliet. Het was de publieke opinie die de profeten in Jeruzalem stenigde en doodde; en die in Maria's gezegende Zoon de Zaligmaker en Messias van Israël weigerde te erkennen, omdat Hij niet was zoals zij Hem hebben wilden en zoals zij zich hadden voorgesteld met hun aardse denkbeelden.

ALTIJD EN OVERAL

Het was te allen tijde en overal de publieke opinie die, aan zichzelf overgelaten, alle kwaad berokkende, alle ongerechtigheid liefhad, schijnbare verdienste huldigde, ware rechtschapenheid en godsdienstigheid miskende, vervolgde, mishandelde. Dit is een feit, zo onweerspreekbaar als bedroevend voor de hoogmoed van deze eeuw. Doch het blijft waarheid, wat men er ook tegen in wil brengen.

VANWAAR DIT VERSCHIJNSEL?

De Godsdienst zal het ons verklaren. Het is omdat de mens uit zijn staat van rechtheid is gevallen; het is omdat het gedichtsel van 's mensen hart alleenlijk boos is; het is omdat het niet mogelijk is voor de mens om zonder de allesvermogende en allerherstellende goddelijke genade recht te oordelen, recht te handelen, recht te willen. De menselijke samenleving kan derhalve niet door haar eigen gevoelen bestuurd worden, of, waar dit gebeurt, daar gebeurt onrecht, boosheid, goddeloosheid. Daarom moet zij bestuurd worden door hoger hand, door God, door machten welke God boven zijn schepselen gesteld heeft. Deze moeten de publieke opinie leiden, zuiveren en heiligen. Wordt zij aan zichzelf overgelaten, dan staat zij tegen de hemel op en de maatschappij stort dan noodzakelijk in een onoverzienbaar verderf.

En evenwel, o gruwel! Het is in deze op vooruitgang zo trotse eeuw algemeen aanvaard (onze vaderen zouden sidderen als zij het hoorden) dat de publieke opinie het richtsnoer behoort te zijn van het handelen en van de besluiten der overheden. De overheden moeten thans wetten maken, strengheid of zachtheid gebruiken, zoals de geliefkoosde mening van hen, wier gevaarlijke invloed de publieke opinie verleidt, verderft en meesleept, het gelieft voor te schrijven.

Niet het recht, niet de innerlijke billijkheid der zaak doet meer iets af of toe ter beslissing, maar wel het geschreeuw van een verdwaald volk, dat vandaag dit wil en morgen weer iets anders.

De voorbeelden zijn aantoonbaar. Men kan er niet genoeg op wijzen. Doch vruchteloos! De mens wil vrij zijn van God, van zijn vorsten, van zijn wetten. Wee haar, wanneer haar wil zal geschieden.

DE TAAK DER OVERHEID

Welaan dan gij overheden, aan wie God in deze hachelijke tijden de scepter toevertrouwd heeft om uw moed en vertrouwen in Hem op de proef te stellen. Het is uw plicht u boven de publieke opinie te verheffen. Niet door haar geleid te worden, maar haar te leiden; en daartoe al die middelen in het werk te stellen die uw geweten en uw van God afkomstig recht u aan de hand zullen doen. Geeft de jeugd leraars die hen geen heidendom onder- wijzen, geen vrijgeesterij, geen Godsverzaking uit geschriften van zuiken die zich hebben te kennen gegeven als vijanden Gods, maar zulke leraren die het beginsel der wijsheid in de vreze des Heeren zullen leren zoeken. Niet, die hen een dwaze vrijheid en gelijkheid prediken, maar de broederschap die in Jezus is; niet die hen leren hoe ze zo snel mogelijk rijk kunnen worden en groot worden in de wereld, maar die hen leren ieder in zijn stand tevreden te zijn en getrouw aan de dagelijkse plicht.

Temt die noodlottige vrijheid van de drukpers, waardoor elk kwaad beginsel in de hersenen van een of andere kwaadwillige of domme ongodist uitgebroed, dadelijk in het oneindige vermenigvuldigd wordt. Ge moogt het niet dulden dat een hoop ellendige broodschrijvers ongestraft en ongehinderd met al wat goed, recht en heilig is de spot drijft.

Ge moogt de zodanigen niet met eretekenen en onderscheidingen vereren en aanmoedigen voor het oog van het ganse volk, die onder een menslievende schijn proberen een Gemenebest zonder godsdienst te verwezenlijken.

WAT TE DOEN

Ge kunt hun pogingen verijdelen, niet door menselijke verbonden maar door standvastige volharding in al hetgeen ware overheidsplicht u voorschrijft. God is uw Rechter en God alléén! Zo vreest dan niet dat een blinde hoop omgekochte, misleide of verdorven schreeuwers uw rechtvaardigheid voor dwingelandij uitkreiten. Maar vreest veeleer dat gestrenge Oordeel, waarvoor gij eenmaal mèt de minste van uw onderdanen zult terechtstaan wanneer gij ijdele volkslof en de toejuiching van een diepvervallen bende Godslasteraars en vrij heidsschreeuwers zou kopen voor hetgeen u meer behoort te zijn dan uw positie, uw macht, uw leven.

En gij allen, weidenkenden, die invloed hebt op het hart en op het verstand van uw kinderen, leerhngen, ondergeschikten, bloedverwanten, vrienden! Verkondigt de Waarheid moedig en aanhoudend en vreest noch de haat, noch de bespotting der wereld. Het is thans tijd van spreken. Een hoger macht is met ons.

Tot zover Da Costa. Aan actualiteit heeft het bovenstaande niets ingeboet. De kwaal wordt aangewezen, de oorzaak blootgelegd en de Weg gewezen. Dat is een boodschap voor SGP en SGP-ers, ook anno 1990. Het oor niet te luisteren leggen bij mens of massa, maar eerst en bovenal: Och, dat ik klaar en onderscheiden zag,

Hoe ik mij naar Uw bevelen moet gedragen,

D. Nieuwenhuis

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen