Algemene Beschouwingen SGP 1971-1986

Partijgeschiedenis

Als voorlichtingssecretaris moet je allerlei vragen beantwoorden en aan allerlei wensen voldoen. Onlangs wilde een partijlid op een presenteerblaadje aangereikt krijgen alle redevoeringen, die ds. Abma ter gelegenheid van de Algemene Beschouwingen in de Tweede en later in de Eerste Kamer heeft gehouden. Die moesten toch uit De Banier zijn op te diepen, vond mijn klant. Daar had hij gelijk in. Dus ik op zoek.

BIESHEUVEL, DEN UYL

Ds. Abma volgde bij de kamerverkiezingen van 28 april 1971 ir. C. N. van Dis op als fractievoorzitter^). Zijn eerste Algemene Beschouwingen sprak hij derhalve uit in oktober 1971. De Banier van 21 oktober 1971 nam, zoals in die jaren gebruikelijk, de rede integraal op. Ds. Abma had dat jaar te maken met de heer Biesheuvel en zijn ministerie. Na een jaar viel dit kabinet, midden in de zomervakantie, op 1 augustus. Nieuwe verkiezingen vonden plaats op 29 november 1972. Vanzelfsprekend liggen tussen die twee data prinsjesdag en het debat over de begroting voor het jaar 1973. Maar de tekst van de SGP-bijdrage zoek je tevergeefs in De Banier. Was het feit dat de Kamer een demissionair ministerie tegenover zich had de reden dat ze niet werd opgenomen? Hoe dan ook, partijleden die ook die rede willen lezen moet ik naar de Handelingen verwijzen.

Daarna volgen vier regelmatige jaren. In de Banierjaargangen 1973, 1974, 1975 en 1976 worden steeds omstreeks 20 oktober de Algemene Beschouwingen van de fractievoorzitter afgedrukt, soms compleet met het antwoord van de minister-president en de repliekrede. Het waren de jaren van het kabinet Den Uyl. De desbetreffende Banier werd gewoonlijk op de markt gebracht als propagandanummer, zoals ook in de tijd van ds. Zandt en ir. Van Dis gebruikelijk was.

VAN AGT I EN II

De jaargang 1977 zorgt weer voor een teleurstelling; geen rede ter gelegenheid van de Algemene Beschouwingen te vinden. Was er iets bijzonders aan de hand misschien?

Inderdaad: op 25 mei van dat jaar waren er Tweede Kamerverkiezingen geweest en in september was er nog steeds geen nieuw ministerie. Noodgedwongen had de demissionaire regeringsploeg de Troonrede en de begroting voor 1978 opgesteld; De Banier sprak over „een uitgebluste Troonrede".

Wellicht was dat de reden dat de hoofdredakteur zijn Algemene Beschouwingen van oktober '77 niet in het partij-orgaan heeft laten opnemen. Mijn vraagsteller heb ik daarom De Banier van 26 jan. 1978 verstrekt, waarin was opgenomen de rede ter gelegenheid van de regeringsverklaring. Die droeg immers ook het karakter van Algemene Beschouwingen.

Premier was nu mr. A. A. M. van Agt, de vroegere minister van justitie. Drie keer heeft ds. Abma daarna n.a.v. de begroting nog de degens gekruist met

de Brabantse wielrenner, nl. in oktober 1978, 1979 en 1980. Die drie tournooien zijn weer keurig verslagen in De Banier.

MET SUCCES GELIJMD

In 1981 kreeg ds. Abma's opvolger, ir. Van Rossum, te maken met staatsrechtelijk vreemde toestanden. Dat jaar waren er op 26 mei Tweede Kamerverkiezingen geweest. Weliswaar was er tijdens Prinsjesdag een nieuw kabinet. Van Agt II, maar begin oktober verzeilde dat alweer in een crisis. In de periode dat in andere jaren de Algemene Beschouwingen werden gehouden vergaderde nu de Kamer helemaal ver niet. De Banier spreekt in het nummer van 30 oktober 1981 van de „lijmpo- ging binnenshuis", tijdens welke het kamerwerk tot stilstand kwam. In latere nummers zet de redactie uiteen wat er allemaal aan de hand was geweest^). Maar van een propagandanummer van De Banier, zoals in voorgaande jaren in de oktobermaand, kon dit keer geen sprake zijn. Dat kwam pas eind november. Om precies te zijn was het nummer van 27 nov. 1981 het lang verwachte. Erin afgedrukt is de rede van ir. Van Rossum n.a.v. de regeringsverklaring, tevens n.a.v. de begroting voor het jaar 1982. Een begeleidend hoofdredaktioneel commentaar van ds. Abma heeft tot titel: „Vijfdaagse ontmoeting van kamer en kabinet".

Een essentiële Banier voor hen die de staatkundig-gereformeerde bijdrage in de parlementaire geschiedenis van ons land bestuderen.

IN DE SENAAT

Intussen was ds. Abma in juni 1981 de heer K. Meuleman opgevolgd in de Eerste Kamer. Zijn Algemene Beschouwingen n.a.v. de begroting voor 1982, daar gehouden, staan in De Banier van 18 feb. 1982. Onze dominee in de senaat beschouwde later ook nog de begrotingen voor de jaren 1983, 1984, 1985 en 1986. Voor wie deze redevoeringen nog eens lezen wil: men vindt ze steeds in de laatste of één na laatste Banier van het jaar daarvoor.

Het partijlid, met wien ik dit artikeltje begon, heeft al lang in huis wat hij vroeg. Ik hoop dat de lectuur hem aangename uren bezorgt.

Voorlichtingssecretaris

1) Zie voor een chronologisch overzicht van ds. Abma's Tweede Kamerlidmaatschap de bijdrage van de heer J. Pijl in „Dominee in de politiek." ^) Twee PvdA-economen, de professoren dr. C. de Galan en drs. V. Halberstadt, hebben in die oktoberdagen de regeringstrein definitief op de rails gezet. De Banier had in die tijd een rubriek „Politieke kringen". Het parlementaire gebeuren kan men daarin op de voet volgen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen