De stem van de boeren

e boeren hebben hun stem wel laten horen de laatste tijd! In meerderlei betekenis zelfs. Toen in de laatste vergadernacht van 1995 de Tweede Kamer eindelijk toe was aan de stemmingen over de Integrale notitie mest- en ammoniakbeleid, zaten er nog heel wat boeren op de publieke tribune. Die prompt hardop meestemden! Zo doende moest er midden in de nacht toch nog ontaiimd worden. Want laten we wel wezen, stemmen doen in ons parlement alleen de "geachte afgevaardigden".

Niet Avaargemaakt

e teleurstelling waaraan de agrariërs op diverse manieren uiting gaven, is best enigszins te begrijpen. Ingewijden in het mestbeleid zullen in elk geval geen moeite hebben de kreet "Piet Blauw, waar blijf je nou!?" te plaatsen. Hier en daar zijn zeker verwachtingen gewekt, die niet waargemaakt zijn. Denk b.v. aan de hoogte van de verliesnormen na het jaar 2000. Wat de SGP-fractie betreft, was hiermee nl. op een soepeler wijze omgesprongen. Wat weten wij van de dag van morgen? Zouden we de verliesnormen van na 2000 dan maar niet voorlopig tussen haken plaat.sen, zodat boeren die echt goedwillend zijn niet kopschuw gemaakt worden, zo vroegen wij ons retorisch af. In de voorrondes van het mestdebat leken ook andere fracties daar zo over te denken. Toen echter gestemd moest worden over een door de SGP-fractie ingediende motie, waarin concreet gevraagd werd het normentraject voor na 2000 als "indicatief' te beschouwen, gaven de grote fracties "niet thuis". Helaas, dit had het draagvlak onder boeren voor het totale mestbeleid wellicht wat kunnen vergroten.

Een zelfde verhaal kan gehouden worden voor de hoogte van de heffingen. Enkele woordvoerder suggereerden in het debat immers dat die heffingen sterker gestaffeld zouden moeten worden, wat betekenen zou dat de eerste kilo's fosfaatverlies die boven de norm uit komen met een lager bedrag dan f 5,= bestraft zouden worden. Voor de boeren toch wel een verbetering. Ook dit punt heeft het echter niet gehaald.

Slechte oogst

Is er dan helemaal niets positiefs bereikt? Toch wel. Ik denk met de middeling van de mineralenafrekening over meerdere jaren. De invoering van de mineralenboekhouding is door de SGP-fractie altijd sterk bepleit. Wat is er immers mooier dan dat een boer op zijn eigen specifieke bedrijf uit kan maken hóe hij precies de milieu-doelstelling gaat halen? Maar dan rijst vervolgens wel de vraag of de echt serieus boerende boer werkelijk in alle gevallen grip heeft op zijn mineralenverliezen. Nee dus. Bijvoorbeeld bij tegenvallende gewasopbrengsten door extreem droog of nat weer. Met het oog hierop heeft de SGP-fractie het initiatief genomen tot een motie die een middeling over een aantal jaren voorstelt. danwei een rekening courant systeem. Een motie die het ook gehaald heeft.

Positieve resultaten zijn ook bereikt t.a.v. de .stankcirkels (ons is door de ministers verzekerd dat er op dit moment al hard gewerkt wordt om dit probleem uit de wereld te helpen) en de stuifbestrijding (de minister wil dit op Texel ook toe gaan staan). Wij kregen ook toegezegd dat boeren op fosfaatfixerende gronden een aparte behandeling krijgen.

Premies

Enige winst lijkt er ook geboekt te zijn voor het milieu. Zo zal een een bredere invoering van de mineralenboekhouding op kortere termijn plaats zal vinden dan aanvankelijk gepland. Wij zijn daar ook een voorstander van. Het is nl. niet per definitie zo dat een extensief bedrijf weinig mineralenverliezen heeft. Daarom valt juist ook hier milieuwinst te boeken. Bovendien lijkt de fraudebestendigheid door een bredere invoering eerder toe dan af te nemen.

Wel hadden wij hieraan direct willen koppelen een systeem van premies voor bedrijven die reeds op schema liggen, om ook hen te prikkelen zo ver mogelijk te gaan. Minister en coaltie voelen hier echter niet voor. Regionale experimenten met premies, dat is alles waartoe men bereid is. Wat ons betreft te mager.

Overigens is met dit mestdebat het allerlaatste woord nog niet gezegd. De beleidsvoornemens moeten nog daadwerkelijk in wet- en regelgeving worden omgezet. Daar zal nog hard aan gewerkt moeten worden. Samen moeten we ons inzetten voor een oplossing die recht doet aan ons rentmeesterschap over de schepping, en die voor de boeren haalbaar en betaalbaar is.

drs. A. de Jong

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen