Veranderingen in de WAO (I)

V! )rige week -en ook deze week nog- discussieerde de Kamer over de voorstellen van de regering inzake premiedifferentiatie en marktwerking bij arbeidscjngeschiktheidsverzekeringen. Een hele mond vol vakjargon. Eerst iets over de achtergronden, daarna wat over de inhoud van de voorstellen en de SGPinbreng in het debat.

Het toenemende beroep op de arbeidsongeschiktheidsuitkering (WAO) kon maatregelen niet doen uitblijven. De uitvoering van de WAO moest betaalbaar blijven. De vraag is dan: op welke wijze kan het beroep op de WAO worden teruggedrongen? Onder de huidige regeling van de WAO wordt door het Tijdelijk instituut voor coördinatie en afstemming (Tica) de hoogte van de te betalen premie vastgesteld. Die premie is voor alle takken van bedrijf en beroep hetzelfde. Een werkgever met weinig arbeidsongeschikten in zijn bedrijf betaalt dus dezelfde premie als een werkgever met meerdere arbeidsongeschikten.

Aan die situatie wil het paarse kabinet een einde maken. Het kabinet stelde voor om zowel de werkgever als de werknemer meer eigen verantwoordelijkheid te laten dragen voor het risico van arbeidsongeschiktheid. In deze redenering zal een werkgever er alles aan gelegen zijn om arbeidsongeschiktheid van de werknemer te voorkomen (onder meer door het voeren van een gc: )ed arbeidsomstandighedenbeleid). Voor het vormgeven van die eigen verantwoordelijkheid vond de regering de instrumenten van premiedifferentiatie en marktwerking uit.

Premiedifferentiatie houdt in, dat de hoogte van de premie voor de WAO afhankelijk wordt ge.steld van de hoogte van de arbeidsongeschiktheid in een onderneming. Op die wijze betaalt de werkgever met veel arbeidsongeschikten meer premie dan een werkgever met een laag arbeidsongesehiktheidspercentage. De lasten ten gevolge van arbeidsongeschikt- heid worden op die manier gedragen door degene bij wie die arbeidson- geschiktheid is ontstaan. Onderne- mers met een verschillend risico be- talen dus verschillende premies.

Naast premiedifferentiatie wil de re- gering het element van marktwerking invoeren. Marktwerking wil zeggen dat een ondernemer geen WAO-pre- mie verschuldigd is. maar dat hij het risico van arbeidsongeschiktheid zelf draagt. Ingeval een werknemer ar- beidsongeschikt raakt, betaalt de werkgever zelf de WAO-uitkering. De werkgever wordt dan 'eigen-risico- drager'. Voor een werkgever, die een laag arbeidsongeschiktheidspercen- tage binnen zijn onderneming heeft, kan het dus aantrekkelijk zijn om ei- gen-risicodrager te worden. Hij hoeft dan geen premie te betalen. Ook be- .staat er de mogelijkheid om het ei- gen-risicodragen door middel van een particuliere verzekering te dek- ken.

"Voor zowel de premiedifferentiatie als het eigen-risicodragen geldt dat beide instrumenten voor de periode van de eerste \'ijf jaar van de arbeidsongeschiktheid van kracht zijn. Na die periode worden de verplichtingen van de werkgever t.o.v. de arbeidsongeschikte weer ondergebracht in het publieke stelsel.

Kritische houding

Tot zover de voorstellen van de regering. De gedachte achter de voorstellen is, dat het totale arbeidsongeschiktheidsvolume af zal nemen dcjor de lasten van arbeidsongeschiktheid toe te delen naar de mate waarin dat volume over de onderscheiden ondernemingen verdeeld is. De .SGP-fractie heeft zich in het debat kritisch opgesteld. Die kritische houding betreft niet zozeer de gedachte achter het voorstel: verant- woordelijkheden leggen waar zij ho- ren, hoewel er natuurlijk ook voor de overheid altijd een taak zal blijven be- staan op het gebied van de arbeid.s- ongeschiktheidsregelingen. 'Veel- meer plaatste SGP-woordvoerder Van der Vlies kanttekeningen bij de snel- heid waarmee de voorstellen in wer- king moesten treden en de te ver- wachten ongewenste neveneffecten van de voorstellen op sommige ter- reinen.

Om met die snelheid te beginnen. Op 1 maart jongstleden is de Ziektewet (bijna volledig) geprivatiseerd. De effecten van die privatisering zijn op dit ogenblik nauwelijks bekend. Toch wil de regering als vervolg op deze operatie nü al maatregelen in de sfeer van de WAO nemen. Dat is voorbarig. Als de privatisering van de Ziektewet niet de effecten heeft die ervan verwacht worden, zullen ook de voorgestelde maatregelen met betrekking tot de WAO, die daarop als een logische stap gezet zijn, voor een groot gedeelte in de lucht blijven hangen. Van der Vlies refereerde in dit verband aan de uitdmkking: beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. De SGP-fractie wees ook (3p het mogelijke negatieve effect op kleine ondernemers. Zij zullen bij vrij geringe arbeidsongeschiktheid reeds met premies worden geconfronteerd die ver boven de gemiddelde premie liggen. De onwenselijkheid hiervan is evident. Andere elementen, waar de SGP vragen bij stelde zijn de 'toegevoegde waarde' van het eigen-risico, de toename van mogelijke risicoselectie (het niet meer in dienst nemen van potentieel arbeidsongeschikten) en de vaststelling van de hoogte van de gemiddelde premie.

mr J.W. van der Ham

(wordt vervolgd)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen