Wereldhandel en afval binnen de perken

UIT HET EUROPESE PARLEMENT

Het Liitecnvallen van de ENSgroep, waar Van der Waal en Blokland bij waren aangesloten, leidde tijdens de novemberzitting van het Europees Parlement (EP) in Straatsburg tot een flinke beperking van de spreektijd. Niettemin konden beide europarlementariërs aan enkele debatten deelnemen. Door Van der Waal werd aangedrongen op inkadering van het streven naar een vrijere werelhandel. Blokland zette in op een duidelijke afvalstrategie.

Vrijere wereldhandel

Al geniime tijd wordt op wereldniveai-i gestreefd naar stapsgewijze vrijmaking van het internationale handelsverkeer. De ondertekening van de General Agreement on Tariffs and Trade (GATT) in de jaren zestig leidde tot een eerste vermindering van het aantal handelsbelemmeringen, zoals importheffingen en invoerquota. Naaehtjaar onderhandelingen werd in 1994 een nieuw GATT-akkoord gesloten, waarbij weer een groot aantal handelsbarrières werden gereduceerd of afgeschaft. Het belangrijkste gevolg van de nieuwe overeenkom.st is de oprichting van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Deze organisatie moet toezicht houden op naleving van de regels voor de wereldhandel in goederen en diensten en dient ook eventuele handelsgeschillen te beslechten. Bij oprichting van de WTO is bepaald dat ministers van de aangesloten staten om de twee jaar bijeen zullen komen om het functioneren van deze organisatie te evalueren. Van 9 tot 13 december wordt daarom in Singapore de eerste ministeriële conferentie van de WTO gehouden. Er zal niet alleen geëvalueerd worden. Ook een groot aantal onderwerpen die bij het akkoord van 1994, de Uruguay-ronde genaamd, zijn blijven liggen, zullen ter sprake komen. Te denken is aan thema's als handel en milieu, arbeidsnormen, mensenrechten, wapenbeheersing en de positie van ontwikkelingslanden. Namens de Eurofractie nam Van der Waal, als lid van de Commissie Externe Economische Betrekkingen, deel aan het debat in het EP over de aan.staandc ccmferentie in Singapore.

Globalisering

In de plenaire vergadering concentreerde de discussie zich op een rappcjrt van de Duitse christen-democraat Kittelmann over het functioneren van de WTO. Daarnaa.st stelde Kreissl-Dörfler, een Duits lid van de Groene fractie, in zijn rapport de relatie tussen handel en milieu aan de orde, terwijl de Portugese socialist Moniz de gevolgen van de vrijere internationale handel voor de Europese textielsector presenteerde. Kenmerkend voor de rapporten was dat ze allemaal ingingen op de spanningen die het verschijnsel 'globalisering' oproept. Met de term 'globalisering' wordt geduid op het feit dat het economische leven zich steeds minder uitsluitend binnen een land afspeelt, maar in toenemende mate over de grenzen van landen heen plaatsvindt. In deze ontwikkeling, waarop de nationale overheden maar weinig greep hebben, spelen de transnationale ondernemingen een sterke rol. Op internationaal niveau lijkt het liberale denken, dat ervan uitgaat dat een vrije uitwisseling tussen partijen op de wereldmarkt, vanzelf tot een situatie leidt die voor alle landen profijtelijk is, de overhand te hebben. Een onbelemmerde vrijere wereldhandel zal echter ook een grotere belasting voor het milieu betekenen en de positie van de armste ontwikkelingslanden onder druk zetten. Daarnaast heeft de toenemende internationale concurrentie van bijvoorbeeld de goedkoop producerende Aziatische landen geleid tot gehele of gedeeltelijke verplaatsing van bedrijfstakken, zoals de textielindustrie en de scheepsbcuiw. Dat heeft ook consequenties voor de werkgelegenheidssituatie in Europa.

Verantwoord beleid

Met succes had de Eurofractie tijdens de voorbereiding van het plenaire debat in de Commissie Externe Economische Betrekkingen al een aantal amendementen op de diverse rapporten ingediend. De strekking van deze amendementen was dat verdere vrijmaking van de wereldhandel belangrijk is, maar dat daaraan op internationaal niveau voldoende randvoorwaarden moeten worden gesteld. Ook in het plenaire debat met het oog op Singapore wees Van der Waal een ongebreidelde liberalisering af: "Het is nodig dat de Ministeriële Conferentie in Singapore verder gaat op de weg van liberalisatie, maar wel binnen het kader van een verantwoord beleid op het gebied van milieubescherming, sociale politiek en ontwikkelingssamenwerking".

Van der Waai riep de Commissie op rekening te houden met de zwakke positie van ontwikkelingslanden door eerder gedane toezeggingen na te komen. Daarnaast pleitte Van der Waal voor terughoudendheid bij het opleggen van allerlei westerse sociale arbeidsnormen aan ontwikkelingslanden. Op deze wijze kan de eigen handel verhuld beschermd worden en wordt geen rekening gehouden met culturele verschillen. Het zal er allereerst om moeten gaan ernstige misstanden zoals dwangarbeid en uitbuiting van kinderen tegen te gaan. Tenslotte betuigde de europarlementariër zijn instemming met het idee om de WTO ook toezicht te laten uitoefenen op internationale milieuafspraken om een betere afweging tussen handel en milieu te garanderen.

misstanden tegenaan

In zijn repliek bleek de Europees Commissaris voor handelsaangele- misifanden tegengaan genheden, de Engelsman Brittan deze ideeën met Van der Waal te delen. Het zou mooi zijn als dat in de resultaten van de conferentie tot uitdaikking komt.

Scoren met afval

Het EP moest zich ook buigen over een document van de Europese Commissie over het toekomstige afvalbeleid in de Europese Unie. Blokland is lid van de milieucommissie van het EP. In deze commissie worden alle milieu-onderwerpen voorbesproken. Mevrouw Jensen (Deens socialiste) was door de milieucommissie aangewezen als rapporteur. Zij had een ontwerp-resolutie over het onderwerp opgesteld. Blokland kon zich in grote lijnen vinden in de resolutie maar diende vijf aanvullende amendementen in. Drie van de vijf werden meteen aangenomen. In één daarvan werd voorgesteld om doelen te formuleren om de hoeveelheid afval te verminderen en deze om de twee jaar opnieuw te bekijken. Een ander amendement onderging een wat moeizamer lot, omdat de rapporteur het niet meteen kon steunen.

Het eindresultaat: de plenaire

De voorzitter suggereerde dat de rapporteur en Blokland ze nog even zeulden bespreken en opnieuw indienen in de plenaire zitting. Daardoor ontstond er een probleempje, want de ENS-fractie, waarbij Blokland en Van der Waal waren aangesloten, had diezelfde dag opgehouden te bestaan. Daardoor kon Blokland geen amendementen meer indienen in de plenaire vergadering. Gelukkig was Jensen bereid het amendement zelf in de plenaire in te dienen. In het amendement werd voorgesteld om de tarieven voor milieu-veilig verbranden en storten van afval gelijk te trekken. Daarmee wordt onnodig gesleep met afval naar de goedkoopste oven of stortplaats voorkomen. In de plenaire vergadering van het EP werd er over de resolutie en de ingediende amendementen gestemd. De resolutie werd aangenomen inclusief de amendementen van de rapporteur In december is er een afrondend debat over het onderwerp in de Raad van Milieuministers. Hopelijk wordt met de standpunten van het EP rekening gehouden.

Harro Janssen en Martijn van Meppelen Scheppink

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen