Reformátusok A közéletben
Trouwe lezers van De Banier w^eten dat de SGPsinds 1991 deelneemt aan het door deNederlandse regering financieel ondersteundeprogramma voorpolitieke scholing en vorming in Midden- en Oost-Europa. De SGP is daarbij actief in Hongarije en Roemenië.In samen> verking met politieke partijen en de HongaarsGereformeerde Kerk v/orden qeregeld conferentiesgeorganiseerd, > vaarbij Nederlandse staatkundig gereformeerde broeders en Hongaarsestaatkundig gereformeerde broedersen zusters informatie uit> visselen, contacten leggen en van elkaar leren.
Op zaterdag 22 november vertrokken de heer Van der Wal en ondergetekende naar Boedapest. Dhr Mulder v/as al een dag eerder vertrokken, terv/ijl dhr Van der V/aal zich 's maandags bij ons zou voegen. Zes dagen zouden we door Hongarije trekken om vervolgens vier dagen in Roemenië te verblijven. Onze reisleider, chauffeur en tolk v/as ds Czövek, een gepensioneerde maar desondanks buitengev/oon actieve dominee. In het verleden is hij onder meer secretaris-generaal van de Hongaars gereformeerde kerk gev/eest.
ZONDAG
Zondagsmorgens bezochten we een dienst van de Hongaars gereformeerde kerk, vergelijkbaar met de Nederlandse hervormde kerk maar met een scheutje "Kuyper" erdoor. Een jonge predikant hield een - voor Hollandse oren - onverstaanbare preek; psalmen en gezangen daarentegen werden op bekende wijzen gezongen, zodat ieder in zijn eigen taal kon meezingen. Gelukkig dat de predikant ook goed Engels sprak, zodat we uiteindelijk nog iets van de preek meekregen.
Zondagmiddag was er een bijzondere gemeentesamenkomst in een voorstadje van Boedapest. Een van de dochters van ds Czövek volgt een opleiding bij de V/icliff-bijbelvertalers in Engeland om op termijn uitgezonden te worden. Om de gemeente hierbij te betrekken, was een Wicliff-vertegenwoordiger - een Hollander - uitgenodigd. In woord en beeld toonde hij het belang van de vertaal-octiviteiten, opdat ieder in zijn eigen taal Gods Woord kan lezen, en benadrukte hij het belang van ondersteuning vanuit de plaatselijke gemeente in de vorm van gebed, geld en betrokkenheid. Sarah Czövek vertelde daarop hoe zij door God tot het bijbelvertool-werk was geroepen. Aan het einde van de samenkomst werd gezamenlijk gegeten.
WERKDAGEN
Na deze rustdag braken werkdagen aan. In vier steden in Hongarije (Bolatonszórso, Szolnok, Miskolc er Nyiregyhóza) werden van maandag tot en met donderdag conferenties gehouden. Als u de atlas erbij pakt, kunt u zien dat vele kilometers zijn afgelegd. Een prettige bijkomstigheid was dat we daardoor veel van het fraaie Hongaarse landschap konden zien. Onderwerp var de lezingen op de conferenties was de relatie kerk, staat en samenleving. De eerste lezing was een mee' theoretische, gehouden door de heren Mulder en Van der Waai. De tweede lezing een praktische uitwerking daarvan naar aanleiding van het thema bestrijding van armoede. Deze lezing werd gehouden door de heer Van der Wal en ondergetekende. Na de "Nederlandse" lezing hielden Hongaarse deelnemers een co-referaat, waarna meestal een intensieve discussie volgde.
Een aantal zaken viel daarbij op. In de eerste plaats was dat de zorg om de jeugd, die een onzekere toekomst tegemoet gaat, en waarvan een deel verslaafd is geraakt aan drank. Daarnaast was er soms de felheid waarmee tegen de zigeuners werd gereageerd, die overal maar van profiteerden. Een onderwerp van aanfioudende zorg was ook het lage geboortencijfer in Hongarije, waarvan de bevolking al sinds geruime tijd afneemt.
Daarentegen was er ook de gedrevenheid waarmee Gereformeerden proberen hun taak in de samenleving te vervullen. Daartoe is een nieuwe stichting opgericht "Reformótusok a közéletben", in het Nederlands te vertalen met "gereformeerden in de samenleving".
Gereformeerden zijn actief in de politiek; ze zijn bovenal actief in het onderwijs. Immers wie de jeugd heeft, heeft de toekomst. De gereformeerde kerk heeft een groot aantal scholen (gedeeltelijk gefinancierd door de overheid). In Roemenië wordt het binnenkort mogelijk dat er naast het staatsonderwijs bijzondere lagere scholen gesticht mogen worden. De hiongaarse kerk daar is don ook druk be
kerk daar is don ook druk bezig met plannen hoe zij van die mogelijkheid gebruik kan maken. De steun die vanuit Nederland voor het Hongaarse onderwijs wordt gegeven, is hard nodig en wordt zeer op prijs gesteld.
ROEMENIË
Donderdagavond vertrokken we naar Cluj, een stad in Transsylvanië. Dit gebied behoorde van ouds tot Hongarije, maar is no de Eerste Wereldoorlog bij Roemenië gevoegd. Meer dan 2 miljoen Hongaren wonen in dit gebied. Onder de dictator Ceaucescu zijn veel Roemenen naar dit gebied gezonden om het te Roemeniseren en de Hongaarse identiteit uit te hollen. Spanningen tussen Hongaren en Roemenen de laatste jaren minder maar zijn nog steeds groot. Een Hongaar zal geen Cluj (de Roemeense naam), maar Kolosvar (de oude Hongaarse naam) zeggen.
Zodra de grens met Hongarije gepasseerd is, merk je dat je in een ander land bent. Hongarije heeft duidelijk een hoger welvaartsniveau, de economie draait beter en
er wordt vrij veel geïnvesteerd door Westerse bedrijven. Roemenië blijft daar duidelijk bij achter. Huizen zijn armoediger, wegen zijn slechter. De lucht van steenkool, paard en wagens op en electriciteitspaaltjes langs de weg doen denken aan Nederland in de jaren '50.
In Cluj logeerden we in het diaconaal centrum van de Hongaarse gereformeerde kerk. Op vrijdag en zaterdag werden de lezingen gehouden. Nog sterker dan in Hongarije werd hier duidelijk hoezeer het communistische bewind de bevolking in haar greep heeft gehad. De staat regelde alles voor de burgers; eigen particulier initiatief was niet nodig en werd niet op prijs gesteld. Het opzetten van particuliere instellingen is een zaak van geld en andere middelen, maar bovenal ook een zaak van mentaliteit. Mensen moeten weer leren om eigen initiatieven te ontplooien, voor zichzelf maar ook voor de samenleving als geheel.
HEILIG AVONDMAAL
Zondag woonden we een dienst bij in de oude Gereformeerde kerk van
Cluj. Na de preek werd het sacrament van het Heilig Avondmaal bediend. De tekenen van het gebroken brood en de vergoten wijn zijn over de hele wereld verstaanbaar: "Jezus is om onze overtredingen verwond, en om onze ongerechtigheden verbrijzeld". Het was indrukwekkend hoe, terwijl de rest van de gemeente Psalm 42 zong, een lange rij van mensen, jongeren en ouderen, het lijden en sterven van de Heere Jezus gedacht. Heel sterk ervaar je dan datjezus Zijn gemeente bijeen brengt uit alle landen en volken van deze wereld. En je ziet hoe ondanks vervolgingen. God Zijn gemeente bewaart.
Maandagochtend vertrokken we vroeg in de ochtend vanuit Cluj naar Boedapest. Onderweg bezochten we nog een Roemeens weeshuis, dat met geld vanuit Duitse en Nederlandse kerken wordt ondersteund. Materieel hebben deze kinderen het veel beter dan hun leeftijdgenoten. Tege
lijk is het triest te beseffen dat zo'n weeshuis alleen kan functioneren dankzij steun vanuit buitenlandse kerken en dat daarom dit weeshuis een uitzondering is op een erbarmelijke werkelijkheid.
Terug in Nederland besef je weer goed hoe gezegend wij hier zijn: een welvarend land (hoewel niet iedereen daar evenveel van profiteert), maar vooral ook eigen scholen en eigen maatschappelijke instellingen.
Het bezoek aan Hongarije en Roemenië is dan ook vooral een aansporing om enerzijds zuinig te zijn op wat wij hebben en anderzijds om ook hier als gereformeerden actief te zijn in de samenleving; tot eer van God en tot heil van onze naaste.
J.J. Verboom
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 24 december 1997
De Banier | 20 Pagina's