Betuweroute: monumentaal!

PvdA, VVD en D66 blijven de aanleg van de Betuweroute steunen, zo bleek 1 1 november jl. tijdens een vergadering van de betreffende Kamercommissies. Hiermee is de kans op heroverweging van deze lijn vrijwel zeker vervlogen. Minister Netelenbos noemt de aanleg van de Betuweroute een 'strategische beslissing'. De verwachte groei van het goederenvervoer per spoor maakt de aanleg van deze spoorlijn noodzakelijk en ook de kostenstijging blijft volgens de minister binnen het beschikbare budget.

De SGP-fractie is op zich voorstander van vervoer over spoor. Ook wordt terdege beseft dat het Nederlandse bedrijfsleven behoefte heeft aan een goede railverbinding met de buurlanden, met het achterland. Toch heeft de SGP-fractie zich om diverse redenen altijd geschaard onder de tegenstanders van de aanleg van deze lijn.

ALTERNATIE

Eén van de belangrijkste redenen is wel dat de binnenvaart een volwaardig alternatief voor de Betuwelijn vormt. De Europese toegangspoort Rotterdam beschikt over een bijzonder milieuvriendelijke ruggegraot voor het achterlandvervoer, in de vorm van de Rijn en haar zijrivieren. Vanuit geen enkele andere haven aan Europa's kusten kan zo milieuefficiënt het achterland, het economisch hart van Europa bereikt worden. Deze positieve natuurlijke omstandigheden kunnen met relatief geringe kosten verder worden uitgebouwd. In dit verband zij ook gewezen op positieve ontwikkelingen binnen deze sector, zoals de ingebruikname van een nieuw containerschip (Jowi) met een capaciteit die gelijk is aan vijf tot acht complete treinen. Met enkele tientallen van deze schepen is de aanleg van de Betuwelijn overbodig.

Voorstanders van de Betuweroute wijzen erop dat binnenvaartschepen niet overal kunnen komen. 'Zij komen de Alpen niet over', zo wordt triomfantelijk opgemerkt. Dat is waar, al schiet mij al schrijvende onwillekeurig de naam van Hanni­ bal door het hoofd. Het is echter ook volstrekt onnodig dat binnenvaartschepen de Alpen zouden moeten passeren. Ruim 95% van de transportstromen vanuit Nederland strekt zich niet verder uit dan over een gebied van ongeveer 400 km. De Alpenlanden behoren derhalve simpelweg niet tot het achterland van Rotterdam. Het is economisch gezien onverantwoord om voor die laatste 5% een peperdure spoorlijn aan te leggen. Bovendien bestaat ook nog de mogelijkheid om, bijvoorbeeld in Basel, goederen over te slaan van het water naar het spoor of de weg.

HERMANS

Voorstanders van de Betuweroute beroepen zich graag op de bevindingen van de commissie-Hermans. Deze onderstreepte in 1995 het nut van de Betuwelijn in de strijd tegen de files. De voorstanders zijn hierbij echter wel zeer eclectisch ingesteld. De commissie-Hermans stelde destijds dat een renderende exploitatie van de lijn alléén mogelijk zou zijn indien het wegverkeer via 'flankerend beleid' veel duurder zou worden gemaakt. Hiervan is tot nu toe echter niets terecht gekomen. Dit wordt door de voorstanders gemakshalve over het hoofd gezien. Vanwege de internationale concurrentiepositie is het ook niet goed denkbaar dat op korte termijn zware heffingen voor het wegvervoer worden ingevoerd.

KOSTEN

De kosten voor de aanleg bereiken inmiddels ongekende hoogten. Deskundigen schatten in dat de totale Betuweroute uiteindelijk 20 tot 25 miljard zal gaan kosten. De Betuwelijn legt hiermee een enorm beslag op het beschikbare budget voor andere infrastructuurprojecten. Diverse regio's worden hiervan nu al het slachtoffer en die prijs is te hoog. Dit klemt te meer nu door het Rijk met veel regio's al reële afspraken zijn gemaakt over de financiering van regionale projecten. De betrouwbaarheid van de landelijke overheid raakt hiermee in het geding.

De baten van dit megaproject zullen nooit opwegen tegen de reusachtige kosten die ervoor moeten worden gemaakt. Een duidelijke demonstratie hiervan is dat er geen enkele bereidheid bij ondernemers bestaat om deel te nemen aan private participatie in de financiering van deze lijn. Het schijnt dat tot nu toe slec'its één instelling zich heeft gemeld c e iets ziet in de aanleg: Monumentenzorg!

Hierbij komt nog dat de aanleg \an de Betuwelijn slechts past in een 'erdere ontwikkeling van het concet r Nederland-distributieland. De nadelen van dit concept - aantasting n • lieu en landschap, ruimtebeslag t d, - worden echter steeds sterker ondiervonden. Indien de aanleg van dr Betuwelijn doorgaat, zal het nog moeilijker worden ooit enige afstand van dit concept te kunnen r a- men.

OPROFP

Onze woordvoerder Van den Berslootzijn bijdrage aan de bewust; vergadering af met de oproep aai> de regering om geen miljarden ineen bodemloze put te gooien enaanleg van de Betuweroute te heroverwegen. De notie van het rentmeesterschap van de overheid ishierbij uitdrukkelijk aan de orde.Ook wees hij op het afkalvendedraagvlak in de samenleving. Ou'ministers, hoogleraren, vervoerder -organisaties en talloze bewonersv r-enigingen hebben zich uitgesprok nvoor heroverweging. Van den Berraadde de regering aan tenminstehet Centraal Planbureau een nieuvonderzoek te laten doen naar deprecieze kosten van de aanleg ennaar de prognoses van de te verwachtengoederenstromen. Over cezezaken bestaat nog steeds ondu delijkheid.

Of de regering hieraan gehoor z( geven, is zeer twijfelachtig. Op 10 december zal het overleg over de Betuweroute worden vervolgd en zal de regering ingaan op de gecoperde bezwaren. Waarschijnlijk i' de trein niet meer te stoppen.

mr. D.J.H, van Dijk

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen