Februari in Straatsburg

ONTWIKKELINGSSA MENWERKING IN EUROPA

Over het ontwikkelingsbeleid in de Unie werd tijdens de februarizitting stevig gedebatteerd. De kritische reacties van diverse europarlementariërs ontlokten de Europese Commissaris voor ontwikkelingssamenwerking Nielson de opmerking dat rrustotie de boventoon voerde in de diverse bijdragen aan het debat. vVat was er aan de hand? Al meer dan twintig jaar houdt Europa zich bezig met ontwikkelingssamenwerking. Zo is er het bekende verdrag van Lomé: een overeenkomst met landen uit Afrika, de Caraïben en de Stille Oceaan. Er is een humanitair noodfonds en er zijn nog diverse andere regionale hulpovereeni< omsten. Al sinds er in Europa iets gedaan wordt aan ontwikkelingssamenwerking worden kwaliteit en effectiviteit ervan betwist. Onlangs nog stond er in de Volkskrant, naar aanleiding von een intern evaluatierapport van de Comissie, letterlijk dat het beroerd gesteld was met het ontwikkelingsbeleid van de Unie, Het voornaamste kritiekpunt was het gebrek aan samenhang tussen het ontwikkelingsbeleid en de andere beleidsterreinen in de Unie. Dat punt stond ook tijdens de afgelopen zitting centraal.

GEBREK AAN SAMENHANG

Europarlementariër Blokland nam ook deel aan de discussie, hlij wees de Commissaris erop dat het ontwikkelingsbeleid van de Unie nooit goed heeft gewerkt. Sinds het verdrag van Maastricht (1992) is officieel uitgesproken dat op olie beleidsterreinen rekening gehouden moet worden met de ontwikkelingsdoelstellingen van de Europese

Unie. Dat betekent bijvoorbeeld dat de Commissie, als ze deelneemt aan grootschalige handelsbesprekingen oog heeft voor ontwikkelingslanden en hun participatie in het internationale handelssysteem bevordert. In de praktijk komt daar weinig van terecht. "Met name op het gebied van handel en landbouw is het Europese beleid strijdig met het ontwikkelingsbeleid", aldus Blokland. Het is in deze situatie vooral nodig om kritisch in de spiegel te kijken en van gemaakte fouten te leren. Blokland vroeg dan ook om het kritische, nu nog interne, rapport van de commissie over de samenhang van ontwikkelingsbeleid, zo spoedig mogelijk aan het parlement toe te zenden.

TAAK VOOR LIDSTATEN

Een deel van de problemen wordt veroorzaakt door de verschillende visies van lidstaten op ontwikkelingssamenwerking. Er zijn lidstaten die ontwikkelingssamenwerking puur zien als instrument voor handelsbeleid en buitenlands beleid. Daarmee hechten ze tegelijkertijd weinig waarde aan ontwikkelingsdoelstellingen. De tegenstellingen tussen de lidstaten veroorzaken veel onduidelijkheid en maken dat een serieuze Europese bijdrage aan de ontwikkeling van arme landen ontbreekt. Blokland pleitte voor een transparant, solidair en efficiënt ontwikkelingsbeleid. Of dot in het licht van bovenstaande problemen op Europees niveau moet gebeuren, is maar zeer de vraag. In zijn bijdrage zei Blokland dan ook dat hij, zolang een Europese benadering van ontwikkelingsvraagstukken slechts inefficiëntie en verspilling van geld veroorzaakt, het raadzaam vindt dat lidstaten een grote rol blijven houden in ontwikkelingssamenwerking.

STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN VAN DE COMMISSIE

Vijf maanden no aantreden heeft de Commissie haar strategische doelstellingen op papier gezet. In het betreffende stuk geeft de Commissie aan hoe ze invulling wil geven aan haar beleid in de komende jaren en welke beleidsterreinen in het bijzonder in de belangstelling zullen staan. In de februarizitting van het Europees parlement waren "deze strategische doelstellingen" aanleiding tot een flinke discussie. Euro­ parlementariër Van Dam nam deel aan het debat en conludeerde in de eerste plaats dat de doelstellingen erg hoogdravend van karakter waren. fHij had moeite met de in het document verwoorde gedachte dat de wereld opziet naar Europa. Dat de Commissie de Europese Unie daarmee impliciet vereenzelvigt met Europa ging hem vooral veel te ver. hieel Europa is nog altijd uitgebreider dan de Unie alleen. Daarnaast had hij kritiek op de in het stuk verwoorde pretentie van de Commissie om de vrede, democratie en mensenrechten in heel Europa te verwezenlijken. Zo'n doelstelling getuigt van weinig realiteitszin. In ieder geval intrigeerde het Van Dam bijzonder hoe de Commissie dit dacht te gaan verwezenlijken.

GRENSOVER­ SCHRIJDEND

Met verbazing had Van Dam verderop in het stuk gelezen dat de Commissie het essentieel vindt dat ieder precies weet "wie de leiding heeft in Europa". Hij vroeg commissievoorzitter Prodi of hij mogelijk zichzelf bedoelt of de Commissie als geheel. Prodi bleef het antwoord op deze vraag schuldig. Een positief punt in de strategische doelstellingen vond Van Dam dot de Commissie zich gaat bezinnen op haar kerntaken. En wat hem betreft zijn die wat minder omvattend dan de Commissie zich nu voorstelt. Europa moet zich beperken tot grensoverschrijdende problemen. Daar liggen de kerntaken van de Commissie.

BIJBELSE WAARDEN EN NORMEN

In het stuk over de strategische doelstellingen wordt diverse keren gesproken over gemeenschappelijke waarden. Op zich is het positief te waarderen dat de Commissie haar strategische doelstellingen koppelt aan waarden. Dat getuigt van visie. Kritiekpunt is wel dot in het stuk bijbehorende normen ontbreken. En belangrijker nog: er wordt niet vermeld waar de betreffende waarden vandaan komen. Van Dam pleitte voor het ontlenen van waarden en normen aan de Bijbel, Gods V*/oord. Dat is immers de enige zuivere bron van goede normen en echte waarden. In de traditie van ons werelddeel is dat besef een belangrijk element dat erkenning verdient.

Gerdine Visser

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen