Water: Van strijd naar integratie

een schets van de nieuwe visie op waterbeheer

Een element dat in de geschiedenis van Nederland regelmatig tegenkomt is de strijd tegen het v\^ater. Dat is bijvoorbeeld duidelijk te zien aan de spreuk in het Zeeu> vse v/apen: 'Luctor et Emergo', ik worstel en kom boven. Vooral voor deze provincie is de strijd tegen het > vater sterk bepalend geweest, met als hoogtepunt de voltooiing van de Deltawerken.

NIEUW GEVAAR

Het gevecht had zich vrijwel altijd afgespeeld aan de kust. Totdat in de jaren negentig een nieuwe dreiging de kop op stak; het rivierwater. Ons land werd getroffen door overstromingen en bijno-overstromingen. Nadat de ergste schrik te boven was brak er een discussie los over het waterbeleid. De eerste reactie was dat de dijken maar verhoogd zouden moeten worden.

VERDROGING

Langzaam kwam de vraag boven of dat wel zo verstandig zou zijn. Met het ophogen van de dijken zijn zeer grote investeringen gemoeid en voor hoelang zal die oplossing afdoende zijn? Hierbij komt het probleem van de verdroging. Zo'n 600.000 hectare natuurgebied is in meer of mindere mate verdroogd (dat is 1/7 deel van de totale oppervlakte van ons land). In deze gebieden is de grondwaterstand gedaald zodat planten er met hun wortels minder goed bij kunnen. Dit wordt veroorzaakt doordat er teveel water wordt weggemalen om landbouw goed mogelijk te maken. Ook ligt de oorzaak in het feit dat teveel regenwater niet de gelegenheid krijgt in de bodem te infiltreren maar via oppervlaktewater snel wordt afgevoerd.

INTEGRAAL BEHEER

In de strijd tegen het water snijden we onszelf dus in de vingers, de verdroging hebben we immers zelf veroorzaakt. Dat besef drong langzaam door tot de beleidsmakers en zorgde voor een kentering. In plaats van tegen hef water te vechten moeten we ermee omgaan. We moeten de oude vijand leren kennen en beheersen. Deze visie is bekend geworden als adaptief of integraal waterbeheer. Als gevolg van deze visie spelen zich nu een aantal interessante ontwikkelingen af waarvan er hierna enkele worden weergeven.

DUURZAAM

Duurzaam waterbeheer in stedelijk gebied komt steeds meer in de belangstelling te staan. In de Vierde Nota Waterhuishouding is dit een belangrijk speerpunt. Het doel van duurzaam stedelijk waterbeheer is het herstel van de waterkringloop. Het regenwater moet in de stad blijven en met de componenten grondwater, oppervlaktewater een sluitende kringloop gaan vormen.

Als onderdeel van duurzaam waterbeheer wordt in stedelijk gebied veel aandacht gegeven aan de infiltratie van regenwater. De huidige situatie is dat regenwater dat neerkomt op verharde oppervlakten via de riolering naar de waterzuivering wordt afgevoerd. Dit veroorzaakt veel knelpunten. Bijvoorbeeld overstort van rioolwater op het oppervlaktewater, piekaanvoeren die aanleg en beheer van riolering ontzettend duur maken en verdroging.

WADI-SYSTEEM

Infiltratie is voor deze problemen een mooie oplossing. Het komt erop neer dat de opvang van regenwater afgekoppeld wordt van de riolering. Het bekendste systeem is de wadi. Wadi is een van oorsprong Arabisch woord en betekent 'droge rivierbedding in woestijnland'. Dat klopt aardig met de invulling die eraan wordt gegeven. In een grasveldjes en parkjes in de wijk zijn brede greppels gemaakt van zo'n 40 centimeter diep. Onder die greppels is een sleuf met kleikorrels gegraven waardoor het water snel weg kan zakken. Het regenwater van de daken en straten uit de wijk wordt bovengronds door gootjes naar de wadi getransporteerd.

Uit onderzoek is gebleken dat de wadi's het regenwater snel en voldoende kunnen verwerken. Een wadi-systeem is een prachtige winwin situatie: de afvoercapaciteit van de riolering kan sterk worden terug gebracht, oppervlaktewater wordt minder vervuild en de verdroging wordt tegengegaan. Dus een koste' effectieve oplossing die zeer voordelig uitpakt voor het milieu.

AFVOERPROBLEEM

Een probleem op grotere schaal is de waterafvoer door de rivieren. Het delta-plan voor de grote riviere^i is nu in uitvoering wat betekent dat vele kilometers rivierdijk opgehoogt. worden. Een operatie die jaren duurt en vele miljoenen guldens kost. Over de problematiek van de grote rivieren brak enige tijd terug een heftige discussie los. Staatssecretaris De Vries van VenW stelde voor calamiteitenpolders in te richten die in geval van extreem hoog water onder water gezet kunnen worden. Hoon en spot was haar deel.

Of dat terecht was waag ik te betwijfelen. Het voorstel was misschien wel erg ambitieus. Toch is 'ruimte voor water' geen slecht ide» Als wij water als vijand zouden bli ven zien moeten we de dijken oph gen. Als we polders achter de hani houden is dat niet of in mindere mate noodzakelijk. Wel zullen in die polders de boerenbedrijven moeten verdwijnen. Dot is een flinl-. offer en zal voor de betrokkenen ook emotioneel zwaar wegen. De vraag is nu of wij er polderland voor over hebben.

INTEGRATIE NOODZAAK

Als SGP-jongeren stellen we ons n"* t betrekking tot het voorstel van De Vries voorzichtig op. Het gaat immers om vruchtbaar land dat ze^ r nuttig gebruikt kan worden. Aan c andere kant zien we in dat het bli ven ophogen van de dijken voor c ' lange termijn geen goede optie is Een discussie hierover juichen we toe. Het is naar onze mening een goede zaak dat we overgaan van strijd tegen het water naar integrate ervan in de ruimtelijke indeling vai Nederland. De noodzaak is er, he nut is bewezen. Nu is er werk aan de winkel!

Anton Rottier,

lid sectie politiek SGP-jongeren

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen