Globalisering en milieu in Hongarije

Globalisering en milieu zijn de thema's > vaar de Hongaarse vereniging "Gereformeerden in de Samenleving" samen met een delegatie van de werkgroep Oost-Europa van de SGP over nadenken op een tweedaagse conferentie in Kecskemétre, een uur rijden vanaf Boedapest. Op 12 en 13 oktober hielden zov\rel Hongaarse (vs^aaronder zelfs een minister en een staatssecretaris) als Nederlandse sprekers een lezing en was er, mede dankzij de simultane vertaling, ruim gelegenheid voor discussie.

GLOBALISERING

Bij de opening begroet onze oudeuroporlementariër, de heer Van der Waal, de deelnemers van de conferentie en meldt dat de samenwerking van de SGP met de Hongaren al het tiende jaar ingaat. Daarna houdt de voormalig minister en voorzitter van de nationale bank, dr. Bod een lezing over globalisering. Zeker na de aanslagen in de VS v^ordt globalisering vaak gezien als iets slechts. Globalisering betekent echter dat goederen en gedachten vrij verspreid kunnen v/orden over de wereld. Dit is niet nieuw, want van de negentiende eeuw tot aan de Eerste Wereldoorlog werden de goederen en gedachten van Groot-Brittannië over grote delen van de wereld verspreid. Ook in de kerk is sprake van globalisering, want de rooms katholieke kerk heeft in Rome een centrum en de protestantse kerk had dit in Leiden. Vanuit Leiden heeft een voorouder van dr. Bod 700 kg. boeken naar Hongarije meegenomen. De Europese Unie geeft bescherming tegen negatieve ontwikkelingen. Hongarije zit nu nog in een overgangssituatie, aangezien zij nog niet de bescherming geniet van de Europese Unie. Volgens dr. Bod is openheid beter dan geslotenheid: "Christenen zijn niet tegen open grenzen." Christenen zijn echter niet blij met de binnenkomst van bepaalde filosofieën.

BIJBEL EN MILIEU

In de tweede lezing geeft de theooog prof. Bolyki vanuit de Bijbel aan dat de natuur onderworpen is aan God en deze bescherming behoeft van de mens. Later is men (o.a. onder invloed van Newton) de natuur als een machine gaan beschouwen waarvan we weten hoe het werkt. Tegenwoordig wordt de natuur gezien als iets met grondstoffen, energiebronnen, kubieke meters, tonnen en stoffen. Hier staat tegenover dat niet alles in materie te vertalen is, dus ook de natuur niet. Ecologie betekent dat er samenhang is in de natuur, samenhang met de omgeving en samenhang tussen de schepselen. Christenen zijn verantwoordelijk voor deze milieu-aantasting omdat zij hebben geprobeerd om te heersen over de natuur. Maar de christenen hebben niet alleen de schuld, want ver voor de tijd van de Bijbel werden door de Indianen grote stukken bos platgebrand in verband met de jacht. We hebben echter wel de verantwoordelijkheid om de aantasting van de natuur tegen te gaan.

In de discussie komt naar voren dat de overheid een rechtskader voor milieubescherming moet scheppen, aangezien dit in lijn is met de wet van God. Wetten dienen uitgevoerd te worden ("uw ja zij ja", overeenkomstig de Bergrede). Er wordt gesteld dat de mens niet alles mag doen wat hij kan, want de mens is in technisch opzicht wel gegroeid, maar in moreel opzicht niet. Tevens worden de woorden uit de brief van Jacobus aongehaald om te onder­ bouwen dat christenen een taak hebben om het milieu te beschermen: "Geloof zonder de werken is dood."

ASPECTEN GLOBALISERING

Vervolgens gaat ons Tweede-Kan r- lid, de heer Van den Berg, in ziji lezing in op de economische en politieke aspecten van globalisering. Door de huidige communie^ tiemiddelen is men de wereld zei een dorp gaan noemen. De Twe' e Wereldoorlog heeft een enorme impuls gegeven aan de politieke globalisering. Het ontstaan van c Verenigde Naties, de NAVO en ' t Warschaupact zijn hier het direc gevolg van geweest. Over het ai; meen kan gezegd worden dat ds globalisering leidt tot uitholling v: de nationale staat. Bovendien zit we dat internationale handel ook negatieve ontwikkelingen met zie meebrengt, zoals internationale (. - minaliteit en dat er minder rekeni .g wordt gehouden met ethische nor men, milieu en arbeidsomstandic e- den. Tevens wordt de kloof tusse' rijk en arm vergroot. De negatiev effecten van globalisering dienei bijgestuurd te worden. Zo dient • ' een evenwicht te zijn tussen milieu en economie en dient er meer aan ontwikkelingssamenwerking gedaan te worden.

EUROPESE UNIE

Belangrijk is de ontwikkeling van vormen van regionale samenwer- king als antwoord op internotionali- Sc^ring, waar de Europese Unie een uniek voorbeeld van is. De Europese regelgeving heeft in de praktijk zelfs invloed op defensie en belastingheffing, de kenmerken van nationale soevereiniteit bij uitstek. Volgens de h-? er van den Berg is de benadering 'nationaal beleid waar mogelijk, il •ernationale samenwerking waar n sdig" de meest logische. De uitb eiding van de Europese Unie naar K idden- en Oost-Europese landen is V : nwege politieke en economische solidariteit een goede zaak. Hongan; 3 zal hier nog hard aan moeten V, 3rken, want in 2005 moet zij aan de Europese normen voldoen. Dit znl niet het einde van de nationale s' ^at hlongarije betekenen, maar er ./ > wel een andere opstelling van o : nationale staat verwacht worden. Het heeft echter geen zin om globalisering als zodanig te bestrijden. Het is geen beest, geen persoon en geen land waarmee we de s ; jd aan kunnen binden, zoals de c: , monstranten in Seattle en Genua p obeerden. Het is een ingewikkeld en invloedrijk proces waarvan we dc; kwalijke gevolgen moeten bestrijc^n. Overheden hebben een Godd^^lijke roeping om met christelijk v-rantwoordelijkheidsbesef die gevolgen te bestrijden, met een uitzien naar het komende, volmaakte Rijk van Christus.

In de discussie komt naar voren dat idanks de grote milieuproblemen rtien niet weg mag lopen voor zijn verantwoordelijkheid. Belangrijk is dot er christelijke persoonlijke keuzen gemaakt worden en dat er betrouwbare christenpolititci zijn die verantwoorde keuzen maken voor de maatschappij. De problemen zijn niet alleen met geld op te lossen, maar het belang van educatie, ook door de kerken, wordt onderstreept. Door ouders, scholen en kerken dient aangegeven te worden wat wel en wat niet acceptabel is ten opzichte van natuur en milieu. Aon de kinderen moeten we het mooie en goede van de schepping laten zien en daaruit de goedheid van God verkondigen. Tevens komt in de discussie duidelijk naar voren dot Hongarije hoor eigen identiteit graag wil behouden.

Aan het einde van de eerste conferentiedag schenkt bisschop Mészóros in een meditatie aandacht aan de geschiedenis uit Mattheüs 5. Hoewel de discipelen de Heilige Geest nog niet ontvangen hadden kregen zij toch een voorschot, want er wordt van ze gezegd dat ze het licht der wereld zijn. In Athene hield Paulus een contextuele preek over de onbekende God, maar hij gaf ook getuigenis van Christus.

MILIEU IN HONGARIJE EN EUROPA

Op de tweede conferentiedag gaat de Minister van financiën, de heer Varga Mihóly, in op de relatie tussen milieu en financiën. De uitgaven voor milieu zijn in Hongarije gestegen van 0, 5% naar 1, 1% van het Bruto Nationaal Product, dat is meer don in andere kandidaatlanden. Ook binnen de EU zijn er verschillen tussen de lidstaten op het gebied van milieubescherming. Nederland en Denemarken doen veel meer aan milieubescherming dan bijvoorbeeld Portugal en Griekenland.

De Staatssecretaris van milieu, mevr. dr. Boda, houdt een lezing over het milieubeleid van Hongarije. In 1998 zijn de toetredingsonderhandelingen met de Europese Commissie begonnen. Er bleek een grote achterstand te zijn, want bij 15 onderwerpen voldeed Hongarije niet aan de Europese milieunormen. Na aanpassing van inhoud en planning en het aanvaarden van overgangstermijnen bleven er nog 9 onderwerpen over. Op 1 juli 2001 zijn de milieu-onderhandelingen met de Europese Unie afgesloten. Hierbij zijn voor 4 onderwerpen overgangstermijnen afgesloten: riolering, ah/alverbranding, industriële risico's en verpakkingen. Voor de overige 5 onderwerpen wordt een uiterste inspanning geleverd, wat veel geld kost. Er wordt naar gestreefd om voor het einde van 2001 de wettelijke voorschriften voor het Europese milieubeleid vast te stellen in regering en parlement.

In een tweede Nederlandse lezing gaat de heer Boonzaaijer, medewerker van de Eurofractie Christen- Unie/SGP, in op de Europese aspecten van het milieubeleid. In de EU is men al bijna dertig jaar bezig met het maken van milieubeleid. Duurzame ontwikkeling en preventie zijn hierbij belangrijke uitgangspunten. Bij de toetreding tot de EU dient Hongarije er voor te zorgen dat zij aan de Europese milieunormen voldoet. Hiervoor moet nog een hele inhaalslag plaatsvinden, waar door Hongarije hard aan gewerkt wordt. De Europese Commissie is echter nog steeds van mening dat met de aanpassing van de Hongaarse milieuwetgeving onvoldoende vooruitgang wordt geboekt. In reactie op de discussie stelt de heer Boonzaaijer dat de verantwoordelijken voor de vervuiling van de Tisza-rivier dienen te betalen, de EU kan dit niet doen. De EU geeft wel geld uit aan projecten die een milieu-infrastructuur opzetten. Wat betreft de milieucriminaliteit en milieu-aansprakelijkheid is de Europese Unie bezig met wetgeving, maar dit gaat zeer moeizaam.

EVALUATIE

Aan het einde van de conferentie bedankt namens de werkgroep Oost-Europa de heer Van Voorden, voorzitter van deze werkgroep, iedereen en spreekt zijn waardering uit voor de inspanningen van de gereformeerde school waarin de conferentie heeft plaatsgevonden. Hij geeft aan dat in Nederland het ook niet altijd vlekkeloos verloopt wat het milieubeleid betreft. Er blijkt een verschil te zijn in leer en leven.

De leden van de Nederlandse delegatie kunnen terugzien op een geslaagde conferentie. Inhoudelijk is er sprake van een goed niveau, waaruit opgemaakt kan worden dat er een duidelijke ontwikkeling is. Bovendien is er een indringende en relevante discussie. De bezinning is verrijkend en beantwoordt aan het motto "Europese vragen, gereformeerde antwoorden" van de Hongaarse vereniging "Gereformeerden. in de Samenleving".

Wouter Boonzaaijer

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen