Jongeren · Geschikt voor de WAO?

lets wat de gemoederen al decennia lang bezig houdt, is de Wet op de Arbeidsongeschiktheid (WAO).Al snel na de invoering van deze wet in 1967 bleek dat het aantal personen dat eronder viel hard steeg. Momenteel zit één op de ƒ 6 Nederlanders in de WAO en dat in een tijd waarin er veel vacatures zijn. We noemen in dit verband slechts de vacatures in de zorg, in het onderwijs en onder het gevangenispersoneel. Als SGP-jongeren vinden we het de hoogste tijd om te zoeken naar een oplossing voor het WAO-probleem.

Oplossing

Ook in Den Haag is men er, na herhaalde pogingen, opnieuw toe overgegaan te zoeken naar een oplossing van het WAOprobleem.Tijdens het tweede kabinet Kok is de commissie-Donner aan het werk gezet om achter de felbegeerde oplossing te komen.

Uitgangspunt van de commissie-Donner was dat het niet moet gaan om het verzekeren van arbeidsongeschiktheid, maar om het activeren van arbeidsgeschiktheid. De oplossing die de comissie-Donner naar voren bracht, bestond uit twee delen, namelijk verplichtingen voor de werkgever en voor de werknemer De verplichtingen voor de werkgever zijn onder andere: • Het creëren van ander werk in het eigen bedrijf, bijvoorbeeld door aanpassing van de werkplek of herscholing van de werknemer; • Het aanspreken van de werknemer op diens zorgplicht. De verplichtingen voor de werknemer zijn onder andere: • Bereidheid tot effectieve behandeling van klachten; • Medewerking aan spoedige hervatting van eigen werk of (tijdelijk) in aangepast werk.

Het rapport van de commissie-Donner is voor advies naar de Sociaal Economische Raad (SER) gestuurd. Deze kwam recentelijk met een akkoord dat onder andere uitgaat van de volgende uitgangspunten: • De financiële lasten moeten worden teruggedrongen; • Mensen moeten zolang mogelijk aan het werk blijven; • Werknemers in de WAO moeten een goede uitkering krijgen.

Het belangrijkste punt, dat Wijffels (voorzitter van de SER) overnam van de commissie-Donner, is wel het tweede uitgangspunt, namelijk dat mensen zolang mogelijk aan het werk moeten blijven. Als iemand gedeeltelijk arbeidsongeschikt is, betekent dat dat hij ook gedeeltelijk arbeidsgeschikt is. Waarom zou je dat gedeelte dan niet benutten, zeker in een tijd waarin vele sectoren nog steeds met een personeelstekort zitten? Kan iemand werken, maar wil hij (of zij) niet, dan is voor hem geen plaats in de WAO, zegt Wijffels. Zo iemand loopt dus het risico om in de WW of zelfs in de Bijstand te komen.Voorwaar geen prettige gedachte. .. Gaat men wel werken, maar komt men niet aan een goed inkomen door de gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid, dan krijgt men een loonaanvulling van een verzekeraar, namelijk 70% van het verschil tussen laatstverdiend loon en het huidige inkomen. Degenen die echt volledig, of nagenoeg volledig arbeidsongeschikt zijn, dienen wel een "fatsoenlijke" uitkering te krijgen.

Keuring

En nu komen we op de meest essentiële vraag in dit geheel.Wanneer is iemand "arbeidsongeschikt genoeg" om gebruik te mogen maken van een WAO-uitkering? De eisen moeten streng genoeg zijn om alle niet-volledig arbeidsongeschikten buiten deze groep te houden en ondertussen alle wel volledig arbeidsongeschikten 'binnen' te halen. Er komt dus veel aan op de keuring van potentiële WAO-ers. De verwachting is dat de druk van werkgevers op keuringsartsen om een werknemer geheel arbeidsongeschikt te verklaren, zal toenemen. De keuring wordt dan ook met recht "de zwakke schakel" in dit akkoord genoemd. De heer Knepper, coördinator WAO-keuringen, is dan ook heel duidelijk in zijn reactie: "Het voorstel (...) staat of valt met de arbeidsongeschiktheidskeuring."

Financiën

Een van de doelstellingen is dat de financiële lasten moeten worden teruggedrongen.Als bovenstaande precies volgens de regels gebeurt moet dit inderdaad lukken. Wijffels spreekt al over een besparing van bijna één miljard euro. Het Centraal Planbureau (CPB) denkt echter dat kostenneutraliteit voorlopig het meest haalbare is. Dit lijkt ons realistischer.

Oorzaak

In het algemeen is een oplossing voor een probleem vaak het aanpakken van de oorzaak ervan.Wij - als SGP-jongeren- zouden dan ook graag zien dat er meer gelet gaat worden op de oorzaak van arbeidsongeschiktheid.Waarom moet bijvoorbeeld een werkgever voor de kosten opdraaien als één van zijn personeelsleden buiten werktijd beschonken een boom raakt waardoor hij voorlopig of voor altijd arbeidsongeschikt is? En waarom moet de maatschappij er anderzijds voor opdraaien als een werknemer arbeidsongeschikt raakt wegens laakbaar gedrag van de werkgever? In deze staan wij geheel achter de uitspraak "de vervuiler (veroorzaker, schuldige) betaald". Hier komt nog bij dat niet uit het oog mag worden verloren hoeveel mensen arbeidsongeschikt zijn geraakt en zullen geraken door allerlei stresssituaties. Het onderstreept het belang van rust en ruimte voor iedereen, waardoor de druk kan verminderen. De SGP-jongeren zouden graag zien dat bij het bepalen van de uitkering gelet werd op het belastbaar inkomen van de fiscale partner (b.v. echtgenootZ-genote) van de persoon in kwestie.Waarom moet een vrouw een uitkering krijgen als haar man toch al een hoog inkomen heeft? En andersom netzo.Wel moet ervoor gewaakt worden dat er op dat moment situaties ontstaan waarbij het voordeliger is als de echtgenoot minder gaat verdienen.

Positief

Positief vinden wij de door Wijffels in het akkoord opgenomen prikkels om weer te gaan werken en de door de commissie- Donner geopperde verplichting voor de werl< gever om arbeidsongeschikten zoveel mogelijk aan het werk te houden. Zoals bijvoorbeeld de loonaanvullingsregeling van 70% van het verschil. Deze vorm van loonaanvulling heeft namelijk een prikkel in zich om een baan te zoeken waar men veel verdient, want hoe meer men verdient met de nieuwe baan, hoe hoger het totaalinkomen.

Jan van de Bosch, lid sectie Politiek SGP-jongeren

Arbeidsongeschiktheid totaal aantal uitkeringen (xlOOO)

periode 2000 september : 2000 oktober ' 2000 november 2000 december : 2000 jaargemiddelde 2001 januari 2001 februari 2001 maart 200! april 2001 mei 2001 juni 2001 juli 2001 augustus 2001 september © Centraal Bureau voor de Statistiek aantal 940, 1 942, 3 946, 4 949, 4 937, 3 951, 8 955, 3 957, 7 959, 7 960, 3 964, 7 965, 0 965, 0 965, 2

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen