Doelwit · Is uw gemeente veilig? (2)

Dertien procent van de 496 gemeenten in Nederland beschil< t niet over een rampenplan dat actueel is of voldoet aan de wettelijke eisen.Tot die dertien procent behoren 16 van de 17 Zeeuwse gemeenten en 39 van de 65 Noord-Hollandse gemeenten, om maar de twee provincies te noemen die er het slechtst uitspringen.

Deze gegevens zijn onlangs openbaar gemaakt door staatssecretaris De Vries van Binnenlandse Zaken. Hij heeft er bewust voor gekozen om de zwarte lijst met meer dan zestig gemeenten kort voor de gemeenteraadsverkiezingen openbaar te maken. Lokale veiligheid en adequate rampenbestrijding zijn na Enschede en Volendam immers een 'must'. Daar moeten lokale politici in de verkiezingstijd op aanspreekbaar zijn. Overigens ook na de achter ons liggende raadsverkiezingen.

In het vorige artikel over rampenbestrijding heb il< uiteengezet wat de conseqenties zijn van Enschede en Volendam voor de rol van rijk en provincie. Dit keer gaan we in op de rol van de brandv/eerregio's. In een volgend artikel komt de gemeente aan bod.

Brandweerregio

De brandweerregio's hebben een coördinerende rol. Op het niveau van de regio maken gemeenten afspraken over verantwoordelijkheidsverdeling, capaciteitsverdeling, organisatie enz. De regio's zijn in het leven geroepen omdat het praktisch onmogelijk zou zijn om elke gemeente over een eigen compleet rampenbestrijdingsapparaat te laten beschikken. Zelfs middelgrote gemeenten ervaren dat de omvang van hun eigen apparaat onvoldoende is om zelfstandig rampen te kunnen bestrijden.

Schaal van de regio's

De regio's hebben een eigen bestuur dat een organisatieplan en een regionaal beheersplan rampenbestrijding vaststelt. Om te voorkomen dat politie, ambulance en brandweer bij de rampenbestrijding langs elkaar heen gaan werken, wordt in het kader van de Beleidsnota Rampenbestrijding 2000- 2004 een volledig samenvallen van deze drie regio's nagestreefd, zodat ze organisatorisch optimaal op elkaar afgestemd zijn. Bij de bepaling van de schaal van de brandweer- en ambulanceregio's is de omvang van de politieregio's het uitgangspunt.

Zoals gezegd stelt het regiobestuur twee plannen op. Het eerste is het organisatieplan. Daarin worden de organisatie, taken en verantwoordelijkheden vastgelegd. In het regionaal beheersplan rampenbestrijding, het tweede plan, worden de afspraken vastgelegd tussen de brandweer, de ambulan­ ce, de politie en de waterschappen. Dit regionale beheersplan moet ertoe leiden dat al die betrokken diensten als één samenhangende organisatie functioneren bij de bestrijding van rampen. Met een deftig woord noemen we dat 'multidisciplinair'. De staatssecretaris van Binnenlandse Zaken gaat beide plannen wettelijk verankeren om daarmee het belang ervan te onderstrepen. De regio is verantwoordelijk om over de uitvoering van het laatstgenoemde plan te rapporteren aan de Commissaris van de Koningin.

Preventief beleid

Nog even over dat regionale beheersplan rampenbestrijding. Daarin gaat het niet alleen over branden blussen, maar ook over preventief beleid, dus over planning, opleiding van personeel en oefenen. Preventie van rampen is immers prioriteit nr. I na Enschede en Volendam? De regio's hoeven overigens niet elk voor zich het wiel opnieuw uit te vinden. In 2000 is namelijk het zogenaamde Landelijk Beraad Rampenbestrijding (LBR) in het leven geroepen, waarin provincies, gemeenten, waterschappen, politie, ambulance en brandweer vertegenwoordigd zijn. Het LBR gaat een stelsel van kwaliteitsnormen opzetten dat de regio's kunnen gebruiken bij het opstellen van het beheersplan en aan de hand waarvan de provincie kan toetsen of het plan adequaat is.

Meldkamers

Voor het goed functioneren van de regionale rampenbestrijdingsorganisatie is het van belang dat de betrokken organisaties, politie, ambulance en brandweer, over gezamenlijke meldkamers beschikken. Op dit moment is dat in veel regio's nog niet het geval, maar hebben deze organisaties verschillende meldkamers.Vanuit de landelijke overheid wordt er hard aan gewerkt om in alle regio's vóór 31 december 2003 het zogeheten Geïntegreerd Meldkamer Systeem (GMS) in te voeren, waarop genoemde drie organisaties wel aangesloten zijn. Zolang het GMS in een bepaalde regio nog niet gerealiseerd is, kunnen politie, ambulance en brandweer wel onderlinge afspraken maken over piketdiensten, zodat ze toch niet langs elkaar heen werken.

Regio's niet autonoom

Zoals uit het voorgaande blijkt, vervullen de regio's een spilfunctie in de rampenbestrijdingsorganisatie. Ze staan echter niet op zichzelf. Ze hebben hun rapportageverplichtingen jegens de Commissaris van de Koningin, die ook kijkt of het regionaal beheersplan rampenbestrijding de eisen voldoet. Daarnaast wordt de regio, evenals de gemeenten, geconfronteerd met de Inspectie Brandweerzorg en Rampenbestrijding, die in samenwerking met andere rijksinspecties periodiek de zaken doorlicht. Deze inspectie brengt rapportages uit voor het rijk, zodat het zijn systeemverantwoordelijkheid waar kan maken.

Tussentijdse evaluatie

Op de valreep van deze Banier is een evaluatie verschenen over het functioneren van de regio's. Hieruit blijkt dat de regio's al ver zijn met het systematisch inventariseren van risico's en dat alle betrokkenen bij de rampenbestrijding hun financiële bijdrage daaraan flink verhoogd hebben. Er zijn echter nog achterstanden als het gaat om multidisciplinair oefenen en paraatheid. Op die punten is de komende tijd nog een forse impuls nodig. Onze raadsleden moeten erop toezien dat hier echt wat aan gedaan wordt.

Evert-Jan Brouwer, beleidsmedewerker Binnenlandse Zaken

Vragen of reacties? E-mail: e.brouwer@tk.parlement.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen