Studiecentrum · Erflater theocratische gedachte

Ds. H.G.Abma was een theocratisch denker. Zowel als predikant als politicus had hij het heil van alle mensen op het oog. De geboden van God zijn heilzaam voor alle mensen en zijn het fundament van de samenleving. "Het gaat om de juiste weg voor land en volk. Onverkort handhaven wij het zogenoemd burgerlijk gebruik van de Tien Geboden des Heeren. Gods Woorden waarborgen welzijn." Deze boodschap stond centraal bij ds.Abma.Aan het boek, dat gezien kan worden als politiek testament van de dominee in de politiek, kon daarom geen passender titel worden meegegeven dan: Tot welzijn van heel het volk.

Op dinsdagavond 7 mei jl. presenteerde de Guido de Brès-Stichting deze uitgave in de St. Janskerk te Gouda. De sfeervolle bijeenkomst met korte toespraken en muzikale intermezzo's werd bijgewoond door ongeveer 100 belangstellenden. Met de publicatie van de gebundelde partijredes wordt een traditie voortgezet. Ds. Abma was in 1961 de derde voorzitter van onze partijs sinds de oprichting in 1918, en de partijredes van de eerste twee voorzitters, ds. Kersten en ds. Zandt, zijn reeds uitgegeven in drie deeltjes onder de titel: Hoort de roede.

Nobilisatiefase

Mulder gaf een kernachtige typering van de periodes en stijlen van de drie partijvoorzitters. Hij onderscheidde een mobilisatiefase onder de bezielende leiding van ds. Kersten en een conserveringsfase onder de vaderlijke leiding van ds. Zandt. Daarna kwam de SGP onder leiding van de meer visionair ingestelde ds.Abma die opriep tot behoud en vertaling van de SGP-uitgangspunten voor de nieuwe tijd. Hij sloot aan bij het gedachtegoed van ds. Kersten en Zandt en probeerde daarbij ook een stap verder te gaan. Hij heeft gepoogd zijn tijd te peilen, zijn diagnose te stellen en zijn recept te presenteren.

Opvallend vindt Mulder dat ds.Abma zelden verwijst naar artikel 36 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis.Voor hem was de Bijbel primair en artikel 36 aanvullend. Daarbij komt dat artikel 36 in zijn denken "ingelijfd" was. Zijn denken was gericht op het welzijn van heel het volk.

Zijn taalgebruik was niet voor iedereen toegankelijk; zijn speels woordgebruik en gevoel voor humor vond de één soms geniaal en de ander profaan. Doordat zijn taalgebruik anders was dan dat van ds. Kersten en ds. Zandt vroeg een deel van de partij zich af of ze nog wel bij dezelfde partij waren aangesloten.Wie echter let op de boodschap zal ontdekken dat deze onverbloemd staatkundig-gereformeerd was.Als zodanig was hij herkenbaar en daarvoor past ons diep respect en erkentelijkheid, aldus Mulder.

Markante stem

In de Tweede Kamer werken nog een aantal mensen bij de ondersteunende diensten die ds.Abma persoonlijk hebben meegemaakt. Fractievoorzitter Van derVlies heeft hen gevraagd welke indruk hij bij hen heeft achtergelaten. Deze mensen typeerden hem als een man met een markante stem en iemand die indringende woorden sprak. De rede die ds.Abma heeft gehouden betreffende de drie gevangenen van Breda had diepe indruk op hen gemaakt. Van der Vlies is blij met de nieuwe uitgave. De politieke inzet van ds.Abma is beproefd, maar de inhoud ervan is het meer dan waard om aan de vergetelheid ontrukt te worden.

Ds. G.H. Abma vertelde als zoon kort iets over'ds. H.G.Abma als mens'. Hij paste vanwege zijn diepste drijfveren bij de SGP, als partij met de oudste papieren waar het reformatorische gedachtegoed werd uitgedragen.Wat betreft

de sfeer paste hij er wat minder bij. De manier waarop hij zaken verwoordde, zijn eigentijds taalgebruik en ironie, kwam niet altijd over en leidde soms tot vervreemding. Partijdagen waren voor hem poolse landdagen, de spanning was dan voelbaar in het gezin. Zijn

n, vader heeft echter gepoogd de bijbelse boodschap niet alleen aan te zeggen, maar mensen ook aan te spreken tot in het geweten.

Schrift Gebonden Politiek

Ir H. van Rossum, oud SGP-kamerlid, heeft 14 jaar met ds.Abma opgetrokken in het parlement. Het was een roerige periode waarin de roep om democratisering sterk was. Ds.Abma verzette zich fel tegen die tendens als uiting van volkssoevereiniteit. De regering moest zich niet aan de volkswil onderwerpen. Hij wilde Schrift Gebonden Politiek bedrijven, waarbij de boodschap centraal staat, maar de boodschapper wegvalt.

Tot slot sprak dr. ir. J. van der Graaf over 'ds.Abma als theocraat'. In' IO woorden ethiek' heeft ds.Abma volgens hem zijn hart blootgelegd. Hij zag heel duidelijk het politieke gebruik van de Wet. De 3e functie van de Wet is een boodschap voor alle volken. Hij wilde de absolute eis van Gods Woord verbinden met de zedelijke draagkracht van het volk. Dat moest echter niet als uitgangspunt worden genomen. Het volk moet aangemoedigd worden om in te spelen op deugden en niet op ondeugden. Hij was een theocraat bij uitnemendheid, die emeritus is geworden, maar dominee is gebleven.

].W. van Berkum, medewerker studiecentrum

BESTELBON

Ondergetekende:

Naam:

Adres:

Postcode:

Woonplaats:

Bestelt hierbij

ex.Tot welzijn van heel het volk a ? 28, 50 incl. verzendkosten

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen