Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Tweede Kamer · Kabinet van start

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Tweede Kamer · Kabinet van start

9 minuten leestijd Arcering uitzetten

Ruim vier wel< en geleden, om precies te zijn op 25 juli, l< .wam definitief vast te staan dat het kabinet-Bail< enende ook in de Tweede Kamer voldoende steun heeft. Dat was bij het debat over de regeringsverklaring. De fracties kregen bij die gelegenheid de kans om hun definitieve mening te geven over het resultaat van de kabinetsformatie. De uitslag is nu dus bekend: een ruime parlementaire meerderheid steunt het kabinet: samen zijn CDA, LPF en VVD goed voor 93 Kamerzetels. Dat is, wat aantal zetels betreft, riant.

Minpuntjes

Bij het debat over de regeringsverklaring was uiteraard ook de SGP van de partij. Fractievoorzitter Van derVlies gaf namens de staatkundig-gereformeerden zijn eerste indruk over het geformeerde kabinet en de door minister-president Balkenende afgelegde verklaring. Daarbij begon hij, door de omstandigheden van dat moment gedwongen, met enkele eerste minpuntjes.

Allereerst het gedoe rond staatssecretaris-voor-een-paar-uur Bijlhout.Waarschijnlijk (tenzij je de formatie nog langer wil laten duren) is zoiets niet te voorkomen, en de premier handelde gegeven de omstandigheden adequaat, maar fraai is anders. Om over de riante wachtgeldregeling maar te zwijgen. Oók de ruzie tussen de vice-premiers Bomhoff en Remkes vormde geen opmaat tot een mooi klinkende ouverture, evenmin als de kwestie dat nogal wat bewindslieden die de LPF naar voren schoof tot voor kort nog actief waren voor WD en CDA. Dat dit soort zaken het grote publiek niet het vertrouwen inboezemen dat hoognodig weer hersteld moet worden, behoeft geen betoog, betoogde Van derVlies.

Lange tijd was er het nodige te doen over het motto van het nieuwe kabinet.Tijdens de uiteenzetting van de regeringsverklaring kwam het hoge woord eruit bij de kersverse ministerpresident: duidelijkheid en daadkracht. Kijk aan, dat belooft wat. Maar wat? Van derVlies: "Op zijn eerste persconferentie zei de minister-president dat het kabinet ruimte wil bieden aan alternatieve visies en oriëntaties. Dat klinkt na de cultuur van 'paars' bemoedigend. Hij zal echter willen billijken dat onze vraag dan is: aan welke visies en oriëntaties zoal? Geen 'carte blanche' toch, hoop ik." In het verlengde van deze opmerkingen deed Van derVlies de suggestie om nog een derde begrip toe te voegen, te weten 'dienstbaarheid'. Een verwijzing naar het SGP motto 'Tot Uw dienst'.

Etiketten

In de pers is er al volop gefilosofeerd over de kleur of betiteling van het kabinet.Allerlei etiketten zijn er op de ploeg van Balkenende geplakt. Zoals: rechts, centrumrechts, conservatief, burgermanskabinet en ga zo nog maar een poosje door. De woordvoerder van de SGP-fractie vroeg de premier hoe hij hier zelf tegenaan kijkt.Van der Vlies: '"Wacht maar op onze daden' is dan een gevleugelde historische reactie.' Toch is deze vraag niet van belang ontbloot. Minister Heinsbroek stelde

dezer dagen in vergelijkbaar verband vast dat de ambitie van dit kabinet is om mensen te bevredigen in hun gevoelen dat het op nog al wat punten totaal anders moet. Men is de gang van zaken 'zat', zo zei hij. Maar hoe bepaal je het antwoord op de cruciale vraag, ondersteld dat we (en terecht!) normherstel willen in onze samenleving, wat kan en niet kan, mag en niet mag. Het gaat om niet minder dan het onderscheid tussen goed en kwaad, om wat de Heilige Schrift gehoorzaamheid, respectievelijk zonde noemt. Daar lichtvoetig overheen te stappen, leidt ongetwijfeld tot schuld. Daarom zijn vastomlijnde uitgangspunten en doelstellingen onontbeerlijk.We kunnen deze wezenlijke vragen niet in handen laten liggen van een anonieme collectiviteit, zo van 'wat men er van vindt'." En verder: "Er is moreel leiderschap nodig.Voor ons is dan de klemmende vraag of onomwonden gekozen wordt voor voluit Bijbelse noties als rechtvaardigheid, barmhartigheid, rentmeesterschap, beschermwaardigheid van alle leven en dergelijke! Met minder kan het toch niet, wil zegen te wachten zijn. Het is ook ons aller dure roeping. Het is ook onze overtuiging dat alleen langs deze lijnen kan worden gewerkt aan een duurzaam opbouwen van onze samenleving, waar iedereen mee wordt gediend. Wij roepen daartoe met bewogenheid op!"

Wat is de houding van de SGP tegenover de nieuwe ploeg? Het zal duidelijk zijn dat de SGP dit kabinet mede beoordeelt aan de hand van waar we twee keer vier jaar lang mee te maken hebben gehad. Paars dus. Bovendien ligt er een verkiezingsuitslag waar we in onze politieke en parlementaire verhoudingen niet omheen kunnen. Gelet daarop kwam de SGP-fractie tot het

volgende, op de huidige stand van zaken gebaseerde oordeel.Van derVlies: "De SGP is bereid om ten opzichte van dit kabinet een positief afwachtende houding aan te nemen. Maar het zal duidelijk zijn dat, mocht de uitwerking tegenvallen, we de degens ernstig en waardig zullen moeten kruisen. Oppositie voeren is voor ons geen dogma, geen doel in zichzelf, maar als het moet, zullen we niet schromen." Daarmee is de SGP-positie helder.

Vertrouwen

Een van de centrale thema's in premier Balkenende's regeringsverklaring was: werken aan vertrouwen. De SGP-fractievoorzitter zei er dit over: "Werken aan vertrouwen, dat is inderdaad hard nodig.Veel burgers zijn geschokt in hun vertrouwen in de overheid. Soms niet helemaal terecht, alsof de overheid met voorbijzien van eigen verantwoordelijkheid overal op is aan te spreken; maar vaak ook terecht. Neem de veiligheid op straat en meer in het algemeen in de publieke ruimte, de knelpunten in de zorgsector en in het onderwijs, de moeiten van immigratie- en integratieproblemen waar mensen in hun directe woonomgeving tegenaan lopen." "En er komt nog regelmatig iets bij. Zonder appels met peren te vergelijken: de twijfel over de toereikendheid van de financiële controle op het reilen en zeilen van internationaal georganiseerde marktgiganten, die in een toch al tegenvallend economisch tij donkere wolken veroorzaken; de twijfel over wat er nu precies allemaal gebeurt op het gevoelige terrein van de voedselveiligheid.Velen zijn het zicht op de feiten in de recente hormonenaffaires in de diervoederbranche, die de agrarische sector ook zo sterk beroeren, bijster en wijzen al gauw in de richting van de tekortschietende overheid, die dat toch allemaal moet voorkomen. Werk aan de winkel dus!"

Van der Vlies plaatste vervolgens enkele kanttekeningen bij de portefeuilleverdeling tussen de bewindslieden. Daarbij vallen enkele keuzes sterk op, met name als je nog eens even de moeite neemt terug te grijpen op wat

het CDA voor de verkiezingen aan de kiezers beloofde.Van derVlies: "Milieu, ontwikkelingssamenwerking en gezinszaken zijn op het niveau van een staatssecretaris terechtgekomen. Nu weet ik wel dat een sterke staatssecretaris voor zijn of haar beleidsterrein een zwakke minister snel kan doen vergeten en dat het gaat om budget, ruimte en bevoegdheden, mede in internationale context, toch lijkt het me voor genoemde terreinen een signaal dat afwijkt van gewekte verwachtingen. Resultaat van coalitieonderhandelingen, en dat is een kwestie van geven en nemen. Je moet dan wel eens iets slikken. Maar niet alles is te slikken", aldus Van der Vlies, die vaststelde dat nu juist op deze terreinen de christelijke inspiratie heel goed zichtbaar gemaakt kan worden.

Goed gezind

Nu we 't toch over het gezin hebben: de SGP is een voorstander van een goed gezinsbeleid, waarbij gezin dan wel genomen moet worden in de zin zoals het altijd bedoeld is, te weten een verbintenis tussen een man en een vrouw, en, waar God het geeft, kinderen.Alle andere definities of invullingen slaan nergens op, zijn verbasteringen die je kunt plaatsen in de categorie: dwaas. Bij het door Balkenende uiteengezette gezinsbeleid wordt sterk de nadruk gelegd op de financiële draagkracht van het gezin, mede in de combinatie van inkomen en zorgtaken.Van der Vlies erkende dat een positieve herwaardering van de reguliere zorgtaken dringend gewenst is. Daar moet ruimte voor komen, in ieder geval meer dan nu. Maar goed gezinsbeleid is ook een kwestie van: aandacht en tijd

voor het opgroeiende kind, beschikbaarheid voor zieke familieleden en dat soort zaken. Het verwijt als zou dit voorgenomen beleid de vrouw weer terugverwijzen naar het aanrecht, slaat nergens op.

Veel is er al gezegd en geschreven over het sociale gezicht van het kabinet. De teneur daarvan was vaak: dat is en wordt niks.Verwezen werd daarbij naar de plannen met betrekking tot de WAO en het vreemdelingenbeleid. De SGP wil niet op de feiten vooruitlopen. Van derVlies: "Eén ding staat voor ons wel vast: mensen die werkelijk op hulp en op ons zijn aangewezen, mogen nimmer in de knel komen. Dat is een kwestie van christelijke barmhartigheid, waarop we niet willen afdingen." Maar nu al moord en brand schreeuwen, zoals sommige linkse en linksgetinte fracties doen, is wel erg goedkoop.

Regeerstijl

De 'nieuwe politiek' heeft ook en veel te maken met de stijl van regeren. Op dit punt zijn er bij de burgers hoge verwachtingen gewekt. Openheid, transparantie, vaart, daadkracht. Het gedogen voorbij, geen achterkamertjespolitiek meenVan derVlies: "Het lijkt eenzamer te worden in het torentje! Als het dan maar levendiger wordt in de Kamer: ruimte voor het echte debat. Dualisme, geen van tevoren dichtgetimmerde debatten en plannen. Uitwisselen van argumenten, waarna de beslissing valt, zodat de burger het weer kan volgen." In de woorden van de SGPvoorman klonk wel enige twijfel door, maar, zoals gezegd, de SGP begint niet met wantrouwen maar met vertrouwen.

Vanuit diezelfde houding klonk Van der Vlies' slotwoord in de richting van de minister-president en zijn medeministers en de staatssecretarissen."Wij wensen de regering alle wijsheid toe die nodig is, de kracht en de gezondheid ook. Deze alle zijn goede gaven van God, ons aller Schepper, Die ook ons leven van ogenblik tot ogenblik onderhoudt. Mogen deze gaven in ernst van Hem worden afgebeden! Wij bidden dat u uit de grond van ons hart toe. De Oudtestamentische koning David bad het in de I 19e Psalm zo: "Heere, leer mij de weg Uwer inzettingen, en ik zal hem houden ten einde toe. Geef mij het verstand, en ik zal Uw wet houden; ja, ik zal ze onderhouden met gansen harte. Doe mij treden op het pad Uwer geboden, want daarin heb ik lust." Een bede met een belofte!"

Menno de Bruyne

In antwoord op vragen naar het motto en de taakstelling van zijn kabinet, zei de 19e-eeuwse staatsman Thorbecke in de Tweede Kamer: "Wacht op onze daden!" Sindsdien is dit op het Binnenhof een term die regelmatig opduikt.

Dit artikel werd u aangeboden door: Staatkundig Gereformeerde Partij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 30 augustus 2002

De Banier | 16 Pagina's

Tweede Kamer · Kabinet van start

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 30 augustus 2002

De Banier | 16 Pagina's