Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Kort en bondig · Bijzondere situatie

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Kort en bondig · Bijzondere situatie

9 minuten leestijd Arcering uitzetten

Na de verkiezingsuitslag van januari jongstleden was het al snel duidelijk dat het niet eenvoudig zou zijn om een kabinet te formeren dat op voldoende draagvlak in het parlement kan rekenen. Getalsmatig zijn er allerlei combinaties denkbaar, dat wel, maar tegen elke combinatie is vervolgens nogal wat in stelling te brengen. "Paars" kan herleven (Ib zetels), maar de VVD wil onder geen voorwaarde met de PvdA. Het CDA haalt met de PvdA het riante aantal van 86 zetels, maar er bleek te weinig onderling vertrouwen om de bestaande verschillen te overbruggen. "Links" kan geen meerderheid in het parlement op de been brengen (65 zetels) en valt dus af. Blijven over de combinaties van partijen met het CDA en de VVD die samen 72 zetels hebben.

Met de LPF

Allereerst de mogelijkheid (80 zetels) van samenwerking met de LPF. Deze is naar het laatste plan verschoven en misschien wel helemaal afgeschreven. Men ziet het met de volgelingen van de bijna een jaar geleden bruut neergeschoten voorman Fortuyn niet zitten, mede naar aanleiding van onverstandige en soms zelfs kwetsende uitspraken uit die hoek over politici van andere fracties.

Met D66

Vervolgens is de combinatie met D66 (78 zetels) denkbaar. Collega Dittrich heeft lange tijd de boot afgehouden. Na het zoveelste verlies op rij is het voor de neo-liberalen beter een tijdje in de oppositie te gaan. Inmiddels lijkt het tij te kenteren en Is deze fractie bereid over regeringsdeelname na te denken. Voor ons is deze variant geen wenkend perspectief, integendeel. Onder 'paars' heeft D66 al veel te veel geoogst op immaterieel gebied. Te denken valt aan het zogeheten 'homohuwelijk' en aan de verdere liberalisering van de euthanasieregeling. Zou D66 weer mee doen, dan valt te verwachten dat er opnieuw indringende ethische discussies volgen. Bijvoorbeeld over de aanvullende criteria om levensbeëindigend handelen van een arts te rechtvaardigen: levensmoeheid, dementie en een versoepeling van euthanasie op wilsonbekwamen. Dan hebben we het maar niet eens over al hun voorstellen om staatsrechtelijke vernieuwingen door te voeren: de gekozen burgemeester, het referendum en verandering van het kiesstelsel. Kort en goed, wij zouden toetreding van D66 tot het nieuwe kabinet om deze gewichtige redenen ernstig betreuren.

Met CU-SGP

Tenslotte is er de mogelijkheid een kabinet te formeren met de Christen- Unie én de SGP. Een dergelijke coalitie steunt op 77 zetels. De informateurs verkennen op volstrekt serieuze wijze beide laatstgenoemde mogelijkheden. In de loop van volgende week zal naar verwachting de knoop worden doorgehakt. Dan wordt door het CDA en de VVD besloten met welke variant verder wordt gegaan en de echte onderhandelingen worden geopend. De informateurs zullen dan hun rapport aan Hare Majesteit uitbrengen.

Onze fractie is dus intensief bij de besprekingen in deze verkennende fase betrokken en dat is voor de SGP een heel bijzondere situatie. Iets vergelijkbaars kwam in de langjarige geschiedenis van onze partij nog niet eerder voor. In 1977 werd voor enkele thema's gedoogsteun toegezegd aan het kabinet van CDA en WD (toen goed voor 77 zetels) dat in dat jaar van start ging, maar te rekenen had met enkele afvallers in de CDA-fractie als het zou gaan om kernwapens, Zuid-Afrika en nog een enkel punt. Ds. H.G.Abma en zijn fractiegenoten hebben die toen gegeven, waardoor het kabinet op de been bleef. Onze voorman klaagde in één van zijn partijredes evenwel dat ze wel onze stemmen wilden, maar ons niet mengden in hun beraad. Kort samengevat: men kreeg er te weinig voor terug.

Principiële vraag

De principiële vraag is natuurlijk of een beginselpartij als de SGP zich wel gereed moet en kan houden voor het dragen van regeringsverantwoordelijkheid. In het gemeentebestuur werd en wordt een concrete bijdrage geleverd, zo ook op provinciaal niveau.Verwezen kan worden naar de vele wethouders, gedeputeerden en burgemeesters die onze partij heeft geleverd. Onze partij schuwt dus het dragen van verantwoordelijkheid voor het reilen en zeilen van het openbaar bestuur bepaald niet. Met de erkenning overigens, dat er regelmatig lastige dilemma's opdoemen. Er moeten compromissen worden gesloten en dat kan uiteraard niet op elk punt. Landelijk is het er met uitzondering van de gedoogsteun in 1977 nooit officieel van gekomen. Dat neemt niet weg dat er talloze momenten zijn geweest dat onze stemmen in een zekere, soms ook principiële kwestie de doorslag gaven. Dan neem je toch ook volle verantwoordelijkheid! Een voorbeeld: onze stemmen gaven indertijd de doorslag bij de stemming die tot het aftreden leidde van de ministers Hirsch Ballin enVanThijn. In de beginjaren tachtig dook de discussie op over de werkelijkheidszin van de "Staphorster variant", een combinatie van CDA, WD en de kleine christelijke partijen. Dat vormde aanleiding voor ons Hoofdbestuur om onze visie op het dragen van regeringsverantwoordelijkheid nog eens zorgvuldig te formuleren. De notitie die toen het licht zag, is in deze Banier (pag. 6-9) nog weer eens afgedrukt. Het antwoord op de principiële vraag is dus: ja, zij het onder overtuigende voorwaarden.

Na het verzoek van de informateurs om deel te nemen aan de verkenning die op stapel stond, heeft de fractie die uitnodiging ernstig overwogen. Het is een hele verantwoordelijkheid om ja te zeggen, maar ook om neen te zeggen. We hebben een verkiezingsprogramma dat het waard is door te werken in kabinetsbeleid. Ons land zou er voluit goed mee zijn. Het zou ongeloofwaardig zijn als we niet de bereidheid hadden tot een gesprek. Daarom hebben we met overtuiging ja gezegd en zijn inmiddels het gesprek aangegaan. Het zal weinigen zijn ontgaan dat de besprekingen intensief zijn gevoerd. Vanzelfsprekend hebben we het Hoofdbestuur op de hoogte gehouden van een en ander. In het gesprek met de informateurs en uiteraard ook de fractieleiders van CDA, VVD en CU hebben we onze punten in ernst naar voren gebracht, in een open en constructieve sfeer. Natuurlijk is van meetaf duidelijk dat er onderling grote verschillen zijn. Er bleek de bereidheid met eikaars wensen, eisen en punten rekening te houden. Het is overigens ook duidelijk dat een eventueel akkoord niet een kopie van ons verkiezingsprogramma kan zijn, met daaraan - om zo te zeggen - enkele blaadjes met wensen van de andere partijen vastgeniet.

Kortom, er zullen compromissen nodig zijn. In hoeverre ben je bereid om die te aanvaarden? Dat is de uiteindelijk beslissende vraag. Er zijn principiële punten en meer praktische punten. Voor wat betreft de eerste categorie, zijn verslechteringen al helemaal niet te aanvaarden. Ook te berusten in de bestaande situatie zou in feite te weinig zijn om instemming te betuigen. Het zou toch tenminste moeten gaan om verbeteringen, op zodanige wijze dat je je voldoende herkent in het resultaat. Het is natuurlijk niet moeilijk om zoveel eisen vooraf te stellen dat je weer snel op de gang staat. De kunst van overleg en eventueel daarna serieuze onderhandelingen is om zoveel mogelijk "binnen te halen" en het gesprek gaande te houden. Ook de andere partijen zitten met hun pakket. Hoever je met elkaar komen kunt, is nooit van het begin af duidelijk.

Wat ons betreft, is op het ogenblik dat ik dit schrijf, het gesprek tot een voorlopig einde gekomen. Het gesprek met D66 zit ongeveer in dezelfde fase. Het is nu aan de informateurs én het CDA en de WD om te concluderen hoe het nu verder gaat. Het is ongemeen spannend en intensief.

Vertrouwen

Het heeft ons bijzonder goed gedaan zoveel meeleven te krijgen vanuit de partij. Het zal zelden eerder zijn voorgekomen dat we zoveel telefoontjes, brieven en mailtjes tegelijk kregen. De meeste waren bemoedigend en positief Veelal constateerde men het als een bijzondere leiding van God te zien dat dit juist nü op onze weg komt. Een enkele stelde dat we ons op verboden dan wel in feite onmogelijk terrein begaven. In alle gevallen werd ons wel het vertrouwen geschonken om in deze zaak zorgvuldig en ernstig onze weg te gaan. Er werd vaak gewezen op het landsbelang en op de mogelijkheid hier en daar een rem te kunnen betekenen op ontwikkelingen die zich in ons land voltrekken, maar die op gespannen voet staan met wat God van ons allen in Zijn Woord en Wet vraagt, zelfs hier en daar mogelijk in dit licht een correctie te kunnen aanbrengen. Het alternatief zou toch kunnen zijn dat D66 weer kansen krijgt en pakt. We beseffen wat er op het spel staat. We ervaren onze zware verantwoordelijkheid geheel.We proberen in een warme en hartelijke sfeer als fractieteam deze taak voor het Aangezicht van God te brengen en te volvoeren. Bidt en werkt. Als dat ergens geldt, dan inzonderheid wel hier. Ziende op onszelf, dan komen we er alles in te kort. Laten we mogen zien op Hém Die het heeft gezegd dat wie wijsheid ontbreekt, die van Hem mag worden afgesmeekt.

Consternatie

Zo goed ais het voor de SGP wennen is in deze voor ons nieuwe rol te zijn gekomen, zonder te voorzien waartoe dat leidt en hoelang dat duurt, is het voor grote delen van de samenleving kennelijk moeilijk wennen aan de gedachte dat de SGP in de keuken van het beleid zou kunnen komen. De media putten zich uit in het uitstallen van de mankementen die de SGP in hun ogen heeft in het licht van grondrechten, internationale verdragen en dergelijke, je kunt toch niet in zee gaan met een partij met zulke achterlijke standpunten over vrouwen, de godsdienstvrijheid en zo voort. Diverse commentaren stellen onomwonden dat het een afgang zou zijn met de SGP in zee te gaan en dan neem ik nog een redelijk net citaat. De consternatie slaat breed toe, onterecht natuurlijk. Alsof men

zich niet geborgen mag weten in een samenleving die is ingericht naar Bijbelse waarden en normen. Ook in kringen van de VVD leven forse bezwaren. De ideologische verschillen tussen VVD en SGP zijn inderdaad groot. Uit de mond van de heer Zalm is vandaag in een groot landelijk dagblad opgetekend dat de SGP zo ongeveer is opgericht om de VVD (met haar worteling in de Verlichting) te vuur en te zwaard te bestrijden. Het zal dus een heel karwei worden voor de WD om samenwerking met de SGP - in welke vorm dan ook - te accepteren. Alsof dat omgekeerd dan wél van een leien dakje gaat!

De Heere regeert! D(e belijdenis biedt houvast, geeft troost en innerlijke rust. Het moge dan gaan zoals het wil. Wat zeg ik? Zoals Hij het wil.

26 april 2003 Van der Vlies

Dit artikel werd u aangeboden door: Staatkundig Gereformeerde Partij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 2 mei 2003

De Banier | 24 Pagina's

Kort en bondig · Bijzondere situatie

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 2 mei 2003

De Banier | 24 Pagina's