Uit de provincie · Statenleden met andere ogen
Politiek is en blijft een ongewis gebeuren. Dat moge voor vertegenwoordigers van een stabiele en consistente partij als de SGP wat minder gelden dan voor afgevaardigden van andere partijen, feit is dat ook degenen die namens de SGP in raden, Staten en in de Kamers mogen optreden, soms voor onverwacht(s)e situaties komen te staan. Enerzijds maakt dat de politiek boeiend en dynamisch, anderzijds levert dat ook tegenvallers en teleurstellingen op.
Neem onze mannen in de provincies Zuid-Holland en Gelderland. Hun eerste vertegenwoordigers, ir. M. Houtman en ir N. Zondag, werden tijdens de vorige zittingsperiode van Provinciale Staten geroepen tot het ambt van gedeputeerde. De eerste trad vrij snel na de Statenverkiezingen van 1999 aan in een 'regenboogcoalitie', waar ook een partij als Groenlinks aan meedeed. In de coalitieonderhandelingen met CDA en PvdA werd duidelijk dat de VVD op dat moment niet welkom was, met als gevolg dat de SGP (in combinatie met de Christenunie) aan kon schuiven. Ir. Houtman, al vele jaren lang lid van PS en daar een gewaardeerd SGP'er, belandde aldus op het pluche.
In Gelderland liep het anders. Onze Gelderse afgevaardigde, ir Zondag, die al evenzeer zijn sporen had verdiend in de Staten van zijn provincie, mocht tussentijds toetreden. Dat was nadat het zittende college van GS in grote moeilijkheden was gekomen over het evenementenbeleid, uitmondend in een ernstige bestuurscrisis. Uiteindelijk leidde dit tot het vertrek van de PvdA uit het college, waarna er ruimte kwam voor de SGP om in het gevallen gat te stappen.
Eerder dit jaar waren er opnieuw verkiezingen voor de Provinciale Staten. Dat daarna de bordjes in Den Haag en Arnhem zouden worden verhangen, lag voor de hand.Verkiezingen waarna alles bij het oude blijft, zijn nu eenmaal zeldzaam. In beide provincies viel de SGP vervolgens buiten de boot. Omdat de SGP in Zeeland dit keer wél een gedeputeerde naar voren mocht schuiven, leverden de Statenverkiezingen voor onze partij dus een netto verlies op van één. Nadat in de Banier de komende man in Zeeland aan het woord kwam, in dit nummer een gesprek met de twee gaande mannen. De twee SGP-ingenieurs Houtman en Zondag.
Verrassend
Dat de SGP in het college van GS kwam, was een paar jaar geleden (min of meer) een verrassing en het gevolg van bijzondere politieke situaties die er waren ontstaan.Was het afscheid ook zo verrassend?
Houtman: "Niet helemaal. In Zuid-Holland was duidelijk dat het CDA de VVD
weer de ruimte wilde geven om aan het college deel te nemen. De eerste optie was voor het CDA een college van de drie grote partijen.Wij waren voor alle drie de partijen (CDA, PvdA en VVD) in beeld als een eerste terugvaloptie, maar je
weet dat dat pas aan de orde is als men er met elkaar niet uit komt."
Zondag: "Dat ik gedeputeerde ben geworden was een verrassing, waar ik niet op gerekend had. Ook niet toen op mijn initiatief de fracties weer bij elkaar gebracht werden om te komen tot coalitieonderhandelingen. Ik had verwacht dat gezien de inzet bij de bestuurscrisis, maar ook omdat wij als college het vertrouwen hebben teruggewonnen van colleges van B& W en burgers, dit beloond zou worden met continuering van ons lidmaatschap tot het college.Verder was het werk inzake het Gelders Stedelijk Ontwikkelingsbeleid (GSO) nog niet af. Het echte afscheid was hartverwarmend en het meeleven uit de provincies, van gemeenten, organisaties en politieke vrienden was groot."
Waar bewaart u de beste herinneringen aan? Houtman: "Dat waren de contacten met de gemeentebesturen waar je soms echt nieuwe zaken op gang kon brengen of problemen kon helpen oplossen."
Zondag: "Het mooiste aspect van mijn werk is geweest het achterstandsbeleid in de grote steden. Er kwam een stuurgroep, bestaande uit enkele wethouders die onder mijn voorzitterschap projecten hebben opgestart in achterstandswijken, zodat de sociale cohesie in de wijken bevorderd zou kunnen worden. Die aanpak sloeg geweldig aan. Vanuit andere steden en van de ministeries zijn vertegenwoordigers in onze provincie wezen kijken hoe wij dat in Gelderland deden."
Scherper en dichterbij
U bent weer lid van PS. Zal de afgesloten periode invloed hebben op uw functioneren als statenlid. Kijkt u nu met andere ogen aan tegen wat GS doen en besluiten? Houtman: "Dat zal zeker het geval zijn. Op basis van de eigen ervaring weet je nu wat een college wel en niet los kan maken of kan realiseren. Daar zul je een nieuw college scherper op beoordelen dan voorheen."
Zondag: "Je functioneren word anders als je in de keuken hebt mogen kijken. Daardoor zie je hoe een besluit totstandkomt, en ook hoe je invloed kunt proberen uit te oefenen op deze besluitvorming. De problemen in de samenleving staan veel dichter bij je dan voor die tijd. Ook is het college en het provinciehuis veel toegankelijker voor mij geworden."
Er wordt altijd moeilijk gedaan over SGPdeelname aan coalities. Hebt u daar iets van bespeurd? Houtman: "In het begin van de periode merkte je daar wel eens wat van in de provincie, en ook bij sommige ambtenaren. Dat was echter gauw over De reserves veranderden gaandeweg in waardering.
Zondag: "Tijdens de onderhandelingen in de bestuurscrisis werd daar niet moeilijk over gedaan. Men was verheugd dat wij meededen. Helaas, bij de nieuwe collegeonderhandelingen mochten wij niet meer meepraten wegens onze religieuze opvattingen." Was het moeilijk als SGP'er om uw werk te doen? Te denken is aan zowel politiekinhoudelijke zaken als bet sluiten van compromissen, maar ook aan dingen die meer in het persoonlijke vlak liggen, zoals de besteding van de zondag en de omgang met personen die volstrekt anders denken en handelen dan wij gewend zijn? Houtman: "lk denk dat dat niet moeilijker is dan in vele andere maatschappelijke functies. Misschien zelfs wel gemakkelijker, want men weet vanuit welke achtergrond je werkt. Men wist gewoon dat Ik op zondag niet beschikbaar was en accepteerde dat volledig. Het is wel van belang om als bestuurder te weten waar je verantwoordelijkheid begint en eindigt. Zo kan het gebeuren dat er zaken zijn waar je vanuit je bestuurlijke verantwoordelijkheid mee akkoord gaat terwijl je er privé geen behoefte aan zou hebben. De omgang met andersdenkenden is meer verrijkend dan bedreigend, als je althans uit kunt gaan van eikaars volstrekte integriteit." Zondag: "De visie waaruit de SGP werkt was bekend bij het college en bij de meeste ambtenaren. Ook bij de colleges van B& W waar wij mee samenwerkten. Dat gaf geen spanningen. Men werkte loyaal mee. Als gedeputeerde geef je vanuit de SGP-visie inhoud aan je werk.Als bestuurder kom je met initiatieven en motiveer je colleges en ambtenaren, dat heeft ook nooit tot problemen geleid. Ook met betrekking tot de zondag en andere evenementen werd alles gedaan, dat ik mij in het provinciehuis thuis mocht voelen."
Toegevoegde waarde SGP
Wat is in het provinciebestuur de toegevoegde waarde van een gedeputeerde van de SGP? Houtman: "Om te beginnen al dat de stem van de bevolkingsgroep die je gekozen heeft, ook in de vergaderingen van GS aanwezig is, zodat ook hun belangen in de discussies meegenomen worden. Daarnaast, de SGP heeft een eigen programma dat niet minder is dan dat van de andere partijen, en hoe meer daarvan gerealiseerd kan worden binnen een provincie, hoe beter het is. En dat kan op heel veel terreinen betrekking hebben waarbij de grenzen tussen "principieel" en "zakelijke belangen" niet altijd helder te trekken zijn. Zondag: "Toegevoegde waarde is je inbreng bij het vaststellen van startnotities; daarin worden de hoofdlijnen van het beleid vastgelegd. Ook bij aanvragen van scholen kun je bijsturen door achtergrondinformatie te geven. Ook in het uitdragen van je minderheidsstandpunten breng je de beginselen tot meerder erkenning - vooral omdat de pers hier veel aandacht aan besteedt. De toegevoegde waarde is groter dan ik gedacht had. We waren als een volwaardige partner aanwezig. Zeker met een portefeuille als personeel en organisatie en cultuuromslag (normen en waarden), kun je de beginselen door laten werken in het provinciehuis.
Mist u de auto met chauffeur? Houtman: "Ja, al ging ik's morgens altijd met de trein naar Den Haag."' Zondag: "Zonder chauffeur had ik dit werk niet kunnen doen. Je auto was je kantoonVanuit de auto telefoneerde je met de steden en in de auto werden de stukken doorgelezen.Vooral in het begin maakte ik weken van 60 tot 80 uren.Toen was een auto met chauffeur een uitkomst. Nu heb ik de auto niet meer nodig, dus mis ik het ook niet."
Hoestend en kuchend
Leuk voorval uit de afgelopen periode? Houtman: "Te veel om op te noemen. Heel leuk waren vaak de gesprekken met bewoners tijdens de spreekuren die ik in diverse gemeenten hield. De onderwerpen varieerden van suggesties voor aanleg van wegen of landgoederen tot klachten over de gezondheid. Zoals die man die hoestend en kuchend binnenkwam, direct een door hem samengesteld fotoboek voor me neerlegde met daarin een foto van wit uitgeslagen straatstenen. Zijn eerste woorden waren: daar komt het nou door meneer, allemaal gif en ze doen d'r hier in de gemeente niks an, maar het kost mij m'n gezondheid. Doe dr wat aan meneer, want aan dat gemeentebestuur hier heb je toch niks." Zondag: "Ik had gelezen dat er mogelijkheden waren om geld uit Brussel te krijgen voor innovatieve projecten. Dat was in maart 2002. Eind mei moest de aanvraag binnen zijn in Brussel. Ik heb dit met de ambtenaren besproken, maar de tijd was te kort om dit zo snel te realiseren omdat daar ongeveer acht maanden voor nodig waren.Toch hebben wij met onze projectgroep GSO en een extern bureau de aanvraag op tijd binnen gekregen. Deze aanvraag was mede voor Zutphen om jongeren die moeilijk werk kunnen vinden, werkervaring op te laten doen. In Brussel is dit project als beste project uit de bus gekomen en gehonoreerd met 2, 9 miljoen euro.
Zuid-Holland en Gelderland zijn afgelost door Zeeland, waar Van Heukelom nu mag treden in het voetspoor van Van Ommeren (GS-lid in Zeeland 1978-1982), Houtman en Zondag. Wat voor advies geeft u hem? Houtman: "Gewoon jezelf blijven, altijd open staan voor je ambtenaren en collega-bestuurders, er voor zorgen dat er voldoende gelachen wordt tijdens vergaderingen en iedere dag opnieuw bedenken dat Gods zegen over ons werk belangrijker is dan alle drukte die wij maken."Zondag: "Het is moeilijk een advies te geven omdat hij een andere portefeuille heeft dan ik had. Maar laat hem getrouw blijven aan onze beginselen, omdat die het waard zijn om tot meerdere erkenning te brengen. Geen compromissen aangaan die in strijd zijn met Gods Woord. Dan kun je beter een minderheidsstandpunt innemen. En dan waardiglijk de roeping te wandelen, waarmee hij geroepen wordt, zoals de apostel dat beschrijft in Efeze 4, de verzen I en 2."
Menno de Bruyne
' Deze mededeling wordt bevestigd door no wat Goudse SGP'ers die hun werkplek in De Haag hebben, waarbij zij laten aantekenen de SGP-gedeputeerde dan 'het gewone boem tje nam'- een enkele keer staanplaats tweede klas.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 13 juni 2003
De Banier | 24 Pagina's