Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Studiecentrum · Verlopend getij

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Studiecentrum · Verlopend getij

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

In deze bijdrage staat centraal de vraag: is er in de loop van 20 jaar verandering opgetreden in de motivatie en dus de onderbouwing van het fenomeen 'de brede school' en zo ja, hoe gaan we daarmee om in bet praktische politieke handelen. De door wethouders en raadsleden toegezonden beleidsstukken bewezen goede diensten bij het zoeken naar antwoorden op deze vraagstelling.

Rotterdam-Delfshaven als startpunt

In Rotterdam-Delfshaven liepen al midden jaren '80 de basisscholen tegen het probleem op van de enorme achterstanden van leerlingen. Geconstateerd v^erd dat 85% van hen een reële kans heeft op 'zwaar v^eer' tijdens de schoolloopbaan, met alle gevolgen van dien daarna. De scholen legden contact met het buurthuis en met bewonersorganisaties, ze konden dit niet alleen aan. Zo werd 'de brede school' als idee geboren, vanuit de behoefte van de school om ingebed te worden in haar sociale omgeving, om vruchtbaar te communiceren met de thuissituaties van leerlingen.

Dit initiatief werd door de gemeente overgenomen en leidde in 1996 tot een pilot met 64 proefscholen. Doelstellingen waren:

a. een betere afstemming van binnenen buitenschoolse leerprocessen; b. het wegnemen van belemmeringen in de buitenschoolse leefsfeer die het leerproces in de klas negatief beïnvloeden.

Samengevat: het grondvlak, de school, zocht partners om te kunnen zorgen voor kansrijke schoolverlaters, met als neveneffect achterstandsbestrijding. Het initiatief voor 'de brede school' vond een gunstig onthaal. Ook andere steden startten soortgelijke projecten. Wel met een stuk nuchterheid. Zo zei men in Amsterdam: 'de brede school is geen panacee (wondermiddel) voor de maatschappelijke problemen'. En dat terwijl de Algemene Onderwijsbond in 1997 nog schreef: 'De school zal, waar nodig, samen met andere educatieve instellingen, opvoedingstaken op zich moeten nemen die voorheen werden vervuld door sociale organisaties zoals de kerk, de vereniging en de buurt'. In 1999/2000 vond onder staatssecretaris mevr.Adelmund overleg plaats In de Tweede Kamer waarbij nog steeds als motieven domineerden: leerlingen betere kansen bieden en achterstandsbestrijding. Maar er kwam steeds meer aandacht voor andere redenen, die minder idealistisch en meer ideologisch van aard waren.

Het getij verloopt

In het regeeraccoord van Paars II komt de brede school tweemaal ter sprake: bij het onderwerp 'onderwijs en kennis'. Het gaat dan om achterstandsbestrijding en bevordering van sociale cohesie in een wijk. En verder bij 'Werk, sociale voorzieningen en inkomen' onder de kop 'kinderopvang'. Dan gaat het om een emancipatoire doelstelling, de behoefte aan een 'kantoorurenschool' voor de kinderen van tweeverdieners. Daarvoor wilde Paars II middelen vrijmaken.

Recentelijk verscheen het boek'De brede school, perspectief op een educatieve reorganisatie', van F. Studulski, medewerker van het bureau Sardes, dat door het ministerie is aangezocht voor het project de brede school. Hij ziet de brede school als een middel om een onderwijskundige verandering door te voeren. Stelling is: 'leren wordt een proces dat plaatsvindt in een netwerk van relaties en de mogelijkheid is groot dat de school een soort start- en knooppunt wordt in deze leeromgeving'. Een derde, zwaarder ideologisch getint uitgangspunt, noemt mevr.Jantine Kriens, secretaris Transferpunt Onderwijsachterstanden. Zij zegt: 'We bevinden ons op een breuklijn van twee eeuwen. Familiestructuren veranderen in netwerken. Het onderwijs moet haar monopolie leren opgeven. Kinderen le­ ren via internet, van anderen, van elkaar, vierentwintig uur per dag. De brede school is hier een gepast antwoord op. Het koppelt opvoeding aan onderwijs'. Conclusie: er is een duidelijke verschuiving te constateren in de motivatie tot

de vorming van de brede school.

Aandachtspunten voor het commentaar

Vooruitlopend op het geplande commentaar, denk ik aan de volgende aspecten:

a. de (Bijbelse) rol van ouders, gezin, kerk en school zijn het fundament voor het beoordelen van deze maatschappelijke ontwikkeling; b. De primaire taak van de school is onderwijs geven. Maatschappelijke veranderingen worden in andere gremia bediscussieerd, besloten en

vervolgens gefaciliteerd. Studulski noemt de 'excuusfunctie': de politiek schuift de problemen af op het onderwijs; het onderkennen van het (ideologisch geladen) emancipatoire aspect (voorbeeld de 'communityschool' in Amsterdam wil van 08.00 - 23.00 uur open zijn); d. in hoeverre is het correct en verantwoord om, lopende de discussie over 'het nieuwe leren' (netwerkleren), de brede school al breed in te voeren. Dit mede gezien andere effecten; e. voor- en nadelen van vroegschoolse educatie; mogelijkheden voor extra bekostiging in specifieke situaties. Kan bij een schippersinternaat via de brede school extra opvang worden gerealiseerd? de positie van scholen met een regiofunctie (overblijven van kinderen valt ook onder 'brede school'); h. het formuleren van de 'pedagogische visie' van de beoogde brede school.

Tenslotte: reacties blijven van harte welkom, via gvanderhoek@sgp.nl of via het postadres van het studiecentrum.

Dr. G. van der Hoek, vaste vrijwilliger van de Guido de Brès-Stichting

Dit artikel werd u aangeboden door: Staatkundig Gereformeerde Partij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 2 april 2004

De Banier | 24 Pagina's

Studiecentrum · Verlopend getij

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 2 april 2004

De Banier | 24 Pagina's