Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Doelwit · Rekenkamerfunctie favoriet

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Doelwit · Rekenkamerfunctie favoriet

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Per I januari 2006 is e/ke gemeente verplicht een besluit te hebben genomen over de mrichting van de eigen rekenkamer of de rekenkamerfunctie. Met de dualisering van het gemeentebestuur kreeg de raad de rekenkamer als één van de instrumenten om haar controlerende taak beter gestalte te geven. Stichting De Lokale Rekenkamer voerde in november 2003 een monitor uit om te inventariseren hoeveel gemeenten al met de rekenkamer bezig zijn en hoe ze het aangepakt hebben. Want er is ruimte voor een eigen aanpak.

Drie opties

De Commissie-Elzinga die de Wet dualisering gemeentebestuur heeft'bedacht', was geen voorstander van een verplichte rekenkamer. Met name voor kleine gemeenten vond de commissie het een zwaar middel. Het kabinet Kok-lil heeft de verplichting wél opgenomen in het wetsvoorstel aan de Tweede Kamen Door amendering van de Tweede Kamer is echter ook de rekenkamerfunctie mogelijk geworden. Een mogelijkheid waar gemeenten dankbaar gebruik van blijken te maken! De gemeente heeft dus drie mogelijkheden om gestalte te geven aan haar wettelijke plicht om een rekenkamer of rekenkamerfunctie te hebben. De eerste optie is de rekenkamer in te richten volgens de wet.Aan welke eisen zo'n gemeentelijke rekenkamer moet voldoen, staat beschreven in hoofdstuk IVA, paragraaf I van de Gemeentewet. Een tweede mogelijkheid is de gemeenschappelijke rekenkamer, in samenwerking met andere gemeenten of zelfs met provincies. Paragraaf 2 van hetzelfde hoofdstuk in de Gemeentewet gaat hier op in. De derde optie is de rekenkamerfunctie. De rekenkamerfunctie wordt door de gemeenteraad ingesteld op basis van een eigen verordening (hoofdstuk IVB).

Uit het onderzoek van Stichting De Lokale Rekenkamer blijkt dat veel gemeenten gekozen hebben voor de rekenkamerfunctie. Aan het onderzoek hebben 390 personen uit 260 gemeenten deelgenomen. Van deze gemeenten heeft een derde aangegeven de rekenkamer(functie) bijna of geheel rond te hebben en al deze gemeenten hebben gekozen voor de rekenkamerfunctie. Een ander derde deel is bezig met een oriëntatie op de rekenkamer{functie) en het laatste derde deel had de oprichting van de rekenkamer in het najaar van 2003 nog niet op korte termijn gepland. De gemeenten hebben dus gekozen voor de optie waarbij het mogelijk is dat raadsleden nauw be­ trokken zijn bij de rekenkamer.

Samenstelling

De rekenkamerfunctie biedt de gemeente veel vrijheid in het vormgeven van de rekenkamer, bijvoorbeeld waar het gaat over de samenstelling. Men kan de rekenkamer laten bestaan uit alleen raadsleden, maar ook aangevuld met externe leden of bijvoorbeeld een extern lid als voorzitter, of ingericht volgens het directeursmodel (met ambtelijke staf).Van de gemeenten die deelgenomen hebben aan het onderzoek heeft de grootste groep (31 %) gekozen voor een rekenkamer van gemengde samenstelling maar met een externe voorzitter Een bijna gelijk percentage gemeenten heeft gekozen voor een samenstelling van uitsluitend raadsleden.

In een vorige Doelwit (zie De Banier van 12 september 2003) is reeds ingegaan op de verschillen in samenstelling en de gevolgen daarvan. Een rekenkamerfunctie zonder raadsleden suggereert een grotere onafhankelijkheid dan eentje mét raadsleden. Een rekenkamerfunctie zonder raadsleden toont ook overeenkomst met de wettelijk vastgestelde eisen voor een rekenkamer, omdat een rekenkamer wettelijk geen raadsleden als lid kent.Anderzijds is de rekenkamer een instrument van de raad en is het dientengevolge te verdedigen dat hierin ook raadsleden participeren.

Samenwerking

Uit het onderzoek blijkt dat slechts weinig samengewerkt wordt. Een uitzondering hierop zijn bijvoorbeeld de gemeenten Vlaardingen en Schiedam. Zij hebben een vrij vergaande samenwerking opgezet door een samengestelde rekenkamercommissie met twee raadsleden uit elke gemeente en drie externe leden. Ook de gemeenten Arnhem, Apeldoorn en Nijmegen werken samen. Deze drie gemeenten voeren op dit moment gezamenlijk een onderzoek uit naar de vraag in hoeverre de programmabegrotingen 2004 voldoen aan de eisen van het Besluit begroting en verantwoording (Bbv) en welke bijdrage hieraan is geleverd door de gemeenteraden. De meerwaarde van het gezamenlijk uitvoeren van onderzoeken ligt hierin dat men bij het onderzoek gebruik kan maken van eikaars expertise, dat resultaten onderling makkelijk vergeleken kunnen worden en dat gemeenten van elkaar kunnen leren.

Uitvoering

Tweederde deel van de gemeenten die betrokken waren bij dit onderzoek geeft aan dat de rekenkamercommissie zelf de onderwerpen bepaalt waarnaar een onderzoek wordt gedaan. De raad kan wel een verzoek indienen, maar het is aan de rekenkamer zelf om daarover een definitieve beslissing te nemen. Ook dit komt overeen met het wettelijke model van de rekenkamer Art. 182 lid 2 van de Gemeentewet luidt: "Op verzoek van de raad kan de rekenkamer een onderzoek instellen." Voorbeelden van onderzoeken zijn een onderzoek naar de privatisering van een camping (Amersfoort) of het welzijnsbeleid van het gemeentebestuur (Den Haag).

In tweederde deel van de onderzochte gemeenten is het aan de rekenkamer zelf om te beslissen of zij onderzoeken zelf uitvoert of dat zij de onderzoeken laat uitvoeren door derden. Het gemiddelde aantal uren ambtelijke ondersteuning is veertien uur. Het jaarlijkse budget gemiddeld over de onderzochte gemeenten bedraagt € 33.000, -. Hoe groter de gemeente, hoe lager het bedrag per inwoner.

Stichting De Lokale Rekenkamer is opgericht in maart 2002 en heeft als doelstelling het verzamelen en toegankelijk maken van kennis en informatie over rekenkamers. Zij adviseert gemeenteraden bij de oprichting van een rekenkamer en ondersteunt rekenkamers in hun functioneren.Voor meer informatie of het downloaden van het gehele onderzoeksrapport kunt u kijken op: wv/w.delokalerekenkamernl.

Rudi Biemond

N.a.v."RekenkamerMonitor 2004", uitgave van Stichting De Lokale Rekenkamer, maart 2004.

Dit artikel werd u aangeboden door: Staatkundig Gereformeerde Partij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 16 april 2004

De Banier | 24 Pagina's

Doelwit · Rekenkamerfunctie favoriet

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 16 april 2004

De Banier | 24 Pagina's