Uit de provincie · Starters en woningmarkt

De SGP-Statenfractie in Utrecht maakt zich grote zorgen over de betaalbaarheid en beschilibaarheid van woningen voor starters in Utrecht. En dan met name voor starters in k/e/ne kernen, waar de problematiek zich het scherpst aftekent. Na eerder een motie over maatschappelijk gebonden eigendom te hebben ingediend in de provinciale staten, overhandigde de fractievoorzitter dhr M.F. van Leeuwen namens de SGP-Statenfractie een notitie aan de Commissaris van de Koningin van de provincie Utrecht, dhr. mr. 6. Staal. Dit ter gelegenheid van de behandeling van de Voorjaarsnota op 24 mei jl. In de notitie gaat de SGP-Statenfractie Utrecht in op de volgende onderwerpen: Startersproblematiek, verkoop onder voorwaarden en geeft zij aanbevelingen voor de aanpak van de startersproblematiek.

Startersproblematiek

De laatste jaren is de betaalbaarheid en de beschikbaarheid van woningen een maatschappelijk probleem geworden. Grote groepen woonconsumenten zijn in een kwetsbare positie beland. Met name jongeren (de klassieke starters), éénoudergezinnen en jonge gezinnen beneden aan de inkomstenladder zitten in de probleemzone. Met het'startersvraagstuk' als overkoepelend naambord heeft deze problematiek een prominente plaats verworven op krantenpagina's, in politieke speeches en in bestuurlijke uitvoeringsprogramma's. Tegelijk moeten wij constateren dat de bouwprestaties in deze periode een duikvlucht omlaag hebben gemaakt. De beschikbaarheid van woningen in (kleine) kernen voor starters lijkt echter ook de komende jaren niet te verbeteren. De vraag blijft onverminderd hoog bij een nauwelijks verbeterd aanbod. Redenen hiervoor zijn bijvoorbeeld de verdunning van huishoudens, een lage woningbouwproductie, een groeiende behoefte aan ruim en groen wonen in centrumdorpse milieus en een geringe doorstroming in de huurmarkt.

Verkoop onder voorwaarden

Starters hebben het moeilijk. Er wordt voor hen weinig gebouwd en de woningen die beschikbaar komen zijn duur. De SGP-Statenfractie Utrecht onderzocht zeven financiële (Nationale Hypotheekgarantie, koopsubsidie, starterslening, goedkope en speciale hypotheken) en juridische stimuleringsmogelijkheden (maatschappelijk gebonden eigendom en gronduitgifte in erfpacht) voor meer en goedkopere woningen. In de notitie zijn de juridische stimuleringsmogelijkheden, samengevat onder de term 'verkoop onder voorwaarden', nader uitgewerkt. Met name corporaties hanteren koopvarianten die de (financiële) bereikbaarheid van een eigen woning voor doelgroepen vergroten en anderzijds de risico's beperken. Dit zijn verkoopvormen die wij kunnen samenvatten onder de term 'verkoop onder voorwaarden'. Hierbij worden twee hoofdstromen onderscheiden: • verkoop met korting en gereguleerde prijsafspraken bij wederkoop; • verkoop tegen marktwaarde met eenfinancieringsfaciliteit voor de koper

In de praktijk zijn verschillende vormen van verkoop onder voorwaarden ontstaan, zoals: • anti-speculatie: winst op verkoopmoet gedeeltelijk worden afgedragen of boete op verkoop binnen bepaalde tijd; • maatschappelijk gebonden eigendomof koopgarant: de koper krijgt een grote korting op de koop van de woning, maar moet bij verkoop de woning terugverkopen aan de orporatie of gemeente; • erfpacht: de gemeente geeft gronduit aan woningen en bedrijven, maar blijft wel eigenaar.

Aanbevelingen voor aanpak startersproblematiek

De startersproblematiek is hardnekkig. De vraag in (kleine) kernen naar zowel huur- als koopwoningen is groot. Het moet nog blijken of er voldoende woningen voor starters vrijkomen in Utrecht en of deze woningen betaalbaar zijn. Daarnaast lost (beperkte) woningbouw het probleem tijdelijk op: de wachtlijst wordt tijdelijk gereduceerd. Het zou daarom interessant zijn als er voor de lange termijn een contingent voor starters vrij beschikbaar is.

Een contingent woningen dat voldoende groot is om aan de vraag te voldoen, kwalitatief van voldoende niveau, voor langere termijn beschikbaar en ook nog eens betaalbaar? De SGP- Statenfractie Utrecht ziet een oplossing in verkoop onder voorwaarden. Om dit te realiseren zijn verschillende maatregelen nodig. De gemeente gaat vaak over de grondprijs. Zij kan via een (tijdelijke) erfpachtconstructie de grondprijs verlagen. Daarnaast kunnen met name corporaties worden ingeschakeld voor het bouwen van woningen met het label 'verkoop onder voorwaarden'. Ervaring met dit concept is echter lang niet altijd aanwezig. Het concept kan daarom zelf ontwikkeld, ingekocht of ingehuurd worden. Samenwerking tussen corporaties ligt dan voor de hand. Een laatste mogelijkheid is om naast de gemeente en corporatie een particuliere kopersvereniging van starters op te richten.

Om verkoop onder voorwaarden mogelijk te maken heeft de SGP- Statenfractie Utrecht twee aanbevelingen gedaan aan de provincie: • de provincie Utrecht geeft toestemming om te bouwen buiten de rode contour in (kleine) kernen. • de provincie Utrecht faciliteert deProvinciale Vereniging voor Kleine Kernen op het gebied van verkoop onder voorwaarden.

Ten slotte is een aanbeveling gedaan voor het nemen van extra maatregelen om een contingent woningen te reserveren voor etnische minderheden onder het label 'verkoop onder voorwaarden'. Concreet kan hiermee een bijdrage worden geleverd aan de integratie van allochtonen.

Voor vragen kunt u 's maandags terecht bij deSGP-Statenfraaie Utrecht (030 - 258 23 05).De notitie is te bestellen bij de SGP-StatenfractieUtrecht sgp@f> rovincie-utrechtnl.Een digitale versieis gratis. Ben gedrukte versie kost € I O, -.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen