Europees Parlement · Nieuwe start

Naast de verkiezingen voor een nieuw Europees Parlement, die op IO juni zijn gehouden, is de vorming van een nieuwe Europese Commissie één van de belangrijkste momenten van 2004. Deze instelling wordt wel vergeleken met een dagelijks bestuur en is belast met de uitvoering van het gemeenschappelijk beleid.

Al het gehele jaar werpt de vorming van de nieuwe Europese Commissie zijn schaduw vooruit.Twee vragen keerden daarbij iedere keer opnieuw weer terug. De eerste vraag hadden alle landen gemeen, namelijk wie de voorzitter van de Europese Commissie en opvolger van de huidige voorzitter Prodi zou worden. De tweede vraag betrof de binnenlandse kandidaat voor de functie van eurocommissaris. Deze vraag speelde vooral binnen de diverse lidstaten een rol. Hierbij kunnen we denken aan het maandenlange gissen over de beschikbaarheid van eurocommissaris Bolkestein voor een tweede termijn.

Voorzitter

We zuilen ons allereerst richten op de voorzitter van de Europese Commissie. Het was voor iedereen wel duidelijk dat de huidige voorzitter geen schijn van kans maakte. Zijn vaak mompelende en onduidelijke vorm van presenteren, zijn onbeholpen communicatie in het Engels en zijn onwenselijk grote inmenging in de gang van zaken binnen de Italiaanse politiek maakte hem bij voorbaat kansloos.

De grote vraag was wie het dan wel moest worden. Een stortvloed aan namen is de afgelopen maanden gepasseerd, waarbij het aloude Europese gezegde wederom bewaarheid is: Zorg dat je naam niet in een te vroeg stadium valt, want dan zul je het uiteindelijk nooit worden. Onze oud-premier Lubbers kan hierover meepraten. Op de beslissende top van 17 en 18 juni moest de beslissing vallen. Op deze vergadering kon uiteindelijk geen beslissing genomen worden, omdat de Brit Patten op verzet van Frankrijk en Duitsland stuitte en de BelgVerhofstadt een Brits veto aan zijn broek kreeg. Op het allerlaatste moment kwam toen de naam van premier Barroso van Portugal op tafel, die uiteindelijk unaniem door de staats- en regeringsleiders van de Europese Unie naar voren is geschoven. Als fractie hebben wij reeds kennis kunnen maken met de heer Barroso. In de maand juli heeft hij alle fracties van het Europees Parlement een bezoek gebracht. En dat viel niet tegen. Natuurlijk is voorzitter Barroso niet zo kritisch over de Europese Unie en het steeds verdergaande proces van Europese integratie. En dat is jammer! Juist in de maanden na de uitbreiding zou de EU zich moeten bezinnen over haar omvang en ambities. Anderzijds was het ook niet te verwachten dat de voorzitter van de Europese Commissie een dergelijke visie zou hebben.We willen in zijn beoordeling dan ook aandacht schenken aan een aantal door hem gedane toezeggingen, waar wij als eurofractie ChristenUnie-SGP blij mee zijn. In de eerste plaats hecht de heer Barroso aan goede en solide betrekkingen met de Verenigde Staten. In deze periode van mondiale dreiging en terreur is samenwerking met Washington verre te prefereren boven Europees beleid dat de VS naar de kroon wil steken. Een ander positief aspect is de wijze waarop Barroso sprak over het gezin, waarbij hij het gezin de hoeksteen van de samenleving noemde.Tenslotte zijn wij ingenomen met de wens van de nieuwe voorzitter voor een solide financieeleconomisch beleid binnen de EU.

Eurocommissaris

In het begin van dit artikel wezen we u op een tweetal vragen. In de eerste weken van juli bleek het antwoord op de eerste vraag de naam van Barroso te zijn. De aandacht verplaatste zich toen geleidelijk naar de tweede vraag, namelijk wie voor elk land de functie van eurocommissaris op zich zou nemen. In het verlengde van deze vraag speelt de kwestie van de portefeuilleverdeling, die door de meeste lidstaten als nog belangrijker wordt ervaren als de naam van de eigen eurocommissaris. De meeste regeringsleiders willen namelijk goede sier maken met een zware portefeuille en niet zozeer met een gedegen kandidaat.

Het samenstellen van een Europese Commissie is echter een schimmig gebeuren. De lidstaten dragen een kandidaat voor, waar de voorzitter formeel gezien niets over te zeggen heeft.Vervolgens bepaalt echter de voorzitter welke portefeuille de voorgedragen kandidaat krijgt. Een goede samenwerking tussen voorzitter en lidstaat is dus wel degelijk vereist om het uiteindelijke doel, een zware portefeuille, te realiseren.

We verplaatsen ons nu naar het Nederlandse perspectief. Onze regering wilde graag een zware financieel-economische post, die vergelijkbaar is met de huidige post (Interne Markt) van eurocommissaris Bolkestein. Dit leek echter niet zo eenvoudig. De grote lidstaten Frankrijk, Duitsland, Groot-Brittannië en Italië, die in de vorige Europese Commissie nog twee commissarissen bezaten, gingen in de nieuwe samenstelling van de Commissie terug naar één. Het was dan ook de verwachting dat deze lidstaten met de zware posten aan de haal zouden gaan.

Er was echter één uitspraak die premier Balkenende goed heeft onthouden en dat is de wens van Barroso om ten minste acht vrouwen in zijn Commissie op te nemen. Balkenende heeft in gesprekken met Barroso over de Nederlandse kandidaat dan ook oud-minister Kroes naar voren geschoven en als wisselgeld een zware post geclaimd in de financieel-economische hoek. Deze overeenkomst heeft uiteindelijk geresulteerd in het feit dat Kroes de zware post Mededinging heeft gekregen. Deze post, waaronder zaken als concurrentiebeleid en beleid op het gebied van grote internationale fusies en overnames vallen, wordt alom in Brussel beschouwd als één van de zwaardere posten in de Europese Commissie. De komende maand zullen de werkzaamheden in het Europees Parlement in het teken staan van de hoorzittingen met de nieuwe eurocommissarissen.Tijdens deze zittingen bevragen de vakcommissies van het Europees Parlement de nieuwe leden van de Europese Commissie op hun visie en beleidsvoornemens. In oktober zal het Europees Parlement stemmen over de gehele Europese Commissie, waarna deze in november van start zal gaan. We zijn benieuwd of Barroso en zijn team de hoge verwachtingen die er van hen zijn, kunnen waarmaken.

Drs. B. Belder

Drs. D.J. Diepenbroek

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen