Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Studiecentrum · Districtenstelsel

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Studiecentrum · Districtenstelsel

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

De meeste politieke partijen lopen niet warm voor de invoering van het nieuwe kiesstelsel. De burger wordt er niet beter van en politieke partijen zijn veel tijd en energie kwijt om hun organisatiestructuur aan te passen. Dat is de conclusie die kan worden getrokken na afoop van een bijeenkomst belegd door het ministerie van BZK. Een impressie.

Versterking democratie

Op I I maart jl. organiseerde het ministerie van BZK een informatiebijeentcomst over het nieuwe kiesstelsel. Uitgenodigd waren de voorzitters van de politieke partijen en de wetenschappelijke bureaus. Ondergetekende was namens de SGP aanwezig. Minister De Graaf kon de bijeenkomst helaas niet bijwonen, omdat hij druk was met de gekozen burgemeester. De ambtenaar die hem verving vertelde dat met het nieuwe kiesstelsel wordt beoogd de democratie te versterken door een nauwere band en grotere betrokkenheid tussen de kiezer en de gekozen Tweede Kamerleden. Niet alleen de persoon, maar ook de boodschap is belangrijk. Daarom is niet gekozen voor afschaffing of verlaging van de voorkeursdrempel. De kans is dan namelijk groot dat l< andidaten van dezelfde partij met elkaar de strijd aanbinden om een zetel te bemachtigen. Dat werkt populisme in de hand. Het nieuwe kiesstelsel is juist bedoeld om in districten een spannend politiek debat te krijgen tussen kandidaten van verschillende partijen. Ook

voor kleine partijen, zoals ChristenUnie en SGP, is het belangrijk in zoveel mogelijk districten mee te doen, omdat ze daar hun boodschap kunnen laten horen. In de districten kan ook invloed worden uitgeoefend op de eerste stem die mensen uitbrengen. En die stem is bepalend voor het aantal kamerzetels.

Onderzoek

Dr. G.Vberman (directeur DNPP) presenteerde een onderzoek naar de wijze waarop politieke partijen in verschillende landen districtskandidaten rekruteren. In Duitsland hebben de leden veel invloed op de selectie van de kandidaten. In Angelsaksische landen heeft de partijtop grote invloed op de samenstelling van de kandidatenlijst.Voerman denkt dat gezien het huidige politieke klimaat in Nederland de partijtop de kandidaatstelling niet geheel naar zich toe kan trekken. De kandidaatstelling moet wat hem betreft plaatsvinden op districtsniveau met een grote inbreng van de leden. Belangrijk is dat politieke partijen hun interne organisatie aanpassen aan de districtsgrenzen. Ontstaan binnen fracties grotere spanningen door afwijkend stemgedrag van districtskandidaten en landelijke kandidaten? Deze vraag werd beantwoord door P. Lucardie (DNPP). Uit onderzoek blijkt dat dat niet het geval is.Verschillend stemgedrag komt voor, maar veelal is daar ruimte voor. Het komt voor dat kamerleden zich afscheiden. In de onderzochte landen (Duitsland, België en het Verenigd Koninkrijk) is dat nooit meer dan I procent. Opvallend is dat in Nederland dissidenten vrijwel nooit werden herverkozen.

Koehandel

Niet één van de aanwezige politieke partijen liet merken enthousiast te zijn voor de plannen tot invoering van het nieuwe kiesstelsel. Kritiek was er genoeg. Het kiesstelsel draagt niet bij aan een revitalisering van de politieke partijen. Het stelsel zal niet leiden tot een structureel hogere opkomst. De voorgestelde regio's sluiten niet aan bij de belevingswereld van de mensen. Op deze en andere kritiek kwam nauwelijks reactie. Nadrukkelijk werd gesteld dat deze bijeenkomst informatief bedoeld is en niet om een politieke discussie te voeren over het stelsel. De aanwezige ambtenaar van het ministerie waagde zich er niet aan om op de kritiek in te gaan.'Hier wreekt zich toch wel dat de minister er niet is en ik moet oppassen met wat ik zeg.'

Of het kiesstelsel er ooit komt, is nog lang niet zeken Er is namelijk niet alleen weerstand tegen het nieuwe kiesstelsel, maar ook tegen de gekozen burgemeester. In de wandelgangen van deze bijeenkomst werd duidelijk dat het niet waarschijnlijk is dat de grote politieke partijen zowel instemmen met de gekozen burgemeester als het districtenstelsel. Er zal dus misschien een politieke koehandel plaatsvinden. Dat kan er toe leiden dat invoering van het districtenstelsel niet doorgaat. Gezien de afspraken in het regeerakkoord zal niet geheel aan de wensen van D66 voorbij kunnen worden gegaan.Voor versterking van het kiezersmandaat van kamerleden is het districtenstelsel echter niet noodzakelijk. Dat is ook mogelijk binnen het huidige stelsel. Prof. dr. A.B. Andeweg ziet binnen het huidige stelsel mogelijkheden om de kiezer meer invloed te geven op de personele samenstelling van de Tweede Kamer waarbij ook rekening wordt gehouden met de vastgestelde lijstvolgorde. Hierover is in De banier 2003-16 al geschreven. De plannen tot invoering van het districtenstelsel hebben nu al veel geld gekost. Op het ministerie van BZK zijn er veel mensen met de voorbereidingen bezig geweest.Tal van onderzoeken zijn uitgevoerd. Kosten nog moeite zijn gespaard om mensen warm te krijgen voor een nieuw kiesstelsel. Maar ook hiervoor geldt: beter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald.

johan van Berkum

Medewerker Studiecentrum SGP

Dit artikel werd u aangeboden door: Staatkundig Gereformeerde Partij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 25 maart 2005

De Banier | 24 Pagina's

Studiecentrum · Districtenstelsel

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 25 maart 2005

De Banier | 24 Pagina's