Europees Parlement · Eurocraten acrobaten

Het Europees Parlement heeft op woer)sdagavor)d 11 mei jl. gedebatteerd over de vormgeving van het ambtelijk apparaat van de toekomstig minister van Buitenlandse Zaken van de Europese Unie. Deze minister is geïntroduceerd in de Europese grondwet en moet het zogenoemde gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (GBVB) coördineren. De grondwet vindt een Europese minister zonder eigen ambtenarencorps dusdanig ondenkbaar, dat deze toekomstige bewindspersoon een eigen externe dienst gaat krijgen, de zogenoemde Europese Dienst externe acties.

De voorstanders van de EU-grondv^^et zijn bij verdere doordenl< ing van de concrete vormgeving van deze externe dienst bevreesd geworden dat de minister en zijn ambtenaren niet "Europees" genoeg blijl< en te zijn. Daarom iieeft de voorzitter van de constitutionele commissie van het Europees Parlement, de Duitser Jo Leinen, een mondelinge vraag aan de Europese Commissie geformuleerd. Daarin verwoordt hij zijn zorgen over het feit of deze minister wel een echte Europese minister zal blijken te zijn.

Onze eurofractie heeft een duidelijke mening over de komst van deze functionaris en zijn externe dienst. Daarom hebben wij in het debat over deze vraag gewezen op de vele problemen die rijzen met de komst van deze Europese minister en zijn externe dienst. Om de lezer inzicht te verschaffen op de manier waarop een dergelijk debat verloopt, is hieronder de inbreng van Belder weergegeven. In een apart kader staat de vraag van de Duitse europarlementariër Leinen, waarover het debat van die avond ging.

Bijdrage van Bas Belder (IND/DEN) - Aan het debat over de mondelinge vraag van Leinen over de Europese Dienst externe acties

"Straatsburg, woensdag II mei 2005

Voorzitter,

Met een wisselend gevoel van verbazing en vermaak heb ik kennis genomen van de nerveuze toonzetting van de vraag van commissievoorzitter Leinen. Hier spreekt de angst van een uitgesproken voorstander van de grondwet dat één van de meest in het oog springende vernieuwingen van deze grondwet, namelijk de komst van een Europese minister van Buitenlandse Zaken, het intergouvernementele paard van Troje zal blijken te zijn.

Deze minister en zijn ambtelijk apparaat, de Europese Dienst externe acties, veroorzaken nu blijkbaar ook twijfel bij de verdedigers van zijn komst. Dat is rijkelijk laat! Henry Kissinger heeft in DieWelt van vrijdag 6 mei nog eens duidelijk aangegeven dat de creatie van één telefoonnummer het gebrek aan gemeenschappelijk extern beleid niet zal oplossen. Het gaat er immers om wat er inhoudelijk gezegd zal worden, wanneer de telefoon overgaat. Ook nu weer vervalt de Europese Unie in de klassieke fout het gebrek aan politieke overeenstemming op te vangen met louter institutionele maatregelen. Een eerlijke analyse van deze institutionele maatregelen laat zien dat de veelgeprezen maar bijzonder ongelukkige constructie van de dubbele hoed het institutionele evenwicht tussen de Europese instellingen verstoort. De komst van Europese minister voor Buitenlandse Zaken gaat in tegen de belangrijke stelregel dat de verschillende instellingen onafhankelijk van elkaar opereren. In artikel 1-26 wordt in het zevende lid immers gesteld dat leden van de Commissie "geen instructies van enige regering, instelling, orgaan of instantie" mogen ontvangen. Deze bepaling is blijkbaar niet van toepassing voor de toekomstige vice-voorzitter van de Europese Commissie.

Niet alleen deze minister, maar ook de Europese Dienst extern optreden, zullen een constante bron van interinstitutionele spanningen zijn. En dan heb ik het nog niet eens over de financiering van dit ambtenarencorps en de relaties tot de nationale diplomatie. De spagaatpositie van collega Leinen is echter nog maar kinderspel in vergelijking met de atletische acrobatiek die de toekomstige minister en aanvoerder van de externe dienst aan de dag zal moeten leggen."

Ook tijdens dit debat kon de Europese Commissie geen afdoende reactie geven op de geuite kritiek op de minister van Buitenlandse Zaken van de EU en zijn ambtenaren. Het bevestigde ons vermoeden dat Europa vooral verder wil gaan op het pad van machtsconcentratie in Brussel.

De Europese grondwet, waarover u zich D.V. op woensdag I juni 2005 mag uitspreken, bevat tal van maatregelen die een centraal Europa dichterbij brengen. Zo krijgt de Europese Raad een vaste voorzitter, die zich wel eens als een heuse "president" kan ontpoppen. Verder is iedere lidstaat vanaf 2014 niet meer met een eigen eurocommissaris vertegenwoordigd.

Deze grondwet, waarvan de benaming al een politiek statement is, hevelt opnieuw bevoegdheden over naar de Europese Unie. Op veel terreinen leveren de lidstaten immers hun vetorecht in en wordt beslissing bij gekwalificeerde meerderheid ingevoerd. De zogenoemde subsidiariteitstoets, waarvan gezegd wordt dat nationale parlementen besluiten uit Brussel kunnen blokkeren, houdt in feite weinig in. Een bezwaar van bijvoorbeeld de Tweede Kamer en enkele andere parlementen heeft immers geen bindende kracht en kan door de Europese Commissie zomaar terzijde worden geschoven.

Het referendum stelt ons eigenlijk voor de keuze wat voor Europa wij precies willen. Een Europa dat er is voor de lidstaten, of een Europa dat meer en meer een doel in zichzelf wordt. Aangezien deze grondwet een volgende stap is op weg naar een Verenigde Staten van Europa luidt onze oproep om tijdens het raadplegend referendum over deze grondwet een krachtig "nee" te laten horen.

drs. B. Belder en drs. D.J. Diepenbroek

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen